Aanpak en terugvalpreventie bij burn-out. Stress voorkomen en beperken door veranderen van overtuigingen zoals bv perfectionisme, pleasegedrag, ....

1. burN-oUT
www.watwiljemijvertellen.eu
EEN NIEUW BOEK OVER BURN-OUT!
In dit artikel over burn-out maak je kennis met het boek “BurN-oUT:
www.watwiljemijvertellen.eu” (januari 2018) van psycholoog en
massagetherapeut Danny Demeersseman. In zijn praktijk –
www.dekrachtbron.be – te Kalken, nabij Gent, combineert hij coaching met
massage.
De auteur beschouwt burN-oUT, ondanks haar ingrijpende impact, toch als
NUTtig. Het is een wake-up call van je lichaam. Je kan het vergelijken met een
RODE KAART in het voetbal, waardoor je tijdelijk aan de kant komt te staan. Bij
burn-out ben je dan, ondanks vaak goede bedoelingen, in de fout gegaan door
je eigen grenzen onvoldoende te respecteren. Tijd om voor de spiegel te staan!
“In zijn persoonlijkheid moet de mens
zijn hoogste geluk vinden.”
- JOHANN WOLFGANG VON GOETHE –
Op de website - www.watwiljemijvertellen.eu – vind je de inhoudsopgave en
kan je het boek rechtstreeks bij de auteur bestellen.

2. Het boek is heel toegankelijk en richt zich naar mensen met een burn-out of
personen die steun willen betekenen voor iemand met een burn-out. De
informatie vervangt geen behandeling, maar is wel therapie ondersteunend.
SYMPTOMEN VAN BURN-OUT?
Een burn-out ontstaat als door een samenspel van werk-, privé- en
persoonlijkheidsfactoren negatieve stress een te hoog niveau bereikt, constant
in jouw leven aanwezig is en niet op de juiste manier door jou wordt
aangepakt. Deze situatie herken je aan toenemende lichamelijke, psychische,
emotionele en gedragsmatige klachten. Onderstaande symptomen kan je
ervaren bij chronische stress en burn-out:
Herkenbare lichamelijke klachten:
 Aanhoudende vermoeidheid.
 Slapeloosheid.
 Spierpijn, hoofdpijn, nekpijn, rugpijn, …
 Maagpijn, darmstoornissen, slechte eetlust, …
 Verminderde weerstand tegen infecties.
 Hartkloppingen en/of spanningen op de borst.
 Moeilijke ademhaling.
 Het gevoel flauw te vallen.
 Zweten en klamme handen.
 Verandering eetlust en gewicht.
 Verhoogde bloeddruk.
 Toegenomen cholesterolwaarden.
Typische psychische en emotionele symptomen:
 Niet meer tot rust komen, opgejaagdheid, …
 Prikkelbaar of geïrriteerd zijn.
 Sombere buien, huilbuien, piekeren, angst, …

3.  Niet meer genieten, lusteloos en futloos zijn.
 Besluiteloosheid, concentratieverlies, vergeetachtigheid, …
 Gevoel van zinloosheid van het leven.
 Negativisme, cynisme, vaker kritisch zijn, …
 Onzekerheid, minder zelfvertrouwen, …
 Vlug afgeleid en verstrooid zijn.
 Verminderd relativeringsvermogen.
Treffende gedragskenmerken:
 Minder (snel) presteren en meer fouten maken.
 Meer roken, alcohol of drugs gebruiken.
 Toevlucht nemen tot slaap- en kalmeermiddelen.
 Toename ongezonde voedingsgewoonten.
 Minder creativiteit en doorzettingsvermogen.
 Geneigd zijn om werk en/of relaties te ontvluchten.
 Automatische handelingen verlopen moeilijker.
Steffie Desart, wetenschappelijk onderzoeker aan de KU Leuven, doet research
naar burn-out. Zij onderscheidt vijf kernsymptomen van burn-out:
 Fysieke en psychologische uitputting.
 Cognitief controleverlies (aandachts- en concentratiestoornissen, trager
werken).
 Emotioneel controleverlies (woede-uitbarstingen, huilbuien).
 Depressieve klachten.
 Mentaal afstand nemen van het werk.
DIAGNOSE VAN BURN-OUT?
Je beseft dat je vermoeid bent en mogelijks heb je ook last van slapeloosheid,
negativisme, laag zelfbeeld, ... Toch herken je onvoldoende dat je stressniveau
zich in een gevaarzone bevindt. Je merkt zelf niet dat je misschien onderweg

4. bent naar een burn-out. "Even deze drukke periode doorkomen en dan gaat
het wel weer,” denk je dan.
Als je duidelijker wilt weten welk risico je loopt op burn-out, vul dan
onderstaande vragenlijst in, ontwikkeld door Dr. Beverly Potter. Je krijgt dan
een score die je een indicatie geeft of je een burn-out hebt of het gevaar loopt
om in een burn-out te belanden. Voor het definitief stellen van de diagnose
burn-out dien je bij je huisarts langs te gaan.
Toelichting bij het invullen van de vragenlijst:
Neem de afgelopen 6 maanden van je werk en je privéleven in gedachten. Lees
aandachtig de onderstaande vragen en scoor hoe vaak het symptoom op jou
van toepassing was.
Gebruik onderstaande beoordelingsschaal:
1 = nooit of zelden
2 = soms waar
3 = in de helft van de gevallen
4 = vaak waar
5 = bijna altijd waar
Vragenlijst:
1. Ik voel me moe, ook al heb ik voldoende slaap gehad.
2. Ik ben ontevreden met mijn werk.
3. Ik voel me bedroefd zonder dat daar echt een reden voor is.
4. Ik ben vergeetachtig.
5. Ik ben geïrriteerd en val uit tegen mensen.
6. Ik vermijd mensen op het werk en in mijn privéleven.
7. Ik heb slaapproblemen omdat ik me zorgen maak over mijn werk.
8. Ik ben vaker ziek dan vroeger.
9. Mijn houding ten opzichte van mijn werk is 'waar zou ik me druk om
maken?’ Ik sta er wat onverschillig tegenover.
10.Ik raak vaker betrokken in conflicten.

5. 11.Het werk lijdt hieronder.
12.Ik gebruik meer alcohol, drugs, of kalmerende middelen om mij beter te
voelen.
13.Met andere mensen communiceren is een bron van spanning
14.Ik kan mij niet meer zo goed concentreren op mijn werk als voorheen.
15.Het werk verveelt me.
16.Ik werk hard, maar bereik weinig.
17.Ik voel me gefrustreerd in mijn werk.
18.Ik zie er tegenop naar het werk te gaan.
19.Sociale activiteiten putten mij uit.
20.Seks vraagt te veel energie.
21.Ik mijn vrije tijd kijk ik voornamelijk TV.
22.Ik heb weinig om me op te verheugen in mijn werk.
23.Ik pieker over mijn werk in mijn vrije tijd.
24.Mijn gevoelens over mijn werk zitten me dwars in mijn persoonlijk leven.
25.Mijn werk lijkt zinloos.
Totaalscore van de vragenlijst interpreteren:
25-50: Je doet het goed, maar let op de vragen waar je hoog scoort.
51-75: Tref preventieve maatregelen om burn-out te vermijden.
76-100: Je loopt het risico burn-out te raken of als je het geweest bent, dan ben
je nog niet voldoende hersteld.
100-125: Je bent burn-out aan het raken.
De praktijk wijst uit dat mensen met een score van hoger dan 50 vaak al
gedeeltelijk burn-out zijn. Je kan de vragen ook lezen als signalen waar je op
moet letten om burn-out te voorkomen.
BEHANDELING VAN BURN-OUT?
Burn-out overwinnen is een proces van lange adem en afhankelijk van diverse
factoren. De hersteltijd kan 6 maanden tot 2 jaar in beslag nemen.
Het behandelingsprogramma in het boek bevat vier belangrijke elementen:

6.  Zoek professionele hulp.
 Verhoog je energieniveau.
 Verwerf inzicht in het ontstaan en de aanpak van burn-out.
 Ontdek vaardigheden die terugval voorkomen.
Zoek professionele ondersteuning:
De kans op succes verhoogt drastisch als je een ervaren coach onder de arm
neemt om jou te helpen jouw persoonlijkheid en arbeids- en privésituatie beter
op elkaar af te stemmen.
Het inschakelen van professionele ondersteuning is als een reis boeken met
een gids. Je ontdekt veel meer, er gaat geen nodeloze tijd verloren, je aandacht
wordt gericht op noodzakelijke zaken die anders niet zouden opvallen en je kan
steeds om verduidelijking vragen.
Verhoog je energieniveau:
Tijdens de beginfase dien je ruimschoots de tijd te nemen om jouw batterij
volledig op te laden. We presenteren jou een buffet met energiegevers en
overlopen samen met jou de te vermijden menukaart met energievreters.
Dagelijkse regelmaat is in deze fase het voornaamste aandachtspunt. Wissel
ontspannende activiteiten met de focus op genieten af met korte, inspannende
activiteiten die niet intensief zijn.
Onderstaande tips worden in het boek uitgebreid behandeld:
 Leer opnieuw genieten en ervaar de weldaad van rust en ontspanning.
 Bouw geleidelijk aan je conditie.
 Investeer in een goede nachtrust.
 Zorg voor gezonde voeding.
 Volg een hersendieet.
 Stop met multitasking.
 Beperk het aantal prikkels.
 Leef mindful.
 Ontwikkel dankbaarheid en ontdek nugeluk.
 Onderhoud goede sociale contacten.

7. Verwerf inzicht in het ontstaan en de aanpak van burn-out:
Bij het onderzoeken van problemen onderscheiden we meestal oorzaken en
gevolgen. Bij burn-out opteren we voor een driedeling:
 (A)anleidingen.
 Negatieve (B)eweringen (=oorzaken).
 Negatieve (C)onsequenties (=gevolgen).

8. Aanleidingen:
Aanleidingen zijn neutrale factoren. Het zijn elementen die geen betekenis
hebben. Ze veranderen in oorzaken als we ze voorzien van een betekenis (zie
verder: beweringen).
We onderscheiden vier soorten aanleidingen:
 Gebeurtenissen (bv. ontslag, overlijden, vakantie, conflicten, …).
 Eigen behoeften (bv. zekerheid, variatie, je bijzonder voelen, liefde en
verbondenheid, een bijdrage te leveren aan een groter geheel,…).
 Externe verwachtingen (bv. omgaan met complexiteit, veranderlijkheid,
risico’s nemen, …).
 Aanwezigheid van interne hulpbronnen (bv. je vaardigheden, je
ervaringen, je zelfbeeld, …) en externe hulpbronnen (bv. vrijheid van
handelen, werkdruk, duidelijkheid taakomschrijving, waardering, ...).
Beweringen:
Aanleidingen blijven niet neutraal. We voorzien ze van een negatief of een
positief label naargelang ze het vervullen van onze noden al dan niet
begunstigen. Zo ontstaan er negatieve en positieve beweringen. Beweringen
zijn niet neutraal. Ze hebben een betekenis en daardoor ook een invloed op
ons leven:
 Negatieve beweringen kunnen burn-out veroorzaken.
 Positieve beweringen beschermen ons tegen negatieve stress.
We verduidelijken aan de hand van een voorbeeld waarbij aanleidingen
betekenis krijgen door er een negatieve of een positieve bewering aan te
koppelen.
AANLEIDING NEGATIEVE BEWERING POSITIEVE BEWERING
Gebeurtenis: er is meer werk door
ziekte van een collega.
Ik heb het al zo druk en nu dit nog.
Het wordt me teveel.
Een unieke uitdaging om te tonen
wat ik waard ben.
Eigen behoefte: Ik heb een grote
nood aan zelfontplooiing
Er zijn nooit kansen om mijn eigen
ding te doen.
Ik vind wel een manier om mijn
eigen ding te doen.
Externe verwachting: mijn partner
wil dat ik de kinderen ophaal
Alles komt altijd op mijn nek
terecht. Dit red ik niet.
Als ik alleen het belangrijke werk
doe, dan lukt het wel.
Externe hulpbron: ik kan rekenen
op steun van mijn partner.
Die steun betekent dat ik het zelf
niet aan kan. Wat erg!
De hulp van mensen bewijst dat ze
mij leuk vinden.
Interne hulpbron: ik kan goed
bepalen wat belangrijk is
Door die eigenschap wil iedereen
van mij profiteren.
Door die eigenschap kan ik het
extra werk wel aan.

9. Hier merk je nog eens duidelijk hoe aanleidingen, door het krijgen van een
betekenis, veranderen in beweringen die belemmerend of helpend kunnen zijn.
Ons overtuigingssysteem, bestaande uit deze negatieve en positieve
beweringen, bepaalt hoe we de werkelijkheid beleven. Onze denkpatronen
bepalen of we negatieve of positieve stress ervaren, of die spanning hoog of
laag is en welke acties we zullen vermijden of ondernemen.
Consequenties:
Door negatieve beweringen ontstaat er een negatieve stressreactie waarbij
storende lichamelijke gewaarwordingen (bv. spijsverteringsklachten,
slapeloosheid, …) en hinderende emoties (bv. angst, frustratie, …) jou beletten
om doeltreffende handelingen te stellen. Als deze situatie niet wordt
aangepakt, dan kan je uiteindelijk in een burn-out belanden.
Ontdek vaardigheden die terugval voorkomen:
Dankzij de energiegevers is je gereedschapskoffer gevuld met doeltreffende
technieken om je energieniveau te verhogen, maar er is nog voldoende plaats
voor onderstaande interessante instrumenten om je nog beter te beschermen
tegen negatieve chronische stress en burn-out.
Onderstaande werktuigen helpen om veerkrachtiger in het leven te staan:
 Spoor eventuele schuldgevoelens op.
 Doceer het vak zelfcompassie.
 Maak kennis met de invloed van woorden.
 Zorg voor een leven in balans.
 Ontdek de vijf geluksemmers.
 Beschouw een probleem als een boodschap.
 Detecteer jouw authentieke ik.
 Neem verantwoordelijkheid.
 Durf je kwetsbaarheid te tonen.
 Ga op zoek naar nieuwe vragen.
In het boek worden deze tools grondig besproken.

10. BESTELLEN BOEK “BurN-oUT: wat wil je mij vertellen?”
Op de website - www.watwiljemijvertellen.eu – kan je het boek rechtstreeks
bij de auteur bestellen. Je vindt er de volledige inhoudsopgave en enkele
fragmenten uit het boek.