2. Uluslararası Pazarlamadan Öncesi
Pazarlamanın günümüzdeki geniş kapsamlı tanımına ulaşmak nasıl ki çeşitli
dönemlerden geçtiyse; pazarlama anlayışı da aynı şekilde bazı aşamalardan
geçerek şimdiki çağdaş pazarlama anlayışına ulaşmıştır. Üretimin kıt olduğu
dönemlerde, dikkatler üretime; kitle üretiminden sonra satış ve satış
çabalarına, rekabetin yoğunlaşması ile pazarlamaya ve bugünkü toplumsal
duyarlılıkla da toplumsal pazarlamaya çevrilmiştir.
seda yıldırım
3. Üretim Anlayışı (1930 öncesi)
Üretim anlayışı aşamasının yaşandığı 1900’lü yılların başlarında
arz , talebi karşılayacak düzeyde değildi. Bu yüzden işletmeler, daha
fazla mal üretmek için üretim tekniklerinin geliştirilmesi yönünde
çaba harcadılar. Bu dönemde üreticiler, tüketicilerin istek ve
tercihlerinin ne tür bir mal hizmete olduğunu dikkate almamışlar,
tüm çabalarını daha çok mal üretmek noktasında yoğunlaştırmışlardır
“Ne üretirsen üret , verimli üret ;
mutlaka satılır ve kar ortaya çıkar”
seda yıldırım
4. Ürün Anlayışı (1930-50)
Ürün anlayışına göre, tüketiciler; yüksek kaliteli, performansı yüksek,
rakiplerine göre yeni özellikler teklif eden ürünleri tercih edeceklerdir.
Bundan dolayı, üreticiler neler ürettiklerine daha yakın biçimde bakmaya
başlamışlardır. Bu yaklaşım, ideal biçimde pazar bulabilecek bir ürünün,
müşterilerin çoğunluğunun ya da tümünün isteyebileceği biçimde olması
gerektiği görüşünü yaratmıştır. Mühendisler ve tasarımcılar herkesi tatmin
etmek için daha iyi ve daha fazla özellikleri olan ürünler geliştirmişlerdir.
“İyi bir ürün kendi kendini satar”
seda yıldırım
6. Satış anlayışı(1950-80)
Satış anlayışı aşaması; eskisine nispetle, üretimin bollaştığı
tüketicinin kıtlaştığı dönemdir. Bu dönemde işletmelerin
sorunu, talebin yetersizliğidir. Tanıtma ve satış gücü aracılığı ile
satışları arttırmanın yolları araştırılmaya başlandı.
Verimli üret, reklam yap ; satılır ve kar
elde edilir
seda yıldırım
10. Modern Pazarlama Anlayışı(1980-)
İşletmenin kuruluş amaçları doğrultusunda , tüketicileri ve
toplumu tatmine yönelmiş, bütünleşmiş pazarlama ile
desteklenen tüketiciye dönük tutum olarak tanımlanabilir.
Tüketici ve müşteri velinimettir, kraldır,
kraliçedir,şahtır
seda yıldırım
11. Toplumsal Pazarlama Anlayışı
Batı toplumlarında modern pazarlamanın da üzerinde bir gelişmeyi
temsil etmektedir. 1970’li yılların sonlarında ve özellikle 1980’li
yıllarda, gelişmiş toplumlarda bile, modern pazarlama anlayışının
uygulanması konusunda birçok kuşkular ortaya çıkmıştır. Doğal
çevrenin bozulduğu, kaynakların azaldığı, nüfusun, durgunluğun ve
enflasyonun arttığı, dünyada açlık ve sefaletin baş gösterdiği ve
sosyal hizmetlerin ihmal edildiği günümüzde, modern pazarlama
anlayışının uygunluğu sorgulanmaktadır.
seda yıldırım
12. Küreselleşme “malların, hizmetlerin, fikirlerin, sermayenin, teknolojinin,
bilginin, kültürün ve bireylerin hızlı ve sürekli bir biçimde sınır ötesine akışı”
olarak tanımlanabilir. Özellikle 1980’lerden sonra yaşanan ekonomik,
kültürel politik ve teknolojik değişimler dünya ülkelerini birbirine
yakınlaştırırken, işletmeleri ve onların iş yapma şekillerini de etkilemiştir.
Başarılı olabilmek, var olabilmek için bu değişen şartlara uyum sağlamak,
eğilimleri ön görmek eskisinden daha da büyük önem kazanırken artan
rekabet neticesinde giderek çetinleşen koşullarda ayakta kalabilmek için
pazarlama prensiplerinin doğru olarak anlaşılması ve uygulanması
işletmelerin başlarısının anahtarı olmaktadır.
Pazarlama Anlayışında Küreselleşme Etkisi ve
Sonrası
seda yıldırım
13. 1980’lerden başlayarak ulus devletler ekonomik politikalar bazında
liberalleşmeye başladılar. Bu şekilde özel işletmeler piyasa şartlarını
belirlemede daha fazla söz sahibi olurken uluslararası ticareti
geliştirmek için de yollar aranmaya başladılar. 1990’da soğuk savaşın
bitmesi ve doğu blokunun çökmesi neticesi yeni gelişmemiş pazarlar
ortaya çıktı ve siyasi ve ekonomik açıdan küreselleşmenin önünü açan
bir zemin hazırladı. Aynı dönemde, yavaş ve kullanımı zor bilgisayarlar
yerlerini kişisel bilgisayarlara bırakarak birçok kullanıcıya ulaştı.
1990’ların başlarında Internet gelişmeye başladı ve işletmeler ilk defa e-
ticaret ve sanal pazar kavramları ile tanıştılar.
seda yıldırım
14. Yerel Pazarlama
Yerel pazarlamada işletmeler belirli ulusal alan içindeki müşterilerin
ihtiyaçlarına ve bu alandaki demografik, ekonomik, kültürel, teknolojik
ve politik çevrelerdeki gelişmelere odaklanırlar. Pazarlama stratejileri bu
doğrultuda hazırlanır ve uygulanır. Fırsat ve tehditler yine bu ulusal alan
sınırları içinde belirlenerek gerekli faaliyetler belirlenir. Ancak
günümüzde, bir işletme dış pazarlara açılma eğiliminde olmasa bile
dışarıdan gelebilecek yabancı oyuncuları ve değişen küresel rekabet
koşullarını mutlaka dikkate almalıdır.
seda yıldırım
15. İhracat Pazarlaması
Yerel pazarlamadan bir adım sonrası ihracat pazarlamasıdır. işletme
ürettiği ürünlerin kendi ulusal sınırları dışında da talep görebileceğinin
farkına vararak faaliyet gösterdiği fiziksel alanı genişletmektedir.
Genelde, talep diğer pazarlardaki kurum ve aracılardan gelir. ihracat
pazarlamasında odaklanılan konu diğer pazardaki nihai tüketicinin
değil, iş ilişkisinin kurulduğu aracı kurumun talepleridir.
Bu sebeple dış pazarda nihai tüketiciye yönelik pazarlama faaliyetleri
yürütmek gibi bir hedef yoktur. İhracatçı işletmeler, ihracat yaptıkları
ülkeleri kendi ülkelerinin bir uzantısı gibi görerek, yerel pazarları için
tasarlanmış ürünleri aynen veya kısıtlı uyarlamalarla pazarlarlar.
seda yıldırım
16. Yurt dışında bugüne kadar 102 ülkeye ihracat yapan Kale Kilit,
bugün 60'dan fazla ülkeye düzenli olarak ihracat yaparak dünya
markası olmuştur. 2006 yılı itibariyle Türkiye'nin toplam kilit
ihracatının yarıdan fazlasını Kale Kilit, tek başına
gerçekleştirmiştir. Kale Kilit; Rusya, Ukrayna, Romanya, İran,
Libya, Cezayir, Suudi Arabistan'da lider durumda olan ithal kilit
markasıdır.
seda yıldırım
17. Uluslararası Pazarlama
Uluslararası pazarlama aşaması, ihracat pazarlamasından sonra
gelebileceği gibi işletmenin ihracat yapmadan fırsat gördüğü yeni
pazarlara ortaklık veya doğrudan yatırım yolu ile girmesi şeklinde
de gerçekleşebilir. Özellikle işletmelerin farklı coğrafyalarda benzer
ihtiyaçlara sahip müşteri grupları keşfettikleri ve bu bölgelerdeki
fırsatları değerlendirebilecek kaynakları olduğu noktada
uluslararası pazarlama başlar.
seda yıldırım
18. Yurt dışına kendi markasıyla satış yapan ilk
marka olma özelliğini taşıyan Beko, "Dünya
Markası" olma hedefiyle yola çıktı. İlk başarısını
Türkiye pazarında kazanan Beko, bu başarıyı
yurt dışına da taşıyarak, bugün dünyanın
100'den fazla ülkesinde milyonlarca insanı
markası ile tanıştırdı.
seda yıldırım
19. Küresel Pazarlama
Yerel pazarlamadan başlayan sürecin diğer ucunda, küresel pazarlama
bulunmaktadır. Genelde işletmeler belirli bir öğrenme süreci geçirerek
yerel pazarlamadan küresel pazarlamaya geçseler de faaliyetlerine
doğrudan veya hızlı bir şekilde küresel olarak başlamayı hedefleyen
firmalar da bulunmaktadır. “Küresel doğan” bu küçük ölçekli
işletmelerin örnekleri genelde teknoloji sektöründe görülmektedir . En
basit tarifi ile küresel pazarlama, “küresel müşteri ihtiyaçlarını belirleyip
bu ihtiyaçlar› rekabetten daha başarılı bir şekilde tatmin etmek ve
pazarlama faaliyetlerini küresel çevre kısıtları çerçevesinde oluşturmak”
olarak ifade edilebilir
Küresel pazarlamacılar hedef pazar olarak dünyayı göz
önüne alırlar ve farklı ülke pazarları ise bu büyük pazarın
birer parçaları olarak görülür
seda yıldırım
20. • Küresel pazarlama ile uluslararası pazarlama aynı şeyler
değil ama her gün bu iki kavramın karıştırıldığını
görüyoruz.
• Uluslararası pazarlama: Markanın(işletmenin) hakkında
en çok bilgi sahibi olduğu bir ya da birkaç belirli
uluslararası ülkede pazarlama faaliyetleri yürütmesidir.
• Küresel pazarlama ise bütün dünyanın tek bir Pazar ve
hedef olarak görüldüğü ve pazarlama kararlarının bütün
dünya tüketicilerine göre alındığı pazarlama şeklidir.
seda yıldırım
22. Uluslararası Pazarlama için:
Müşterilerin ihtiyaç ve isteklerini belirlenmesi,
firmaya farklı bir pazarlama üstünlüğü verecek ürün
veya hizmetlerin sağlanması, bu ürün ve hizmetler
hakkında bilgi verilmesi ve bir ya da daha fazla dış
pazarlara giriş yolu aracılığıyla uluslararası alanda
değişim yapılması
seda yıldırım
23. Uluslararası ekonomik bütünleşmelerin yapısı ve niteliği değişmektedir.
Gümrük Birlikleri (AB-Avrupa Birliği, EFTA-Avrupa Serbest Ticaret Birliği,
NAFTA-Kuzey Amerika Serbest Ticaret Antlaşması vb. ) içinde iki veya çok
taraflı antlaşmalarla yabancı yatırımlara ve ticarete konulan engeller ve
sınırlamalar yavaş yavaş kaldırılmaktadır.
seda yıldırım
24. İşletmelerin dünya pazarlarından pay alma çabaları uluslararası
rekabetin niteliğini ve yoğunluğunu etkilemektedir. Gümrük
duvarları ile korunan iç pazarın dışına çıkmak ve dinamik bir
rekabet ortamı ile karşılaşmak işletmeyi ve ürünlerini daha kaliteli
ve verimli hale getirir.
seda yıldırım
25. Endüstriyel işbirliği, teknoloji transferi ve yönetim bilgisinin
paylaşımı için yarattığı ortam özellikle gelişen ülkelerin kalkınma
çabalarında ihracata yönelik ortak girişimleri de ön plana
çıkarmaktadır.
seda yıldırım
26. İletişim ve ulaşım araçlarındaki gelişmeler markalı ürünlerin dünya
ölçeğinde tanınmasını sağladığından yeni potansiyel pazarlar
yaratılmış ve pazarlamada uluslararası yaklaşımı da güncel hale
getirmiştir.
seda yıldırım
27. İşletmeler arası ortak girişimler dış Pazar fırsatlarının
değerlendirilmesi yönünden işletmelere kolaylıklar sağlamaktadır.
Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin sorunlarının giderilmesi
bakımından yurt içindeki ve dışındaki işletmelerle oluşturulacak
ortak girişimler vb. organizasyonlar uluslararası pazarda rekabetçi
üstünlük elde etmede önemli katkılar sağlamaktadır.
seda yıldırım
28. İşletmenin üretim kapasitesi tümüyle kullanılmıyorsa veya
kapasite arttırma olanağı varsa uluslararası pazarlara açılmak
toplam satış ve karın artmasını sağlar. Kapasite kullanımının
artması birim maliyetlerini düşürmek suretiyle birim kar marjının
artması ile sonuçlanır.
seda yıldırım
29. Yurt içi pazarında satışlar mevsimlik oynamalar
gösteriyorsa, durgun sezonlarda ihracat yoluyla üretim
dengeli ve sürekli hale gelir.
seda yıldırım
30. Uluslararası pazarlara açılmak işletmeleri geleceğin
getireceği koşullara hazırlar. Avrupa Birliğine tam üye
olunduğunda dış pazarlarda ortaya çıkan fırsatlardan en
çok dış pazarlara önceden açılan işletmeler yararlanır.
AB üyeliği sonucu yabancı ürünler iç pazara kolay
girebilir duruma geldiğinde, işletmelerin iç pazar payları
azalınca, dış pazarlara önceden açılmış, işletmeler bu
azalmayı kısmen veya tamamen dengeleyebilirler.
seda yıldırım
31. ULUSLARARASI PAZARLARA GİRMENİN AVANTAJLA
Karşılaştırmalı Üstünlük İmkanından Yararlanmak: Ülkelerin ve
işletmelerin yurt dışından daha fazla kazanç sağlamalarının bir nedeni de
üstünlük avantajları fikrini benimsemeleridir. Bunun anlamı, nispi
üstünlüğe sahip oldukları mal veya hizmetleri (Örneğin; daha iyi
kaynaklar, spesifaksiyon mekanik veya iklim) daha az başarılı oldukları
mal yada hizmetlerle değiştirilmelidir. Örneğin; Amerika ileri teknoloji
elektronik parçaların üretilmesinde diğer ülkelere karşı bir üstünlüğe
sahiptir. Bunun yanında, televizyonda ( Japonya), şarapta (Fransa) ve
mücevheratta (Güney Afrika) aynı üstünlüklere sahip değildir. İşte bu
yolla, ülkeler yada işletmeler en iyi oldukları mal veya hizmetleri dışarıya
satmakta, ihtiyaçları olan mal ve
hizmetleri de dışarıdan satın almaktadır.
seda yıldırım
32. Rekabeti Koruyabilmek veya
Rekabetten Kaçmak: Uluslararası
pazarlarda genişlemek, yurt
içindeki rekabetten kaçışın en
etken yoludur. Örneğin
Japonya’da rekabet o kadar
güçlüydü ki, Japon araba
imalatçıların çoğu kar
sağlamak için Amerika’ya ve
Avrupa’ya açıldılar ve “dünya
çapında” başarı
Sağladılar.
seda yıldırım
33. c) Vergi Avantajı Elde Etmek: Çoğu
ülke, ticareti teşvik amacıyla, dışa
açılan firmalara vergi avantajı
sağlar. Bu şekilde, uluslararası
pazarlarda büyük
miktarlarda kazanç sağlaması
durumunda bile düşük oranlı vergi
alınır.
seda yıldırım
34. d) Ürün Yaşamını Uzatmak: Ulusal pazarlarda
önemini yitiren mal ve
hizmetler yeni pazarlarda önem kazanabilirler.
Örneğin; Hollywood, Amerika’da
modası geçmiş ikinci sınıf sinema filmleri için Asya’da
genişleyen bir pazar
oluşturmuştur. Böylece ürünün yaşam eğrisi
uzatılmıştır.
seda yıldırım
35. e) Karları Arttırmak: Üstünlükleri
kullanan, rekabetten kaçan, düşük vergi
veren ve modası geçmiş mal ve
hizmetlerinin yaşam süresini uzatan
uluslararası
şirketler, iç pazarda faaliyet gösteren
diğer şirketlere göre karlarını daha fazla
artırırlar. Örneğin; 1980’li yıllarda ABD
ekonomisi iktisadi bir durgunluğun
içindeyken Amerikalı tüketicilerin büyük
alımlar yapmaması sonucu otomobil
sektöründe bir durgunluk yaşanmıştı. Bu
dönemde ithal edilen ve Amerika
pazarında giderek yayılan arabaların sayısı
azalırken, Avrupa’ya açılan firmaların
karları büyük ölçüde artıyordu.
seda yıldırım