1. Γκοντάση Ιωάννα
5ο Γενικό Λυκείο Αμαρουσίου
Κείμενα
Ποιά συμπεράσματα μπορείτε να βγάλετε για τη θέση της γυναίκας στις παραδοσιακές
κοινωνίες σε σχέση με αυτήν των ανδρών ;
Διαβάζοντας κανείς τα ποιήματα της εποχής εκείνης όπως το ποιήμα '' Του νεκρού
αδελφού '' συνειδητοποιεί ότι η Αρετή μία μοσχοαναθρεμένη κόρη αναγκάζεται να
δεχτεί τις αποφάσεις της οικογένειας της για τη ζωή της και συγκεκριμένα για τον γάμο
της χωρίς εκείνη να ρωτηθεί και για κάτι που θα τη συματοδωτή σε όλη της την
πορεία .
Έτσι και στο ποιήμα ''Της νύφης που κακοπάθησε''η Ελένη μια
μοσχοαναθρεμένη κόρη αναγκάστηκε κι αυτή να παντρευτεί με προξενίο.Κια στα δύο
ποιήματα η θέση της γυναίκας είναι κατώτερη όπως αντιλαμβανόμαστε διότι και οι
δύο κοπέλες δεν ρωτήθηκαν για την ζωή τους.Αυτό μας δίχνει την κατωτερότηατα της
γυναίκας σε τέτοιες κοινωνίες.
Ποιά απο της δύο κόρες είναι πιο δυναμικές και γιατί και ποιά είναι πιό τραγικό
πρόσωπο και γιατί ;
Όπως μπορούμε να δούμε απο τα κείμενα του '' Του νεκρού αδελφού '' και "Της νύφης
που κακοπάθησε" το πιό δυναμικό πρόσωπο και απο τα δύο κείμενα είναι η Ελένη
γιατί βλέπουμε ότι αντιδράει σε αυτά που της λένε δηλαδή όταν της λένε να μείνει με
τον άντρα της παρόλο που δεν είχαν πιά λευτά εκείνη προτιμάει να φείγει και να πάει
στο σπίτι της.Ενώ πιό τραγικό πρόσωπο είναι η Αρετή γιατί και το ίδιο το κείμενο είναι
πιό τραγικό αλλά πεθαίνουν και τα αδέλφια της και στο τέλος πεθαίνει η ίδια μαζί με
την μητέρα της.
Πώς κρίνετε αυτήν την επιθυμία του Διγενή λαμβάνοντας υπόψη σας τα συναισθήματα
του απέναντη στη γυναίκα του;
Ο Διγενής λίγο πρίν πεθάνει εκφράζει την επιθυμία του στη γυναίκα του σε
περίπτωση που θα ήθελε να ξαναπαντρευτεί κάποιν αυτός θα έπρεπε να την αγαπαεί
και να μπορεί να την προστατεύει απο κάθε κίνδυνο που θα παρουσιάζοταν.Αυτό μας
δίχνει πως εκτός του ότι τρέφει βαθία συναισθήματα για έκεινη και ότι την αγαπάει
2. πάρα πολυ,παραμερίζει τον εγοϊσμο του ανδρίκου φύλου και αποδέχετε το
ενδεχόμενο να παντρευτεί έναν άλλο άντρα ,αλλά της ζητάει να είναι αντάξιος της.
Το μοτίβο τησ αρπαγής στο έπος και στα δημοτικά τραγούδια
α)Η κοινονίκη προέλευση του άντρα μπορούσε να είναι ανώτερη ή καλύτερη της
κοινονικής θέσης της γυναίκας.
β)Η συναίνεση του οικονιακού περιβάλλοντος απο την ασφάλια που θα εξασφαλίσει
στην σύντροφο του και η οποία συντάσεται απο τα παρακάτω :
α)τον οικομικό πλούτο.
β)την νεότητα και την ανδρεία του άντρα.
γ)το θρήσκευμα του.
δ)την ικανότητα να την προστατέψει απο ληστές ή άλλους που θα θελήσουν να την
άλλαξουν.
Προσοχή : Στο έπος καμία άλλη αρπαγή εκτός απο αυτή που διέπραξε ο Διγενής στη
συζηγο του Ευδοκία ενω στα ακριτικά τραγούδια επαλαμβάνεται το πολυ συχνο
μοτίβο ως θέμα οικείο και αρέστο.
Οι ληστές άρπαζουν τη γυναίκα του Ακρίτη και εκείνος με διάφορα σημάδια
ειδοποιείται και τρέχει στην αναζήτηση της.
Ερωτόκριτος
Ερωτήση:
1.Να εντοποίσετε τα γλωσσικά στοιχεία της Κριτηκής διαλέκτου στο απόσπασμα
τση -> της (κτιτική αντωνιμία )
πλιά-> πια (επίρημα)
πάγει-> πάει (δηλ.το γ πριν την κατάληξη)
δούσι-> αρχαίος τύπος
3. όξω-> έξω
πότες-> πότε
όντε-> όταν
ίντα-> τι
πότσε->πότε
εδέτσι-> έτσι
γλήγορα-> γρήγορα
ξεύρει->γνωρίζω/ξέρω
πηαίνει-> πηγαίνει
5. Η Κύπρος είναι από τις ελληνικές περιοχές που πρόφτασαν να γνωρίσουν την
ευρωπαϊκή αναγέννηση. Με τις σταυροφορίες είχε περάσει στην κατοχή των Φράγκων
ιπποτών και έπειτα των Ενετών. Απ' αυτούς την πήραν οι Τούρκοι ύστερα από
σκληρούς αγώνες (1571).Από την τελευταία περίοδο της Ενετοκρατίας (16ος αι.) μας
σώθηκε σε χειρόγραφο της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης μια συλλογή λυρικών ποιημάτων,
που είναι έντονα επηρεασμένα από την ποίηση του Πετράρχη. Είναι γραμμένα στην
κυπριακή διάλεκτο και σε ποικίλες στιχουργικές μορφές που συνηθίζονταν στην Ιταλία
κατά την Αναγέννηση (σονέτα, τερτσίνες, οχτάβες κτλ.) Διακρίνονται για το λεπτό τους
αίσθημα, το παιγνιδιάρικο ύφος και τον επιδέξιο χειρισμό της γλώσσας.
[Πάγω...]
Κοντεύγ' η ώρα κι ο καιρός, κυρά μου,
που μέλλει να μισέψω από ξαυτόν σου,
όμως αφήννω δα στον ορισμόν σου
όλον τον εμαυτόν μου, αγγέλισσά μου.
Μηδέ απορείς, αν εμπορώ, θεά μου,
μισεύγοντα ν' αφήσω εμέν σ' αυτόν σου:
μισεύγω αμμ' όπου πάγω, γοιον δικός σου,
μένουσιν μετά σεν τα πνεύματά μου.
Πάγω, κι αν ένωσες ποτέ σ' εσέναν
πάθος αγάπης, βλέπε την καρδιάμ μου
πας και το σώμαν πιον δεν σε βιγλίσει.
6. Αν πει κανένας κι άλλην παρά σέναν
αγάπησα ποτέ, πε αχ την μεριάμ μου:
με δίχως την καρδιάν, πώς ν' αγαπήσει;
Ερώτηση 3 σχολικού βιβλίου
O τελευταίος στίχος βγαίνει μ' ένα χαριτωμένο συλλογιστικό τρόπο. Μπορείτε να τον
διαπιστώσετε;
Προσκείμενη 1η: Ένας άνθρωπος όταν αγαπάει,αγαπάει με την καρδιά του.
Προσκείμενη 2η: Ο ποιητής έχει δώσει την καρδιά του στην κόρη.
Άρα, ο ποιητής δεν μπορεί ν΄ αγαπήσει άλλη.
7. Αν πει κανένας κι άλλην παρά σέναν
αγάπησα ποτέ, πε αχ την μεριάμ μου:
με δίχως την καρδιάν, πώς ν' αγαπήσει;
Ερώτηση 3 σχολικού βιβλίου
O τελευταίος στίχος βγαίνει μ' ένα χαριτωμένο συλλογιστικό τρόπο. Μπορείτε να τον
διαπιστώσετε;
Προσκείμενη 1η: Ένας άνθρωπος όταν αγαπάει,αγαπάει με την καρδιά του.
Προσκείμενη 2η: Ο ποιητής έχει δώσει την καρδιά του στην κόρη.
Άρα, ο ποιητής δεν μπορεί ν΄ αγαπήσει άλλη.
