a

1. MỔ LẤY THAI

2. MỤC TIÊU
Sau khi học xong, học viên có khả
năng:
 Kể ra được các chỉ định mổ lấy thai.

3. ĐỊNH NGHĨA
 Mæ lÊy thai lµ trêng hîp lÊy thai vµ phÇn phô
cña thai ra khái tö cung qua ®êng r¹ch thµnh
bông vµ r¹ch tö cung.
 §Þnh nghÜa nµy kh«ng bao hµm më bông lÊy
thai trong trêng hîp chöa trong æ bông vµ vì
tö cung thai ®· n»m trong æ bông.

4. Các chỉ định tuyệt đối
 Khung chËu bÊt thêng
 NÕu kh«ng ph¶i lµ ng«i chám th× ®Òu ph¶i
mæ lÊy thai
 NÕu lµ ng«i chám:
 mæ lÊy thai nÕu khung chËu hÑp tuyÖt ®èi, khung
chËu mÐo, khung chËu hÑp eo dưíi, thai to
 lµm nghiÖm ph¸p lät ng«i chám ®Ó thö th¸ch cho ®Î
®ưêng díi nÕu khung chËu giíi h¹n (thai kh«ng to)

5. Các chỉ định tuyệt đối
 §êng ra cña thai bÞ c¶n trë:
 Khèi u tiÒn ®¹o: u x¬ ë eo tö cung hay cæ tö cung,
u nang buång trøng, c¸c khèi u kh¸c n»m trªn ®êng
thai ®i ra.
 Rau tiÒn ®¹o lo¹i che kÝn toµn bé cæ tö cung (rau
tiÒn ®¹o trung t©m hoµn toµn) hay rau tiÒn ®¹o
g©y ch¶y m¸u nhiÒu buéc ph¶i mæ cÊp cøu ®Ó
cÇm m¸u cøu mÑ.

6. Các chỉ định tuyệt đối
 Tö cung cã sÑo trong trêng hîp sau:
 C¸c sÑo mæ ë th©n TC: sÑo bãc t¸ch u x¬, sÑo cña
PT t¹o h×nh TC, sÑo kh©u chç vì, chç thñng TC, c¾t
gãc, sõng tö cung.
 SÑo cña phÉu thuËt mæ ngang ®o¹n díi tö cung:
 §· cã mæ lÊy thai ngang ®o¹n díi tõ hai lÇn trë lªn
 LÇn mæ lÊy thai tríc c¸ch cha ®îc 24 th¸ng

7. Các chỉ định tuyệt đối
 ChØ ®Þnh mæ v× nguyªn nh©n cña ngêi mÑ:
 MÑ bÞ c¸c bÖnh lý toµn th©n m¹n tÝnh hay cÊp tÝnh
nÕu ®Î ®êng díi cã thÓ cã nguy c¬ cho tÝnh m¹ng
ngêi mÑ (bÖnh tim, t¨ng huyÕt ¸p, tiÒn s¶n giËt
nÆng vµ s¶n giËt)
 C¸c bÊt thêng ë ®êng sinh dôc díi cña ngêi mÑ nh:
chÝt hÑp ©m ®¹o (bÈm sinh hay m¾c ph¶i), tiÒn sö
mæ rß, mæ sa sinh dôc.

8. Các chỉ định tuyệt đối
 ChØ ®Þnh mæ v× nguyªn nh©n
cña ngêi mÑ:
 C¸c dÞ d¹ng cña tö cung nh: tö cung ®«i (tö
cung kh«ng cã thai thêng trë thµnh khèi u
tiÒn ®¹o), tö cung hai sõng… ®Æc biÖt lµ
khi kÌm theo ng«i thai bÊt thêng.

9. Các chỉ định tuyệt đối
 Nguyªn nh©n vÒ phÝa thai:
 Thai bÞ suy dinh dìng nÆng, suy thai mạn
tính hay bÞ bÊt ®ång nhãm m¸u nÕu kh«ng
lÊy thai ra th× cã nguy c¬ thai bÞ chÕt lưu
trong tö cung
 Thai to tuyệt đối ( > 4000g)

10. Chú ý
 Chỉ định mổ lấy thai ít khi đơn độc
mà hay phối hợp (chiếm 50 – 70%)
 Thời điểm mổ chủ động: thường
khi thai 39 tuần

11. SƠ ĐỒ MỔ LẤY THAI CHỦ ĐỘNG
Trước thời hạn Tuổi thai 39 tuần
Thai suy mạn
tính
Thai SDD nặng
Bất đồng nhóm
máu
Khung chậu bất thường
Cản trở tiền đạo
TC có sẹo xấu
Một số bệnh lý ở người mẹ
Một số nguyên nhân do thai

12. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ v× nguyªn nh©n cña ngêi mÑ:
 Con so lín tuæi lµ thai phô con so cã tuæi tõ 35 trë
lªn. Cã thÓ kÌm theo 1 yếu tố đẻ khó.
 TiÒn sö ®iÒu trÞ v« sinh, con hiÕm, con quÝ.
 C¸c bÖnh lý cña ngêi mÑ vÉn cã thÓ cho phÐp
theo dâi chuyÓn d¹ sÏ ®îc mæ lÊy thai nÕu xuÊt
hiÖn thªm mét yÕu tè ®Î khã kh¸c.
 Mổ đẻ cũ và kèm theo 1 yếu tố đẻ khó khác
 Mẹ chết đột ngột

13. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ v× nguyªn nh©n cña thai:
 Thai to kh«ng ph¶i do thai bÊt thêng
 C¸c ng«i bÊt thêng: ng«i vai (kh«ng cã chØ ®Þnh
néi xoay thai), ng«i tr¸n, ng«i thãp tríc, ng«i mÆt
c»m sau. Ng«i m«ng nÕu cã thªm mét yÕu tè ®Î
khã kh¸c (thai to. TC có sẹo, ĐK lưỡng đỉnh >
95mm, đầu ngửa...).
 Thai giµ (qu¸ ngµy sinh) thêng ph¶i mæ v× thai
kh«ng ®ñ søc chÞu ®ùng cuéc chuyÓn d¹.

14. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ v× nguyªn nh©n cña thai:
 Bất tương xứng giữa thai và khung chậu
 Suy thai cÊp tÝnh trong chuyÓn d¹ khi cha ®ñ
®iÒu kiÖn ®i ®êng díi. HiÖn tîng thai suy cÊp tÝnh
cµng dÔ x¶y ra trªn c¬ së thai suy m¹n tÝnh, c¬n
co tö cung mau, m¹nh.

15. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ v× nguyªn nh©n cña thai:
 Chöa ®a thai:
 Song thai: 2 ngôi đầu chèn nhau
 Song thai: thai 1 không phải là ngôi chỏm
 Chửa trên 2 thai
 Kèm theo yếu tố đẻ khó khác

16. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ v× bÊt thêng trong chuyÓn
d¹:
 C¬n co tö cung bÊt thêng sau khi ®· dïng c¸c thø
thuèc t¨ng co hay gi¶m co ®Ó ®iÒu chØnh mµ
kh«ng thµnh c«ng.
 Cæ tö cung kh«ng xãa hay më mÆc dï cơn c¬ tö
cung ®ång bé, phï hîp víi ®é më cæ tö cung. Cã
thÓ cæ tö cung cã c¸c tæn thêng thùc thÓ nh: sÑo
x¬, phï nÒ.

17. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ v× bÊt thêng trong chuyÓn
d¹:
 èi vì non, èi vì sím lµm cuéc chuyÓn d¹ ngõng tiÕn
triÓn, cã nguy g©y nhiÔm khuÈn èi, sau khi ®·
tÝch cùc ®iÒu chØnh c¬n co tö cung. HËu qu¶
cña èi vì non, vì sím thêng lµm cho cæ tö cung khã
më, nhiÔm khuÈn hËu s¶n.
 §Çu kh«ng lät khi cæ tö cung ®· më hÕt mÆc dï
c¬n co ®ñ m¹nh cã thÓ v× lý do bÊt t¬ng xøng
®Çu thai khung chËu kh¸ kÝn ®¸o mµ cha biÕt.

18. ChØ ®Þnh trong chuyÓn
d¹
 ChØ ®Þnh mæ lÊy thai v× c¸c tai biÕn trong
chuyÓn d¹:
 Ch¶y m¸u v× rau tiÒn ®¹o, rau bong non. Trong
nhiÒu trêng hîp ph¶i tiÕn hµnh mæ lÊy thai ngay
c¶ khi thai ®· chÕt.
 Do¹ vì vµ vì tö cung.
 Sa d©y rèn khi thai cßn sèng
 Sa chi sau khi ®· thö ®Èy lªn nhng kh«ng thµnh
c«ng

19. Các yếu tố khác
 Yếu tố cá nhân và gia đình
 Con quá quý hiếm (làm IUI, IVF), TS vô sinh
nhiều năm.
 Sảy thai liên tiếp nhiều lần
 Yếu tố xã hội
 Điều kiện chuyên môn (sản và nhi), kỹ
thuật, cơ sở vật chất....