Bệnh ngắn mỏ do parvovirrus ở vịt ngan

1. By: NGUYỄN VĂN MINH – Animal Health Manager
ANIMAL HEALTH OFFICE – MAVIN FARM
N.V.MINH – 0975.515.383

2. a. Trên thế giới:
ü Phát hiện lần đầu ở ngỗng con Trung Quốc năm 1956, sau đó được và Fang (1981),
ü Zhang (1982) nghiên cứu mô tả.
ü TS. Derszy (1960 - 1970) đã phân lập virus và nghiên cứu đầy đủ về bệnh nên gọi là “Bệnh
Derszy”
ü Bệnh được phát hiện ở ngỗng và ngan: Ba Lan, Pháp, Tiệp khắc, CHLB Đức, Hungary, Bulgary,
Hà Lan, Liên Xô Cũ (R.E. Gough, 2003)
ü Ngày nay, bệnh cũng thấy ở các nước Châu á, Châu Phi nhập ngan và ngỗng từ các nước có lưu
hành bệnh
b. ở Việt nam:
ü Bệnh phát hiện lần đầu gọi là “Bệnh dịch tả ngỗng” ở đàn ngỗng huyện Gia Lâm (Nguyễn Văn
Hanh, 1966-1967)
ü Bệnh xuất hiện ở ngan Pháp nhập nội, làm ngan chết 90% – 100% ở Hà Nội, Quảng Ninh, Nam
Định, Thái Bình, Đồng Nai… từ 1998 – 2001 (Tô Long Thành, 2005).
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Phân bố
N.V.MINH – 0975.515.383

3. ü Do Parvovirus, họ Parvoviridae
ü Virus phân lập từ ngỗng và ngan
bệnh ở Việt Nam giống với virus
cúm ngỗng typ B ở Hungary
(Nguyễn văn Hanh, 1970)
ü Virus không có quan hệ kháng
nguyên với các Parvovirus gây
bệnh ở các loài thú và người.
ü Virus có kích thước nhỏ: 20-
24nm, đề kháng Cloroform, ở 4
độ C tồn tại nhiều năm; sống
được 2 – 3 tuần ở phân, rác
chuồng trại; bị diệt ở 56 độ C.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Đặc điểm và nguyên nhân
N.V.MINH – 0975.515.383

4. ü Hiện nay, bệnh này đang xuất hiện trên diện rộng ở khu vực
phía Nam. Ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và hiệu quả chăn
nuôi vịt thịt.
ü Bệnh xuất hiện phổ biến ở vịt lai ngan( vịt bầu cánh trắng) và
lây lan nhanh chóng qua các đàn vịt Grimaud cùng nuôi trong
trại hay nuôi ngay lứa sau đó mà không thực hiện tốt các khâu
vệ sinh, tiêu độc, sát trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi…
ü Bệnh có tác động mạnh tới đàn vịt dưới 5 tuần tuổi và có tỷ
lệ chết cao trong khoảng từ 8 đến 15 ngày tuổi.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Đặc điểm và nguyên nhân
N.V.MINH – 0975.515.383

5. Dịch tễ học:
ü Bệnh ở ngan, ngỗng 1- 3 tuần tuổi bị bệnh viêm đường hô hấp,
viêm ruột, viêm cơ tim, viêm gan…
ü Ngan, ngỗng 2 - 3 tháng tuổi bị bệnh thể thần kinh.
ü Bệnh truyền dọc: do ngan, ngỗng bị bệnh truyền virus qua trứng.
ü Ngan ngỗng cái mang virus sau 3 năm.
ü Bệnh cũng lây truyền qua đường tiêu hoá do thuỷ cầm ăn uống
phải virus
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Đặc điểm và nguyên nhân
N.V.MINH – 0975.515.383

6. a. Triệu trứng
ü Thời gian ủ bệnh : 3 – 5 ngày. Vật bệnh thể hiện:
ü Thể quá cấp tính: ngan, ngỗng non 1 – 3 tuần tuổi chết đột ngột, không rõ triệu trứng.
ü Thể cấp tính:
• Tăng nhiệt (45 – 46 độ C) bỏ ăn;
• Chảy dịch mũi, nước mắt liên tục; thở khó; khẹc mũi,
• Ỉa chảy, phân trắng xanh, có mùi tanh, dính bết hậu môn, nằm bệt và chết 100%
sau 2 – 5 ngày.
• Tỷ lệ tử vong ở ngỗng 2 – 3tuần tuần tuổi có thể dưới 10%, mặc dù mức độ
nhiễm bệnh có thể cao
• Tỷ lệ chết còn phụ thuộc vào việc kiẻm soát các bệnh nhiễm trùng kế phát do vi
khuẩn, nấm hoặc virus.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
N.V.MINH – 0975.515.383

7. a. Triệu trứng
ü Thể á cấp tính: gặpỞ những vịt ngan già hoặc trưởng thành, có các biểu hiện:
• Bệnh xuất hiện các dấu hiệu lâm sàng kéo dài hơn
• Ban đầu con vật biểu hiện chán ăn, chảy nước và yếu cơ di chuyển miễn cưỡng.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
N.V.MINH – 0975.515.383

8. a. Triệu trứng
ü Thể á cấp tính:
• Có dịch ở mắt và mũi. Mí mắt
sưng và có màu đỏ.
• Tiêu chảy phân trắng có thể thấy
rõ ở nhiều loài thuỷ cầm
• Lưỡi và xoang miệng phủ màng
giả firbin
• Con vật sống sót qua giai đoạn
cấp tính có thể song sót, nhưng
bệnh kéo dài hơn.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
Mắt sưng, đỏ. Tiêu chảy, lông xù, xơ xác
N.V.MINH – 0975.515.383

9. a. Triệu trứng
Thể mạn tính:
ü Trong đàn, có nhiều con còi
cọc, mỏ ngắn, thè lưỡi, chân
đứng không vững do bị dị dạng.
ü Mất lông (lông) quanh lưng và
cổ, và đỏ da rõ rệt.
ü Chất lỏng ascitic có thể được
tích tụ trong bụng, khiến cho
những con vật đứng trong tư thế
giống chim cánh cụt
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
N.V.MINH – 0975.515.383

10. a. Triệu trứng
Thể mạn tính:
ü Trong đàn, có nhiều con còi cọc, mỏ
ngắn, thè lưỡi, chân đứng không vững
do bị dị dạng.
ü Mất lông (lông) quanh lưng và cổ, và
đỏ da rõ rệt.
ü Chất lỏng ascitic có thể được tích tụ
trong bụng, khiến cho những con vật
đứng trong tư thế giống chim cánh cụt
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
N.V.MINH – 0975.515.383

11. BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
Vịt phân đàn mạnh, độ đồng đều rất thấpTư thế đứng như chim cánh cụt
N.V.MINH – 0975.515.383

12. BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
Thể mạn tính:
ü Trong đàn, có nhiều con mỏ ngắn, thè
lưỡi ra ngoài,.
N.V.MINH – 0975.515.383

13. BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
Mỏ ngắn trong bệnh DERZSY
N.V.MINH – 0975.515.383

14. BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
Mỏ ngắn, lưỡi thè trong bệnh DERZSY
N.V.MINH – 0975.515.383

15. b. Bệnh tích
ü Thoái hoá xương, hoại tử
đầu khớp à đứng đi lại
khó khăn
ü Cơ tim, gan, thận viêm
sưng và nhạt mầu.
ü Xoang bụng chứa nhiều
tương dịch, có khi đặc như
gelatin.
ü Viêm, xuất huyết niêm
mạc ruột, có fibrin, tích
nước trong xoang ngực.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
N.V.MINH – 0975.515.383

16. BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
Thoái hoá xương, hoại tử đầu khớp à đứng đi lại khó khăn
N.V.MINH – 0975.515.383

17. BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Triệu chứng – bệnh tích
ü Viêm cata / fibrin/ hoại tử / viêm xuất
huyết ở dạng cấp tính của bệnh Derzsy.
ü Viêm xuất huyết ở tim, gan, có phủ
fibrin
N.V.MINH – 0975.515.383

18. ü Chẩn đoán lâm sàng: Ngỗng ngan
non (1-3 tuần tuổi) với hội chứng
viêm đường hô hấp và tiêu hoá cấp,
chết 100%.
ü Chẩn đoán virus: phân lập virus trên
phôi trứng 10 - 15 ngày hoặc trên
các môi trường tế bào.
ü Chẩn đoán miễn dịch : dùng các
phương pháp trung hoà virus (VNT),
phương pháp ELISA, phương pháp
huỳnh quang gián tiếp (IFAT) và
PCR để chẩn đoán bệnh
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Chẩn đoán bệnh
N.V.MINH – 0975.515.383

19. a. Điều trị
ü Không có hoá dược điều trị bệnh
ü Có thể điều trị bằng kháng huyết thanh sớm cho vịt, ngan, ngỗng bị bệnh
b. Phòng bệnh
ü Phòng bệnh bằng Vacxin nhược độc tiêm vào xoang bụng cho vịt, ngan, ngỗng con
một ngày tuổi, sau 21 ngày tiêm nhắc lại lần 2.
ü Đối với ngan, ngỗng sinh sản cần tiêm vacxin vô hoạt vào bắt đầu mùa đẻ trứng và
giữa kỳ đẻ trứng. Miễn dịch kéo dài từ 6 – 8 tháng.
ü Phát hiện sớm ngan, ngỗng bệnh để loại khỏi đàn
ü Vệ sinh phòng bệnh: giữ sạch nguồn nước, thức ăn và đảm bảo chuồng trại, nơi chăn
thả không bị ô nhiễm.
ü Giảm các yếu tố Stress với ngan, ngỗng con (điều kiện thời tiết, dinh dưỡng và thức
ăn, điều kiện chăn thả…)
ü Không nhập ngan, ngỗng từ các khu vực có bệnh lưu hành.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Giải pháp phòng bệnh
N.V.MINH – 0975.515.383

20. ü Đối với ngan, ngỗng sinh sản cần tiêm vacxin vô hoạt vào bắt đầu mùa đẻ trứng và
giữa kỳ đẻ trứng. Miễn dịch kéo dài từ 6 – 8 tháng.
BỆNH DERZSY Ở VỊT – NGAN/Giải pháp phòng bệnh
N.V.MINH – 0975.515.383