3. Burn-out Syndroom definitie
◦ Er is niet één algemeen aanvaarde definitie van
burn-out.
◦ Het is noch in ICD-10 noch in DSM-IV een
gedefinieerde diagnose.
◦ Burn-out is geen psychiatrische diagnose, maar een
concept van de bedrijfspsychologie, die betrekking
heeft op de impact van werkomstandigheden op de
psyche van getroffen personen.
◦ Het Burn-out Syndroom wordt meestal
geclassificeerd als "werkgerelateerde
stressstoornis", omdat het nauw verbonden is met
het ervaren van veel stress tijdens het werk.
◦ Het is belangrijk om een onderscheid te maken
tussen burn-out en depressie, alexithymie, het zich
onwel voelen en het concept van langdurige
uitputting.
4. Burn-out effecten
◦ Uitputting is niet iets dat eenvoudigweg ervaren
wordt - het zet aan tot acties om emotioneel en
cognitief afstand te nemen van het werk,
vermoedelijk als een manier om met de
overbelasting van het werk om te gaan.
◦ Depersonalisatie is een poging om afstand te
nemen van zichzelf en de ontvangers van diensten
door actief de kwaliteiten te negeren die hen uniek
maken en de mensen ertoe aanzetten zich te
engageren.
◦ Eisen zijn beter beheersbaar wanneer ze als
onpersoonlijke objecten van het werk worden
beschouwd.
◦ Ineffectiviteit (verminderde persoonlijke
prestaties)
6. Mensen die een of andere vorm van zorg
verlenen aan andere mensen (patiënten,
klanten, ouders, kinderen, enz.) kunnen
last hebben van een burn-out.
Deze groep ervaart burn-out zelfs het
vaakst.
Er is een groot risico dat de gezondheid
van de zorgontvanger wordt geschaad
wanneer de zorgverlener die voor hem of
haar zorgt last heeft van een burn-out..
7. Een paar "burn-out in de zorg gevende" video's :
◦ https://www.youtube.com/watch?v=_uxbyGeTTxM
◦ https://www.youtube.com/watch?v=da-4GEaWK4I
◦ https://www.youtube.com/watch?v=j6gRejq8qHo
◦ https://www.youtube.com/watch?v=duhJHedj82g
◦ https://www.youtube.com/watch?v=YBpqJdOAIXc
◦ https://www.youtube.com/watch?v=OTFo1oODgTk
8. Aanbevolen leesmateriaal
◦ Het burn-out syndroom van het personeel in alternatieve
instellingen. Freudenberger, H.J. (1975)
Burn-out wordt gedefinieerd als falen of uitputting als gevolg van
een overmatige vraag naar energie, kracht of grondstoffen.
Vroege tekenen en symptomen worden beschreven, er worden
maatregelen voorgesteld om burn-out te voorkomen en er wordt
besproken hoe de uitgebrande persoon kan worden ondersteund.
◦ Job burn-out (Leiter & Maslach 1988) een onderzoek
onder ziekenhuisverpleegkundigen leverde de volgende
volgorde op:
(a) Stressvolle interacties met supervisors verhogen het
gevoel van uitputting bij de werknemers;
(b) Hoge uitputtingsniveaus leiden tot cynisme, vooral als
werknemers geen ondersteunend contact met hun
collega's hebben;
(c) naarmate het cynisme aanhoudt, neemt het gevoel
van doeltreffendheid van de werknemers af, hoewel
ondersteunend contact met collega's kan helpen om dit
proces te vertrage.
9. ◦ Het verband tussen werkgerelateerde burn-out en
depressieve stoornissen - resultaten van de Finse Health
2000 Study (bv., Ahola et al., 2005; Nyklicek & Pop,
2005; Peterson et al., 2008)
De nationaal representatieve steekproef bestond uit 3276
werknemers in de leeftijd van 30-64 jaar.
Burn-out en depressieve stoornissen hielden duidelijk verband met
elkaar.
Het risico op depressieve stoornissen, met name depressieve
stoornissen (12 maanden prevalentie), was groter wanneer de burn-
out ernstig was.
◦ Onvoldoende Slaapvoorspellingen Klinische Burn-out
(Söderström, Jeding, Ekstedt, Perski, & Åkerstedt, 2012)
Analyse wees uit dat "te weinig slaap (minder dan 6 uur)" de
belangrijkste risicofactor is voor klinische burnout, na aanpassingen
voor "werkeisen", "gedachten over werk in de vrije tijd" en
"slaapkwaliteit".
Onvoldoende slaap, moeilijkheden bij het loslaten van gedachten
over het werk in de vrije tijd zijn belangrijker dan stressvolle eisen
die het werk stelt.
Dit wijst op de zeer belangrijke rol van herstel van stress.
10. Unit 3 – Factoren die bijdragen
aan het ontstaan van het burn-
outsyndroom
11. ◦ Werkgerelateerde stress
alle stress en spanning die je voelt tijdens het
verzorgend werk
◦ Gebrek aan goede rusttijden
niet willen toegeven dat er behoefte is aan regelmatige
en voldoende rust
◦ Persoonlijke gehechtheid
leven met andermans problemen - de zorgontvanger,
familieleden, enz.
◦ Beroepskenmerken
Zorg is een voortdurende inspanning voor een
(ouder)verzorger, vaak in een ongunstige omgeving.
◦ Gezins-/privézaken
persoonlijke problemen voegen stress toe en maken
het moeilijker om na te denken en de problemen van
anderen op te lossen
12. Twee belangrijke factortypes:
◦ Extern (situationeel)
hoge eisen op het werk
tegenstrijdige instructies
tijdsdruk
pesterij en slechte werksfeer
beperkte mogelijkheden om vrije keuzes te
maken
slechte of onvoldoende communicatie
beperkte middelen (materiële en immateriële
middelen) die de kwaliteit van het werkproces
beïnvloeden
gebrek aan positieve feedback
onvoldoende beloningsmechanismen
13. ◦ Innerlijk (persoonlijkheidsgebonden)
idealistische (onwerkelijk hoge) verwachtingen
van zichzelf
perfectionisme
grote behoefte aan erkenning
sterk verlangen om anderen te behagen
het onderdrukken van eigen behoeften
gevoel van onvervangbaar zijn
gebrek aan vermogen om te delegeren of
wantrouwen ten opzichte van anderen te wekken
zorgwerk te zien als de enige zinvolle activiteit in
iemands leven en werk te gebruiken als
vervanging van het sociale en privé-leven
14. Unit 4 – Kenmerken van het burn-
outsyndroom identificeren
15. Ik loop een hoog risico op een burn-out als ik een
aantal van de hieronder genoemde dingen voel :
•zich de hele tijd down voelen, vreugdeloos zijn
Emotionele uitputting
•niet het zien van zorgontvangers als unieke mensen, maar als
objecten
Depersonalisatie
•(Gevoel)Het wordt erger met de dingen die je doet
Verminderde persoonlijke prestaties
•er regelmatig last van hebben, 1-3 keer per week of zelfs elke dag.
Overweldigende vermoeidheid / hoofdpijn
16. •Het gevoel dat je je werk niet meer wilt doen
Verlies van motivatie
•denken dat alleen jouw werk telt
Cynische kijk op je werk
•het gevoel dat niets goed is en je kunt het niet veranderen
Gevoel van inefficiëntie en mislukking
•spanning voelen en vrezen dat er iets slechts zal gebeuren
Verhoogde spanning / angst
•de wens om iets te vernietigen of iemand te slaan
Gewelddadige uitbarstingen
•agressiviteit naar klanten toe
Neiging tot gewelddadig en agressief gedrag
17. • je voelt je niet goed in je eigen huid, vechtend met
partner, kinderen, enz
Interpersoonlijke conflicten, conflicten
tussen mensen, huwelijken en gezinnen
• niet meer geïnteresseerd om met vrienden naar het
theater te gaan, om mensen te ontmoeten, om uw
gebruikelijke hobby te doen.
Sociaal isolement en terugtrekking uit de
normale dagelijkse activiteiten
• geen rekening te houden met hun gevoelens, gedachten,
persoonlijke waardigheid en antwoorden zonder zich in te
spannen om een effectief gesprek tot stand te brengen
Op een mechanische manier reageren naar
klanten toe
18. Unit 5 – Wat te doen? - Mogelijke manieren
om te zoeken naar gekwalificeerde
psychologische zorg in geval van een burn-out
19. Hoe naar hulp te zoeken?
• Gebruik van persoonlijke ervaring
• proberen te praten met anderen die zich in dezelfde of
een vergelijkbare situatie als u bevinden (persoonlijke
verzorgers of ouders van mensen met een beperking).
• inspanningen leveren om van hun ervaringen te leren
• Proberen om tijd vrij te nemen
• een vriend uitnodigen en samen naar een sociaal
evenement gaan (bioscoop, theater, concert, enz.)
20. Hoe kunt u uzelf helpen?
• Reserveer dagelijks wat tijd voor jezelf.
• Binnen die tijd kunt u ontspanningsoefeningen doen, uw
favoriete boek lezen of uw favoriete sportactiviteiten
doen.
• Verminder uw contact met negatieve mensen en breng
meer tijd door met uw geliefde.
• Besteed aandacht aan de positieve aspecten van uw
werk, vraag uzelf af wat u gelukkig en tevreden maakt
aan het einde van de dag.
21. Andere manieren om hulp te verkrijgen:
• Probeer lid te worden van (ouder-)peer support
groepen
• peer support groepen geven de persoon de ruimte om
zijn of haar problemen, professionele uitdagingen te
delen en de groep bespreekt samen mogelijke
oplossingen voor moeilijke situaties.
• Bezoek een dokter en indien nodig een psycholoog
22. Overheidsinstellingen die kunnen worden
aangesproken voor het verlenen van psychologische
hulp aan zorgverleners die beroepsmatig hulp
verlenen.
(elke partner in te vullen voor zijn eigen land)
24. Voldoende rust:
◦ Ontspannen is echt belangrijk voor alle
zorgverleners.
◦ U kunt enkele ontspannende technieken zoals
meditatie, yoga of ademhalingstechnieken
uitproberen.
De beste manieren om stress te
verminderen:
◦ sportactiviteiten
◦ creatieve hobby's
◦ boeklezing
◦ naar muziek luisteren
◦ kennismaking met vrienden
Voorbeeld: https://www.youtube.com/watch?v=oex8oe3Igmc
25. Ongerechtvaardigde verzoeken op een
assertieve manier afwijzen en weigerenr
◦ Vergeet niet dat u niet verplicht bent om alles te
doen wat uw klant wil.
◦ U kunt "Nee" zeggen zonder onbeleefd te zijn.
◦ Leg gewoon uit dat dit verzoek buiten je
takenpakket valt en dat je er niet aan kunt voldoen.
◦ Als de klant volhardt, verander dan het onderwerp
en probeer hem/haar af te leiden.
◦ Als u de situatie niet aankan, zoek dan hulp bij
andere professionals (psycholoog, collega, etc.).
◦ Als u de cliënt niet kunt helpen, stel dan
alternatieven voor en adviseer hem/haar die in dit
geval nuttig kunnen zijn.
26. Referenties
Korczak D., Huber B., Kister C., Differential
diagnostic of the burnout syndrome , GMS
Health Technol Assess 2010
Hakanena J. J., Schaufeli W. B., Do burnout
and work engagement predict depressive
symptoms and life satisfaction? A three-wave
seven-year prospective study, Journal of
Affective Disorders Volume 141, Issues 2–3,
10 December 2012, Pages 415-424
Francesco C., Adjustment Disorders in DSM-
5: Implications for Occupational Health
Surveillance, Acta Psychopathologica 2015
27. CP-Care project partners
Gazi Universiteit (Turkije)
PhoenixKM BVBA (België)
Bilge Speciaal Onderwijs en Rehabilitatie
Kliniek (Turkije)
Spastische kinderen Stichting van Turkije
(Turkije)
Serçev-Vereniging voor kinderen met
hersenverlamming (Turkije)
Asociacion Espanola De Fisioterapeutas
(Spanje)
Nationale Vereniging van Professionals die
met mensen met een handicap werken
(Bulgarije)
28. CP-CARE curriculum, lesmateriaal,
handboek van www.cpcare.eu is
gelicentieerd onder een Creative Commons
Naamsvermelding-Niet-commerciële 3.0
Niet-geporteerde licentie.
Gebaseerd op een werk op www.cpcare.eu
Toestemmingen buiten de reikwijdte van
deze licentie kunnen beschikbaar zijn op
www. cpcare.eu. cpcare.eu.
Dit project (CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-
035094) is gefinancierd met steun van de
Europese Commissie. Deze mededeling
geeft alleen de standpunten van de auteur
weer en de Commissie kan niet
verantwoordelijk worden gesteld voor het
gebruik dat kan worden gemaakt van de
informatie in deze mededeling.