1. TEMA:Sandigan ng Lahi... Ikarangal Natin
PAMANTAYANG PANGNILALAMAN:Naipamamalas ng mag-aaral ng pag-unawa sa mga akdang pampanitikang
lumaganap sa Panahon ng Amerikano, Komonwelt at sa Kasalukuyan
PAMANTAYAN SA PAGGANAP :Naisusulat ang sariling tula sa alinmang anyong tinalakay tungkol sa pag-ibig sa tao,
bayan o kalikasan
2. PROYEKTO SA IKALAWANG MARKAHAN
SPOKEN POETRY
Panuto:
May paligsahan sa inyong paaralan hinggil sa pagsulat ng tulang may temang
pagmamahal sa kapwa, bayan o kalikasan gamit ang masining na antas ng wika sa
pagbuo nito. Isa ka sa napiling kalahok para sa inyong klase.Gagamitin mo ang
lahat ng natutunan mong aralin at paksa sa mga tulang nabasa mo upang makabuo
ng isang magandang tula.Bukod sa pagbuo ay kailangan mo itong disenyuhan
upang higit mong maipadama sa kapwa mag-aaral at hurado kung gaano kabisa at
kaganda ang nabuo mong tula. Ito ang pinakahuling pangmarkahang gagawin ng
mga hurado sa iyo kaya’t kailangang galingan mo.
3. Pagbuo ng Orihinal na Tula
Pamantayan:
May orihinal at akma sa paksa=30%
Gumamit ng simbolismo/pahiwatig na
nakapagpaisip sa mga mambabasa.Piling-pili ang
mga salita at pariralang ginamit. Gumamit ng
napakahusay at angkop na angkop na sukat at
tugma =40%
Nakabubuo ng akmang graphic design, layout
para sa tulang nabuo= 30%
4.
5. Tula – isang uri ng panitikan na nagbibigay
diin sa ritmo, mga tunog, paglalarawan at
mga paraan ng pagbibigay ng kahulugan sa
mga salita.
8. SUKAT
Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat
taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang
pantig ay tumutukoy sa paraan ng pagbasa.
halimbawa:
isda – is da – ito ay may dalawang pantig
is da ko sa Ma ri ve les – 8 pantig
9. Mga uri ng
sukat
1.Wawaluhin –
hal. Isda ko sa Mariveles - Nasa
loob ang kaliskis
2.Lalabindalawahin –
hal. Ang laki sa layaw karaniwa’y hubad
Sa bait at muni, sa hatol ay salat
10. 3. labing-anim –
hal. Sari-saring bungangkahoy, hinog na at
matatamis
Ang naroon sa loobang may bakod pa sa
paligid
4. Labingwalo –
hal. Tumutubong mga palay,gulay at
maraming mga bagay
Naroon din sa loobang may bakod pang
kahoy na malabay
11. Ang mga tulang may lalabingdalawa at
labingwalo ay may Sesura o hati na
nangangahulugang saglit na paghinto ng pagbasa
o pagbigkas sa bawat ikaanim na pantig.
Halimbawa:
Ang taong magawi / sa ligaya’t aliw
Mahina ang puso’t / lubhang maramdamin
Tinanong ko siya / ng tungkol sa aking /
mga panaginip
Pagdaka’y tumugon / ang panaginip ko’y /
Pag-ibig, Pag-ibig!
12. Saknong
Ang saknong ay isang grupo sa
loob ng isang tula na may dalawa o
maraming linya (taludtod).
6 linya - sestet
7 linya - septet
8 linya - octave
2 linya - couplet
3 linya - tercet
4 linya - quatrain
5 linya – quintet
Ang couplets, tercets at quatrains ang
madalas na ginagamit sa mga tula.
13. TUGMA
Isa itong katangian ng tula na hindi angkin ng
mga akda sa tuluyan. Sinasabing may tugma ang
tula kapag ang huling pantig ng huling salita ng
bawat taludtod ay magkakasintunog. Lubha itong
nakaga- ganda sa pagbigkas ng tula. Ito ang
nagbibigay sa tula ng angkin nitong himig o
indayog.
14. MGA URI NG TUGMA
1. Ganap
hal. Mahirap sumaya Ang
taong may sala
hal. Kapagka ang tao sa saya’y nagawi
Minsa’y nalilimot ang wastong ugali
15. 2. Di-Ganap
a.unang lipon – b,k,d,g,p,s,t
hal. Malungkot balikan ang taong lumipas Nang
siya sa sinta ay kinapos-palad
b.ikalawang lipon – l,m,n,,ng,r,w,y
hal. Sapupo ang noo ng kaliwang kamay Ni
hindi matingnan ang sikat ng araw
16. KARIKTAN
Kailangang magtaglay ang tula ng
maririkit na salita upang masiyahan ang
mambabasa gayon din mapukaw ang
damdamin at kawilihan.
17. TALINGHAGA
Magandang basahin ang tulang di
tiyakang tumutukoy sa bagay na bina-
banggit. Ito’y isang sangkap ng tula
Na may kinalaman sa natatagong
kahulugan ng tula.
18. Larawang Diwa
Ito ay mga salitang binabanggit sa tula na nag-
iiwan ng malinaw at tiyak na larawan sa isipan ng
mambabasa.
halimbawa:
Kung ang bayang ito’y mapasa-panganib at
siya ay dapat na ipagtangkilik,
ang anak,asawa,magulang,kapatid,
Isang tawag niya’y tatalikdang pilit.
19. Simbolismo
Ito ang mga salita sa tula na may kahulugan
sa tula na may kahulugan sa mapanuring isipan
ng mambabasa..
halimbawa: puno-buhay ilaw-
pag-asa tinik-hirap
Bathala-Panginoon