Chỉ định mổ lấy thai

1. CÁC CHỈ ĐỊNH MỔ LẤY THAI
TS. Nguyễn Mạnh Thắng
Bộ môn Phụ Sản – ĐHYHN
Phó trưởng khoa Đẻ – Bv. Phụ sản TW
Trung tâm Chẩn đoán trước sinh – Bv. Phụ sản TW
Tel. 090.798.5688 / 0969.886.658 thang@live.jp

2. CÁC CHỈ ĐỊNH MỔ LẤY THAI
Môc tiªu:
1.Nãi ®ưîc tinh hinh tû lÖ mæ lÊy
thai ë thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam
2.Trinh bµy ®îc c¸c chØ ®Þnh mæ lÊy
thai chñ ®éng.
3.Nãi ®ưîc c¸c chØ ®Þnh mæ lÊy thai
trong qu¸ trinh chuyÓn d¹.

3. CÁC CHỈ ĐỊNH MỔ LẤY THAI
ĐÞnh nghÜa:
Mæ lÊy thai lµ trưêng hîp lÊy thai vµ phÇn phô cña thai
phô cña thai ra khái tö cung qua ®ưêng r¹ch thµnh bông
r¹ch thµnh bông vµ r¹ch tö cung.
Kh«ng bao hµm më bông lÊy thai trong trưêng hîp chöa

4. Tû lÖ mæ lÊy thai
•nhiÒu níc trªn thÕ giíi tû lÖ mæ lÊy thai tăng lªn
nhanh trong vßng 20 năm trë l¹i ®©y
•1988 tû lÖ mæ lÊy thai cña Mü lµ 25%
•Ph¸p, trong vßng 10 năm (1972-1981): tăng gÇn
gÊp ®«i tõ 6% lÕn ®Õn 11%.

5. Tû lÖ mæ lÊy thai
1. ĐÎ Ýt, tû lÖ con so nhiÒu lªn.
2. Tuæi cã thai ngµy mét tăng lªn.
3. Monitor lµm tăng kh¶ năng ph¸t hiÖn suy thai vµ lµm
tăng tû lÖ mæ lÊy thai.
4. Tû lÖ mæ lÊy thai trong ng«i m«ng ngµy mét cao
5. Tû lÖ forceps gi¶m ®i

6. Tû lÖ mæ lÊy thai
6. SÑo mæ lÊy thai cò tăng lªn
7. Kh¶ năng nu«i trÎ s¬ sinh nhÑ c©n, thiÕu th¸ng cã nhiÒu
tiÕn bé
8. Sù th¾c m¾c, kiÖn tông cña gia ®inh ngưêi bÖnh. Sè l-
ưîng s¶n phô cã yªu cÇu thiÕt tha ®ưîc mæ lÊy thai
ngµy cµng nhiÒu lªn.
YÕu tè x· héi kh«ng thÓ phñ nhËn, cã ¶nh hëng ®Õn
chØ ®Þnh mæ lÊy thai.

7. Tû lÖ mæ lÊy thai ë ViÖn B¶o vÖ Bµ mÑ
vµ TrÎ s¬ sinh
Năm T¸c gi¶ Tû lÖ %
1956
1960
1964
1970
1978
1992
1993
1997
NguyÔn Thin
NguyÔn Thin
Đinh Văn Th¾ng-NguyÔn
Thin
Dư¬ng ThÞ Cư¬ng
Đç Träng HiÕu
Ng« TiÕn An
Lª Thanh Binh
Vò C«ng Khanh
0,96
3,26
9,68
13,90
16,67
22,25
27,07
34,6

8. ChØ ®Þnh mæ lÊy thai
Theo thêi ®iÓm xuÊt hiÖn chØ ®Þnh mæ
lÊy thai:
1.ChØ ®Þnh mæ lÊy thai chñ ®éng
2.ChØ ®Þnh mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
Theo tÝnh chÊt cña chØ ®Þnh mæ lÊy thai:
1.ChØ ®Þnh mæ lÊy thai tuyÖt ®èi

9. C¸c lo¹i chØ ®Þnh phÉu thuËt mæ lÊy thai ë bv.PSTW
(1997- NguyÔn C«ng Khanh)
ChØ ®Þnh tû lÖ %
- do ®ưêng sinh dôc
41,9%
- do bÖnh lý cña mÑ 7,1%
- do thai 41,4%
- do phÇn phô thai 8,7%
- lý do x· héi 0,9%

10. ChØ ®Þnh mæ lÊy thai chñ ®éng
(dù phßng)
Khung chËu bÊt thưêng
1.NÕu kh«ng ph¶i lµ ng«i chám => mæ
lÊy thai
2.NÕu lµ ng«i chám:
•Mæ lÊy thai nÕu khung chËu hÑp
tuyÖt ®èi, khung chËu mÐo, khung
chËu hÑp eo díi, thai to
•Lµm nghiÖm ph¸p lät ng«i chám ®Ó

11. ChØ ®Þnh mæ lÊy thai chñ ®éng
(dù phßng)
Đưêng ra cña thai bÞ c¶n trë:
1.Khèi u tiÒn ®¹o: thưêng hay gÆp lµ
u x¬ ë eo tö cung hay cæ tö cung,
u nang buång trøng, c¸c khèi u
kh¸c n»m trªn ®ưêng thai ®i ra.
2.Rau tiÒn ®¹o lo¹i che kÝn toµn bé
cæ tö cung (rau tiÒn ®¹o trung t©m
hoµn toµn) hay rau tiÒn ®¹o g©y

12. ChØ ®Þnh mæ lÊy thai chñ ®éng
(dù phßng)
Tö cung cã sÑo trong trưêng hîp sau:
1.C¸c sÑo mæ ë th©n tö cung: sÑo bãc
t¸ch u x¬, sÑo cña phÉu thuËt t¹o
hinh tö cung, sÑo kh©u chç vì, chç
thñng tö cung, sÑo cña phÉu thuËt
c¾t gãc, tö cung, sõng tö cung.
2.SÑo cña phÉu thuËt mæ ngang ®o¹n d-
ưíi tö cung:

13. ChØ ®Þnh mæ lÊy thai chñ ®éng
(dù phßng)
ChØ ®Þnh mæ vi nguyªn nh©n cña ngưêi mÑ:
• MÑ bÞ c¸c bÖnh lý toµn th©n m¹n tÝnh hay
cÊp tÝnh nÕu ®Î ®ưêng dưíi cã thÓ cã nguy
c¬ cho tÝnh m¹ng ngưêi mÑ (bÖnh tim, tăng
huyÕt ¸p, tiÒn s¶n giËt nÆng vµ s¶n giËt)
• C¸c bÊt thưêng ë ®ưêng sinh dôc dưíi cña
ngưêi mÑ như: chÝt hÑp ©m ®¹o (bÈm sinh hay
m¾c ph¶i), tiÒn sö mæ rß, mæ sa sinh dôc.
• C¸c dÞ d¹ng cña tö cung như: tö cung ®«i
(tö cung kh«ng cã thai thưêng trë thµnh
khèi u tiÒn ®¹o), tö cung hai sõng… ®Æc
biÖt lµ khi kÌm theo ng«i thai bÊt thưêng.

14. ChØ ®Þnh mæ lÊy thai chñ ®éng
(dù phßng)
Nguyªn nh©n vÒ phÝa thai:
Thai bÞ suy dinh dìng nÆng hay bÞ bÊt
®ång nhãm m¸u nÕu kh«ng lÊy thai ra thi
cã nguy c¬ thai bÞ chÕt lưu trong tö
cung

15. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
C¸c chØ ®Þnh nµy hÇu hÕt ®Òu lµ những
chØ ®Þnh tư¬ng ®èi. CÇn ph¶i cã nhiÒu
chØ ®Þnh tư¬ng ®èi ®Ó hinh thµnh nªn
mét chØ ®Þnh mæ lÊy thai

16. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
ChØ ®Þnh mæ vi nguyªn nh©n ngưêi mÑ
1.Con so lín tuæi lµ thai phô con so cã
tuæi tõ 35 trë lªn. Cã thÓ kÌm theo
hay kh«ng lý do v« sinh
2.TiÒn sö ®iÒu trÞ v« sinh, con hiÕm,
con quÝ
3.C¸c bÖnh lý cña ngưêi mÑ vÉn cã thÓ
cho phÐp theo dâi chuyÓn d¹ sÏ ®ưîc mæ
lÊy thai nÕu xuÊt hiÖn thªm mét yÕu tè
®Î khã kh¸c

17. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
• ChØ ®Þnh mæ vi nguyªn nh©n cña thai
1.Thai to kh«ng ph¶i do thai bÊt thưêng
2.C¸c ng«i bÊt thưêng: ng«i vai (kh«ng cã chØ
®Þnh néi xoay thai), ng«i tr¸n, ng«i thãp
tríc, ng«i mÆt c»m sau. Ng«i m«ng nÕu cã
thªm mét yÕu tè ®Î khã kh¸c.
3.Thai giµ (qu¸ ngµy sinh) thêng ph¶i mæ vi
thai kh«ng ®ñ søc chÞu ®ùng cuéc chuyÓn d¹.

18. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
• ChØ ®Þnh mæ vi nguyªn nh©n cña thai
4. Chöa ®a thai: nÕu thai thø nhÊt lµ ng«i
m«ng hay ng«i vai
5. Suy thai cÊp tÝnh trong chuyÓn d¹ khi
chưa ®ñ ®iÒu kiÖn ®i ®ưêng dưíi. HiÖn tư-
îng thai suy cÊp tÝnh cµng dÔ x¶y ra trªn
c¬ së thai suy m¹n tÝnh, CCTC mau, m¹nh.

19. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
ChØ ®Þnh mæ vi nhưng bÊt thưêng trong
chuyÓn d¹:
•C¬n co tö cung bÊt thưêng sau khi ®· dïng
c¸c thø thuèc tăng co hay gi¶m co ®Ó ®iÒu
chØnh mµ kh«ng thµnh c«ng.
•Cæ tö cung kh«ng xãa hay më mÆc dï con c¬
tö cung ®ång bé, phï hîp víi ®é më cæ tö
cung. Cã thÓ cæ tö cung cã c¸c tæn thưêng
thùc thÓ như: sÑo x¬, phï nÒ.

20. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
ChØ ®Þnh mæ vi nhưng bÊt thưêng trong chuyÓn
d¹:
•èi vì non, èi vì sím lµm cuéc chuyÓn d¹
ngõng tiÕn triÓn, cã nguy g©y nhiÔm khuÈn
èi, sau khi ®· tÝch cùc ®iÒu chØnh c¬n co tö
cung. HËu qu¶ cña èi vì non, vì sím thưêng
lµm cho cæ tö cung khã më, nhiÔm khuÈn hËu
s¶n.
•ĐÇu kh«ng lät khi cæ tö cung ®· më hÕt mÆc
dï CCTC ®ñ m¹nh cã thÓ vi lý do bÊt tư¬ng
xøng ®Çu thai khung chËu.

21. Mæ lÊy thai trong qu¸ trinh
chuyÓn d¹
• ChØ ®Þnh mæ lÊy thai vi c¸c tai biÕn trong
chuyÓn d¹:
1.Ch¶y m¸u vi rau tiÒn ®¹o, rau bong non.
Trong nhiÒu trưêng hîp ph¶i tiÕn hµnh mæ
lÊy thai ngay c¶ khi thai ®· chÕt
2.Do¹ vì vµ vì tö cung
3.Sa d©y rèn khi thai cßn sèng
4.Sa chi sau khi ®· thö ®Èy lªn nhưng kh«ng
thµnh c«ng