1. Kate S. Magpoc Ika - 02 ng Agosto, 2013
BSHM – 1A Mr. Federico
“Noon at ngayon”
Wika pasalita o pasagawa, isang mabisang sandata tungo sa katiwalian. Katiwaliang tumutukoy
sa magulong kasarinlan. Kung iyong mababatid, ano nga ba ang silbi nito? ito’y gamit lamang ba
sa pakikipag-ugnayan o epektibong pakikipagtalastasan sa kapwa tao?. Tama ka kung ganun,
ngunit maliban sa nabanggit hanggang dito na lamang ba ito magtatapos?
Kung ating gugunitain, naalala niyo pa ba ang sakripisyo ng ating pambansang bayani? Sa bisa
ng kanyang matatalinghagang salita ito’y naging taktika upang sugpuin at kalabanin ang mga
mapang-aping dayuhan. Gamit ang panulat na siyang gumising sa nahihimlay na diwa ng
sambayanang Pilipino. Mga tula at nobelang nagsilbing ilaw tungo sa liwanag na kaisipan.
Kalayaang mahigit 333 na taong ipinagkait ng mga kanluranin sa bansang Pilipinas ay siya
lamang magtatapos sa diplomatikong pamamaraan ng ating mga bayani. Nagtungo man sila sa
Europa, hindi lamang para magpakadalubhasa datapwat dala-dala pa rin nila ang pangakong
kamatayan para makamtan ang tunay na kasarinlan ng bansa. Ginamit man nila ang wikang
Espanol ngunit nananalaytay pa rin sa kanilang dugo ang pagiging isang tapat, mapagmahal at
may pakialam sa kanilang bansang tinubuan.
Idagdag pa ang makasaysayang pangyayari sa Pilipinas na siyang tumatak sa isip at puso ng
sambayanang Pilipino. Ang People Power Revolution, noong ika – 25 ng Pebrero taong 1986.
Batid man natin na isang itong magulo at kagimbal-gimbal na pangyayari ngunit sa kabila ng
mga pighati at kalungkutan ay nagkaroon ng pagkakaisa ang mga taong buhay at saksi sa araw
na yaon. Sino ba naman ang makakalimot sa Martial Law na idineklara ni dating Pangulong
Ferdinand Marcos? Halos lahat ng antas sa paaralan sa Pilipinas mapapubliko o mapapribadong
man ay pinag-aaralan ito. Ngunit labis ako nagtataka, noong ako’y musmos pa lamang, ay
siyang palaisipan ang iba’t ibang dayalektong mayroon ang Pilipinas. Mayroong Tagalog, Bisaya,
Waray, Hiligaynon, Ilokano, Aklanon, Kiniray-a, Chavacano at marami pang iba, ang sakit sa ulo.

2. Kumbaga paano magbubuklod ang isang bansa kung sa sariling wika nito ay hindi nagkakaisa?
Ngunit habang tumatagal ang panahon mas lalo kung naiintindihan na isa itong pagpapatunay
sa extra ordinaryong kultura na matagal ng nakakabit sa bansang Pilipinas. Idagdag pa ang
makukulay na kaugalian, ang iba’t ibang paniniwala, paninindigan, tradisyon at kasaysayang
dinanas ng bawat pangkat ay malinaw na nabubuo ang isang pambansang kaanyuan nito. Kaya
nga ang People Power Revolution ay isang patunay sa pagbubuklod-buklod ng bawat pangkat
tungo sa iisang layunin, ang kalayaan!
Sabi nga nila, “history repeat itself”. Propagandista noon ni Gat Rizal, People Power Revolution
ni dating Pangulong Aquino, ano naman kaya ngayon? Sa patuloy na pasalin-salin na
henerasyon hindi malayong magkaroon ng bagong pamamaraan tungo sa likas na antas ng
wika. May sisikat at may malalaos, halimbawa na lamang noong taong 20’s naging sikat ang
pamamaraan jejemon sa mundo ng “text”, gaya na lamang ng “eow pouhz” at “kamusztah
phowz”. Pinapahaba nila ang isang salita sa pamamagitan ng pagdaragdag ng letra bilang arte
at makabagong wikang kanto o balbal na salita. Kaya nga taong 2010 naglabas ang
Departamento ng Edukasyon ng “all out war”, para sa mga estudyanteng tumatangkilik dito.
Nakakatuwang isipin na sa pagiging malikhain ng mga kabataan ngayon ay nagdulot ito ng
sobrang pagkabahala sa pamamaraan ng tamang pagsusulat at anyo ng wika. Isama pa ang
bekimon ng mga bakla, naglabas pa nga sila ng isang diksyunaryong nakapaloob ang pagsasalin
ng wikang Tagalog sa bekimon. Marahil isa ka sa mga nagtaas ng kilay patungkol dito, ngunit
nakakatuwang pakinggan ang mga buwis buhay nilang wikang tanging sila lamang ang
nakakaalam at nagkakaintindihan. Naalala ko po nga ang G words noon, o yung pagdaragdag ng
G sa salita upang mapahaba at magsilbing matalinghaga wika upang hindi maintindihan ng
ibang tao. Gaya ng bakit o sa G words ay “bagakigit”.
Sa kabuuan, sa pasalin-salin na henerasyon sumasalamin lamang ang pagiging malikhain ng mga
Pilipino. Dumaan man ang panahon ay patuloy pa rin magkakaroon ng makabagong imbensyon
ukol sa wika at hangga’t walang tinatapakan at nilalabag na batas upang magsanhi ng
kaguluhan sa lipunan, ay patunay lamang na ang mga Pilipino ay matatawag na Talentadong
Pinoy!