Đại Cương Sức Khỏe Sinh Sản

1. ThS.Bs. Lê Bá Phước
SĐT: 0966.078.079
Email: phuocphai@gmail.com

2. MUÏC TIEÂU
1. Neâu ñöôïc ñònh nghóa cuûa SKSS
2. Trình baøy ñöôïc 10 noäi dung cuûa SKSS
3. Phaân tích ñöôïc 3 vaán ñeà toàn taïi cuûa coâng taùc chaêm
soùc SKSS ôû nöôùc ta.

3. I. ÑÒNH NGHÓA
“SKSS laø söï hoaøn toaøn thoaûi maùi khoâng chæ veà theå
chaát, tinh thaàn, maø caû veà nhöõng quan heä xaõ hoäi. Boää
maùy sinh saûn khoâng coù beänh taät, khoâng bò baát löïc vaø
tieán trình hoaït ñoäng vôùi ñaày ñuû chöùc naêng
sinh hoaït tình duïc töï do vaø an toaøn
 töï do quyeát ñònh khi naøo thì coù con vaø khoaûng caùch
giöõa caùc laàn sinh

4. Ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø taát caû moïi ngöôøi nam cuõng
nhö nöõ:
coù quyeàn nhaän ñöôïc thoâng tin veà caùc bieän phaùp
KHHGÑ an toaøn vaø höõu hieäu
coù quyeàn tieáp caän caùc dòch vuï y teá, baûo ñaûm cho
ngöôøi phuï nöõ ñöôïc coù thai vaø sinh ñeû an toaøn

5. II. 10 NOÄI DUNG SKSS
1. Thoâng tin, giaùo duïc, truyeàn thoâng roäng raõi veàø SKSS,
KHHGÑ.
2. Chaêm soùc baø meï tröôùc, trong vaø sau sanh ñeå baûo
ñaûm laøm meï an toaøn.
3. Keá hoaïch hoaù gia ñình.
4. Giaûm thieåu nhöõng thai kyø ngoaøi yù muoán, phaù thai an
toaøn.
5. Phoøng ngöøa vaø ñieàu trò voâ sinh.

6. 6. Chaêm soùc SKSS vaø SKTD cho thanh thieáu nieân.
7. Phoøng choáng caùc beänh nhieãm truøng sinh duïc.
8. Phoøng choáng caùc beänh laây truyeàn qua ñöôøng tình duïc
vaø HIV/AIDS.
9. Phaùt hieän sôùm, ñieàu trò ung thö vuù vaø caùc ung thö sinh
duïc.
10. Giaùo duïc tình duïc vaø giôùi tính.

7. III. TÌNH HÌNH CHAÊM SOÙC SKSS TAÏI VN HIEÄN NAY
Nhöõng thaønh töïu ñaõ ñaït ñöôïc
1. Soá con trung bình cuûa 1 PN tuoåi sanh ñeû giaûm
Naêm 1999 2000 2001 2002 2003
Tæ leä phaùt trieån
daân soá
2,09 1,96 2,08 2,06 2,32
Soá con trung bình
cuûa 1 PN tuoåi
sanh ñeû
2,11 2,05 1,99 1,95 1,94

8. 2. Tæ leä töû vong meï giaûm
Tæ leä töû vong meï tính theo soá töû vong meï/100000 sô sinh
soáng:
Naêm 1990 1997 1999 2000
Tæ leä töû vong meï 133 137 169 95
Rieâng taïi Tp Hoà Chí Minh:
Naêm 2001 2002 2003
Tæ leä töû vong meï 66,6 28,8 8,9

9. SOÁ CHEÁT 5 TAI BIEÁN SAÛN KHOA

10. SOÁ MAÉC 5 TAI BIEÁN SAÛN KHOA

11. Nhöõng vaán ñeà toàn taïi
1. Möùc sinh ôû moät soá nôi coøn gia taêng.
2. Daân soá tieáp tuïc gia taêng, chuû yeáu nhoùm vò thaønh
nieân.
3. Vieäc chaêm soùc cho PN coù thai vaø caùc baø meï coøn
nhieàu thieáu soùt.
4. Löïc löôïng thanh thieáu nieân laø ñoái töôïng coù nguy cô
cao maéc phaûi caùc beänh laây truyeàn qua ñöôøng tình
duïc, coù thai ngoaøi yù muoán…

12. 5. Tyû leä naïo phaù thai cao: moãi naêm 1 trieäu tröôøng hôïp
(70-80 ca töû vong)  tyû leä naïo phaù thai cao nhaát
Asian vaø naèm trong top 5 cuûa theá giôùi
6. Tình hình vieâm sinh duïc vaø beänh laây truyeàn qua
ñöôøng tình duïc trong ñoù ñaëc bieät HIV/AIDS ñang lan
traøn, nhaát laø ôû ngöôøi treû tuoái.

13. 7. Tæ leä voâ sinh ôû caùc caëp vôï choàng trong ñoä tuoåi sinh
ñeû coøn cao
8. Ung thö ôû phuï nöõ laø nguyeân nhaân töû vong thöù 2 sau
caùc beänh nhieãm khuaån vaø kyù sinh truøng.
9. Caùc vaán ñeà veà SKSS ôû ngöôøi cao tuoåi ñang ñaët ra.

14. IV. NOÄI DUNG CUÛA PHUÏ SAÛN HOÏC
Goàm 4 phaàn roõ reät
1. Phuï khoa: boä phaän sinh duïc ngoaøi thôøi kyø sinh ñeû +
tuyeán vuù
2. Saûn khoa: saûn thöôøng, saûn khoù, saûn beänh, caáp cöùu
saûn khoa
3. Sô sinh hoïc: trong vaø sau sinh 7 ngaøy
4. Sinh ñeû coù keá hoaïch, ñieàu trò voâ sinh, caùc bieän phaùp
ñình chæ thai ngoaøi yù muoán

15. A. Phuï khoa
1. Phuï khoa treû em: sinh lyù vaø beänh lyù beù gaùi < 15 tuoåi
2. Phuï khoa ung thö: ung thö boä phaän sinh duïc vaø vuù
3. Phuï khoa noäi tieát: roái loaïn noäi tieát, voâ sinh vaø roái
loaïn kinh nguyeät

16. B. Saûn khoa
1. Saûn thöôøng: thuï thai  haäu saûn
2. Saûn khoù: chuyeån daï do phía meï, hoaëc thai caàn coù söï
can thieäp
3. Saûn beänh: thai vaø chuyeån daï/beänh noäi khoa
4. Caáp cöùu saûn: chaûy maùu, nhieãm ñoäc, nhieãm khuaån

17. Focceps sản khoa

18. Giaùc huùt sản khoa

19. Giaùc huùt sản khoa

20. Giaùc huùt sản khoa

21. C. Sô sinh hay chu sinh
1. Hoài söùc thai vaø sô sinh sau sanh
2. Sô sinh non thaùng
3. Sô sinh beänh lyù

22. D. Sinh ñeû keá hoaïch
1. Daân soá hoïc
2. Bieän phaùp traùnh thai
3. Bieän phaùp ñình chæ thai ngheùn
4. Chaån ñoaùn vaø ñieàu trò voâ sinh