Үйлвэрлэл, борлуулалтын жилийн төлөвлөгөө, үндсэн хөрөнгө, капиталын тооцоо, нийт зардлын тооцоо, ажил албан тушаалын ангилал, ажлын цаг

1. Лекц 9. Төслийн зардлын
тооцоо

2. 1. Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлт, борлуулалтын
жилийн төлөвлөгөө:
• Зах зээл, маркетингийн судалгаа
• Техник технологийн хүч чадлын тооцоон дээр
үндэслэн жилийн төлөвлөгөө боловсруулна.

3. 2. Шаардагдах үндсэн хөрөнгө, капиталын тооцоо
Тухайн үйл ажиллагааг явуулахад шаардагдах үндсэн
хөрөнгө буюу байшин бàðèëãà, мàøèí òîíîã òºõººðºìæ,
áàãàæ õýðýãñýë, эä õîãøëын хэрэгцээг тодоорхойлж,
жагсаалт гарган худалдан авах үнэ, тээвэрлэх,
суурилуулах зардал зэргийг харгалзан тооцоог гаргана.
Хэрвээ үндсэн хөрөнгийг түрээсэлж байгаа нөхцөлд
дээрх тооцоонд оруулахгүй

4. 3. Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýëèéí íèéò çàðäëûí
òîîöîî
Çàðäàë íü àëèâàà ¿éë àæèëëàãààã ÿâóóëàõòàé
õîëáîãäîí ãàðч áàéãàà õºðºí㺠þì.
ÇÀÐÄÀË
Øóóä
ÀÀÍ-èéí
бүтээгдэхүүний
үйлдвэрлэлд шууд
оролцдог, нэгж
бүтээгдэхүүнд
ноогдуулж болох
зардлууд ордог.
Øóóä áóñ
Àëü íýã õýñýãò
ãàðñíûã
òîäîðõîéëîõ
áîëîìæã¿é íèéò
¿éëäâýðëýëèéí
õýìæýýíä á¿õýëä
íü òîîöîãääîã
çàðäëóóä.
Íýìýëò
Ǻâõºí òóõàéí
ÀÀÍ íü ººðèéí
á¿òýýãäýõ¿¿íèé
¿íèéã òîãòîîõîä
àøèãëàãäàíà.

5. 3.2. Хөдөлмөрийн зардлын тооцоо
Хөдөлмөрийн зардал нь:
1.Хөдөлмөрийн хөлс
2.Шагнал урамшуулал
3.Нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгал
• Шагнал урамшууллыг байгууллагын хүний
нөөцийн бодлоготой уялдуулан тогтооно.
• 2008.01.01-ээс аж ахуйн нэгж байгууллага
НДШ-д хөдөлмөрийн хөлсний 10 хувийг
төлөхөөр болсон.

6. Байгууллагын ажил албан тушаалын ангилал
• Удирдлага
/Захирал, дэд захирал, хэлтэс, цехийн дарга, ерөнхий инженер/
• Инженер, техникийн ажилтан
/инженер, технологич, зохион бүтээгч, механикч/
• Албан хаагч
/нягтлан бодогч, нярав/
• Үндсэн ба туслах ажилчид
/Оёдолчин, эсгүүрчин, барилгачин, мужаан гэх мэт/
• Үйлчилгээний ажилчид
/үйлчлэгч, жолооч, харуул, цайны газрын ажилчин/

7. Òîíîã òºõººðºìæèéí àæëûí öàãèéí áàëàíñ
ää ¯ç¿¿ëýëò 2008 îí Óëèðëààð*
I II III IY
1 Æèëèéí õóàíëèéí ºäºð 366
2 Àìðàëò, áàÿð ¸ñëîëûí ºäºð 107
3 Äýýä õýìæýýíèé áîëîìæèò
ôîíä
259
4 Çàñâàðò çîãñîõ õóãàöàà** 6
5 Æèíõýíý àæèëëàõ ºäºð 253
6 Ýýëæèéí ¿ðãýëæëýë, öàã 7.6
7 Ýýëæèéí òîî 1
8 Æèíõýíý àæèëëàõ öàã /Àæëûí
öàãèéí àøèãòàé ôîíä/
1923

8. А. Ýíãèéí òîîëóóðààð òîîöîõ
Д/д Хэрэглэгчийн ангилал Хэмжих
нэгж
Үнэ
1 Аж ахуйн нэгж байгууллага Төг/кВтц
2 Айл өрх Орон сууц Төг/кВтц
Гэр хороолол Төг/кВтц
Д/д Ангилал Цагийн ангилал Үнэ
1 Өдрийн хэрэглээ 06.00-17.00
2 Оройн хэрэглээ 17.00-22.00
3 Шөнийн хэрэглээ 22.00-06.00
Б. Цагийн ялгаварт тоолуураар тооцох

9. 3.3.2. Õàëààëò áóþó äóëààíû çàðäëûí òîîöîî
дулаан халаалтын зардал
халаалт шаалдлагатай талбайн
хэмжээ (эзлэхүүнээр м3)
1м3 талбайн халаалтын үнэ тариф
халаалтын хугацаа (6 сар)

10. Õàëààëò áóþó äóëààíû үнэ
Ä/ä Õýðýãëýã÷èéí àíãèëàë Õýìæèõ íýãæ ¯íý
1 Àæ àõóéí íýãæ
áàéãóóëëàãà
1 ì.êâ
2 Àéë ºðõ 1ì.êâ
3 Тоолууртай нөхцөлд
дулаан хэрэглэгч
1 Гкал

11. Б. Òåõíîëîãèéí óóð, óñíû çàðäëûí òîîöîî
ää ¯ç¿¿ëýëò Õ/Í Àæëûí
õýìæýý
Çàðöóóëàëò Íýãæèéí
¿íý /òºã/
Íèéò ä¿í
/ìÿí.òºã/
1 2 3 4 5 6 7
2 Òåõíîëîãèéí
õàëóóí óñ
1Ãêàë
3 Òåõíîëîãèéí
óóð
1Ãêàë
Íèéò ä¿í

12. Óóð, óñíû ¿íý òàðèô
Ä/ä ¯ç¿¿ëýëò Õýìæèõ
íýãæ
Батлагдса
н норм
Үнэ тариф
Àæ àõóéí
íýãæ
Îðîí
ñóóö
1 Õàëóóí óñ 1 хүн 30
2 Öýâýð óñ 1 хүн 30
3 Áîõèð óñ 1 хүн 30
4 Òåõíîëîãèéí
óóð
1Гкал -

13. 3.5. Ýëýãäýë õîðîãäëûí øèìòãýëèéí çàðäàë
Үндсэн хөрөнгийг бий болгоход гаргасан зардал
нь заавал нөхөн төлөгдөж байх ёстой. Өөрөөр
хэлбэл түүний элэгдлийн шимтгэлийг тооцож
байх ёстой.
• Элэгдэл – Байгууллагын эзэмшилд байгаа
үндсэн хөрөнгийн өртгийг тэдний ашиглалтын
хугацааны тодорхой үед харьцуулан гаргасан
хэмжээ юм.
• Үндсэн хөрөнгө – Нэг ба түүнээс дээш жил
ашиглах зориулалт бүхий эд зүйлс /барилга,
машин, тоног төхөөрөмж, эд хогшил/

14. • Үйлдвэрлэлийн үндсэн хөрөнгө
o Биет элэгдэл. Урт хугацаагаар үйл ажиллагаанд
ашигласнаар хуучирч, муудан үнэ цэнээ
алдахыг хэлнэ.
o Хоцрогдлын элэгдэл. Техник, технологийн
хөгжил, загварын өөрчлөлт зэрэг шалтгаанаар
орчин үеийнхээ шаардлагыг хангахаа больж,
эдийн засгийн үр өгөөжгүй болдог
• Үндсэн хөрөнгийн элэгдэл тооцох арга:
o Шулуун шугамын
o Бүтээгдэхүүний нэгжид ноогдуулах
o Хурдавчилсан арга

15. Шулуун шугамын арга:
• Хөрөнгийн элэгдлийг жил бүр ижил хэмжээтэй
буюу өөрийн өртгийг ашиглалтын хугацаа бүрт
тэнцүү хуваарилдаг онцлогтой
• Хөрөнгийн ашиглалт жил болгон ижил байдаг
нөхцөлд тохиромжтой
• Аж ахуйн нэгж, байгууллагууд нь МУ-ын орлогын
албан татварын тухай хуульд заасны дагуу
үндсэн хөрөнгөндөө элэгдэл хорогдлын
шимтгэлийг шулуун шугамын аргаар тооцдог
• Үндсэн хөрөнгийг ашиглалтын хугацааг МУ-ын
Засгийн газрын 2005 оны 10-р сарын 23-ны
өдрийн 233 дугаар тогтоолд заасан журмын дагуу
тооцдог

16. Үндсэн хөрөнгийн бүлэг Ашиглах
хугацаа
1. Барилга, байгууламж 40
2. Машин, механизм, техник, тоног
төхөөрмж
10
3. Компьютер, түүний эд анги, программ
хангамж
3
4. Ашиглах хугацаа нь тодорхойгүй биет
бус хөрөнгө
10
5. Ашиглах хугацаа нь тодорхой биет бус
хөрөнгө. Үүнд: ашигт малтмалолборлох
болон хайгуулын лиценз хамаарна
Эрх олгосон
хугацаанд
6. Бусад үндсэн хөрөнгө 10