ULUSLARARASI PAZARLAMADA ÇEVRE

1. SEDA YILDIRIM

2. Günümüzde, birden fazla ülkede, dolayısıyla birden fazla coğrafi,
ekonomik, sosyo-kültürel ve siyasal ortamda faaliyet göstermek
durumunda olan işletmeler, bütün işlemlerini çok boyutlu olarak
düşünmek, her adımlarını kompleks ve karmaşık analizler üzerine
inşaa etmek zorundadırlar.
Bu bağlamda uluslararası işletmelerin içinde faaliyet
gösterdikleri çevreler, farklı güç ya da faktörlerin etkisi altında
bulunmaktadır. Bu güçleri genel olarak şöyle sayılabilir:
1. Sosyo-kültürel güç
2. Politik güç
3. Ekolojik güç
4. Ekonomik güç
5. Teknolojik güç
SEDA YILDIRIM

3. SEDA YILDIRIM

4. ULUSLARARASI İŞLETMECİLİKTE
POLİTİK ORTAM
• Uluslararası işletmelerin faaliyetlerini yürütürken karşılaştıkları
zorluk ve engellemelerin belki de en önemlisi siyasal iktidarların
koşul ve kısıtlamalarıdır.
Politik ortam her ülkede farklı biçimlerde ve farklı tonlarda,
kişi, kurum, firma ve devletlerin karşısına çıkmaktadır. Bu
farklılıklar ülkelerin siyasal ve bürokratik geleneklerine, siyasal
rejimin niteliğine, siyasal iktidarı elinde bulunduran parti ya da
toplumsal gruplara, ülkelerin gelişmişlik düzeylerine, içinde
bulundukları tarihsel sürecin özelliklerine vb. göre ortaya
çıktığı bilinmektedir
SEDA YILDIRIM

5.  Örneğin; uluslararası işletmelerin az gelişmiş ülkelerde
karşılaştıkları zorlukların başında hükümet yetkililerinin bu
işletmelerin önüne çıkardıkları sorunlar gelmektedir. Eski
Sovyetler Birliği ve komünist bloku ülkelerinde,
“Hükümet=Piyasa” anlayışı doğrultusunda bütün ticari
faaliyetlerin hükümetlerin sıkı denetimine tabi olduğu
bilinmektedir.
SEDA YILDIRIM

6.  Uluslararası işletmeleri etkileyen politik ortamın unsurları arasında,
milliyetçilik ve vatandaşların politik değerleri,
uluslararası işletmenin merkezinin bulunduğu ana
ülke hükümetinin politikaları, uluslararası örgütler de
bulunmaktadır.
SEDA YILDIRIM

7. Yavaş Gıda veya İngilizce'deki ifadesiyle Slow Food 1986'da Carlo Petrini
tarafından başlatılan uluslararası bir harekettir. Hızlı, ayaküstü yemek
alışkanlığına fast food karşı alternatif olarak geleneksel ve yerel yemek ve
yeme biçimlerini, yerel ekosistemlerin özelliklerini korumayı teşvik eden
hareket, Yavaş Hareketi'nin bir parçasıdır.
Bir organizasyon anlamında ilkin İtalya'da Arcigola organizasyonunun
öncülüğünde Roma'da açılan McDonald's karşı 1986'da başlatılmıştır.
SEDA YILDIRIM

8. Yeşil Artvin Derneği, Cerrattepe'de bulunan madenin işletmeye
açılmasının çevredeki zengin biyolojik çeşitliliğin yok olmasına neden
olacağını bildirdi. Yeşil Artvin Derneği'nden yapılan açıklamaya göre
1992 yılında arama ruhsatı alan Cominco Madencilik Cerattepe'de
altın arama çalışmalarına başladı. Ancak Yeşil Artvin Derneği'nin
çalışmaları ile Artvin halkında işletmeye karşı ciddi bir direniş oluştu ve
2004 yılının Ağustos ayında işletme ruhsatı alan ancak altın
çıkarılmasının zor olacağını fark eden Cominco Madencilik, işletme
hakkını Inmet Mining isimli Kanadalı bir şirkete sattı.
SEDA YILDIRIM

9. Amerikan portakal üreticilerinin Japonya’ya sadece Mart ve Ekim ayları
içerisinde ihracat yapmasına izin verilmektedir. Çünkü, Ekim ayından
sonra Japon mandalina üreticileri için üretim sezonu başlamakta olup,
sezon Mart ayına kadar sürmektedir. Ayrıca, bu sınırlamanın dışında kalan
zaman diliminde herhangi bir turunçgil için kota temin edilmesi de
oldukça zor ve uzun bürokratik işlemler gerektirmektedir.
SEDA YILDIRIM

10.  Ana ülke hükümetleri ile terör vb. konularda sorunlar yaşayan
ülkeler ile uluslararası ticaret sınırlıdır.
 ABD’nin, uluslararası işletmelerin İran ve Libya gibi terörü
destekleyen ülkelere yatırım yapmalarını yasaklaması bu
kısıtlamaların örneklerindendir.
ABD yaptırımlar gevşetilse de İran'la
ticaret yapılamayacağını söylüyor.
Ancak Beyaz Saray'ın bu uyarısını tüm
ülkelerin dikkate aldığını söylemek
zor. Pek çok ülke Tahran ile ticaret
için sıraya girmiş durumda. İran'a
göre, bu yıl Tahran'ı ziyaret eden
Avrupalıların sayısı yüzde 30 artmış
durumda.
SEDA YILDIRIM

11. Girilmek istenen dış ülkenin yasaları ve kuralları da
ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösterir. Farklı
düzenlemeler özellikle şu konularda önem kazanır.
•Haksız rekabet ve anti-damping
düzenlemeleri
•Yetkili satıcılık, distribütörlükle ilgili
sözleşme yapma ve sözleşme iptali
•Ürün kalite kontrolü, garanti süreleri
ve satış sonrası hizmetler
•Tüketicinin ve çevrenin korunması
•Patent alma, marka tescili, telif
hakları vb. konulardır.
SEDA YILDIRIM

12. Örneğin; kozmetik sanayiinde kullanılan bir çok yardımcı
madde Japon Sağlık Bakanlığı’nca sağlığa zararlı kabul
edilerek, bu maddeleri içeren kozmetik ürünlerinin Japonya’ya
ithali yasaklanmıştır. Ayrıca, bir kısım hammadde için de bu
maddelerin nihai ürün içerisindeki miktarlarına sınırlama
getirilmiştir
SEDA YILDIRIM

13. Rusya Federal Bitki Koruma ve Karantina Servisi
(Rosselhoznadzor), ABD'li fast food devi McDonald's'ın,
başkent Moskova’da faaliyet gösteren 4 adet şubesini geçici
olarak kapattığını duyurdu.
………kapatmaya gerekçe olarak söz konusu şubelerde sağlığı koruma
yasasını ihlal eden birden fazla durum tespit ettiklerini açıkladı.
SEDA YILDIRIM

14. Sosyal ve Kültürel Çevre
Mamuller bir ülkeden diğerine sunulduğu zaman, iki ulusun
kültürleri arasında benzerlikler varsa, bunların kabul görme şansı
çok daha fazladır, işletmeler yeni bir ülkeye girecekleri zaman çok
farklı bir dil, din, gelenek, yaşam, düzeyi ve eğitim durumu
gibi faktörlerle karşılaşabilirler.
SEDA YILDIRIM

15. Örneğin; din faktöründen dolayı, özellikle gıda, kozmetik ve temizlik
ürünleri üreten işletmelerin, Müslümanlara yönelik "Helal Ürün
Belgesi", Yahudilere yönelik "Koşer Belgesi" almaları, ürünlerin bu
kesimlere pazarlanmasında kolaylık sağlamaktadır.
SEDA YILDIRIM

16. İnşaat sektörüne bakıldığı zaman, Japonya ve gelişmiş Avrupa
ülkelerinde yapılan konutların büyük çoğunluğunun az odalı ve küçük
olmasına rağmen, ülkemizde aile bağının kuvvetli olması, birlikte
yaşama, çocuk sayısının çok olması gibi nedenlerden dolayı geniş ve çok
odalı konutlara daha fazla talep gösterilmektedir.
SEDA YILDIRIM

17. The coffin-sized apartments are arranged like drawers in a
mausoleum, with residents climbing in and out of their boxes on one
large facade. They provide housing for young, single professionals
who spend most of their time at work. The claustrophobic
apartments are windowless and can just about fit one person along
with a few of their belongings.
SEDA YILDIRIM

18. General Motors, Buick Century ve Buick Regal’in üretimini
durdurup Buick LaCrosse’u üretirken Kuzey Amerika pazarını
hedefliyordu. Fakat LaCrosse, piyasaya girer girmez isim değiştirmek
zorunda kaldı çünkü hedeflenen pazarda (Kanada) la crosse sözcüğü
mastürbasyoncu anlamına geliyordu.
Buick Allure
SEDA YILDIRIM

19. Mazda’nın bir minik otomobil sınıfı var. Ortaya çıkan minik Mazda
modeline Gulliver’in Seyahatleri’ndeki cüceler ülkesi Lilliput’un
sakinleri olan Lilliputian’dan kısalttığı LaPuta ismini veren Mazda, la
puta sözcüğünün İspanyolcada fahişe anlamına geldiğini öğrendiğinde
artık çok geç kalmıştı.
Mazda utandı, LaPuta apar topar Latin pazarından çekildi.
SEDA YILDIRIM

20. Nike’ın tasarımı
sorunlara sebep
oldu !!!
Özür dilendi ve
ürün piyasadan
çekildi
SEDA YILDIRIM

21. Kültürel Farklılık
Örnekleri…
• Bir Tayland’lının asla kafasına dokunmayın
veya kafasının üzerinden bir nesne
geçirmeyiniz. Çünkü Tai inancına göre baş
kutsaldır.
• Hong Kong, Tayvan ve Kore’de üçgen
şekilleri kullanmayınız çünkü bu şekiller
negatif olarak algılanır.
SEDA YILDIRIM

22. •7 sayısı Kenya’da uğursuz, Çek Cumhuriyetinde
uğur, ve Afrika’da ise mucizevi olarak düşünülür.
• Kore’de 10 kötü şans iken Japonya’da 4 ölüm
olarak algılanır.
SEDA YILDIRIM

23. O Kolonya (Cologne) reklamında erkek figürü
kullanımı batılı ülkelerde kadınlar tarafından
çok çekici bulunurken Afrika’da başarısız
olmuştur.
O Yiyecek tattırma Çin’de başarılı iken Kore’de
başarısız olmuştur. Kore’de yaşlı kadınlar
kendilerine genç birinin yiyecek tarifi
yapmasını aşağılama olarak
düşünülmektedir.
SEDA YILDIRIM

24. O Diyet konusu Japonya’da pek makbul
sayılmaması sebebiyle Diet Coke Japonya’da
Light Coke olarak isimlendirilmekte
O Asya ülkelerinde marka veya logolarda Kırmızı
Daire Japon bayrağını çağrıştırması sebebiyle
hoş karşılanmaz
SEDA YILDIRIM

25. İş toplantıları için, gerek kamu kurumlarında, gerekse büyük şirketlerde
özel salonlar kullanılır. Büroların kullanılması adet değildir. Toplantılar
resmi bir havada geçer ve oturulan yerler protokole göre belirlenir. En
üst düzey Çinli katılımcının, en üst düzey misafiri kendi sağına oturtması
yaygın bir uygulamadır. Dakik olmak önemlidir. Toplantı sırasında her iki
taraf kısa bir tanışma ve açış konuşması yapar. Önemli olan ise, bundan
sonraki kısımda Çinli taraf önce söze başlamışsa, sonuna kadar
müdahale etmemek ve kendi görüşlerini en sonda söz alındığında dile
getirmektir.
SEDA YILDIRIM

26. Japon toplumunun sosyal yapısında tartışmasız erkek egemenliği söz
konusudur.
Örneğin Japon iş hayatında firmaların üst
yönetimlerinde hep erkek yöneticiler vardır. İş
hayatında çalışan bayanlar ise hem oran
olarak erkeklere göre azdır, hem de genelde
yardımcı pozisyonlarda görev alırlar. Zaten iş
hayatı da “erkek işi” olarak kabul edilir ve
Japon bayanlarına karar mekanizmalarında
fazla rastlanmaz.
SEDA YILDIRIM

27. Teknolojik Çevre
Teknolojik çevredeki yenilik ve değişimler, işletmelere bazen cazip
fırsatlar sunarken, bazen de işletmeleri yaşamsal anlamda tehdit
etmektedir
SEDA YILDIRIM

28. SEDA YILDIRIM

29. SEDA YILDIRIM

30. Doğal/Ekolojik Çevre
Doğal ve ekolojik çevre faktörlerinden iklim ve mevsimsel özellikler de
pazarlama faaliyetlerini etkileyen faktörler arasındadır.
Örneğin, sıcak bölgelerde klimalar tüketiciler tarafından yoğun talep
görürken, soğuk bölgelerde fazla talep edilmemektedir. Ülkemizin doğu
bölgelerinde araçlar kışın antifriz kullanmak zorunda iken 'güney
bölgelerinde kış aylarında aşın soğuk ve don görülmediği için antifriz
kullanımı yaygın değildir.
SEDA YILDIRIM