tula mula sa uganda: hele ng ina sa kaniyang panganay

1. MAGANDANG
UMAGA
GRADE 10
FILIPINO

3. ALITUNTUNIN SA KLASE
1
BAWAL MAG-INGAY
2
BAWAL GUMAMIT NG GADGETS
3
BAWAL MAKIPAG-USAP SA KATABI
4
MAKINIG AT MAKILAHOK SA KLASE

4. BUGTUNGAN
NA!

5. Ibigay ang sagot sa bugtong na
inilahad.
PANUTO:

6. 1
TUGMA
Ito ay isang elemento
Tingnan ang dulo
Madaling masasaulo
Kapag tunog ay pare- pareho

7. 2
SUKAT
12, 14 at 16
Hindi ito magkukulang
Kahit ikaw ang bumilang

8. 3
TALINHAGA
Elemento ng tula
Gamit matatalinhagang pananalita
Lalabas ang ganda
Kapag binigkas ay matamis sa dila.

9. 4
INA
Ibinigay niya sa iyo’y buhay
Ang pagmamahal ay tunay
Reyna ng bahay
Sa kinabukasan siya’y tulay

10. 5
ANAK
Saya ang siyang dulot mo
Sa pamilyang nagmamahal sa’yo
Nang isinilang ka sa mundo
Pamilya ay nabuo

11. TULA

12. Ito ay nagpapahayag
ng damdamin at
kaisipan ng isang tao
gamit ang maririkit
na salita.
TULA

13. ito ay isang anyo ng
panitikan na binubuo
ng taludtod at saknong.
TULA

15. ANYO
ng
TULA

16. TULANG TRADISYUNAL
- binubuo ng mga taludtod o linya
na nahahati sa mga pantig.
- may sukat o tugma
- may mga tayutay o
matatalinghagang pananalita,
simbolismo at maindayog kung
bigkasin.

17. MALAYANG TALUDTURAN
- walang sukat at tugma.
- makabagong anyo ng tula na
ginagamit ng modernistang
makata.
- tinatawag na free verse.

18. ELEMENTO
ng
TULA

19. SUKAT
ELEMENTO NG TULA
Ang bilang ng pantig sa bawat
taludtod.

20. ELEMENTO NG TULA
Halimbawa:
Inaabangan ko doon sa Kanluran,
Ang huling silahis ng katag-arawan,
Iginuguhit ko ang iyong pangalan,
Sa pinong buhangin ng dalampasigan.
Lalabing-
dalawahin

21. TUGMA
ELEMENTO NG TULA
ang tunog ng mga huling pantig
sa bawat taludtod.

22. ELEMENTO NG TULA
Halimbawa:
Sa pag-aagawan ng araw at buwan,
At pagkapanalo nitong kadiliman
Ay nakikibaka ang kapighatian,
Sa pangungulila sa iyong paglisan.

23. KARIKT
AN
ELEMENTO NG TULA
Maanyong salitang gagamitin sa
tula.

24. ELEMENTO NG TULA
dukha/ maralita
mahirap
maganda marikit
Halimbawa

25. TALINGH
AGA
ELEMENTO NG TULA
Emosyong binabad sa tula upang maunawaan at
maramdaman ng mambabasa at ito ang pinakapuso
ng tula sapagkat ito ang kahulugan ng tula .

26. ELEMENTO NG TULA
Halimbawa:
Ang aming ina ay nagbabanat buto para
sa aming pamilya .

27. ELEMENTO NG TULA
Halimbawa:
Putol na tinapay
At santabong sabaw
Sa nabiksang pinto’y iniwan ng bantay
Halos ay sinaklot ng maruming kamay
Naranasang gutom ng isang mahirap.

28. ELEMENTO NG TULA
magnanakaw
mahaba ang kamay
nag-aagaw buhay malapit ng mamatay
Halimbawa
nagsunog ng kilay nag-aaral ng mabuti

29. HELE NG INA SA
KANYANG PANGANAY
A Song of a Mother to Her Firstborn
salin sa Ingles ni Jack H. Driberg
Isinalin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora

31. MGA
KATANUNGAN

32. 1. Sino ang persona ng
tula?

33. 2. Ano ang kanyang pangarap
sa kaniyang anak? Kani-kanino
niya inihambing ang anak?

34. 3. Paano inilarawan ng may-
akda ang paksa ng tula?

35. 4. Anong kaugalian at kultura
ng mga taga-Uganda ang
lumutang sa tula?

36. 5. Masining ba ang tulang binasa o
tinalakay? Patunayan ang sagot.

37. Ano ang bisang kaisipan at
pandamdamin ang natutuhan
sa tula?

38. PANGKATANG
GAWAIN

39. PANGKATANG GAWAIN
Pangkatin ang klase sa
tatlo (3) na grupo at gawin
ang nakatalagang gawain.

40. UNANG PANGKAT
Gumawa ng isang malikhaing
komposisyon (kanta) tungkol
sa ina.​
1

41. PANGALAWANG PANGKAT
Bumuo ng isang Akrostik mula sa
salitang ILAW NG TAHANAN.
2

42. PANGATLONG PANGKAT
Gumuhit ng isang
poster/slogan tungkol sa ina. ​
3

43. Rubriks sa Pagbuo ng Gawain
Nilalaman 10
Kaisahan/ Disiplina 5
Presentasyon 5
Kabuuan 20

44. Matatalinghagang
Pahayag
at Simbolismo

45. Matatalinghagang Pahayag
ay may malalim o hindi lantad na
kahulugan. Sinasalamin ng paggamit
nito ang kagandahan at pagkamalikhain
ng anumang wika. Nakadaragdag sa
kagandahan at kabisaan ng katha.

46. MATATALINGHAGANG PAHAYAG
Halimbawa:
1.butas ang bulsa-walang pera
2.balat-sibuyas-maramdamin
3.kapus-palad-mahirap

47. Ang mga may salungguhit ay matatalinhagang
pananalita. Ang una’y nangangahulugang mukhang
pera ang tao at ang ikalawa’y tumutukoy sa mahirap
Bakit kaya rito sa mundong ibabaw
Marami sa tao’y sa salapi silaw?
Kaya kung isa kan kapus-kapalaran
Wala kang pag-asang umakyat sa lipunan.
(Panambitan ni Myrna Prado salin ni Ma. Lilia
Realubit)

48. SIMBOLISMO
- ay naglalahad ng mga bagay, at kaisipan
sa pamamamagitan ng sagisag at bagay na
mahiwaga at metapisikal. Ito ay ordinaryong
bagay, pangyayari, tao, o hayop na may
nakakabit na natatanging kahulugan.

49. SIMBOLISMO
Halimbawa:
1. silid-aklatan-karunungan o kaalaman
2. gabi-kawalan ng pag-asa
3. pusang-itim-malas
4. puso-pagmamahal

50. PAGTATAYA
Panuto: Sumulat ng isang tula na tungkol sa
pagmamahal sa iyong ina.
Pamantayan sa Pagmamarka:
Nilalaman 10
Organisasyon o Kaayusan 5
Orihinalidad 5
Kabuuan 20

51. TAKDANG-ARALIN
Pagkauwi ninyo sa inyong tahanan ay yakapin ninyo ang
inyong ina, lola o mga nagsilbing ilaw ng inyong tahanan
at magpasalamat sa lahat ng sakripisyong ginagawa nila sa
pang-araw-araw. Kailangang kumuha kayo ng litrato o
video habang ginagawa ang inyong takdang aralin at ipasa
ito sa ating Group Chat.

52. PAGTATAYA
Panuto: Sumulat ng isang tula na may apat na
taludtod at tatlong saknong tungkol sa pagmamahal
sa iyong ina.
Pamantayan sa Pagmamarka:
Nilalaman 10
Organisasyon o Kaayusan 5
Orihinalidad 5
Kabuuan 20

53. MARAMING
SALAMAT!