4. 1.Φρειϊζεται μια απϊντηςη ςτο βαςικό ερώτημα
που ϊκουςα να επαναλαμβϊνεται ςυχνϊ, κυρύωσ από
τουσ νέους οι οπούοι τόςο εύκολα αυταπατώνται κι
εξύςου εύκολα απογοητεύονται:Αφού η δημοκρατύα
εύναι κατϊ κύριο λόγο ϋνα ςύνολο διαδικαςτικών
κανόνων, πώσ μπορούμε να ϋχουμε την απαύτηςη να
βαςιζόμαςτε ςτουσ «ενεργούσ πολύτεσ»;
Για να ϋχουμε ενεργούσ πολύτεσ, δεν χρειϊζονται
ϊραγε και ιδανικϊ; Και βϋβαια χρειϊζονται τα
ιδανικϊ. Πώσ όμωσ να μην πϊρουμε υπόψη μασ τισ
μεγϊλεσ ιδεολογικϋσ ςυγκρούςεισ που
δημιούργηςαν αυτούσ τουσ κανόνεσ; Θϋλετε να
δοκιμϊςουμε να τισ απαριθμόςουμε;
4
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
6. 2.Πρώτο μεταξύ όλων ςυναντϊμε μϋςα από
αιώνεσ αμεύλικτων θρηςκευτικών πολϋμων
το ιδανικό τησ ανοχόσ. Αν ςόμερα απειλεύται
η ειρόνη ςτον κόςμο, η απειλό προϋρχεται
για ϊλλη μια φορϊ από τον φανατιςμό,
δηλαδό από την τυφλή πίςτη ςτη δική μασ
αλήθεια και ότι αυτή μπορεί να επιβληθεί με
τη βία. Δεν χρειϊζονται παραδεύγματα· τα
ϋχουμε καθημερινϊ μπροςτϊ ςτα μϊτια μασ
6
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
7. 3.Έπειτα ϋρχεται ο Καρλ Πόπερ με το ιδανικό τησ μη βύασ. Ποτϋ
μου δεν ξεχνώ τη διδαχό του *, ςύμφωνα με την οπούα αυτό
που ουςιαςτικϊ διακρύνει μια δημοκρατικό εξουςύα από μια μη
δημοκρατικό εύναι πωσ μονϊχα ςτην πρώτη οι πολύτεσ μπορούν
να ξεφορτωθούν τουσ κυβερνώντεσ χωρύσ αιματοχυςύεσ.
Οι τυπικού κανόνεσ τησ δημοκρατύασ, που τόςο ςυχνϊ γύνονται
αντικεύμενο χλευαςμού, ειςόγαγαν για πρώτη φορϊ ςτην ιςτορύα
τρόπουσ ςυμβύωςησ που εύχαν ςτόχο την επύλυςη των
κοινωνικών ςυγκρούςεων χωρύσ τη χρόςη βύασ.
Μόνον εκεύ όπου οι κανόνεσ αυτού γύνονται ςεβαςτού, ο
αντύπαλοσ δεν θεωρεύται πλϋον εχθρόσ που πρϋπει να εξοντωθεύ
αλλϊ αυτόσ που μασ αντιπολιτεύεται και αύριο μπορεύ να πϊρει
τη θϋςη μασ
Καρλ Πόπερ: Υιλόςοφοσ του 20ού αι.
7
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
8. 4.Σρύτο, το ιδανικό τησ ςταδιακόσ
ανανϋωςησ τησ κοινωνύασ μϋςα από την
ελεύθερη αντιπαρϊθεςη των ιδεών και την
αλλαγό τησ νοοτροπύασ και του τρόπου
ζωόσ. Μόνο η δημοκρατύα επιτρϋπει τη
διαμόρφωςη και την εξϊπλωςη των
ειρηνικών επαναςτϊςεων, όπωσ ςυνϋβη τισ
τελευταύεσ δεκαετύεσ με την αλλαγό ςτισ
ςχϋςεισ των δύο φύλων, που ύςωσ να εύναι η
μεγαλύτερη επανϊςταςη τησ εποχόσ μασ
8
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
10. 5.Σϋλοσ, το ιδανικό τησ αδελφότητασ (η
fraternité τησ Γαλλικόσ Eπανϊςταςησ). Η ιςτορύα
του ανθρώπου εύναι ςε μεγϊλο βαθμό ιςτορύα
ςυγκρούςεων αδελφοκτόνων. το ϋργο του
Φιλοςοφία τησ Ιςτορίασ ο Φϋγκελ χαρακτόριςε
την Ιςτορύα ωσ «απϋραντο ςφαγεύο».
Μπορούμε να τον διαψεύςουμε; ε καμύα χώρα
του κόςμου δεν υπϊρχει περύπτωςη να διαρκεύ
επύ μακρόν η δημοκρατύα δύχωσ να γύνει όθοσ
και ςυμπεριφορϊ
Γ. Β. Υ. Φϋγκελ: Υιλόςοφοσ του 19ου αι.
10
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
11. 6.Πώσ όμωσ μπορεύ να γύνει αυτό δύχωσ την
αναγνώριςη τησ αδελφότητασ που ενώνει
όλουσ τουσ ανθρώπουσ ςε ϋνα κοινό
πεπρωμϋνο; Η αναγνώριςη αυτού του
γεγονότοσ εύναι τόςο περιςςότερο αναγκαύα
ςόμερα, που καθημερινϊ ςυνειδητοποιούμε
αυτό το κοινό πεπρωμϋνο και θα ϋπρεπε να
ενεργόςουμε με ςυνϋπεια όςο υπϊρχει ακόμα
αυτό η μικρό φλόγα τησ λογικόσ που φωτύζει
την πορεύα μασ.
11
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
13. Β2. α. Να εντοπύςετε ςτο κεύμενο δύο
περιπτώςεισ επύκληςησ ςτην αυθεντύα
(μονϊδεσ 2).
β. Για ποιον λόγο χρηςιμοποιεύ ο
ςυγγραφϋασ τ ην επύκληςη ςε κϊθε μύα
περύπτωςη; Να δικαιολογόςετε την
απϊντηςό ςασ με ςτοιχεύα από το κεύμενο
(μονϊδεσ 4 ).
Μονάδες 6
13
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
14. Β3. α. Να ξαναγρϊψετε κϊθε μύα από τισ
παρακϊτω προτϊςεισ τησ τρύτησ παραγρϊφου,
αντικαθιςτώντασ την υπογραμμιςμϋνη λϋξη με
μ ύα ϊλλη, ςημαςιολογικϊ ιςοδύναμη:
«… δεν ξεχνώ τη διδαχό του Καρλ Πόπερ …».
«… γύνονται αντικεύμενα χλευαςμού …».
«… ειςόγαγαν ςτην ιςτορύα τρόπουσ
ςυμβύωςησ …».
«… αυτόσ που μασ αντιπολιτεύεται …».
Μονάδες 4
14
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
15. Β4. α. τα υφολογικϊ χαρακτηριςτικϊ του
δοκιμύου ςυμπεριλαμβϊνονται τα παρακϊτω:
ςύνθετη δομή προτάςεων που επιτυγχάνεται
με τη χρήςη υποτακτικού λόγου, και
κάποια προφορικότητα ςτο ύφοσ που δείχνει
διάθεςη του δοκιμιογράφου να επικοινωνήςει με
τον αναγνώςτη.
Για κϊθε ϋνα από τα παραπϊνω χαρακτηριςτικϊ να
εντοπύςετε ςτο κεύμενο δύο (2) παραδεύγματα και να
τα μεταφϋρετε ςτο τετρϊδιό ςασ.
Μονάδες 4
15
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
16. β. Να εξηγόςετε τη χρόςη του σημείου στίξης τησ
παρϋνθεςησ που βρύςκεται ςτην 5η παρϊγραφο:
«… (η fraternité τησ Γαλλικόσ επανϊςταςησ) …».
Μονάδες 2
την παρακϊτω φρϊςη να
αναγνωρύςετε το είδος της σύνταξης
(ενεργητικό – παθητικό) (μονϊδα 1) και να το
μετατρϋψετε ςτο ϊλλο εύδοσ (μονϊδεσ 2):
«…Μόνο η δημοκρατία επιτρέπει τη
διαμόρφωςηκαι την εξάπλωςη ειρηνικών
επαναςτάςεων …».
Μονάδες 3
16
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
17. «Για να διατηρούν τισ βαςικέσ τουσ αρχέσ, οι ςύγχρονεσ
δημοκρατίεσ βαςίζονται ςτη δράςη των ενεργών
πολιτών» είναι το θέμα αφιερώματοσ ςτην
ηλεκτρονική εφημερίδα του ςχολείου ςου.
Σε ένα άρθρο 500 -600 λέξεων να παρουςιάςεισ
τεκμηριωμένα τισ θέςεισ ςου για το θέμα, εςτιάζοντασ:
α. ςτισ ενέργειεσ με τισ οποίεσ ο πολίτησ κάνει πράξη τη
δημοκρατία ςτην καθημερινότητά του, και
β. ςτισ δράςεισ με τισ οποίεσ το ςχολείο μπορεί να
ςυμβάλλει ςτη διαμόρφωςη ενεργών πολιτών με
δημοκρατικό ήθοσ.
17
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ
