More Related Content Similar to Collaborative Learning Model through Social Media for Supporting Communications Project-based Learning for Postgraduate Students. [NEC2012] (20) More from Panita Wannapiroon Kmutnb (20) Collaborative Learning Model through Social Media for Supporting Communications Project-based Learning for Postgraduate Students. [NEC2012]2. Session หนา
รูปแบบการเรียนการสอนแบบรวมมือดวยระบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู C1_6 123
Model of Collaborative Learning Using Learning Activity
Management System
ณมน จีรังสุวรรณ, ธนยศ สิรโชดก
ิ
การออกแบบเว็บไซตและบทเรียนอิเล็กทรอนิกสที่เหมาะสมสําหรับ C1_7 131
อีเลิรนนิงในอาเซียน: กรอบวัฒนธรรมที่ควรคํานึงถึง
Proper Design of Website and Electronic Courseware for e-
Learning in ASEAN : Cultural framework for Consideration
จินตวีร คลายสังข
การพัฒนาสื่อฝกอบรมออนไลน เรื่อง เครือขายสังคมออนไลน เพื่อการเรียน C1_8 140
การสอน สําหรับโครงการมหาวิทยาลัย ไซเบอรไทย (Facebook)
Development of Web-based Training on Social Network for
Learning and Teaching of Thailand Cyber University Project
ชนากานต ปนวิเศษ, ปณิตา วรรณพิรุณ, ณมน จีรังสุวรรณ
การพัฒนารูปแบบการนิเทศทางไกลสําหรับนิสิตฝกประสบการณวิชาชีพ C1_9 147
ธีรวดี ถังคบุตร
การใชกระบวนการเขียนบล็อกแบบรวมมือกันในวิชาภาษาอังกฤษ: พัฒนา B2_1 152
ทัศนคติ คุณภาพ และ ปริมาณงานเขียน
Application of a Collaborative Blogging in EFL Classroom:
Improving Attitude, Quality and Quantity in Writing
ดารารัตน คําภูแสน
รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวย B2_2 161
โครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
Collaborative Learning Model through Social Media for
Supporting Communications Project-based Learning for
Postgraduate Students
ปณิตา วรรณพิรุณ, วีระ สุภะ
ผลการบูรณาการการเรียนรูดวยเครือขายสังคมกับ e-Learning B2_3 170
Effects of Integrated Learning using Social Media with e-Learning
ปรัชญนันท นิลสุข, ปณิตา วรรณพิรุณ
3. รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศ
ศาสตรสาหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
ํ
Collaborative Learning Model through Social Media for Supporting
Communications Project-based Learning for Postgraduate Students
ดร.ปณิตา วรรณพิรุณ1, ดร.วีระ สุภะ2
1
ภาควิชาครุศาสตรเทคโนโลยี คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาพระนครเหนือ
(panitaw@kmutnb.ac.th)
2
สาขาวิชานิเทศศาสตร คณะศิลปศาสตร มหาวิทยาลัยนอรทกรุงเทพ
(wera.su@northbkk.ac.th)
ABSTRACT through social media, communications project-
based learning activities, and summarize the project,
3) synopsis step; project presentation and
This objective the study was to develop the summative evaluation.
collaborative learning through social media 3. communications project-based learning activities
model for supporting communications project- consisted of six steps as followed: 1) thinking and
based learning for postgraduate students. The choosing the topic of the project, 2) search the
research comprised of 3 steps: 1) analyzing and involve documents, 3) write the structure of
synthesizing relevant literature and in-depth projects: project preview, 4) doing the project, 5)
interview 7 expert's opinion, 2) develop the writing the report of project, and 6) presentation
collaborative learning through social media the project’s product, showing, and evaluation.
model for supporting communications project- 4. The postgraduate students’ post-test score for the
based learning for postgraduate students, and 3) problem solving skills were significantly higher than
study the phenomena of using a collaborative the pre-test score in the problem solving skills at .05
learning through social media model for significant level.
supporting communications project-based
learning. The samples were 22 postgraduate
students, Ramkhamhaeng University. They were Keywords: instructional model, collaborative learning,
chosen by multistage random sampling. The social media, project-based learning, communications
instruments consisted of in-depth interview form project-based learning, postgraduate students.
for expert opinion, learning management system
for project-based learning in communication,
and problem solving skill evaluation form. Data บทคัดยอ
were statistically analyzed by arithmetic mean,
standard deviation, and t-test dependent.
The research findings were as follows:
1. The collaborative learning through social
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนรู
media model for supporting communications รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวย
project-based learning for postgraduate students
consisted of nine components as followed: 1) โครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
instructional objectives, 2) student’s role,3)
instructor’s role, 4) communications project-
การวิ จัย แบง ออกเป น 3 ขั้น ตอน คื อ 1) การวิ เ คราะหแ ละ
based learning activities, 5) scaffolding, 6) สัง เคราะห ก รอบแนวคิ ด ในการพั ฒ นารู ป แบบการเรี ย นรู
instructional control, 7) communication and
interaction,8) instructional media and resources, รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวย
and 9) measurement and evaluation. โครงงานนิ เ ทศศาสตร แ ละสั ม ภาษณเ ชิ งลึ ก ผู เ ชี่ย วชาญ 7
2. Collaborative learning activities through
social media model for supporting ทาน 2) การพัฒนารูปแบบการเรียนรู รวมกันผานสื่อสังคม
communications project-based learning
consisted of three steps as followed: 1) ออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร
introduction step; orientation, and project group สําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา และ 3) การศึกษาผล
formation, 2) instruction step; study of the
contents, collaborative learning activities
161
4. การใชรูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน 4. นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใชรูปแบบการ
เพื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน
สําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา กลุมตัวอยางที่ใชใน ดวยโครงงานนิเทศศาสตรที่พัฒนาขึ้นมีคะแนนทักษะการ
การวิจัย คือ นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัย แกปญหาสูงขึ้นอยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05
รามคําแหง จํานวน 22 คน จากการสุมแบบหลายขั้นตอน
คําสําคัญ: รูปแบบการเรียนการสอน, การเรียนรูรวมกัน, สื่อ
ใชเวลาในการทดลอง 12 สัปดาห เครื่องมือที่ใชในการ
สังคมออนไลน, การเรียนดวยโครงงาน, โครงงานนิเทศ
วิจัย คือ แบบสัมภาษณเชิงลึกของผูเชี่ยวชาญเกี่ยวกับการ
ศาสตร, นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
ออกแบบกิ จ กรรมการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คม
ออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศ
ศาสตร ระบบบริหารจัดการการเรียนรูรวมกันผานสื่อ 1) บทนํา
สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงาน เทคโนโลยีทางดานสารสนเทศและการสื่อสาร (Information
นิเทศศาสตร และแบบวัดทักษะการแกปญหา วิเคราะห and Communications Technology) สื่อสังคมออนไลน
ขอมูลโดยใชคาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ t-test (social media) ผานเครือขายสังคมออนไลน (social network)
dependent มีอิทธิพลตอการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต กระบวนการทํางาน
ผลการวิจัยพบวา และการเรี ย นของมนุ ษ ย ใ นป จ จุ บั น ก อ ให เ กิ ด สั ง คมยุ ค
1. รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อ สารสนเทศที่ใช เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารใน
สนับสนุน การเรีย นดวยโครงงานนิ เทศศาสตรสําหรั บ การทํา งาน การใช ชีวิต ประจํา วั นและการเรี ยนรู โดยใช
นั ก ศึ ก ษ าร ะดั บ บั ณ ฑิ ต ศึ กษ า ประ กอบด วย 9 เทคโนโลยี เ ว็ บ 2.0 และระบบเครื อ ข าย อิ น เทอร เน็ ต เป น
องคประกอบ คือ 1) วัตถุประสงคการเรียน 2) บทบาท สื่ อ กลางในการติ ด ต อระหว า งผู เ รี ย นและผู ส อน ผู เ รี ย น
ผูเรียน 3) บทบาทผูสอน 4) กิจกรรมการเรียนการสอน สามารถเรียนได โดยไม มีข อจํากัดในเรื่องเวลาและสถานที่
ดวยโครงงานนิเทศศาสตร5) การเสริมสรางศักยภาพ 6) เปนการสรางโอกาสและความเสมอภาคในการเรียนรูใหแกผู
การควบคุมการเรียนการสอน 7) การติดตอสื่อสารและ เรียน ผูเรียนสามารถแลกเปลี่ยนเรียนรู ไดอยางรวดเร็วกอให
ปฏิสัมพันธ 8) สื่อการสอนและแหลงเรียนรู และ 9) การ เกิดสังคมแห งการเรียนรู ในการ ผู เรียนเปลี่ยนบทบาทจาก
วัดและประเมินผล ผูเรียนที่รับการถายทอดความรู จากผูสอน (passive learner)
2. ขั้นตอนการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อ เป นผู เ รี ย นที่ มี ค วามกระตื อ รื อ ร น ในการเรี ย นรู (active
สนับสนุน การเรีย นดวยโครงงานนิ เทศศาสตรสําหรั บ learner) โดยผูเรียนเปนผูคิดตัดสินใจเลือกเนื้อหาในการเรียน
นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา ประกอบดวย 3 ขั้นตอน การจัด ลําดับการเรียนรู การควบคุมเสนทางในการเรียนและ
คือ 1) ขั้นนําเขาสูบทเรียน ประกอบดวยการ การนํ า เสนอผลงาน ปฏิสัม พั น ธ ร ะหว างผู เ รี ย นกั บ ผู ส อน
ปฐมนิเทศ และการจัดกลุมโครงงาน 2) ขั้นการเรียนการ ผู เ รี ย นกั บ ผู เ รี ย น ผู เ รี ย นกั บ เนื้ อ หา และผู เ รี ย นกั บ
สอน ประกอบด ว ย การนํ า เสนอเนื้ อ หา การเรี ย นรู สิ่งแวดลอมในการเรียนรู ซึ่งเปนการสรางบรรยากาศในการ
รวมกันผานสื่อสังคมออนไลน การทําโครงงานนิเทศ แลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกันระหวางผูเรียน (Bonk and Graham,
ศาสตร และการสรุปโครงงาน 3) ขั้นสรุป ประกอบดวย 2004)
การนําเสนอโครงงานและประเมินผลการเรียน การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในยุคปจจุบัน จึงจําเปนตอง
3. ขั้นตอนการทําโครงงานนิเทศศาสตร ประกอบดวย 6 มีการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศนใหทันสมัยและสอดคลองกับ
ขั้นตอน คือ 1) การคิดและเลือกหัวขอโครงงาน 2) ศึกษา สภาพการเรียนรูของผูเรียน โดยการประยุกตใชสื่อสังคม
เอกสารที่เกี่ยวของ 3) การเขียนเคาโครงของโครงงาน 4) ออนไลน เชน facebook, twitter, youtube, multiply ในการ
การปฏิบั ติโ ครงงาน 5) การเขีย นรายงาน และ 6) การ เพิ่มชองทางในการสื่อสารและสรางปฏิสัมพันธในการเรียน
นําเสนอผลงาน การแสดงผลงาน และการประเมินผล ระหวางผูเรียนกับผูเรียน ผูเรียนกับผูสอน ผูเรียนกับกลุม
162
5. ผูเชี่ยวชาญ และผูเรียนกับแหลงขอมูล เพื่อใชประโยชน โครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
จากเทคโนโลยี เ ว็ บ 2.0 ในแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู 2.3) เพื่ อ เปรี ย บเที ย บคะแนนทั ก ษะการแก ป ญ หาของ
และสรางเปนชุมชนแหงการเรียนผานสื่อสังคมออนไลน นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใชรูปแบบการเรียนรู
การเรี ยนดวยโครงงานนิเ ทศศาสตร (Communications รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวย
project-based learning) เปนรูปแบบวิธีสอนที่ สงเสริม โครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
สภาวะการเรียนรูภายในชั้นเรียน โดยการนําใหผูเรียนเขา
สูก ระบวนการแกป ญ หาที่ ทา ทายและสร า งชิ้น งานได 3) สมมติฐานการวิจัย
สําเร็จด วยตนเอง การออกแบบกิจกรรมการเรียนการ นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใชรูปแบบการเรียนรู
สอนดวยโครงงานที่ดจะกระตุนใหผูเรียนเกิดการคนควา
ี รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวย
อยางกระตือรือรนและใชทักษะการคิดขั้นสูง ในการคิด โครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษามี
แกปญหา (Thomas, 1998) ศักยภาพในการรับรูสิ่งของ คะแนนทักษะการแกปญหาหลังเรียนสูงกวากอนเรียนอยางมี
ผูเรียนจะถูกยกระดับขึ้นเมื่อไดมีสวนรวมในกิจกรรมการ นัยสําคัญทางสถิติ
แก ป ญ หาที่ มี ค วามหมายและเมื่ อ ผู เ รี ย นได รั บ ความ
ชวยเหลือใหเขาใจวาความรูกับ ทักษะเหลานั้นสัมพันธ 4) ขอบเขตการวิจัย
กันดวยเหตุใด เมื่อไหรและอยางไร (Bransford, Brown, 4.1) ประชากรและกลุมตัวอยาง
& Conking,2000) ประชากร คือ นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัย
การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เนนใหผูเรียนเรียนรู รามคําแหง ภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2554
ร ว มกั น และมี ป ฏิ สัม พั น ธ ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ กลุมตัวอยาง คือ นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัย
สนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร จะทําให รามคําแหง ภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2554 จํานวน 22 คน
เกิดการเรียนแบบรวมมือเกิดขึ้นบนระบบเครือขาย อัน จากการสุมแบบหลายขั้นตอน
ส ง ผลให เ กิด ปฏิ สั ม พั น ธ ท างความคิ ด ระหว า งผู สอน 4.2) ตัวแปรในการวิจัย
ผูเ รีย นและกลุม เพื่อ น เปน การลดขอ จํ ากัดในดานการ ตัวแปรอิสระ คือ รูป แบบการเรียนรูรวมกั นผานสื่ อสังคม
เรี ย น โดยกิ จ กรรมเหล า นี้ ส ามารถช ว ยในการพั ฒ นา ออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร
ผลสั ม ฤทธิ์ ท างการเรี ย น นิ สั ย ในการเรี ย นด า นความ ตัวแปรตาม คือ คะแนนทักษะการแกปญหา และคะแนน
รวมมือซึ่ งกั นและกัน ทั กษะและความสามารถในการ ความพึงพอใจ
แกปญหา ของผูเรียนไดเปนอยางดี (Bersin, 2004) 4.3) ระยะเวลาที่ใชในการทดลอง 12 สัปดาห
จากที่ ก ล า วมาข า งต น จึ ง จํ า เป น ต อ งมี ก ารรู ป แบบการ
เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการ การเรียนรู การประยุกตสังคม การเรียน
เรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตรสําหรับ เพื่อเปนแนวทาง รวมกันผานสื่อ ออนไลนเพื่อการ ดวยโครงงาน
ในการประยุกตใชสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการ อิเล็กทรอนิกส เรียนการสอน นิเทศศาสตร
จัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาตอไป
การออกแบบระบบการเรียนการสอน
2) วัตถุประสงคการวิจัย
รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุน
2.1) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคม
การเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร
ออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศ
ศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
2.2) เพื่อศึกษาผลของการใช รูปแบบการเรียนรูรวมกัน
ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ย
163
6. รูปที่ 1: กรอบแนวคิดการพัฒนารูปแบบการเรียนรู ดวยโครงงานนิเทศศาสตร ประกอบดวย 9 องคประกอบ
รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพือสนับสนุนการเรียน
่ คือ 1) วัตถุประสงคการเรียน 2) บทบาทผูเรียน 3) บทบาท
ดวยโครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับ ผูสอน 4) กิจ กรรมการเรี ยนการสอนด วยโครงงานนิเ ทศ
บัณฑิตศึกษา ศาสตร5) การเสริมสรางศักยภาพ 6) การควบคุมการเรียนการ
5) วิธีดําเนินการวิจัย สอน 7) การติดตอสื่อสารและปฏิสัมพันธ 8) สื่อการสอน
ระยะที่ 1 การวิเคราะหและสังเคราะห กรอบแนวคิดใน และแหลงเรียนรู และ 9) การวัดและประเมินผล
การพั ฒ นารู ป แบบการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คม 2.2) ออกแบบยุทธศาสตรการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคม
ออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศ ออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร
ศาสตร ประกอบด ว ย 3 ขั้ น ตอน คื อ 1) ขั้ น นํ า เข า สู บ ทเรี ย น
การวิเคราะหและสังเคราะห ประกอบดวยการปฐมนิเทศ และการจัดกลุมโครงงาน 2) ขั้น
1) ศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของกับการพัฒนา การเรียนการสอน ประกอบดวย การนําเสนอเนื้อหา การ
รูป แบบการเรี ย นการสอน การเรีย นรู ร ว มกัน ผ า นสื่ อ เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน การทําโครงงานนิเทศ
อิเล็กทรอกนิกส การประยุกตใชสื่อสังคมออนไลน เพื่อ ศาสตร และการสรุปโครงงาน 3) ขั้นสรุป ประกอบดวยการ
การเรียนการสอน และการจัดทําโครงงานนิเทศศาสตร นําเสนอโครงงานและประเมินผลการเรียน
2) สั ม ภาษณ เ ชิ ง ลึ ก ผู เ ชี่ ย วชาญ 7 ท า น เกี่ ย วกั บ การ 2.3) ออกแบบยุ ท ธศาสตร ก ารทํ า โครงงานนิ เ ทศศาสตร
ออกแบบกิ จ กรรมการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คม ประกอบด ว ย 6 ขั้ น ตอน คื อ 1) การคิ ด และเลื อ กหั ว ข อ
ออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศ โครงงาน (ดานวิทยุกระจายเสียงหรือวิทยุโทรทัศน/วีดิทัศน
ศาสตร ดานประชาสัมพันธ ดานโฆษณา และดานวารสารศาสตร )
ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อ 2) ศึ ก ษาเอกสารที่ เ กี่ ย วข อ ง 3) การเขี ย นเค า โครงของ
สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงาน โครงงาน 4) การปฏิบัติโครงงาน 5) การเขียนรายงาน และ 6)
นิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา การนําเสนอผลงาน การแสดงผลงาน และการประเมินผล
พัฒนารูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน 3) ขั้นการพัฒนา (Development)
เพื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร 3.1) พัฒนาเครื่องมือตามรูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อ
สําหรับนั กศึกษาระดับ บัณฑิ ตศึกษา ตามขั้น ตอนการ สังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศ
ออกแบบระบบการเรียนการสอน (Instructional System ศาสตร ไดแก ระบบบริหารจัดการเรียนรูตามรูปแบบการ
Design: ISD) 5 ขั้นตอน ดังนี้ เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน
1) ขั้นการวิเคราะห (Analysis) ด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร โ ดยใช MOODLE ร ว มกั บ
วิเคราะหเนื้อหา สรางแผนภาพมโนทัศนเปนการเริ่มตน FaceBook, Multiply และ YouTube คูมือการใชงานสําหรับ
ขอบเขตเนื้ อหา วิเ คราะหคุ ณลั กษณะและรู ปแบบการ ผูดูแลระบบ และคูมือการเรียน
เรียนรู 3.2) พัฒนาแบบวัดทักษะการแกปญหาสําหรับการเรียนดวย
ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา และวิเคราะหบริบทที่ โครงงานนิเทศศาสตร และแบบสอบถามความพึงพอใจของ
เกี่ยวของกับการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อ นักศึกษา
สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร และ 4) ขั้นการนําไปทดลองใช (Implementation)
ออกแบบโมดูลของเนื้อหาสําหรับระบบบริหารจัดการ 4.1) การทดสอบแบบหนึ่งตอหนึ่ง (One-to-one testing) โดย
เรียนการสอน (LMS) ใหนักศึกษาที่ไมใชกลุมตัวอยาง จํานวน 3 คน เรียนโดยใช
2) ขั้นการออกแบบ (Design) รูป แบบที่ พัฒ นาขึ้ น สั ง เกตและการสัม ภาษณ ป ญ หาและ
2.1) ออกแบบองคประกอบของรูปแบบการเรียนรู ขอเสนอแนะการใชงาน จากนั้นนําขอมูลมาปรับปรุง แกไข
รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน ขอบกพรองของรูปแบบ
164
7. 4.2) การทดสอบกับกลุมเล็ก (Small group testing) โดย มีขั้นตอนการดําเนินการดังนี้
ใหนักศึกษาที่ไมใชกลุมตัวอยาง จํานวน 5 คน เรียนเปน 1) ขันเตรียมการกอนการทดลอง
้
กลุม โดยใชรูปแบบที่ปรับปรุงจากการทดสอบแบบหนึ่ง 1.1) ปฐมนิ เ ทศนั ก ศึ ก ษาเกี่ ย วกั บ กิ จ กรรมการเรี ย นตาม
ตอหนึ่ง สังเกตและสัมภาษณ ปญหาและขอเสนอแนะ รู ป แบบการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ
การใช ง าน จากนั้ น นํ า ข อ มู ล มาปรั บ ปรุ ง แก ไ ขข อ สนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร วิธีการวัดและ
บกพรองของรูปแบบ เกณฑประเมินผล และฝกปฏิบัติการใชเครื่องมือตามรูปแบบ
4.3) การทดลองนํารอง (Field trial) โดยใหนักศึกษาที่ การเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน
ไมใชกลุมตัวอยาง จํานวน 15 คน แบงเปน 3 กลุม เรียน 1.2) วัดและประเมินผลทักษะการแกปญหากอนเรียนและ
โดยใชรูปแบบที่ปรับปรุงจากการทดสอบแบบกลุมเล็ก แจงผลการประเมินใหแกนักศึกษา
5) ขั้นการประเมินผล (Evaluation) 2) ขันดําเนินการทดลอง
้
5.1) ประเมินคุณภาพของรูปแบบการเรียนรูรวมกันผาน 2.1) นักศึกษาเรียนดําเนินกิจกรรมการเรียนตามรูปแบบการ
สื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงาน เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน
นิเทศศาสตร ดานการออกแบบระบบการเรียนการสอน ดวยโครงงานนิเทศศาสตร เปนระยะเวลา 12 สัปดาห
ดานการเรียนรูรวมกันผานสื่ออิเล็กทรอนิกส และดาน 2.2) วัดและประเมินผลทักษะการแกปญหาหลังเรียนและแจง
การเรีย นดวยโครงงานนิเทศศาสตร โดยผูเชี่ย วชาญ 5 ผลการประเมินใหแกนักศึกษา
ทาน 2.3) สอบถามความพึงพอใจของนักศึกษาตอการเรียนตาม
5.2) ประเมินคุณภาพของระบบบริหารจัดการเรียนรูตาม รู ป แบบการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ
รูป แบบการเรี ย นรู ร ว มกันผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร
สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร ด า น สถิติท่ใชในการวิจัย คือ คาเฉลี่ยเลขคณิต สวนเบี่ยงเบน
ี
เนื้อหาและดานเทคนิค โดยนําระบบบริหารจัดการเรียนรู มาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานดวยการทดสอบแบบที t-
และคูมือ ที่พัฒนาขึ้นเสนอใหผูเชี่ยวชาญดานเนื้อหา 5 test dependent
ทา น ประเมิ น คุ ณ ภาพและความเหมาะสมของเนื้ อ หา
โครงงานนิ เ ทศศาสตร และผู เ ชี่ ย วชาญด า นเทคนิ ค 5 6) สรุปผลการวิจัย
ท า น ประเมิ น คุ ณ ภาพและความเหมาะสมของระบบ ตอนที่ 1 รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน
บริหารจัดการเรียนรูดานเทคนิค ปรับปรุงระบบบริหาร เพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตรสําหรับ
จัดการเรียนรูและคูมือ ตามขอเสนอแนะ นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
ระยะที่ 3 การศึกษาผลการใชรูปแบบการเรียนรูรวมกัน ตอนที่ 1.1 รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน
ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ย เพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตรสําหรับ
โ ค ร ง ง าน นิ เ ท ศ ศ าส ต ร สํ าห รั บ นั กศึ ก ษ า ร ะ ดั บ นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา ประกอบดวย 3 สวน คือ
บัณฑิตศึกษา 1) องคประกอบของรูปแบบ
ศึกษาผลของการใช รู ปแบบการเรี ยนรูร วมกั น ผานสื่ อ รู ป แบบการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ
สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงาน สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร สํ า หรั บ
นิเทศศาสตร สําหรับ นักศึก ษาระดับบัณฑิ ตศึกษา ตาม นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา ประกอบดวย 9 องคประกอบ
แบบแผนการวิ จั ย แบบ One Group Pretest-Posttest คือ
Design (William and Stephen, 2009)
O1 X O2
165
8. 1.1) วั ตถุ ป ระสงค การเรีย น คือ เพื่ อ พั ฒนาทั กษะการ ตอนที่ 1.2 ผลการประเมินคุณภาพของรูปแบบการเรียนรู
แกปญหาทางนิเทศศาสตร และพัฒนาการทํางานรวมกัน รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวย
เปนทีมของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา โครงงานนิเทศศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
1.2) บทบาทผูเรียน
1.3) บทบาทผูสอน ผลการประเมินคุณภาพของรูปแบบการ
1.4) กิ จ กรรมการเรี ย นการสอนด ว ยโครงงานนิ เ ทศ เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน
ศาสตร ดวยโครงงานนิเทศศาสตร
1.5) ฐานการเสริมสรางศักยภาพการเรียนรูของผูเรียนบน
ระบบบริหารจัดการเรียนรู รายการประเมิน X S.D. ความเหมาะสม
1.6) การควบคุมการเรียนการสอนดวยกระบวนการกํากับ 1. องคประกอบของรูปแบบ 4.75 0.50 มากที่สุด
ตัวเอง 2. กิจกรรมการเรียนรูรวมกัน 4.25 0.50 มาก
1.7) การติ ด ต อ สื่ อ สารและปฏิ สั ม พั น ธ ผ า นสื่ อ สั ง คม ผานสื่อสังคมออนไลน
ออนไลน 3. กิจกรรมการทําโครงงาน 4.75 0.50 มากที่สุด
1.8) สื่อการสอนและแหลงเรียนรูบนสื่อสังคมออนไลน นิเทศศาสตร
1.9) การวัดและประเมินผลการเรียนรูตามสภาพจริง 4. ความเหมาะสมของรูปแบบ 4.50 0.58 มากที่สุด
2) กิจกรรมการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน ในการพัฒนาทักษะการ
กิจกรรมการเรียนรู รวมกั นผานสื่ อสังคมออนไลน เพื่ อ แกปญหาและการทํางาน
สนั บ สนุ น การเรี ย น ด ว ยโคร งงานนิ เ ทศศาสต ร รวมกันเปนทีม
ประกอบดวย 3 ขั้นตอน คือ 5. ความเหมาะสมในการ 4.75 0.50 มากที่สุด
2.1) ขั้นนําเขาสูบทเรียน ประกอบดวยการ นํารูปแบบไปใชจริง
ปฐมนิเทศ และการจัดกลุมโครงงาน
จากตารางที่ 1 พบวา รูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคม
2.2) ขั้นการเรียนการสอน ประกอบดวย การนําเสนอ
ออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร
เนื้อหา การเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน การทํา
มี คุ ณ ภาพด า นองค ป ระกอบของรู ป แบบ กิ จ กรรมการทํ า
โครงงานนิเทศศาสตร และการสรุปโครงงาน
โครงงานนิ เ ทศศาสตร และมี ค วามเหมาะสมในการนํ า
2.3) ขั้ น สรุ ป ประกอบด วยการนํ าเสนอโครงงานและ
รูปแบบไปใชจริง มากที่สุด ( X = 4.75, S.D. = 0.50)
ประเมินผลการเรียน
รองลงมาไดแก ความเหมาะสมของรูปแบบในการพัฒนา
3) กิจกรรมการทําโครงงานนิเทศศาสตร
ทั ก ษะการแก ป ญ หาและการทํ า งานร ว มกัน เป น ที ม ( X =
กิ จ กรรมการทํ า โครงงานนิ เ ทศศาสตร ประกอบด ว ย
4.50, S.D. = 0.58) และ กิจกรรมการเรียนรูรวมกันผานสื่อ
6 ขั้นตอน คือ
สังคมออนไลน ( X = 4.25, S.D. = 0.50) ตามลําดับ
3.1) การคิดและเลือกหัวขอโครงงาน
3.2) ศึกษาเอกสารที่เกี่ยวของ
ตอนที่ 2 ผลของการใช รูปแบบการเรีย นรูรวมกั นผานสื่ อ
3.3) การเขียนเคาโครงของโครงงาน
สังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศ
3.4) การปฏิบัติโครงงาน
ศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
3.5) การเขียนรายงาน
ตอนที่ 2.1 ผลการเปรียบเทียบคะแนนทักษะการแกปญหา
3.6) การนํ า เสนอผลงาน การแสดงผลงาน และการ
ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใช รูปแบบการ
ประเมินผล
เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน
ดวยโครงงานนิเทศศาสตร
166
9. ผลการเปรียบเทียบคะแนนทักษะการ 2) กิจกรรมการทําโครงงาน
แกปญหาของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใช นิเทศศาสตร
รูป แบบการเรี ย นรู ร ว มกันผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ รายการประเมิน X S.D. ความพึงพอใจ
สนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร 2.1) การคิดและเลือกหัวขอ 4.45 0.51 มาก
โครงงาน
คะแนนทักษะ คะแนน X S.D. t-Test Sig. 2.2) ศึกษาเอกสารที่เกี่ยวของ 4.73 0.46
การแกปญหา เต็ม
2.3) การเขียนเคาโครงของ 4.50 0.51 มากที่สุด
กอนเรียน 40 15.12 4.12 10.04 * .00 โครงงาน
2.4) การปฏิบัติโครงงาน 4.64 0.49 มากที่สุด
หลังเรียน 40 30.45 2.17 2.5) การเขียนรายงาน 4.73 0.46 มากที่สุด
*p < .05 2.6) การนําเสนอผลงาน 4.64 0.49 มากที่สุด
จากตารางที่ 2 พบวา นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียน การแสดงผลงาน และ
โดยใชรูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน การประเมินผล
เพื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร รวม 4.65 0.49 มากที่สุด
สําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษามีคะแนนทักษะการ ความพึงพอใจในภาพรวม 4.59 0.49 มากที่สุด
แกปญหาหลังเรียน ( X = )
จากตารางที่ 3 พบวา นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดย
สูงกวากอนเรียน ( X = )
ใช รู ป แบบการเรี ย นรู ร ว มกั น ผ า นสื่ อ สั ง คมออนไลน เ พื่ อ
อยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร มี ค วามพึ ง
พอใจในภาพรวมอยูในระดับมากที่สุด ( X = 4.59, S.D. =
ตอนที่ 2.2 ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษา
) นักศึกษาพึงพอใจกิจกรรมการเรียนรูรวมกันผานสื่อ
ระดั บ บั ณ ฑิ ต ศึ ก ษาที่ เ รี ย นโดยใช รู ป แบบการเรี ย นรู
สังคมออนไลนในภาพรวมอยูในระดับมากที่สุด ( X = 4.53,
รวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียน
S.D. = 0.50) และนักศึกษาพึงพอใจกิจกรรมการทําโครงงาน
ดวยโครงงานนิเทศศาสตร
นิเทศศาสตรในภาพรวมอยูในระดับมากที่สุด ( X = 4.65,
S.D. = 0.49)
ความพึงพอใจของนัก ศึกษาระดั บ
บัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใชรูปแบบการเรียนรูรวมกันผาน 7) อภิปรายผลการวิจัย
สื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงาน 7.1) ผลการศึกษาคะแนนทักษะการแกปญหาของนักศึกษา
นิเทศศาสตร ระดับบัณฑิตศึกษากอนเรียนและหลังเรียนโดยใชรูปแบบ
การเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการ
รายการประเมิน X S.D. ความพึงพอใจ เรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร พบว า นั ก ศึ ก ษาระดั บ
1) กิจกรรมการเรียนรูรวมกัน บัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใชรูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อ
ผานสื่อสังคมออนไลน สังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศ
1.1) ขั้นนําเขาสูบทเรียน 4.59 0.50 มากที่สุด ศาสตรสําหรับนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษามีคะแนนทักษะ
1.2) ขั้นการเรียนการสอน 4.55 0.51 มากที่สุด การแกปญหาหลังเรียนสูงกวากอนเรียน อยางมีนัยสําคัญ
1.3) ขั้นสรุป 4.45 0.51 มาก ทางสถิ ติ ที่ ร ะดั บ .05 สอดคล อ งกั บ งานวิ จั ย ของ George
รวม 4.53 0.50 มากที่สุด Lucas Educational Foundation (2001) ที่พบวา การเรียนรู
167
10. ดวยโครงงานชวยสรางองคความรูจากการคนควา ผูเรียน ไดแก ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการใชงานคอมพิวเตอร การ
ที่เรียนรูดวยโครงงานจะมีสวนรวมในการเรียนมากขึ้น ใชบริการบนอินเทอรเน็ต เชน การคนหาขอมูลสารสนเทศ
ลดการขาดเรียน เพิ่มทักษะในการเรียนรูแบบรวมมื อ การใช เ ครื่ อ งมื อ ในการติ ด ต อ สื่ อ สาร การใช ง านระบบ
ชวยยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและทักษะในการ เครือขายสังคม เปนตน
แกปญหาทางการเรียนของผูเรียน ซึ่งสอดคลอง แนวคิด 8.2 ขอเสนอแนะสําหรับการวิจัยครั้งตอไป
ของ Bonk and Graham (2004) ที่กลาววา กิจกรรมการ 8.2.1 ในการวิจยครั้งนี้ศึกษากลุมทดลองเพียงกลุมเดียว ควร
ั
เรียนสอนผ านเว็ บ ทําใหผูเ รียนสามารถเรีย นรูได อยา ง ศึกษาเพื่อเปรียบเทียบผลของการเรียนตามรูปแบบที่พัฒนา
อิสระ สนั บสนุน ปฏิ สัมพั นธ ระหวางผู เรี ย นกั บผู เรี ย น ขั้นระหวางกลุมทดลองและกลุมควบคุมที่เรียนตามปกติ
ดวยกัน และผูเรียนกับผูสอนโดยการติดตอแบบสวนตัว 8.2.2 ควรศึกษาพัฒนาการของทักษะการคิดแกปญหาของ
ชวยใหการเรียนรูดีขึ้น ผู เ รี ย นในสั ป ดาห ที่ 7 ซึ่ ง ตามทฤษฎี ก ารคิ ด พบว า เป น
7.2) ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาตอการเรียน ระยะแรกที่ผูเรียนเริ่มมีพัฒนาการทางดานการคิด
โดยใชรูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลน
เพื่อสนับสนุนการเรียนดวยโครงงานนิเทศศาสตร พบวา 9) เอกสารอางอิง
นักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่เรียนโดยใช รูปแบบการ Bersin, J. (2004). The blended learning book: Bestpractices,
เรียนรูรวมกันผานสื่อสังคมออนไลนเพื่อสนับสนุนการ proven methodologies, and lessons learned.
เรี ย นด ว ยโครงงานนิ เ ทศศาสตร มี ค วามพึ ง พอใจใน
San Francisco: Pfeiffer.
ภาพรวมอยูในระดับมากที่สุด สอดคลองกับงานวิจัยของ Bonk C. J., and Graham C. R. (2004). Handbook of blended
(Driscoll, 2002) ที่พบวาการมีปฏิสัมพันธที่เกิดขึ้นในการ learning: Global perspective local designs.
เรียนผานเว็บชวยทําใหผูเรียนมีโอกาสแสดงความคิดเห็น San Francisco, U.S.: Pfeiffer.
ได อ ย า งเท า เที ย มกั น และตอบสนองความแตกต า ง Bransford, J., Brown, A., & Cocking, R. (2000). How
ระหวางบุคคล การที่ผูเรียนมีปฏิสัมพันธกับผูสอนหรือ
people learn: Brain, mind, experience, and
กั บ กลุ ม ผู เ รี ย น ช ว ยทํ า ให ก ารจั ด การเรี ย นการสอน school. Washington, DC: National Academy
นาสนใจมากยิ่งขึ้น และยังเปนการสนับสนุนการเรียน Press.
การสอนที่เนนผูเรี ยนเปนสําคัญ นอกจากนี้ ผูเรียนยั ง Driscoll, M. (2002) Blended Learning: let’s get beyond the
สามารถทบทวนกิจกรรมการเรียนการสอนเนื้ อหา และ hype. E-learning, 1 May, 2011.[Online]
ฝกทําแบบฝกหัดไดทุกสถานที่ ทุกเวลาที่ตองการ และ Available:
เปนการใชเทคโนโลยีใหเกิดประโยชนมากยิ่งขึ้น http://elearningmag.com/ltimagazine
George Lucas Educational Foundation. (2001). Project-
8) ขอเสนอแนะ based learning research , 1 May,
8.1 ขอเสนอแนะสําหรับการนําผลการวิจัยไปใช 2011.[Online] Available:
สถาบันการศึกษาที่นํารูปแบบการเรียนรูรวมกันผานสื่อ http://www.edutopia.org
สั ง คมออนไลน เ พื่ อ สนั บ สนุ น การเรี ย นด ว ยโครงงาน Rosenberg M. J. (2006). Beyond e-learning: approaches
นิเทศศาสตรไปใช ควรมีการเตรียมความพรอมทางดาน and technologies to enhance organizational
เครื่องมือและระบบโครงสรางพื้นฐานที่จําเปนในการ Knowledge, learning, and performance. San
เรีย นการสอนแบบผสมผสาน ได แก หอ งปฏิบัติ การ Francisco, U.S.: John Wiley & Sons Inc.
คอมพิ วเตอร ระบบเครื อข ายอิน เทอรเ น็ต ควรมีก าร Thomas, J.W. (1998). Project-based learning: Overview.
พัฒนาทัก ษะความสามารถทางเทคโนโลยีสารสนเทศ Novato, CA: Buck Institute for Education.
และการสื่อสารใหกับผูเรียนกอนทําการเรียนตามรูปแบบ
168
11. William W., and Stephen G. J. (2009). Research
methods in education: an introduction. 9th
ed. Boston, U.S.: Pearson.
169