المدقق المعتمد

1. ‫لل‬ ‫ات‬
‫ر‬‫مها‬ ‫شركة‬
‫ال‬‫و‬ ‫تنمية‬
‫تدريب‬
‫برنامج‬
‫تدرييب‬
:‫بعنوان‬
‫الداخل‬ ‫املدقق‬
‫املعتمد‬ ‫ي‬
‫عبدالرحيم‬ ‫عمر‬ ‫حممد‬ .‫د‬ :‫املدرب‬
‫ابلس‬
‫ر‬‫ط‬
/
‫صيف‬
0202

2. 2
‫اللقاء‬
:‫ان‬‫و‬‫بعن‬ ‫األولى‬
‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫للم‬ ‫المختلفة‬ ‫األبعاد‬
‫أهداف‬‫و‬ ‫{مفهوم‬
}‫ووظائف‬
‫راد‬‫ر‬‫ر‬ ‫ياد‬ ‫ز‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ظ‬‫ن‬
‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫م‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ج‬‫ح‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫م‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ال‬ ‫أا‬ ‫رال‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫وع‬ ‫ب‬ ‫راد‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اياد‬ ‫ردا‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫الو‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫د‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫اع‬
‫ر‬‫إدا‬
‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫للق‬
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ري‬‫ر‬‫ا‬ ‫رع‬‫ر‬‫ح‬‫بالب‬
‫أ‬
‫و‬
‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫ع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ق‬‫ي‬ ‫ط‬
‫را‬‫ر‬‫ه‬‫ب‬
‫رائ‬‫ر‬‫د‬‫ن‬ ‫ريع‬‫ر‬ ‫عق‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬ ‫ن‬ ‫وع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬
‫اها‬ ‫م‬ ‫مب‬ ‫ر‬‫ر‬‫س‬
‫ج‬
‫را‬‫ر‬‫ه‬‫ال‬ ‫أا‬
‫أد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫ردقرليبذ‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫هاا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫وو‬
‫رود‬‫ر‬‫ر‬ ‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫أه‬ ‫راد‬‫ر‬‫ر‬ ‫ااد‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫رال‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫أ‬ ‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬
‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬
‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬
‫ال‬
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫داهل‬
–
‫را‬‫ر‬‫ه‬‫حلقاع‬ ‫رع‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬ ‫رد‬‫ر‬‫ح‬‫أ‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫ا‬‫و‬‫أد‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رادام‬‫ر‬‫ك‬
-
‫رالط‬‫ر‬‫ة‬‫ع‬ ‫رع‬‫ر‬ ‫ح‬
‫باإ‬ ‫ردويا‬‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫كا‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫يي‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫لل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ق‬‫الي‬ ‫ةا‬ ‫را‬‫ر‬‫م‬‫اللو‬ ‫ال‬ ‫روف‬‫ر‬‫ع‬‫و‬ ‫رداهلو‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫اأداا‬ ‫ريع‬‫ر‬ ‫لدق‬
‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫رافب‬‫ر‬‫ض‬
‫ائ‬‫و‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ال‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫بالةيا‬ ‫ردا‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫الو‬ ‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫بد‬ ‫ي‬ ‫رامل‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ال‬ ‫ام‬
‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫الدا‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ك‬‫لو‬ ‫ال‬ ‫رول‬‫ر‬‫ر‬ ‫اأ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ح‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫الداللي‬‫و‬ ‫ي‬ ‫ان‬‫و‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬‫و‬
.
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫وعالد‬
‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ال‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬ ‫عالد‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رائف‬‫ر‬‫ر‬‫ظ‬‫الو‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬
‫ب‬ ‫راد‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اياد‬ ‫ردا‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫الو‬
‫و‬ ‫راط‬‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫للد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ظ‬‫ن‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫فالال‬ ‫رادم‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ا‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬
‫راه‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬
‫الدو‬ ‫اليب‬ ‫ال‬
‫ا‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫علح‬ ‫لها‬ ‫ض‬ ‫عدال‬ ‫اد‬
.
‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ي‬ ‫عال‬ ‫ني‬ ‫وي‬
:‫بانها‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫أو‬ ‫أو‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫اأنظ‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫و‬ ‫مج‬
‫ال‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫م‬
‫ال‬
‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫دا‬ ‫ردق‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ع‬
‫ل‬ ‫ردماعها‬‫ر‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫للق‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫د‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫ل‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫م‬ ‫رن‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ب‬ ‫رود‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫الق‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫دحق‬
‫الدا‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫رائيب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اإح‬‫و‬ ‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫الريا‬
‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫د‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ط‬‫ايحديا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫كفا‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫ال‬ ‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ع‬ ‫حيب‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫و‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫دل‬ ‫وم‬ ‫رول‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫اأ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫لح‬
‫ا‬ ‫ر‬‫ة‬‫الدح‬ ‫اس‬ ‫ر‬‫د‬‫اا‬‫و‬ ‫رها‬‫ض‬‫ا‬ ‫أه‬ ‫أداا‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫ر‬‫ه‬‫اأ‬ ‫رب‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫رائ‬‫س‬‫و‬ ‫ي‬ ‫و‬ ‫الةياسا‬‫و‬

3. 3
." ‫القيو‬ ‫ب‬ ‫العفا‬ ‫ب‬ ‫در‬ ‫إلط‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫ي‬ ‫حدط‬ ‫وةلح‬ ‫ها‬ ‫ال‬ ‫إدهالها‬ ‫ام‬ ‫ال‬
‫رداه‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ال‬ ‫ر‬ ‫مج‬ ‫ف‬ ‫ر‬‫ا‬ ‫رد‬‫ا‬‫و‬
‫ي‬ ‫ل‬
‫اأم‬ ‫ردم‬‫ح‬‫د‬ ‫ال‬ ‫را‬ ‫ي‬
‫بالو‬
‫رب‬‫ي‬‫ين‬
(
IIA
)
The Institute Of
Internal Auditors
‫لو‬ ‫ا‬ ‫ك‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬
:
"internal auditing is a series of processes and techniques
through which an organizations own employees ascertain
for management , by means of first-hand , on the job
observation, whether : established management controls
are adequate and are effectively maintained records and re-
ports-financial accounting and otherwise-reflect actual
operation and results accurately and promptly and each
division department or other units is carrying out the plans
policies and procedures for which it is responsible"
‫هع‬
‫رار‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫بااد‬ ‫رامهع‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫م‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫ار‬ ‫ي‬ ‫رداهل‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫أ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫د‬ ‫رابع‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫الدال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫و‬
‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫عحد‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ولياعهع‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ح‬ ‫وع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ي‬ ‫روظف‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬
‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫اأا‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬
‫ب‬
‫د‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ف‬
‫رومب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ر‬‫اإدا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫الةيا‬
‫اا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫و‬ ‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫الريا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫كا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫وم‬ ‫رج‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫ف‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫و‬
‫ال‬ ‫الدحل‬‫و‬ ‫اسا‬
‫ر‬‫الد‬
‫رب‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫رال‬‫س‬‫أ‬ ‫ريع‬ ‫عق‬ ‫وفو‬ ‫بمانها‬ ‫عافيب‬
–
‫رب‬‫ي‬‫ر‬‫إدا‬ ‫أو‬ ‫رريب‬‫س‬‫محا‬ ‫رم‬‫ن‬‫كا‬ ‫اا‬‫و‬‫ر‬‫س‬
–
‫الط‬ ‫حافظب‬ ‫ال‬ ‫فو‬ ‫دها‬ ‫فالال‬ ‫مي‬ ‫الداهد‬‫و‬
‫اأداا‬ ‫راام‬‫ف‬‫ك‬ ‫ورف‬ ‫ب‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫ول‬ ‫أ‬
‫ربال‬‫ب‬ ‫رام‬‫ي‬‫الق‬ ‫رو‬‫ف‬‫و‬
.‫الالليا‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫عالرها‬ ‫الدو‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫اسا‬
‫ر‬‫الد‬
( ‫ي‬ ‫رداهل‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫مج‬ ‫رام‬‫ر‬‫ا‬ ‫رد‬‫ر‬‫ا‬‫و‬
IIA
‫رام‬‫ر‬‫ا‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ )
9111
‫ف‬
‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫عال‬ ‫ردار‬‫ر‬ ‫بإ‬
:‫لو‬ ‫ا‬ ‫ك‬ ‫فها‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫ح‬ ‫الداهليب‬

4. 4
‫رافب‬‫ر‬‫ض‬‫إ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫ردف‬‫ر‬‫ه‬ ‫رواو‬‫ر‬‫ض‬‫مو‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫وعاه‬ ‫ردق‬‫ر‬‫ة‬‫م‬ ‫رار‬‫ر‬‫م‬‫اسد‬ ‫را‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫رو‬‫ر‬‫ه‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ "
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫هج‬ ‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ق‬‫ي‬ ‫ط‬ ‫ل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫ردافها‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬ ‫رع‬‫ر‬ ‫عحق‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫راادها‬‫ر‬‫ة‬‫لد‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫وعح‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫ي‬
‫ا‬‫و‬ ‫اابب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫اط‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫ااا‬ ‫إ‬ ‫فالاليب‬ ‫ي‬ ‫وعحة‬ ‫يع‬ ‫لدق‬ ‫ب‬ ‫ظ‬ ‫م‬
." )‫م‬ ‫(الةيا‬ ‫لدحنع‬
‫هو‬ ‫لو‬ ‫اأ‬ ‫ج‬ ‫ال‬‫و‬
:
"Internal auditing is an independent, objective
assurance and consulting activity designed to add
value and improve an organizations operations. It
helps an organization accomplish its objectives by
bringing a systematic, disciplined approach to
evaluate and improve the effectiveness of risk
management control, and governance processes."
‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫أ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫م‬
‫ر‬‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫اإ‬ ‫ردر‬‫ر‬‫ر‬‫ج‬‫وع‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬
‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫الدال‬
‫أو‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫أ‬ ‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫د‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫دا‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫د‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬
(within an organization)
‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫ك‬
‫ح‬
‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ة‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬
‫الدال‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫ي‬
‫ا‬
‫رابقب‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬
‫م‬
‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬
‫ب‬ ‫راد‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اياد‬ ‫ردم‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫الو‬ ‫د‬
‫رار‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫أ‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫ال‬
‫رال‬‫ر‬‫ر‬ ‫باا‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫للق‬
‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬
.
:‫الداليب‬ ‫باليفا‬ ‫ديف‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫نما‬ ‫با‬ ‫ه‬ ‫أا‬ ‫ي‬ ‫الدال‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫مي‬ ‫ويدن‬
-
‫االستقاللية‬
‫اأ‬ ‫اي‬ ‫ز‬ ‫مةدق‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫نما‬ ‫نو‬ ‫أ‬ :
.‫الب‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫الدو‬ ‫نماب‬
-
‫موضوعي‬
‫نو‬ ‫أ‬ :
‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫را‬‫ي‬‫ا‬‫ولدال‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رام‬‫ه‬‫م‬ ‫ب‬ ‫عاد‬ ‫اا‬ ‫أث‬ ‫ا‬ ‫الدح‬ ‫اي‬ ‫ز‬‫ا‬‫د‬ ‫بال‬
‫رلوم‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫أ‬ ‫دام‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫ا‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫راللجوا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫س‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫روم‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ع‬ ‫روتيب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫و‬ ‫ال‬
(Outsourcing)
‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫و‬
‫ب‬ ‫للقيام‬ ‫ب‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫د‬
‫هار‬ ‫مي‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫ايسدالانب‬
‫الداه‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ما‬
‫ليب‬
.
-
‫ت‬
‫دد‬‫د‬‫أكي‬
‫ب‬ ‫رلي‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫ه‬ ‫ال‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫الالل‬ ‫رال‬‫ر‬‫س‬‫لل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫وع‬ ‫رباب‬‫ر‬‫ن‬ ‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫رو‬‫ر‬‫ع‬‫ع‬ ‫أ‬ :

5. 5
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫موضو‬ ‫هام‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫عاد‬ ‫فو‬
‫رد‬‫م‬ ‫ي‬ ‫ر‬ ‫عال‬ ‫رط‬‫ل‬‫إ‬ ‫را‬‫ة‬‫س‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫علجا‬ ‫الجان‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫يب‬ ‫أه‬
‫و‬ .
. ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫فو‬ ‫الجودم‬ ‫د‬ ‫لداه‬
-
‫دار‬‫د‬‫استش‬
‫أ‬ :
‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الالل‬ ‫م‬
‫ر‬‫رعدا‬‫ر‬‫ل‬ ‫ز‬‫ا‬‫ي‬‫ر‬‫را‬‫ر‬‫م‬‫اسد‬ ‫ز‬‫ا‬‫راط‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫رو‬‫ر‬‫ن‬
‫ر‬‫ر‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ض‬‫ا‬‫و‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫را‬‫ر‬‫ل‬‫ومج‬ ‫ا‬
. ‫ها‬ ‫ف‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫أ‬
‫ر‬ ‫بيا‬ ‫م‬
‫ر‬‫و‬ ‫ض‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫ردويا‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫أالط‬ ‫دها‬ ‫عبال‬ ‫ععو‬ ‫أ‬ ‫ج‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫فإ‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫فالال‬ ‫أداا‬ ‫ا‬ ‫ولن‬
( ‫اي‬ ‫م‬
‫ر‬‫الياد‬ ‫الدوليب‬ ‫الا‬ ‫ال‬ ‫لها‬ ‫د‬ ‫ض‬ ‫ما‬ ‫ا‬ ‫وه‬ ‫يب‬‫ر‬‫اإدا‬
AII
.)
‫الداخلي‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫الم‬ ‫ايا‬
‫ز‬‫م‬
/ ‫ة‬
:‫ها‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ا‬‫م‬ ‫بالدم‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫عد‬
9
–
‫ماهل‬ ‫ل‬ ‫ع‬ ‫ومالا‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫فو‬ ‫وام‬ ‫ك‬ ‫فو‬ ‫وده‬ ‫و‬ ‫بةر‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫إ‬
‫ونماطاع‬ ‫احي‬‫و‬‫ن‬ ‫ك‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫أ‬ ‫ةداي‬
. ‫ةلح‬ ‫الط‬ ‫عبب‬ ‫د‬ ‫ال‬ ‫ماه‬ ‫ال‬‫و‬ ‫اااع‬ ‫و‬
2
–
‫مي‬ ‫ز‬‫ي‬‫بد‬ ‫ب‬ ‫الة‬ ‫مدار‬ ‫والط‬ ‫ب‬ ‫دظ‬ ‫م‬ ‫م‬
‫ر‬‫بيو‬ ‫عدع‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫إ‬
‫احدم‬‫و‬ ‫م‬ ‫م‬
.‫و‬ ‫هار‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ود‬ ‫و‬ ‫حالب‬ ‫فو‬ ‫ز‬‫ا‬‫وي‬ ‫س‬
‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫الم‬ ‫أهداف‬‫و‬ ‫نطاق‬
:
‫اس‬‫و‬ ‫بمن‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫أهداف‬‫و‬ ‫نااق‬ ‫ي‬ ‫دبا‬
‫ف‬ ‫مي‬
‫أه‬
‫حجع‬ ‫الط‬ ‫ةلح‬ ‫د‬ ‫ويالد‬
‫وهين‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫اع‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫ومدالبا‬
‫احد‬‫و‬ ‫الط‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫أنماب‬ ‫عم‬ ‫ما‬ ‫واادم‬
‫أهي‬ ‫أو‬
‫جاي‬ ‫ال‬ ‫فو‬
:‫الداليب‬
9
–
‫نظام‬ ‫وض‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫با‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ي‬ ‫ف‬ ‫الداهليب‬ ‫اابب‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫أنظ‬‫و‬ ‫حاسرو‬ ‫ال‬ ‫ظام‬ ‫ال‬ ‫فحج‬
‫ب‬ ‫ئ‬ ‫م‬ ‫داهليب‬ ‫اابيب‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫أنظ‬‫و‬ ‫محاسرو‬
‫دع‬ ‫ما‬ ‫اادم‬ ‫م‬ ‫مةد‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫مدابالب‬ ‫دال‬ ‫ا‬ ‫وه‬

6. 6
‫ب‬ ‫اأنظ‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫فحج‬ ‫ب‬ ‫مه‬ ‫عدولط‬ .‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫أو‬ ‫اةع‬ ‫إلط‬ ‫ادها‬ ‫إس‬
‫ومدابالب‬
‫وعق‬ ‫ف‬ ‫الد‬
‫امب‬ ‫ال‬ ‫يا‬ ‫الدو‬‫و‬ ‫حا‬ ‫قد‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫د‬
. ‫للداوي‬
2
–
‫اليب‬ ‫ال‬ ‫ليا‬ ‫الال‬ ‫حب‬ ‫مد‬ ‫اهدبار‬
‫ليب‬ ‫الدمغ‬‫و‬
‫فحج‬ ‫اأم‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫ي‬ ‫دن‬ ‫واد‬
‫و‬ ‫وعروي‬ ‫يا‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫عحد‬ ‫فو‬ ‫دمب‬ ‫ةد‬ ‫ال‬ ‫ق‬ ‫الا‬
‫اللوما‬ ‫ال‬ ‫علح‬ ‫اي‬ ‫ي‬‫ر‬‫الدقا‬ ‫اداد‬
‫اأر‬‫و‬ ‫الام‬ ‫ل‬ ‫ليب‬ ‫عفي‬ ‫ا‬
‫ر‬‫اهدبا‬ ‫ا‬ ‫ةلح‬ ‫فو‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫يب‬ ‫مال‬ ‫ود‬ ‫ب‬ ‫اي‬ ‫ايسدفةار‬‫و‬
‫دم‬
. ‫ااا‬ ‫اإ‬‫و‬
3
–
‫ةلح‬ ‫ي‬ ‫ض‬ ‫مي‬ ‫وكفااعها‬ ‫دها‬ ‫فاال‬ ‫ومد‬ ‫ليا‬ ‫للال‬ ‫ب‬ ‫ايادياد‬ ‫الجدو‬ ‫اسب‬
‫ر‬‫د‬
‫ه‬ ‫اب‬‫و‬‫الن‬
.‫اليب‬ ‫ال‬
4
–
‫اأ‬‫و‬ ‫يالا‬ ‫الدم‬‫و‬ ‫ي‬ ‫ان‬‫و‬‫بالق‬ ‫ام‬
‫ا‬‫ايلد‬ ‫مد‬ ‫فحج‬
‫اأه‬ ‫يب‬ ‫ار‬ ‫ال‬ ‫دالبا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫ب‬ ‫نظ‬
‫الداهلي‬ ‫دالبا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫يب‬‫ر‬‫اإدا‬ ‫ها‬ ‫الدو‬‫و‬ ‫بالةياسا‬ ‫ام‬
‫ا‬‫ايلد‬ ‫مد‬ ‫لح‬ ‫ه‬
‫ب‬
. ‫اأه‬
‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫الم‬ ‫وظائف‬
.
:‫لو‬ ‫ا‬ ‫في‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫وظائف‬ ‫ي‬ ‫وعد‬
9
-
‫يع‬ ‫عق‬
‫ااا‬ ‫اإ‬‫و‬ ‫ا‬ ‫ال‬
:
‫ظام‬ ‫ال‬ ‫فو‬ ‫قج‬ ‫ال‬‫و‬ ‫النالف‬ ‫نقا‬ ‫اهدماف‬ ‫الط‬ ‫الال‬ ‫هو‬ ‫الوظيفب‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫هدف‬ ‫إ‬
‫الدو‬ ‫ااا‬ ‫اإ‬‫و‬
‫دمها‬ ‫ةد‬
‫اس‬ ‫ااد‬ ‫بقيد‬ ‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫ام‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫الدحة‬‫و‬ ‫الدالد‬
‫ب‬
.
2
-
‫ا‬ ‫م‬
‫اام‬
‫وظف‬ ‫ال‬ ‫ام‬
‫ا‬‫الد‬
:‫سومب‬ ‫ال‬ ‫ااا‬ ‫اإ‬‫و‬ ‫للةياسا‬ ‫ي‬
‫مي‬ ‫ها‬ ‫ال‬ ‫اض‬ ‫ااد‬ ‫أ‬ ‫اك‬ ‫ه‬ ‫وليا‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫بال‬ ‫سومب‬ ‫م‬ ‫ااا‬ ‫اإ‬‫و‬ ‫الةياسا‬ ‫كانم‬ ‫إةا‬
‫ان‬ ‫مي‬ ‫ها‬ ‫عفة‬ ‫حب‬ ‫ااام‬ ‫م‬ ‫هو‬ ‫الحالب‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫فو‬ ‫وظيفد‬ ‫فإ‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ان‬
‫بها‬ ‫دهع‬ ‫وعق‬ ‫ي‬ ‫وظف‬ ‫ال‬
.‫ار‬ ‫باسد‬
3
-
‫ب‬ ‫ا‬ ‫ح‬
‫ال‬‫و‬‫أم‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
:
‫نف‬ ‫الداهليب‬ ‫اابب‬ ‫لل‬ ‫ب‬ ‫الةلي‬ ‫ظع‬ ‫ال‬ ‫ف‬ ‫ع‬ ‫أ‬
‫ل‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ل‬
‫ععب‬ ‫ما‬ ‫ضد‬ ‫الها‬‫و‬‫أم‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ح‬
‫باهدبار‬ ‫ار‬ ‫باسد‬ ‫قوم‬ ‫أ‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫والط‬ . ‫اهد‬‫و‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫مي‬ ‫وظفو‬ ‫ال‬

7. 7
‫الغش‬ ‫م‬ ‫م‬ ‫دة‬ ‫اف‬ ‫انح‬ ‫أ‬ ‫ز‬‫ا‬‫قن‬ ‫نو‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ظع‬ ‫ال‬ ‫لدلح‬ ‫ي‬ ‫وظف‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫عار‬
‫الداوي‬‫و‬
‫ال‬‫و‬‫أم‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ح‬ ‫ولعي‬
‫ال‬
‫ف‬ ‫ي‬
‫ي‬ ‫عد‬ ‫ب‬ ‫عالقب‬ ‫أو‬ ‫الغش‬ ‫اهدماف‬ ‫محاولب‬ ‫الط‬ ‫عقدي‬ ‫ي‬
‫ادم‬ ‫أو‬ ‫ال‬ ‫اإه‬ ‫مي‬ ‫ب‬ ‫ال‬ ‫ال‬ ‫ةائ‬ ‫ال‬ ‫عفاد‬ ‫الط‬ ‫الال‬ ‫فو‬ ‫ز‬‫ا‬‫ن‬ ‫أ‬
.‫ب‬ ‫العفا‬
4
–
:‫اإحيائيب‬‫و‬ ‫حاسريب‬ ‫ال‬ ‫الريانا‬ ‫حب‬ ‫ع‬ ‫عحق‬
‫فو‬ ‫دلفب‬ ‫ال‬ ‫يب‬‫ر‬‫اإدا‬ ‫ةدويا‬ ‫ال‬ ‫د‬ ‫عالد‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫حاسريب‬ ‫ال‬ ‫ي‬‫ر‬‫الدقا‬‫و‬ ‫الريانا‬ ‫الط‬
‫اإحي‬‫و‬
‫ام‬ ‫ال‬ ‫ا‬
‫ر‬‫ا‬ ‫الق‬ ‫اة‬ ‫اع‬ ‫فو‬ ‫لها‬ ‫عقدم‬ ‫الدو‬ ‫ائيب‬
‫ب‬
‫ال‬ ‫أا‬ ‫دفب‬ ‫لدة‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫وفو‬
‫دها‬ ‫يئ‬
‫و‬ ‫الريانا‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫اسديفاا‬‫و‬ ‫داب‬ ‫ع‬ ‫بدحق‬ ‫قوم‬ ‫الو‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫ةدقر‬ ‫لل‬ ‫الةياسب‬ ‫رسع‬
‫اض‬ ‫لله‬
‫ها‬ ‫ف‬ ‫دم‬ ‫عةد‬ ‫الدو‬
.
5
–
:‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫أه‬ ‫وظائف‬

‫القدامط‬ ‫ي‬ ‫وظف‬ ‫ال‬‫و‬ ‫الجدد‬ ‫ي‬ ‫وظف‬ ‫ال‬ ‫ي‬‫ر‬‫عد‬
‫ندةرو‬ ‫لع‬ ‫وظائف‬ ‫إلط‬ ‫ي‬ ‫قول‬ ‫ال‬
‫ا‬
‫ا‬ ‫ال‬ ‫ها‬ ‫ف‬
‫العافو‬
‫ي‬ ‫بج‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ااا‬ ‫اإ‬‫و‬ ‫ظع‬ ‫بال‬ ‫عام‬ ‫الع‬ ‫الط‬ ‫نو‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫اةع‬ ‫أ‬ ‫وةلح‬
‫وظائف‬
.‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬

‫هي‬
‫ب‬ ‫ئيةيب‬ ‫ال‬ ‫الوظائف‬ ‫ل‬ ‫ع‬ ‫ما‬ ‫ز‬‫ا‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫اص‬ ‫بال‬
‫اةع‬ ‫موظفو‬ ‫ي‬ ‫ب‬ ‫مي‬ ‫رو‬ ‫د‬
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫ا‬ ‫أهي‬ ‫بانهع‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ليقب‬ ‫وةلح‬
‫ع‬ ‫اص‬ ‫أل‬
‫ا‬ ‫ال‬ ‫علح‬ ‫لمغ‬ ‫ز‬ ‫اه‬
.

‫ع‬ ‫الدحق‬‫و‬ ‫الفحج‬ ‫فو‬ ‫م‬ ‫الوبب‬ ‫ال‬ ‫با‬ ‫ا‬‫و‬‫بال‬ ‫يام‬ ‫و‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫اةع‬ ‫ود‬ ‫و‬ ‫إ‬
‫موظفو‬ ‫ي‬ ‫يام‬ ‫إلط‬ ‫ةاع‬ ‫فو‬ ‫داو‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫ب‬ ‫ا‬‫و‬‫ب‬
‫عاه‬ ‫وبدو‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫داب‬ ‫بن‬ ‫اعهع‬
.

‫مي‬ ‫عالرها‬ ‫ب‬ ‫ها‬ ‫بحوث‬ ‫أو‬ ‫اسدقيااا‬ ‫با‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫قوم‬
‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫عحل‬ ‫وةلح‬
‫الدوس‬ ‫حالب‬ ‫فو‬ ‫الدعالي‬ ‫اسب‬
‫ر‬‫د‬ ‫اا‬ ‫و‬ ‫دلفب‬ ‫ال‬ ‫وفا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫دم‬ ‫أر‬
.‫ها‬ ‫وه‬

8. 8
‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫الم‬ ‫ة‬
‫إدار‬ ‫ومسؤوليات‬ ‫اختصاصات‬
‫فو‬ ‫مةدقلب‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫عابالو‬ ‫موظفو‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫بال‬ ‫قوم‬
‫ف‬ ‫ر‬‫ي‬ ‫ال‬
‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫{إدا‬ ‫ط‬ ‫ر‬‫ة‬‫ع‬
‫را‬‫ه‬ ‫م‬ ‫روم‬‫ل‬‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ه‬‫ل‬ ‫بال‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ه‬ ‫روم‬‫ق‬‫ع‬ ‫ولعو‬ }‫الداهليب‬
‫رالها‬‫ض‬‫و‬ ‫رد‬ ‫عحد‬ ‫ري‬‫م‬ ‫رو‬‫ل‬ ‫را‬‫م‬ ‫رام‬‫ا‬‫ا‬ ‫م‬ ‫رو‬‫غ‬‫ب‬
‫الالام‬ ‫ظيع‬ ‫الد‬ ‫داه‬ ‫باعها‬ ‫ا‬‫و‬‫و‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫لل‬
:
9
–
‫أ‬ ‫بغو‬ ‫ي‬ ‫ان‬ ‫ط‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫بااو‬ ‫اي‬ ‫عام‬ ‫ل‬ ‫اسدق‬ ‫فو‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫عال‬
‫فو‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫أ‬ ‫عابالب‬ ‫ععو‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫وميدر‬ ‫اوعها‬ ‫أركا‬ ‫احد‬ ‫هو‬ ‫الوظيفو‬ ‫ل‬ ‫ايسدق‬ ‫ا‬ ‫وه‬
‫دها‬ ‫هفا‬
‫أ‬ ‫ج‬ ‫ي‬
‫و‬
‫عد‬ ‫ال‬ ‫أا‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫إلط‬ ‫د‬ ‫ة‬
‫ا‬ ‫اهديا‬ ‫فو‬ ‫ز‬ ‫أ‬ ‫ه‬
‫أه‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬
‫نفا‬ ‫فو‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫اأداا‬ ‫ي‬ ‫ب‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ج‬ ‫ي‬ ‫حدط‬ ‫وةلح‬
‫الوام‬
‫لح‬ ‫ول‬
‫عاب‬ ‫هائ‬ ‫موظف‬ ‫أ‬ ‫مح‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫بإدا‬ ‫موظف‬ ‫أ‬ ‫ح‬ ‫لي‬ ‫ز‬‫ا‬‫ن‬ ‫أ‬ ‫بغو‬ ‫ي‬
‫ب‬ ‫ةلح‬ ‫كا‬ ‫ولو‬ ‫حدط‬ ‫أه‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬
‫يفب‬
.‫ادب‬ ‫م‬
2
–
‫أما‬ ‫ود‬ ‫الق‬‫و‬ ‫ليا‬ ‫الال‬ ‫ام‬ ‫إع‬ ‫بالد‬ ‫عدع‬ ‫الداهليب‬ ‫بب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫مي‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫عالدر‬
.‫دها‬ ‫ا‬ ‫دع‬ ‫أو‬ ‫ليب‬ ‫الال‬ ‫في‬ ‫عدع‬ ‫ال‬ ‫الوام‬ ‫فو‬ ‫علقائيب‬ ‫يقب‬ ‫با‬ ‫فددع‬ ‫الداهليب‬ ‫بب‬ ‫ا‬ ‫ال‬
3
–
‫سياسا‬ ‫أ‬ ‫وض‬ ‫ي‬
‫و‬ ‫يي‬ ‫الد‬ ‫بب‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫دها‬ ‫مه‬ ‫مي‬ ‫ليا‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫هدا‬
‫إاااا‬ ‫ي‬
‫و‬
‫عنالها‬ ‫الدو‬ ‫الةياسب‬ ‫د‬ ‫عحد‬ ‫باعها‬ ‫ا‬‫و‬ ‫مي‬ ‫وليا‬ ‫ام‬‫و‬‫أ‬ ‫أ‬
‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫هو‬ ‫وف‬ ‫ال‬ ‫ال‬ ‫رها‬ ‫ا‬‫و‬ ‫أ‬ ‫إة‬
‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫عنالها‬ ‫الدو‬ ‫الةياسب‬ ‫ف‬ ‫ع‬ ‫مي‬ ‫الداهد‬
.‫نفةها‬
4
–
‫رو‬‫ر‬‫ع‬‫ع‬ ‫أ‬ ‫رو‬‫ر‬‫غ‬‫ب‬ ‫وي‬ ‫ي‬ ‫روظف‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫مبا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ق‬‫ي‬ ‫با‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫رده‬‫ر‬‫د‬‫ع‬ ‫ي‬
‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫موظفو‬ ‫ي‬ ‫ب‬ ‫اب‬ ‫الال‬
‫رول‬ ‫الو‬ ‫ض‬ ‫ر‬‫غ‬‫ل‬ ‫راو‬‫ال‬‫الد‬ ‫رها‬‫س‬‫أسا‬ ‫ي‬ ‫روظف‬ ‫ال‬ ‫رااو‬‫ب‬‫و‬ ‫رب‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬
‫ل‬ ‫ف‬‫ر‬ ‫هو‬ ‫ك‬ ‫ممد‬ ‫هدف‬ ‫إلط‬
‫ا‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫ال‬
‫رو‬‫ف‬ ‫ي‬ ‫روظف‬ ‫ال‬ ‫را‬ ‫إا‬ ‫اأم‬ ‫ويدال‬
‫ف‬ ‫ر‬‫ي‬ ‫ال‬
‫را‬‫ب‬
‫ب‬ ‫عوط‬ ‫هها‬ ‫و‬ ‫الدو‬ ‫اليالوبا‬ ‫الط‬ ‫ف‬ ‫ويدال‬ ‫دهع‬ ‫مه‬ ‫أداا‬ ‫فو‬ ‫ةاهع‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫الدها‬
‫ا‬‫إ‬
‫ا‬ ‫ال‬ ‫ردف‬‫ر‬‫ه‬ ‫را‬‫ر‬‫ب‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬‫وظ‬ ‫ال‬ ‫رال‬‫ر‬‫م‬ ‫أي‬ ‫رو‬‫ر‬‫غ‬‫ب‬ ‫وي‬
‫راف‬‫ر‬‫م‬‫اهد‬‫و‬ ‫راه‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫اا‬
‫ر‬‫و‬ ‫رع‬‫ر‬‫ح‬‫الب‬ ‫رو‬‫ر‬‫ه‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬
‫ض‬ ‫لغ‬ ‫دها‬ ‫وعي‬ ‫وظفو‬ ‫ال‬ ‫ها‬ ‫ف‬ ‫ق‬ ‫الدو‬ ‫اأهااا‬
.‫مالااردهع‬
‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫ل‬ ‫ه‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫روم‬‫ر‬‫ق‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ااب‬‫ر‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رور‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬ ‫رد‬‫ر‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ب‬ ‫رول‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ن‬ ‫وي‬

9. 1
‫ه‬ ‫ري‬‫م‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫رب‬ ‫مه‬ ‫رط‬‫ل‬‫إ‬ ‫ييب‬ ‫الم‬ ‫ع‬ ‫هر‬ ‫الط‬ ‫ادا‬ ‫ااد‬ ‫اليب‬ ‫ال‬ ‫دا‬ ‫ةد‬ ‫ال‬ ‫بفحج‬ ‫الداهلو‬
‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ه‬‫ل‬
‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫ري‬‫ر‬‫ا‬ ‫م‬
‫ر‬‫راد‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ا‬‫و‬ ‫مج‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫راد‬‫ر‬ ‫باياد‬ ‫ر‬‫ر‬‫د‬‫وظيف‬ ‫رداهلو‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬
( ‫ي‬ ‫الداهل‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫مج‬
AII
‫ريع‬ ‫وعق‬ ‫را‬‫ي‬ ‫ري‬‫ن‬ ‫يقها‬ ‫ط‬ ‫اي‬ ‫الدو‬ ‫اأسال‬ ‫الا‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ي‬ ‫وع‬ )
‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫كي‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫عو‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫ردف‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫أا‬ ‫ردما‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اأم‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫أداا‬
‫رو‬‫د‬‫ال‬ ‫را‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫ا‬‫و‬‫ر‬‫ن‬‫أ‬ ‫ر‬‫ك‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫رب‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫ردم‬ ‫ع‬ ‫أ‬ ‫را‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫دار‬ ‫إ‬ ‫مي‬ ‫ايد‬ ‫واد‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫لل‬
.‫ي‬ ‫الداهل‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫بها‬ ‫د‬ ‫و‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الدول‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ق‬ ‫وع‬
‫ب‬
‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫مج‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫م‬
‫ر‬‫راد‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫ار‬ ‫لل‬
‫ال‬ ‫ا‬ ‫ي‬
‫الو‬ ‫فو‬ ‫ي‬ ‫الداهل‬
‫ي‬ ‫د‬ ‫ئية‬‫ر‬ ‫ي‬ ‫واد‬ ‫مج‬ ‫إلط‬ ‫ينيب‬ ‫اأم‬ ‫دحدم‬
:‫ا‬ ‫ه‬
‫واب‬ ‫ج‬ ‫ال‬
:‫اأولط‬
‫اليفا‬ ‫أو‬ ‫يائج‬ ‫ال‬ ‫مالا‬
"Attributes Standards”:
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ما‬ ‫ب‬ ‫عقوم‬ ‫الدو‬ ‫اف‬ ‫اأط‬‫و‬ ‫ا‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫هيائج‬ ‫الط‬ ‫ي‬ ‫ع‬ ‫وهو‬
.‫الداهليب‬
‫قةع‬ ‫وع‬
‫تيب‬ ‫الف‬ ‫الا‬ ‫ال‬ ‫واب‬ ‫مج‬ ‫إلط‬ ‫الا‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬
:‫الداليب‬
9
‫الةلاب‬‫و‬ ‫الهدف‬ .
‫وليب‬ ‫ة‬ ‫ال‬‫و‬
Purpose, Authority, and Responsibility
2
‫وضوتيب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫ل‬ ‫ايسدق‬ .
Independence and Objectivity
3
‫القولب‬ ‫ال‬ ‫يب‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫الال‬‫و‬ ‫العفاام‬ .
Proficiency and Due Professional Care
4
‫امج‬ ‫الر‬ ‫ي‬ ‫وعحة‬ ‫الجودم‬ ‫د‬ ‫عاه‬ .
Quality Assurance and Improvement Program
‫المج‬
‫موعة‬
:‫الثانية‬
‫اأداا‬ ‫مالا‬
Performance Standards
:
‫نماطا‬ ‫طريالب‬ ‫عيف‬ ‫وهو‬
‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫لها‬ ‫ه‬ ‫مي‬ ‫ني‬ ‫ال‬‫و‬ ‫الجودم‬ ‫يا‬ ‫مقا‬ ‫وعوف‬
‫الا‬ ‫ال‬ ‫واب‬ ‫مج‬ ‫إلط‬ ‫الا‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫قةع‬ ‫وع‬ ‫دما‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫يع‬ ‫عق‬
:‫الداليب‬
9
‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫نما‬ ‫م‬
‫ر‬‫إدا‬ .
Managing the internal Audit Activity
2
‫الال‬ ‫طريالب‬ .
Nature of work
3
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ليب‬ ‫ا‬ ‫اي‬ ‫ع‬ .
Engagement planning

10. 91
4
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ليب‬ ‫ا‬ ‫أداا‬ .
performing the engagement
5
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ندائج‬ ‫عو‬ .
communicating results
6
‫الدقدم‬ ‫مدابالب‬ .
monitoring progress
7
‫اط‬ ‫لل‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫عقر‬ .
resolution of managements acceptance of risk
‫رنلها‬‫ر‬‫ل‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫روظيفو‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رنلها‬‫ر‬‫ل‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫رور‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬ ‫ي‬ ‫رادم‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫ي‬ ‫راا‬‫ر‬‫ق‬‫الل‬ ‫ل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫اول‬ ‫د‬ ‫ر‬‫ر‬‫س‬‫و‬
‫الا‬ ‫ال‬ ‫واب‬ ‫مج‬ ‫عع‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫ال‬
–
‫ك‬ ‫ال‬ ‫سابقب‬
-
.‫ب‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫ها‬ ‫ال‬ ‫عقوم‬ ‫الدو‬

11. 99
‫الثاني‬ ‫اللقاء‬
:‫ان‬‫و‬‫بعن‬
‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫الم‬ ‫في‬ ‫التطور‬ ‫اتجاهات‬
‫النشأة‬ ‫{تطور‬
‫التطور‬ /
}‫المهني‬
‫رال‬‫ر‬‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫د‬‫باريال‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫الب‬ ‫رلوك‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬ ‫إ‬
‫ر‬‫ر‬ ‫عق‬
‫رو‬‫ر‬‫ا‬ ‫أ‬ ‫هيا‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫فإ‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ي‬ ‫ع‬ ‫أو‬
‫را‬ ‫م‬ ‫رودم‬‫ي‬‫مق‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫أو‬ ‫رودم‬‫ي‬‫مق‬ ‫رم‬‫ن‬‫كا‬ ‫اا‬‫و‬‫ر‬‫س‬ ‫راا‬‫ا‬‫اأه‬ ‫ري‬‫م‬ ‫د‬ ‫الالد‬ ‫الط‬ ‫اد‬ ‫اأف‬ ‫فب‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫هام‬ ‫ال‬ ‫ف‬ ‫ع‬
‫إ‬ ‫ر‬ ‫دو‬ ‫ااا‬ ‫إ‬ ‫د‬ ‫وعحد‬ ‫إرلادا‬ ‫وض‬ ‫م‬
‫ر‬‫و‬ ‫ض‬ ‫عال‬
‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫رور‬‫ا‬‫ع‬ ‫رع‬‫ث‬ .‫اد‬ ‫ر‬‫ف‬‫اإ‬ ‫راب‬‫س‬‫ا‬‫و‬‫ب‬ ‫را‬‫ه‬‫عباا‬
‫رد‬‫ر‬‫م‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رع‬‫ر‬‫ق‬‫للدح‬ ‫رب‬‫ر‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫بوظي‬ ‫رام‬‫ر‬‫ي‬‫الق‬‫و‬ ‫رالهع‬‫ر‬ ‫أا‬ ‫راا‬‫ر‬‫ج‬‫إن‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫اد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫اأ‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫ب‬ ‫رام‬‫ر‬‫د‬‫ل‬ ‫را‬‫ر‬‫ال‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫و‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬
‫ري‬‫م‬ ‫م‬
‫ر‬‫راد‬ ‫ال‬ ‫ارد‬‫و‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫دام‬ ‫رد‬‫س‬‫ا‬ ‫ريع‬‫ظ‬‫عال‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫عها‬‫ر‬‫و‬ ‫ر‬‫ض‬ ‫ري‬‫م‬ ‫رب‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ي‬ ‫أه‬ ‫ر‬‫ب‬ ‫وع‬ . ‫را‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫به‬ ‫ام‬
‫ا‬‫ايلد‬
‫أدام‬ ‫نفةها‬ ‫هو‬ ‫الدو‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ل‬ ‫ه‬
‫را‬‫ي‬‫الالل‬ ‫ر‬‫ع‬‫ر‬‫إدا‬ ‫ها‬ ‫ر‬‫م‬ ‫ع‬ ‫ظيع‬ ‫الد‬ ‫داه‬ ‫اابب‬ ‫ال‬ ‫ا‬‫و‬‫أد‬ ‫مي‬
‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫ا‬ ‫ال‬ ‫ريع‬‫ر‬‫ر‬ ‫الدق‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫بالدحل‬ ‫ردها‬‫ر‬‫ي‬‫عاو‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ط‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫وة‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫بوظائف‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الق‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫مالاوند‬ ‫رد‬‫ر‬‫ي‬‫بق‬
‫دع‬ ‫الدو‬ ‫اأنماب‬
.‫الدها‬ ‫ا‬ ‫م‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫في‬ ‫م‬ ‫ره‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫أ‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫م‬ ‫راف‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫وف‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ظ‬‫ال‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ا‬‫و‬‫الال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬ ‫الالد‬ ‫راك‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫وحقي‬
‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫إل‬ ‫رلم‬‫ر‬‫ر‬ ‫و‬
‫أ‬ ‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ي‬
‫و‬ .‫رال‬‫ر‬‫ر‬ ‫اأا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫ظي‬ ‫ع‬ ‫رف‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫د‬ ‫م‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫رالو‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫ال‬ ‫رالها‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫بو‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫داهل‬
‫ر‬‫ر‬‫ث‬‫أ‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬ ‫راد‬‫ر‬‫ال‬‫اأب‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫لدحد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫رور‬‫ر‬‫ا‬‫الد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫ا‬‫و‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫ا‬ ‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫عد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ل‬‫محاو‬
‫را‬‫ر‬‫ه‬
‫وعاور‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫و‬ ‫ن‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬
-
‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫اح‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫أو‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫اأهاد‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫الالل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫اح‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫اا‬‫و‬‫ر‬‫ر‬‫س‬
-
‫أ‬ ‫ري‬‫ر‬‫ن‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫اي‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫محاو‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ز‬‫ا‬‫رد‬‫ر‬‫ر‬ ‫مف‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬
‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬‫و‬ ‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫للد‬ ‫ردقرليب‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ايعجا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫دديل‬
‫جال‬ ‫ال‬
.
‫و‬
‫ي‬
‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ردف‬‫ر‬‫ه‬
‫راا‬‫ر‬‫ق‬‫الل‬
‫ض‬ ‫ر‬‫ر‬‫غ‬‫ب‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫رور‬‫ر‬‫ا‬‫الد‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫اعجا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫وعحل‬ ‫ض‬ ‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬
‫رب‬‫ي‬ ‫ولو‬ ‫الدع‬‫و‬ ‫رب‬‫ي‬ ‫الالل‬ ‫ا‬
‫ر‬‫رو‬‫ا‬‫الد‬ ‫ر‬‫ه‬‫ا‬‫و‬ ‫را‬ ‫ب‬ ‫الداور‬ ‫مي‬ ‫يد‬‫ا‬ ‫ل‬ ‫داحب‬ ‫ال‬ ‫ص‬ ‫الف‬ ‫اي‬ ‫العمف‬ ‫محاولب‬
‫ن‬ ‫عقةيع‬ ‫ني‬ ‫وي‬ ‫ا‬ ‫ه‬ .‫جال‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫فو‬
‫ي‬ ‫انر‬ ‫إلط‬ ‫اللقاا‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫فو‬ ‫ا‬ ‫قال‬
:‫ا‬ ‫ه‬

12. 92
:‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫الم‬ ‫وظيفة‬ ‫نشأة‬ ‫تطور‬ :‫األول‬ ‫الجانب‬
‫رب‬ ‫الحا‬ ‫رور‬‫ه‬‫لظ‬ ‫رب‬‫ج‬‫ندي‬ ‫را‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫رو‬‫د‬‫ال‬ ‫رب‬‫ف‬ ‫ال‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ف‬ ‫ري‬‫م‬ ‫ر‬ ‫العي‬ ‫راك‬ ‫ه‬
‫را‬‫ه‬ ‫إل‬
‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ربب‬‫س‬‫حا‬ ‫فال‬
‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫أدام‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫اع‬ ‫ظي‬ ‫بد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫جد‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫حا‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫د‬ ‫أه‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ود‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ع‬ ‫رال‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ال‬ ‫رر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬
‫را‬‫م‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ه‬‫و‬ ‫رب‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬ ‫راد‬‫ي‬‫اياد‬ ‫را‬‫م‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ن‬‫ا‬‫و‬ ‫ر‬‫ي‬ ‫لدو‬ ‫ربب‬‫س‬‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ن‬‫الريا‬ ‫عوف‬ ‫فو‬ ‫ها‬ ‫ال‬ ‫اد‬ ‫اياد‬
‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫أسا‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫عالد‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬ ‫ال‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ربب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ب‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬
‫را‬‫ر‬‫ه‬‫فالد‬ ‫م‬
‫رب‬‫ر‬ ‫الحا‬ ‫أ‬
.‫ها‬ ‫إل‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫الحا‬ ‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ج‬‫ندي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أن‬ ‫رر‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫دد‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫أ‬‫و‬
‫رد‬‫ق‬‫ف‬ .‫رب‬‫ف‬ ‫ال‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫م‬ ‫ر‬‫ف‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ه‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫رور‬‫ا‬‫الد‬ ‫راداد‬ ‫را‬ ‫الحا‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ه‬ ‫رو‬ ‫وعد‬ ‫عاداد‬ ‫ما‬ ‫بقدر‬ ‫أن‬ ‫ا‬ ‫ك‬ .‫ها‬ ‫إل‬
‫ربال‬‫ر‬‫ل‬ ‫ردجابب‬‫ر‬‫س‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ظي‬ ‫الد‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫داهل‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫الحا‬ ‫ر‬‫ه‬‫ظ‬
‫ا‬ ‫ظهور‬ ‫إلط‬ ‫باإضافب‬ ‫دلفب‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫الف‬ ‫ةا‬ ‫ا‬ ‫ظي‬ ‫الد‬ ‫حجع‬ ‫كر‬ ‫فو‬ ‫يلم‬ ‫ع‬ ‫الدو‬‫و‬ ‫ام‬‫و‬‫الال‬
‫رب‬ ‫لحا‬
‫ردد‬‫ا‬ ‫رد‬ ‫ا‬
‫ا‬‫وع‬ ‫را‬ ‫ظي‬ ‫الد‬ ‫رو‬ ‫ن‬ ‫ار‬ ‫رد‬‫س‬‫وبا‬ .‫ردوثها‬‫ح‬ ‫رم‬‫ا‬‫و‬ ‫راا‬‫ا‬‫اأه‬ ‫راف‬‫م‬‫اهد‬‫و‬ ‫رش‬‫غ‬‫ال‬ ‫ر‬ ‫ل‬ ‫رائ‬‫س‬‫و‬ ‫رط‬‫ل‬‫إ‬
‫ك‬ ‫ر‬ ‫لل‬ ‫ردم‬‫ق‬‫ع‬ ‫رو‬‫ك‬ ‫رب‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ف‬‫وظي‬ ‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫را‬‫ه‬‫لياع‬ ‫لال‬ ‫ر‬ ‫العر‬ ‫ايندمار‬‫و‬ ‫الدمدم‬‫و‬ ‫ي‬ ‫وظف‬ ‫ال‬
.‫ب‬ ‫ئ‬ ‫م‬ ‫يقب‬ ‫با‬ ‫دع‬ ‫الداهلو‬ ‫الدمغ‬‫و‬ ‫ليا‬ ‫الال‬ ‫أ‬ ‫الط‬ ‫دا‬ ‫الداه‬ ‫يي‬ ‫د‬ ‫ال‬‫و‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫وحقي‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫للحا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ج‬‫ندي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫كا‬ ‫إةا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫إل‬
‫راك‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫رإ‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬
‫رالو‬‫ح‬‫ال‬ ‫رالها‬‫ض‬‫بو‬ ‫رب‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫إلي‬ ‫لم‬ ‫و‬ ‫ما‬ ‫إلط‬ ‫ول‬ ‫الو‬ ‫فو‬ ‫م‬ ‫ساه‬ ‫الدو‬ ‫ام‬‫و‬‫الال‬ ‫بال‬
‫اس‬‫و‬‫ال‬ ‫اف‬ ‫اياد‬‫و‬
‫بها‬
:‫الدالو‬ ‫حو‬ ‫ال‬ ‫الط‬ ‫ام‬‫و‬‫الال‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫يج‬ ‫عل‬ ‫ني‬ ‫وي‬
9
‫ري‬‫ر‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫لع‬ ‫ال‬ ‫رال‬‫ي‬‫انف‬ .
:‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ويالد‬
‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫رم‬‫ر‬‫ا‬‫د‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫ريب‬‫ر‬‫ة‬‫ئي‬ ‫ال‬ ‫ربام‬‫ر‬‫س‬‫اأ‬ ‫رد‬‫ر‬‫ح‬‫أ‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫الالا‬
‫اابب‬ ‫لل‬ ‫نظام‬ ‫ط‬ ‫عر‬ ‫م‬
‫ر‬‫و‬ ‫ض‬
‫الداهليب‬
‫واا‬ ‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ج‬‫ح‬ ‫ر‬‫ر‬‫لع‬ ‫رب‬‫ج‬‫دي‬ ‫ف‬
-
‫رو‬‫د‬‫ال‬ ‫اتيب‬ ‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫م‬
‫ر‬‫رو‬‫ي‬‫ال‬ ‫رد‬‫ال‬‫ب‬
‫را‬‫ر‬‫ب‬‫أورو‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫ردثم‬‫ح‬
-
‫را‬‫ر‬‫ه‬‫مال‬ ‫يي‬‫ا‬ ‫را‬‫ر‬‫ا‬ ‫ك‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫أ‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫در‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫رالحها‬‫ي‬‫م‬ ‫رابح‬‫ر‬‫م‬‫وع‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫لياع‬ ‫ا‬ ‫رد‬‫ر‬‫ق‬‫وعال‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫ذ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫مبا‬ ‫رن‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ب‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫اارد‬ ‫وم‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ع‬‫ر‬‫إدا‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬
‫اص‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫أ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫اد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫إ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫أد‬

13. 93
‫ا‬ ‫أا‬ ‫عة‬ ‫الط‬ ‫م‬
‫ر‬‫القد‬ ‫لهع‬ ‫ي‬ ‫يي‬ ‫مد‬
‫ل‬
. ‫واا‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ه‬
2
‫ا‬
‫ر‬‫ا‬ ‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫راة‬ ‫اع‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫را‬‫ه‬ ‫ال‬ ‫راد‬ ‫اياد‬ ‫ري‬‫ن‬ ‫را‬‫ن‬‫بيا‬ ‫إلط‬ ‫ب‬ ‫الحا‬ ‫اد‬ ‫ااد‬ .
‫ر‬‫م‬‫الالا‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ه‬‫و‬
‫رب‬‫ي‬ ‫أه‬ ‫ر‬‫ال‬
‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫د‬ ‫ا‬
‫ا‬‫عد‬
‫ا‬ ‫ر‬‫ا‬‫ا‬‫و‬‫لل‬ ‫ردجابب‬‫س‬‫ا‬ ‫رريب‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫راي‬‫ج‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫ر‬‫ة‬‫د‬ ‫ر‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫رال‬‫ج‬‫م‬ ‫ردأ‬‫ب‬‫و‬
‫رو‬‫ل‬ ‫لال‬
‫ر‬‫ن‬‫ا‬ ‫ردرك‬‫ر‬‫ع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬ ‫را‬ ‫ظ‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫را‬‫ي‬‫الالل‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ردأ‬‫ر‬‫ب‬‫و‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫عغ‬ ‫ري‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ف‬ ‫را‬‫م‬‫و‬
‫ردالانب‬‫ر‬‫س‬‫اي‬ ‫را‬‫ر‬‫ن‬‫باإم‬
‫ه‬ ‫أه‬ ‫مجاي‬ ‫فو‬ ‫الداهلو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫دما‬ ‫ب‬
‫حاسريب‬ ‫ال‬
‫رب‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ن‬‫ا‬ ‫رط‬‫ل‬‫إ‬ ‫عم‬
‫ليب‬ ‫ا‬ ‫فو‬ ‫اك‬ ‫ايلد‬ ‫د‬ ‫مج‬ ‫مي‬ ‫ز‬‫ي‬‫بد‬ ‫الداهليب‬ ‫اابب‬ ‫ال‬ ‫يع‬ ‫بدق‬ ‫داللع‬ ‫أه‬ ‫ز‬‫ا‬‫نماط‬
‫ا‬ ‫ال‬
.‫ابب‬
3
.
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫اف‬ ‫غ‬ ‫راطع‬‫ر‬‫ر‬ ‫م‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫ر‬‫ر‬‫س‬‫عو‬
‫رالب‬‫ر‬‫س‬‫ا‬‫و‬
:
‫رنلب‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫م‬ ‫رور‬‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫أد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬
‫را‬‫ر‬‫ك‬ ‫ال‬‫و‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫ال‬ ‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ب‬ ‫رريب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫س‬‫ار‬ ‫ال‬ ‫رانا‬‫ر‬‫ج‬‫وع‬ ‫ظع‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬‫و‬ ‫ااا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫اإ‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫عوح‬
‫رو‬‫ر‬‫ة‬‫ئي‬ ‫ال‬
‫أ‬ ‫رع‬‫ر‬ ‫ح‬
‫عا‬ ‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ه‬‫و‬ .‫رها‬‫ة‬‫ف‬ ‫ب‬ ‫رب‬‫ي‬‫ااب‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ه‬‫لياع‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ك‬ ‫ارسب‬ ‫م‬ ‫عةداي‬ ‫ي‬ ‫ب‬ ‫ظ‬ ‫م‬ ‫ب‬ ‫أ‬ ‫فو‬ ‫الالليا‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫ر‬‫ل‬
‫ز‬‫ا‬‫ي‬‫ر‬‫إدا‬ ‫ي‬ ‫هل‬ ‫م‬ ‫ها‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫يل‬ ‫م‬ ‫ود‬ ‫و‬
‫ز‬‫ا‬‫ي‬ ‫وف‬
‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫فو‬ ‫الالليا‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫اي‬ ‫وم‬ ‫ال‬ ‫الط‬ ‫أطلع‬ ‫واد‬
‫رج‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫الف‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ك‬ ‫د‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ك‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬ ‫د‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫أو‬ ‫رول‬‫ر‬‫ر‬‫ج‬‫د‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫ا‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬
‫دلعا‬ ‫وم‬ ‫ول‬ ‫اأ‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ح‬ ‫مي‬ ‫للداهد‬ ‫حاسريب‬ ‫ال‬ ‫ليا‬ ‫الال‬
.‫ب‬ ‫ظ‬ ‫ال‬
‫ال‬ ‫رود‬‫ر‬ ‫و‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ع‬ ‫ع‬ ‫رد‬‫ر‬‫ق‬‫ول‬
‫رع‬‫ر‬ ‫ح‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫رودم‬‫ر‬ ‫مو‬ ‫ري‬‫ر‬‫ع‬‫ع‬ ‫رع‬‫ر‬‫ل‬ ‫ريع‬‫ر‬‫ظ‬ ‫للد‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ا‬
‫ا‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬
‫ي‬ ‫رائ‬‫ق‬‫ال‬ ‫ي‬ ‫ر‬‫ب‬ ‫ر‬‫ا‬‫الدفا‬ ‫ريب‬ ‫ها‬ ‫لح‬ ‫ر‬‫ك‬‫و‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ليب‬ ‫وا‬ ‫اأنماب‬ ‫إنجاا‬ ‫ي‬ ‫ب‬ ‫ام‬ ‫الد‬ ‫يب‬ ‫ها‬ ‫عحقع‬
‫ليب‬ ‫بال‬ ‫ي‬ ‫القائ‬‫و‬ ‫بالال‬
.‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫راا‬‫ف‬‫ااد‬ ‫رد‬ ‫ف‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫م‬ ‫ر‬‫ن‬‫فإ‬ ‫ها‬ ‫إل‬ ‫ب‬ ‫الحا‬ ‫نديجب‬ ‫ظه‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫كانم‬ ‫ةا‬‫و‬
‫ر‬‫ث‬‫إ‬
‫ر‬‫ال‬‫ب‬
‫ه‬
‫رول‬‫ق‬‫ال‬ ‫ري‬‫ن‬ ‫رب‬ ‫وبدا‬ .‫رداهلو‬‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫لوظائف‬ ‫الحاض‬ ‫فاهيع‬ ‫ال‬ ‫إلط‬ ‫أد‬ ‫الدو‬‫و‬ ‫ها‬
‫عاور‬ ‫ا‬‫و‬‫ا‬
‫و‬ ‫من‬ ‫إ‬
:‫ا‬ ‫ه‬ ‫ي‬ ‫بوظيفد‬ ‫دج‬ ‫ع‬ ‫م‬ ‫بن‬ ‫ال‬ ‫مام‬ ‫ال‬ ‫حلب‬ ‫م‬ ‫فو‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫وظيفب‬
:ً‫ال‬‫و‬‫أ‬
‫ااا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫اإ‬‫و‬ ‫ي‬ ‫وع‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ناح‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫راا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫اأه‬ ‫راف‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫يهد‬ ‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫عد‬
‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬
‫ايهد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫وم‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫كا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ب‬ ‫رائع‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ك‬‫و‬ .‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫الح‬ ‫روف‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫س‬
‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬
audit) clerk
)
‫ري‬‫م‬‫و‬ . ‫را‬‫ي‬‫ل‬ ‫للال‬ ‫ليب‬ ‫ر‬‫ي‬‫الدف‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ي‬ ‫ط‬ ‫ري‬‫ا‬ ‫رح‬‫ل‬‫ة‬ ‫ردع‬ ‫را‬‫ك‬‫و‬
‫را‬ ‫ه‬

14. 94
‫رب‬‫ر‬ ‫الردا‬ ‫رم‬‫ر‬‫ن‬‫ها‬
‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫ل‬ ‫رالب‬‫ر‬‫ض‬‫ا‬‫و‬‫د‬ ‫ال‬
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬
‫رط‬‫ر‬‫د‬‫ح‬ ‫ز‬‫ا‬‫رائد‬‫ر‬‫س‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ظ‬‫و‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫أ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬‫و‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫ا‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫رف‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫د‬ ‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ار‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫كو‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫د‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫أ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫الع‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫إل‬ ‫ار‬
‫رد‬‫ر‬‫ال‬‫وب‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫م‬
‫ف‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬
‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ب‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫روم‬‫ر‬‫ه‬‫ف‬ ‫ال‬ ‫روه‬‫ر‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫رو‬‫ر‬‫ه‬‫و‬
.‫دها‬ ‫بدا‬
: ‫دا‬‫د‬‫ثاني‬
‫را‬‫ر‬‫س‬‫أ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬‫ل‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫رود‬‫ر‬ ‫وو‬ ‫رالب‬‫ر‬‫س‬‫ا‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫اف‬ ‫غ‬ ‫راطع‬‫ر‬ ‫م‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫ريع‬‫ر‬‫ظ‬ ‫الد‬ ‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫س‬‫لدو‬ ‫رب‬‫ر‬‫ج‬‫ندي‬
‫رو‬‫ر‬‫ل‬‫ودو‬ ‫رو‬‫ر‬ ‫إالي‬
‫رن‬‫ر‬‫م‬ ‫ب‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬‫و‬ ‫رو‬‫ر‬‫ة‬‫ئي‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ك‬ ‫ال‬ ‫رإ‬‫ر‬‫ف‬
‫رانا‬‫ر‬‫ج‬‫وع‬ ‫ظع‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬‫و‬ ‫ااا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫اإ‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫عوح‬ ‫م‬
‫ر‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ض‬ ‫لب‬
‫راف‬‫ة‬ ‫ريع‬‫ظ‬ ‫الد‬ ‫ااا‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫را‬‫س‬‫بةيا‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬ ‫اال‬ ‫م‬
‫ر‬‫رعدا‬‫ل‬ ‫ز‬ ‫ري‬ ‫م‬ ‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫ر‬‫ل‬‫عا‬ ‫را‬ ‫م‬ ‫رريبذ‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫ارسب‬ ‫ال‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫للةيا‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫طب‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫وفاال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫باما‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫دو‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ي‬ ‫رامل‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ال‬ ‫أ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ل‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬
‫ئي‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ك‬ ‫ال‬ ‫راب‬‫س‬‫ا‬‫و‬‫ب‬ ‫رومب‬‫س‬ ‫ال‬ ‫ااا‬ ‫ر‬ ‫اإ‬‫و‬ ‫وضواب‬ ‫ال‬
‫رو‬‫ة‬
‫ط‬ ‫ر‬‫س‬ ‫ر‬‫ل‬‫ا‬‫و‬ ‫رداهلو‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ع‬‫ف‬
‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رم‬‫ر‬‫ا‬‫الو‬ ‫رح‬‫ر‬‫ل‬‫ة‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬
( ‫ر‬‫ر‬‫ق‬ ‫د‬ ‫ال‬
(Traveling Auditor
‫ردش‬‫ر‬‫ف‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ل‬‫نا‬ ‫أ‬ ‫ري‬‫ر‬‫ن‬ ‫أو‬
‫و‬ ‫ر‬‫ف‬‫ال‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫رب‬‫ق‬‫ماب‬ ‫ردها‬‫س‬‫سيا‬ ‫أ‬ ‫رط‬‫ل‬‫ا‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ي‬ ‫ا‬ ‫أ‬ ‫اأساسيب‬ ‫باع‬ ‫ا‬‫و‬ ‫مي‬ ‫كا‬ ‫ع‬ ‫ح‬ ‫ذ‬ ‫كا‬ ‫ال‬
‫د‬ ‫ال‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ف‬‫وظي‬ ‫أ‬ ‫ك‬ ‫ر‬‫ل‬‫با‬ ‫رد‬‫ج‬‫ال‬‫و‬ ‫ذ‬‫ز‬‫ا‬ ‫ر‬‫ة‬‫ح‬ ‫ز‬‫ا‬ ‫س‬ ‫عة‬ ‫أنها‬‫و‬
‫رال‬‫ج‬‫م‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫رب‬ ‫الردا‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫ر‬‫ق‬
‫الوظيفب‬ ‫كانم‬ ‫ع‬ ‫ح‬ ‫ب‬ ‫د‬ ‫الحد‬ ‫الةنح‬
‫ر‬‫ف‬ ‫اه‬ ‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫را‬‫ج‬‫ح‬ ‫ر‬‫ع‬‫منا‬ ‫م‬
‫ر‬‫يا‬‫ا‬ ‫هو‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫له‬ ‫اأساسيب‬
‫و‬
‫م‬ ‫ر‬‫م‬‫د‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫د‬ ‫الحد‬ ‫رنح‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬ ‫را‬‫ا‬‫مح‬
‫رلب‬‫ر‬‫ي‬‫ح‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫قد‬ ‫ال‬‫و‬ ‫رب‬‫ا‬‫با‬ ‫ال‬ ‫اه‬ ‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رالو‬‫ر‬ ‫إ‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫لدحد‬
‫رد‬‫ر‬‫ه‬‫الدا‬‫و‬
‫با‬ ‫ثباعها‬‫و‬ ‫ديب‬ ‫ال‬ ‫وك‬ ‫الر‬ ‫فو‬ ‫حيلب‬ ‫ال‬ ‫بالغ‬ ‫ال‬ ‫دا‬ ‫إ‬ ‫مي‬
.‫حيحب‬ ‫يقب‬
‫ر‬‫ر‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫الوظي‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫م‬ ‫را‬‫ر‬‫ب‬ ‫رول‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ن‬ ‫وي‬
‫ي‬ ‫ع‬‫ر‬‫رو‬‫ر‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫ج‬ ‫دل‬
‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫عد‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫اأو‬ :
‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫وم‬ ‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫عد‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫ج‬ ‫ردل‬‫ر‬‫ع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫اليان‬ ‫م‬
‫ر‬‫رو‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫م‬‫أ‬ .‫راا‬‫ر‬‫ا‬‫اأه‬ ‫راف‬‫ر‬‫م‬‫يهد‬ ‫رريب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬
.‫سومب‬ ‫ال‬ ‫ااا‬ ‫اإ‬ ‫ف‬ ‫ع‬ ‫فو‬ ‫ها‬ ‫ف‬ ‫ي‬ ‫ول‬ ‫ة‬ ‫ال‬ ‫أمانب‬ ‫ومد‬ ‫و‬ ‫الف‬ ‫بها‬ ‫عقوم‬ ‫الدو‬
‫وظ‬ ‫رف‬ ‫و‬ ‫ني‬ ‫وي‬
" ‫رام‬‫ه‬‫ج‬ ‫ك‬ " ‫رول‬‫ق‬ ‫را‬ ‫ك‬ ‫م‬ ‫ر‬‫ن‬‫ب‬ ‫ال‬ ‫رام‬‫م‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ل‬‫ح‬ ‫م‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫رب‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ف‬‫ي‬
‫ري‬‫م‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رليع‬‫ة‬‫ال‬ ‫رال‬‫ض‬‫و‬ ‫رداهلو‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫ري‬‫ن‬ ‫رع‬‫ل‬ ‫رور‬‫ا‬‫الد‬ ‫ري‬‫م‬ ‫رب‬‫ل‬‫ح‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ه‬ ‫ل‬ ‫ر‬‫ه‬ ‫مي‬ ‫أن‬
‫حاسريب‬ ‫ال‬ ‫ا‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫الط‬ ‫ز‬‫ا‬
‫ر‬‫مقيو‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫مجال‬ ‫كا‬ ‫إة‬ ‫وفااليب‬ ‫بنفاام‬ ‫لب‬ ‫ا‬ ‫انجاا‬ ‫فو‬ ‫ب‬ ‫ا‬‫و‬ ‫أداا‬

15. 95
‫اليب‬ ‫ال‬‫و‬
‫رم‬‫ن‬‫كا‬ ‫ب‬
‫ااا‬ ‫ر‬ ‫اإ‬ ‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫رط‬‫ل‬‫ا‬ ‫م‬
‫ر‬‫رو‬‫ي‬‫مق‬ ‫رال‬‫ج‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ه‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫راع‬ ‫اهديا‬
‫رب‬‫ي‬ ‫وع‬ ‫ال‬
‫رع‬‫ل‬‫و‬
‫رع‬‫ر‬‫ح‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬ ‫ري‬‫ر‬‫ن‬
‫ر‬‫ر‬‫ط‬‫اي‬
‫ردفاع‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫العا‬
‫رج‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬‫و‬
‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫عقد‬ ‫ر‬‫ر‬‫د‬‫وظيف‬ ‫رم‬‫ر‬‫ن‬‫كا‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ك‬
.‫واائيب‬ ‫أدام‬ ‫أنها‬ ‫الط‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫إلط‬ ‫ظ‬ ‫وكا‬ .‫اأهااا‬‫و‬ ‫الغش‬ ‫اهدماف‬
‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫ر‬‫ر‬‫ك‬‫ة‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫س‬‫الدا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫نها‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫و‬
‫ر‬‫ر‬‫س‬‫أو‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رداف‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬ ‫أ‬ ‫ي‬ ‫احي‬
‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫الريا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫د‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫الدا‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫بني‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أن‬‫و‬ ‫رائيب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اإح‬‫و‬
‫رال‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫ا‬ ‫لح‬ ‫ردال‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ع‬ ‫أدام‬
‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬
‫رب‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ف‬ ‫ري‬‫م‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ا‬ ‫ف‬ ‫ربحم‬ ‫أ‬ ‫أ‬ ‫رط‬‫ل‬‫إ‬ ‫عداور‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫بدأ‬ ‫لح‬ ‫وب‬
‫رب‬‫ي‬‫ر‬‫اإدا‬
‫ر‬‫ه‬‫أ‬ ‫را‬ ‫ك‬
‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ه‬‫اأ‬ ‫احو‬‫و‬‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫ر‬‫ج‬‫عد‬
‫رريب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬
‫ع‬ ‫ربحم‬ ‫أ‬‫و‬
‫را‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫أو‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫ر‬‫ة‬ ‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫رااد‬‫ر‬‫ة‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫واائ‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ع‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫و‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ف‬
‫ردق‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫راطها‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬ ‫أ‬‫و‬ ‫رالم‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫اع‬‫و‬ ‫ردافها‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫عغ‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫ك‬
‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ةااد‬
‫الالليا‬
.‫هع‬ ‫وه‬ ‫ي‬ ‫دس‬ ‫ه‬ ‫كال‬ ‫ي‬ ‫الف‬ ‫مي‬ ‫العي‬ ‫عنع‬ ‫بحم‬ ‫أ‬‫و‬
‫ال‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫دم‬ ‫عةد‬ ‫دحدم‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ي‬
‫الو‬ ‫فو‬ ‫واا‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫بال‬ ‫ظلم‬ ‫ةلح‬ ‫مي‬ ‫هع‬ ‫وبال‬
‫رب‬‫ي‬‫داهل‬
‫وليا‬ ‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫أو‬ ‫را‬‫ب‬ ‫ا‬‫و‬‫لل‬ ‫ر‬‫ض‬‫ا‬‫و‬ ‫رد‬ ‫عحد‬ ‫راك‬ ‫ه‬ ‫رو‬‫ن‬ ‫أ‬ ‫دو‬ ‫رب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ه‬‫اع‬ ‫وحا‬ ‫را‬‫ه‬‫وف‬ ‫ظ‬ ‫هب‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ل‬
‫را‬‫ر‬‫ال‬‫م‬ ‫أو‬
‫رلداا‬‫ر‬‫ل‬
‫ض‬ ‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫عد‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رن‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫رااش‬‫ر‬ ‫وع‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬ ‫ب‬ ‫را‬‫ر‬ ‫في‬ ‫اا‬
‫ر‬ ‫ا‬ ‫رادل‬‫ر‬‫ب‬‫عد‬ ‫رح‬‫ر‬‫ل‬‫ة‬ ‫رد‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬ ‫رع‬‫ر‬‫ث‬
‫را‬‫ر‬‫ه‬‫ل‬
‫ريب‬‫ر‬‫س‬‫اأسا‬ ‫راد‬‫ر‬‫ب‬ ‫ال‬ ‫رور‬‫ر‬‫ه‬‫ظ‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫رااد‬‫ر‬‫س‬ ‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬
‫رددم‬‫ر‬‫ح‬ ‫ال‬
‫را‬‫ر‬‫ال‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫راق‬‫ر‬‫ف‬‫ايع‬‫و‬
‫ا‬
.‫و‬ ‫الف‬ ‫أداا‬
‫أورد‬‫و‬
(
Arthur, H.kent
)
‫وف‬ ‫ر‬‫ظ‬‫ال‬ ‫أ‬ ‫وي‬ ‫الداهليبذ‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫لداور‬ ‫اح‬ ‫م‬ ‫ث‬ ‫ث‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫دا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫و‬ ‫ردد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ا‬‫و‬‫الال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫ومدال‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ظ‬ ‫لل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫الر‬
:‫كالدالو‬ ‫هو‬ ‫اح‬ ‫ال‬ ‫ه‬ ‫وه‬ ‫ا‬ ‫ظ‬ ‫ال‬
‫ددى‬‫د‬‫األول‬ ‫ددة‬‫د‬‫المرحل‬
:
‫ال‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫للر‬ ‫رابيب‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫الح‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫الد‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫الدح‬
‫راص‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬ ‫اهد‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫دل‬ ‫ال‬ ‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬
‫ب‬ ‫قد‬ ‫ال‬ ‫بالحاي‬
‫و‬ ‫م‬ ‫ال‬ ‫لحةابا‬ ‫عةويا‬ ‫مي‬
.‫ها‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫الديد‬‫و‬ ‫عبا‬ ‫ال‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫وم‬
‫المرحلة‬
:‫الثانيدة‬
‫رع‬‫ق‬‫الدح‬
‫ر‬ ‫ائ‬‫و‬‫وا‬ ‫و‬ ‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫رابا‬‫ة‬‫ح‬ ‫رب‬‫ا‬‫د‬ ‫ري‬‫م‬
‫رب‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬
‫رو‬‫ه‬‫و‬
‫ر‬‫ي‬‫أه‬ ‫ليب‬ ‫ر‬‫ي‬‫عف‬ ‫رب‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫قوم‬ ‫ال‬ ‫للال‬ ‫وممابهب‬
.‫و‬ ‫ار‬ ‫ال‬

16. 96
‫المرحلة‬
:‫الثالثة‬
‫و‬
‫ري‬‫ن‬ ‫رو‬‫د‬‫ال‬ ‫را‬‫ي‬‫ل‬ ‫الال‬ ‫ر‬‫ك‬ ‫رج‬‫ح‬‫ف‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫را‬‫ي‬‫الالل‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫ر‬‫ظ‬‫ن‬ ‫رب‬‫ه‬ ‫و‬ ‫ط‬ ‫عر‬ ‫حلب‬ ‫م‬ ‫هو‬
‫حاسريب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫اليب‬ ‫ال‬ ‫احو‬‫و‬ ‫ال‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫الط‬ ‫كا‬ ‫ال‬‫و‬ ‫الةابع‬ ‫ايعجاه‬ ‫مي‬ ‫ز‬‫ي‬‫بد‬ ‫الدها‬ ‫ا‬ ‫م‬
. ‫فق‬
‫رج‬‫ر‬‫ح‬‫بف‬ ‫ريب‬‫ر‬‫س‬‫أسا‬ ‫رفب‬‫ر‬‫ي‬‫ب‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫مال‬ ‫رم‬‫ر‬‫ن‬‫كا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ل‬‫ح‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رإ‬‫ر‬‫ف‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأ‬ ‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ا‬‫و‬‫و‬
‫ا‬‫و‬ ‫رريب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫راب‬‫ر‬‫م‬‫اأن‬ ‫ريع‬‫ر‬ ‫وعق‬
‫رع‬‫ر‬‫ظ‬‫ن‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫ئ‬ ‫وم‬ ‫رحب‬‫ر‬ ‫ريع‬‫ر‬ ‫وعق‬ ‫رج‬‫ر‬‫ح‬‫ف‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫ها‬ ‫رفب‬‫ر‬‫ي‬‫وب‬ ‫ريع‬‫ر‬‫ظ‬ ‫للد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ال‬ ‫ل‬
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫رم‬‫ر‬‫ل‬‫او‬ ‫ع‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ي‬‫ر‬‫عا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫ا‬ ‫رول‬‫ر‬‫ق‬‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫ن‬ ‫رالو‬‫ر‬‫د‬‫وبال‬ .‫رريب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ب‬‫اا‬ ‫ال‬
‫ان‬‫و‬‫الج‬
‫اليب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫حاسريب‬ ‫ال‬
‫ال‬‫و‬ ‫ظيع‬ ‫للد‬
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫اض‬ ‫أه‬ ‫حي‬ ‫إلط‬ ‫أد‬
‫فو‬ ‫الداهليب‬
:‫عو‬ ‫ا‬
9
‫ال‬ ‫اأنماب‬ ‫يع‬ ‫وعق‬ ‫فحج‬ .
.‫اليب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫حاسريب‬
2
.‫حاسريب‬ ‫ال‬ ‫الداهليب‬ ‫اابب‬ ‫ال‬ ‫ب‬ ‫ئ‬ ‫وم‬ ‫حب‬ ‫يع‬ ‫وعق‬ ‫فحج‬ .
3
.‫ها‬ ‫م‬ ‫الدحقع‬‫و‬ ‫ول‬ ‫لل‬ ‫الفاللو‬ ‫د‬ ‫الج‬ .
4
‫مي‬ ‫دها‬ ‫ا‬ ‫وح‬ ‫ول‬ ‫اأ‬ ‫يع‬ ‫عق‬ ‫ب‬ ‫ئ‬ ‫م‬ ‫مد‬ ‫فحج‬ .
‫ةائ‬ ‫ال‬
. ‫و‬ ‫للف‬ ‫ةبب‬ ‫بال‬ ‫ب‬ ‫وها‬
5
‫رج‬‫ر‬‫س‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫ب‬ ‫رد‬‫ر‬‫ة‬ ‫ال‬ ‫رريب‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬‫ن‬‫الريا‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫راد‬‫ر‬ ‫اياد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫إمنان‬ ‫رد‬‫ر‬‫م‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫عحد‬ .
‫ف‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ال‬
‫ه‬ ‫ه‬ ‫الط‬ ‫دم‬ ‫الد‬ ‫ال‬ ‫ي‬‫ر‬‫الدقا‬‫و‬
‫الريانا‬
.
‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ك‬ ‫ع‬ ‫را‬‫ر‬‫ن‬‫ويال‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬ ‫ون‬ ‫رام‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ي‬ ‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬ ‫ض‬ ‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬
‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رور‬‫ا‬‫ع‬ ‫ري‬‫م‬ ‫م‬ ‫ر‬‫د‬‫الف‬ ‫رح‬‫ل‬‫ع‬ ‫ر‬‫ظ‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫را‬ ‫ظي‬ ‫الد‬ ‫فو‬ ‫اليب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫حاسريب‬ ‫ال‬ ‫ان‬‫و‬‫الج‬ ‫الط‬ ‫الداهليب‬
‫ا‬ ‫ال‬ ‫هدما‬ ‫إلط‬ ‫ب‬ ‫الحا‬ ‫اد‬ ‫بااد‬ ‫أن‬ ‫ه‬ .‫الداهليب‬
‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫س‬‫و‬ ‫مل‬ ‫ز‬‫ا‬
‫ر‬‫رو‬‫ا‬‫ع‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫عاور‬ ‫الداهليب‬ ‫الب‬
‫رب‬‫ي‬‫ال‬ ‫ال‬ ‫ليا‬ ‫الال‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫فو‬ ‫امها‬ ‫اهد‬ ‫حي‬ ‫ع‬ ‫الدو‬ ‫الوظيفب‬ ‫علح‬ ‫عالد‬ ‫ولع‬
‫رد‬‫ال‬‫وب‬ ‫ر‬‫ر‬‫ا‬
‫ف‬ ‫ر‬‫ي‬‫ال‬
‫ر‬‫ب‬
‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫وع‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫الوظي‬ ‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬
‫ردافها‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أ‬‫و‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫مفهوم‬
‫رالم‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫اع‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫ع‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫ال‬ ‫فهوم‬ ‫رال‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫فال‬
‫اابيب‬ ‫ال‬ ‫الوسائ‬ ‫فااليب‬ ‫مد‬ ‫يع‬ ‫عق‬ ‫أنماب‬ ‫لم‬ ‫ول‬
‫ريع‬ ‫الدق‬ ‫ر‬‫م‬‫لد‬ ‫ر‬‫ي‬‫أه‬ ‫راطها‬‫م‬‫ن‬ ‫امدد‬‫و‬ ‫ب‬ ‫دلفب‬ ‫ال‬
.‫دلفب‬ ‫ال‬ ‫الوحدا‬ ‫فو‬ ‫و‬ ‫ظي‬ ‫الد‬ ‫للداا‬ ‫المام‬
‫الجانب‬
‫الداخلية‬ ‫اجعة‬
‫ر‬‫للم‬ ‫المهني‬ ‫التطور‬ :‫الثاني‬
‫رو‬‫د‬‫ال‬‫و‬ ‫رد‬‫ح‬‫ا‬‫و‬ ‫ج‬ ‫ر‬‫ل‬ ‫را‬‫ه‬‫ب‬ ‫روم‬‫ق‬ ‫رب‬‫ف‬‫وظي‬ ‫رفها‬ ‫بو‬ ‫رب‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫بدأ‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫د‬ ‫اليال‬ ‫الط‬

17. 97
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ااب‬ ‫ال‬‫و‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫الدح‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫أداا‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫أسا‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫ع‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫الحياد‬
‫دا‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬ ‫لل‬
‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫الو‬ ‫ور‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫وب‬
‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫دا‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫مه‬ ‫ز‬‫ا‬‫راط‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫ن‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫لد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫مه‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫أ‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫هع‬ ‫رال‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫و‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اللو‬ ‫ال‬ ‫رج‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫بف‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫ي‬‫ر‬‫عا‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫عب‬‫ر‬‫ا‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬
‫رريب‬‫ر‬‫ر‬‫س‬‫حا‬ ‫ال‬
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫لد‬ ‫رور‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫أن‬ ‫إي‬
‫ا‬ ‫ال‬ ‫وه‬ ‫اليب‬ ‫ال‬ ‫ظيع‬ ‫الد‬ ‫ليا‬ ‫ا‬ ‫اح‬ ‫م‬ ‫كفاام‬ ‫يع‬ ‫عق‬
.‫ليب‬
‫ا‬ ‫رال‬‫ر‬‫ب‬ ‫رو‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫اف‬ ‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ايا‬ ‫رد‬‫ر‬ ‫ا‬
‫ا‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫را‬‫ر‬‫ه‬
‫وعاور‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬ ‫ن‬ ‫راهع‬‫ر‬‫س‬ ‫رد‬‫ر‬‫ا‬‫و‬
‫رداهلو‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬
‫رام‬‫ر‬‫ا‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ين‬ ‫اأم‬ ‫ردم‬‫ر‬‫ح‬‫د‬ ‫ال‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ي‬
‫الو‬ ‫رو‬‫ر‬‫ف‬ ‫ي‬ ‫رداهل‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫مج‬ ‫راا‬‫ر‬‫م‬‫إن‬ ‫رع‬‫ر‬‫ع‬ ‫رع‬‫ر‬ ‫ح‬
9149
‫ه‬ ‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫و‬
‫الب‬ ‫ا‬ ‫لل‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫ال‬ ‫د‬ ‫الدجة‬ ‫مجال‬ ‫فو‬ ‫اأساسيب‬ ‫اوم‬ ‫ال‬ ‫ها‬
‫اادبار‬ ‫ني‬ ‫اوم‬ ‫ال‬
.‫الداهليب‬
‫وي‬ ‫ب‬
‫ري‬‫ن‬
‫القول‬
‫الب‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫إ‬
‫ا‬ ‫ه‬ ‫ععويي‬ ‫ب‬ ‫بدا‬ ‫م‬ ‫الظهور‬ ‫فو‬ ‫بدأ‬ ‫و‬ ‫أهاد‬ ‫يال‬ ‫ك‬ ‫الداهليب‬
. ‫ج‬ ‫ال‬
" ‫رول‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬ ‫فع‬
‫ز‬‫ا‬‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫ا‬‫و‬ ‫ز‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫مد‬ ‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬ ‫نظ‬ ‫ز‬‫ا‬‫رد‬‫ر‬‫ر‬ ‫عحد‬ ‫راك‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬ ‫يح‬‫ر‬‫را‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ة‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ح‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫أ‬ "‫رح‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬ ‫ب‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫روم‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ف‬ ‫ل‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬
‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫رام‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫أا‬ ‫رويي‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫لد‬ ‫رب‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫رادا‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫د‬ ‫ا‬ ‫راك‬‫ر‬‫ر‬ ‫ه‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫كا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬
‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫دا‬
‫را‬‫ر‬‫ي‬‫ل‬ ‫بال‬ ‫روم‬‫ر‬‫ق‬‫لد‬ ‫ردقلب‬‫ر‬‫ة‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ف‬‫وظي‬ ‫رود‬‫ر‬ ‫و‬ ‫م‬
‫ر‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫و‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬ ‫أه‬ ‫رال‬‫ر‬‫م‬‫اسد‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫را‬‫ر‬ ‫ظي‬ ‫الد‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬
‫رو‬‫ف‬ ‫ر‬ ‫بالال‬ ‫ي‬ ‫رائ‬‫ق‬‫ال‬ ‫دهادا‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ظيع‬ ‫الد‬ ‫فو‬ ‫م‬
‫ر‬‫اإدا‬ ‫عيور‬ ‫حة‬ ‫ه‬ ‫ظيع‬ ‫ع‬ ‫مي‬ ‫دلف‬ ‫ع‬ ‫الب‬ ‫ا‬ ‫م‬
‫اأاةام‬ ‫ه‬ ‫ه‬
."
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ال‬‫ب‬ ‫رع‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫اأ‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬‫ح‬‫ي‬ ‫ي‬ ‫رداهل‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫ال‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫مج‬ ‫رويي‬‫ر‬‫ر‬‫ع‬‫ع‬ ‫رم‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ة‬‫ال‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫و‬
‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬ ‫دغ‬ ‫ال‬
‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫ر‬‫الدجا‬ ‫واا‬ ‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫رع‬‫ر‬‫ج‬‫ح‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ك‬ ‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫م‬ ‫رب‬‫ر‬‫ي‬‫الداهل‬ ‫رب‬‫ر‬‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫روم‬‫ر‬‫ه‬‫مف‬ ‫روي‬‫ر‬‫ا‬‫ع‬ ‫رط‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫أد‬ ‫رو‬‫ر‬‫د‬‫ال‬
‫ر‬‫ر‬‫ض‬‫ا‬‫و‬ ‫رن‬‫م‬‫ب‬ ‫رومو‬‫ر‬‫ن‬‫الح‬ ‫رده‬‫د‬‫ال‬ ‫م‬ ‫راه‬‫ر‬‫ظ‬ ‫وا‬ ‫ر‬‫ب‬‫و‬ ‫ي‬ ‫روظف‬ ‫ال‬ ‫ري‬‫ر‬‫م‬ ‫م‬ ‫ر‬ ‫كر‬ ‫رب‬‫ر‬ ‫له‬ ‫دامها‬ ‫رد‬‫س‬‫ا‬‫و‬ ‫اتيب‬ ‫ر‬‫ي‬‫ال‬‫و‬
‫راد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫اياد‬ ‫واا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ال‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬
‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫الد‬‫و‬ ‫ردماد‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫اي‬ ‫م‬ ‫راه‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ظ‬ ‫وا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ب‬‫و‬
‫را‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ه‬‫ب‬ ‫روم‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ق‬‫ع‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ال‬ ‫راب‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫م‬‫اأن‬ ‫رو‬‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬
‫يارف‬ ‫ال‬
‫لح‬ ‫وك‬ ‫دلفب‬ ‫ال‬
‫اندمار‬
‫يارف‬ ‫ال‬
‫را‬‫ه‬ ‫هار‬ ‫أو‬ ‫رب‬‫ل‬‫الدو‬ ‫داه‬ ‫اا‬‫و‬‫س‬ ‫دالددم‬ ‫ال‬ ‫و‬ ‫الف‬ ‫ةا‬
‫يارف‬ ‫ال‬ ‫ظهور‬ ‫فو‬ ‫الدوس‬ ‫م‬ ‫ظاه‬ ‫الط‬ ‫وم‬ ‫ا‬
‫ي‬ ‫الدام‬ ‫كا‬ ‫ول‬
.
‫القول‬ ‫وحقيقب‬
‫إنماا‬ ‫إ‬
‫رالع‬‫ال‬‫ال‬ ‫دول‬ ‫رع‬‫ظ‬‫مال‬ ‫رو‬‫ف‬ ‫رب‬‫ا‬‫و‬ ‫ف‬ ‫رار‬‫م‬‫اند‬‫و‬ ‫ي‬ ‫رداهل‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫مج‬
‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫أه‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬‫ال‬ ‫ردد‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫ر‬‫ر‬‫ر‬ ‫و‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫د‬‫ح‬
211
‫ر‬‫ر‬‫ر‬‫ف‬
‫راا‬‫ر‬‫ر‬‫ن‬‫اأا‬ ‫ردد‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رول‬‫ر‬‫ر‬ ‫وو‬
‫ري‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬ ‫رد‬‫ر‬‫ر‬‫ي‬‫ا‬ ‫را‬‫ر‬‫ر‬‫م‬ ‫رط‬‫ر‬‫ر‬‫ل‬‫إ‬