SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
Download to read offline
Iranian Journal of Animal Science Research
Homepage: http://ijasr.um.ac.ir
Research Article
Vol. 15, No.4, 2023, p. 503-513
The Effects of Different Levels and Sources of Oil on Production Performance,
Reproduction, Blood Metabolites and Nutrients Digestibility of Kurdish Ewes
Masoud Didarkhah 1
, Moosa Vatandoost 2*
1- Assistant Professor, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran.
2- Assistant Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran.
*Corresponding Author's Email: m_vatandoost@pnu.ac.ir
How to cite this article:
Didarkhah, M., & Vatandoost, M. (2023). The effects of different levels and sources of oil
on production performance, reproduction, blood metabolites and nutrients digestibility of
Kurdish ewes. Iranian Journal of Animal Science Research, 15(4), 503-513. (in Persian
with English abstract .
( https://doi.org/10.22067/ijasr.2023.80669.1123
Received: 18-01-2023
Revised: 21-02-2023
Accepted: 22-02-2023
Available Online: 07-06-2022
Introduction:1 One of the most important problems in the sheep breeding industry is its low reproduction
capacity. According to the advances made in the field of reproduction, new methods have led to the improvement
of the reproduction process. One of the important and effective indicators in reproduction is the level of energy
used in the diet during the reproductive season. The use of fat supplements in the diet increases the energy density,
and by reducing the inhibitory effects of the negative energy balance, it improves reproductive and productive
performance. The right amount of oil consumption guarantees health and food safety. It is recommended that 10%
or less of the energy needed by the body per day comes from saturated fat sources and 20-35% of daily energy
comes from unsaturated fat. Due to the importance of oil seeds, their cultivation is also very important and they
have a wide cultivated area all over the world. The purpose of this research was to investigate the effects of levels
and sources of oil and fat on reproductive performance and blood factors of Kurdish sheep.
Materials and Methods: The experiment was conducted at the Research Unit Farm of the Light Livestock
Breeding Shightogan Delaware Company, located in the southern Khorasan province, Iran. Fifty-six ewes with
Non-pregnant with an average age of one year and average body weight of 41.35±2.5 kg were divided into 7
treatments and 8 replications for 60 days (habituation period 14 days). Experimental treatments include: 1- base
diet without oil, 2- Basic ration containing 2% sunflower oil, 3- Basic ration containing 2% canola oil, 4- Basic
ration containing 2% tallow, 5- Basic ration containing 4% sunflower oil, 6- Basic ration containing 4% canola oil
and 7- Basic ration It contained 4% tallow. Estral synchronization was performed in spring with CIDR. Ewes after
CIDR (14 day) extraction and PMSG injection as soon as the signs of estrus were observed, the ewes were isolated
from the others and artificially inseminated with fresh sperm using the transcortical method. Energy and chemical
composition of rations were similar and were examined simultaneously with CIDR removal and estrus observation.
Then, in each experiment parameters such as the time of estrus initiation (hour), rate of return to estrus, parturition
rate, rate of multiple births, number of lambs and rate of lambing were evaluated Body weight (BW) and body
growth measures were recorded First and period End. Data obtained were analyzed by statistical software SAS
(version 1.9). Estral synchronization was performed in spring with CIDR. Ewes after CIDR (14 day) extraction
and PMSG injection as soon as the signs of estrus were observed, the ewes were isolated from the others and
artificially inseminated with fresh sperm using the transcortical method. The nutrition program with software
(SRNS) version was adjusted based on the pregnancy diet.
©2023 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0
International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in
any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source.
https://doi.org/10.22067/ijasr.2023.80669.1123
504
‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬
15
‫شماره‬ ،
4
‫زمستان‬
1402
Results and Discussion: The results showed that the highest pregnancy rate (100%) and lambing rate (125%)
were related to ewes receiving rations with 2% tallow oil and 4% sunflower oil. The highest increase in body
weight was observed in ewes consuming ration with 2% sunflower oil, which was significantly different from the
control group. But with other groups, this difference was insignificant. The highest body weight gain and the best
(lowest) feed conversion ratio were observed in ewes consuming 2% sunflower oil diet, which was significantly
different from the control group. But with other groups, this difference was insignificant. Triglyceride
concentration, plasma total protein concentration and plasma albumin were not affected by oil and fat sources in
the diets and no significant difference was observed between the diets. There was a significant difference in the
average apparent digestibility coefficients of dry matter, crude fat and organic matter of nutrients between
treatments.
Conclusion: In general, use of vegetable and animal oils in the diet can positive effect on the productive and
reproductive performance of sheep results of this research showed that in order to reduce the rate of consumption
costs, 2% in the ration is suggested.
Keywords: Canola oil, Kurdish ewe, Pregnancy rate, Sunflower oil, Tallow
،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬
‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬
...
505
‫نشریه‬
‫پ‬
‫ژوهشهای‬
‫دامی‬ ‫علوم‬
‫ایران‬
Homepage: http://ijasr.um.ac.ir
‫پژوهشی‬ ‫مقاله‬
‫جلد‬
15
‫شماره‬ ،
4
‫زمستان‬ ،
1402
.‫ص‬ ،
513
-
503
‫تولید‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬
‫قابلیت‬ ‫و‬ ‫خونی‬ ‫فاکتورهای‬ ،‫مثلی‬
‫میش‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫هضم‬
‫کردی‬ ‫های‬
‫ديدارخواه‬ ‫مسعود‬
1
‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫موسی‬ ،
2
*
:‫دریافت‬ ‫تاریخ‬
28
/
10
/
1401
:‫پذیرش‬ ‫تاریخ‬
03
/
12
/
1401
‫چکیده‬
‫یکی‬
‫از‬
‫شاخص‬
‫های‬
‫مهم‬
‫و‬
‫مؤثر‬
‫در‬
‫بهر‬ ‫افزایش‬ ‫و‬ ‫تغذیه‬
‫ه‬
‫انرژی‬ ‫سطح‬ ،‫گوسفند‬ ‫وری‬
‫به‬
‫کار‬
‫رفته‬
‫در‬
‫جیره‬
‫می‬
‫با‬ .‫باشد‬
‫هدف‬
‫مطالعه‬
‫بررسی‬
‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثر‬
‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬
‫تول‬
‫ی‬
‫د‬
‫و‬ ‫ی‬
‫تول‬
‫ی‬
‫دمثل‬
‫ی‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫های‬
‫کرد‬
‫از‬ ،‫ی‬
56
‫رأس‬
‫میش‬
‫نژاد‬
‫کردی‬
‫ستن‬ ‫غیرآب‬
‫با‬
‫م‬
‫ی‬
‫انگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫یک‬ ‫سنی‬
‫و‬ ‫ساله‬
‫م‬
‫ی‬
‫انگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫وزن‬
‫ی‬
5
/
2
±
35
/
41
‫کیلوگرم‬
‫به‬
‫مدت‬
60
( ‫روز‬
14
‫دور‬ ‫روز‬
‫ه‬
‫عادت‬
‫پذیری‬
ً‫ال‬‫کام‬ ‫طرح‬ ‫در‬ )
‫صادفی‬ ‫ت‬
‫با‬
‫هفت‬
‫تیمار‬
‫و‬
‫شت‬ ‫ه‬
‫شد‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫تکرار‬
.
‫ت‬
‫ی‬
‫مارهای‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫به‬
‫ترت‬
‫ی‬
‫ب‬
‫اام‬
‫ا‬‫ش‬
:
1
-
،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
2
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫اد‬
‫ا‬‫درص‬ ‫دو‬
،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
3
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫اد‬
‫ا‬‫درص‬ ‫دو‬
،‫کانوال‬ ‫روغن‬
4
-
‫پایه‬ ‫جیره‬
‫حاوی‬
‫درصد‬ ‫دو‬
،‫پیه‬
5
-
‫حا‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫وی‬
‫درصد‬ ‫چهار‬
،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
6
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫درصد‬ ‫چهار‬
‫و‬ ‫کانوال‬ ‫روغن‬
7
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫درصد‬ ‫چهار‬
‫به‬ ‫مصرفی‬ ‫خوراک‬ ‫مقدار‬ .‫بود‬ ‫پیه‬
‫فراسنجه‬ .‫شد‬ ‫ثبت‬ ‫و‬ ‫محاسبه‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫در‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫و‬ ‫روزانه‬ ‫صورت‬
‫تری‬ ،‫کلسترول‬ ‫شام‬ ‫خونی‬ ‫های‬
‫گلیسری‬
‫گلوگز‬ ،‫د‬
‫پایان‬ ‫هفته‬ ‫در‬ ‫آلبومین‬ ‫و‬
‫اندازه‬ ‫آزمایش‬ ‫ی‬
.‫شاد‬ ‫گیری‬
‫زا‬ ‫از‬ ‫بعد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ن‬
‫ی‬
‫ز‬
‫فراسانجه‬
‫های‬
‫تول‬
‫ی‬
‫دمثل‬
‫ی‬
‫نظ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫بره‬ ‫نرخ‬
‫زایی‬
‫دوقلوزا‬ ،
،‫یی‬
‫مرده‬
‫زا‬
‫یی‬
‫آب‬ ‫و‬
‫ساتن‬
‫ی‬
‫سبه‬ ‫محا‬
‫گرد‬
‫ی‬
‫د‬
.
‫داد‬ ‫نشان‬ ‫نتایج‬
،
‫ب‬
‫ی‬
‫شتر‬
‫ی‬
‫ن‬
‫آبستن‬ ‫نرخ‬
‫ی‬
(
100
‫بره‬ ،)‫درصد‬
‫زایی‬
(
125
‫به‬ ‫مربوط‬ )‫درصد‬
‫میش‬
‫دریافت‬ ‫های‬
‫جیره‬ ‫کننده‬
‫دارای‬ ‫های‬
‫درصد‬ ‫دو‬
‫و‬ ‫پیه‬ ‫روغن‬
‫درصد‬ ‫چهار‬
‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
‫بود‬
‫بیشترین‬ .
‫میش‬ ‫در‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ )‫(کمترین‬ ‫بهترین‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬
‫مصرف‬ ‫های‬
‫کننده‬
‫دارای‬ ‫جیره‬
‫د‬
‫درصد‬ ‫و‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
‫داری‬
‫با‬
‫گروه‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫ولی‬ .‫داشت‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬
‫غیر‬ ‫اختالف‬ ‫این‬ ‫ها‬
‫معنی‬
‫غلطت‬ .‫بود‬ ‫دار‬
‫تری‬
،‫گلیسیرید‬
‫غ‬
‫پروتئین‬ ‫لظت‬
‫و‬ ‫اما‬
‫ا‬‫پالس‬ ‫ک‬
‫آلبوم‬
‫ی‬
‫ن‬
‫در‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫منابع‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫اما‬
‫ا‬‫پالس‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫ها‬
‫و‬ ‫نگرفت‬ ‫قرار‬
‫ه‬
‫ی‬
‫چ‬
‫گونه‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬
‫جیره‬ ‫بین‬ ‫داری‬
‫می‬ .‫اد‬
‫ا‬‫نش‬ ‫ااهده‬
‫ا‬‫مش‬ ‫ها‬
‫انگین‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ،‫تیمارها‬ ‫بین‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ظاهری‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضرایب‬
.‫شت‬ ‫دا‬ ‫وجود‬ ‫داری‬
‫به‬
‫ط‬
‫کلی‬ ‫ور‬
،
‫نتا‬
‫ی‬
‫ج‬
‫ا‬
‫ی‬
‫ن‬
‫تحق‬
‫ی‬
‫ق‬
‫نشان‬
‫داد‬
‫ب‬ ‫که‬
‫ی‬
‫ن‬
‫دو‬
‫و‬
‫درصد‬ ‫چهار‬
‫روغن‬
‫ها‬
‫ی‬
‫ج‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬
‫ی‬
‫ره‬
‫معن‬ ‫تفاوت‬
‫ی‬
‫دا‬
‫ی‬
‫و‬ ‫نداشت‬ ‫وجود‬
‫به‬
‫هز‬ ‫نرخ‬ ‫کاهش‬ ‫منظور‬
‫ی‬
‫نه‬
‫ها‬
‫ی‬
‫مصرف‬
‫ی‬
‫م‬
‫ی‬
‫زان‬
‫دو‬
‫درصد‬
‫ج‬ ‫در‬
‫ی‬
‫ره‬
‫پ‬
‫ی‬
‫شنهاد‬
‫م‬
‫ی‬
.‫گردد‬
‫واژه‬
‫های‬
‫کلیدی‬
:
‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ،‫پیه‬
،
‫کانوال‬ ‫روغن‬
،
‫میش‬
‫کردی‬
‫نرخ‬ ،
‫آبستنی‬
‫مقدمه‬
1
‫از‬
‫مهمترین‬
‫شکالت‬ ‫م‬
‫موجود‬
‫صنعت‬ ‫در‬
‫پرورش‬
‫پایین‬ ،‫سفند‬ ‫گو‬
‫بودن‬
‫ظرفیت‬
‫تولیدمث‬
‫آن‬
‫می‬
‫شد‬‫با‬
.
‫یکی‬
‫از‬
‫شاخص‬
‫های‬
‫مهم‬
‫و‬
‫مؤثر‬
‫در‬
، ‫تولیدمث‬
‫انرژی‬ ‫سطح‬
‫به‬
‫کار‬
‫رفته‬
‫در‬
‫جیره‬
‫می‬
‫شد‬‫با‬
(Ferreira et
al., 2014)
.
‫مکم‬ ‫از‬ ‫اتفاده‬‫ا‬‫اسا‬
‫ها‬
‫ی‬
‫چرب‬
‫ی‬
‫ج‬ ‫در‬
‫ی‬
‫ره‬
،
‫افزا‬ ‫موجب‬
‫ی‬
‫ش‬
1
-
‫استادیار‬
،
.‫ایران‬ ،‫بیرجند‬ ،‫بیرجند‬ ‫دانشگاه‬ ،‫کشاورزی‬ ‫دانشکده‬
2
-
‫استاد‬
‫یار‬
،
.‫ایران‬ ،‫تهران‬ ،‫نور‬ ‫پیام‬ ‫دانشگاه‬ ،‫کشاورزی‬ ‫گروه‬
*(
-
:‫مسئول‬ ‫نویسنده‬
(Email: m_vatandoost@pnu.ac.ir
https://doi.org/10.22067/ijasr.2023.80669.1123
‫چگال‬
‫ی‬
‫انرژ‬
‫ی‬
‫منف‬ ‫تعادل‬ ‫بازدارنده‬ ‫اثرات‬ ‫کاهش‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫شاااده‬
‫ی‬
‫انرژ‬
‫ی‬
(
Lucy and Stevenson, 1986
)
‫بارور‬ ‫عملکرد‬ ‫بهبود‬ ‫باعث‬
‫ی‬
‫حیوان‬
‫می‬
‫گردد‬
(
Zeleke et al., 2005
.)
‫روغن‬
‫های‬
‫گیاهی‬
‫و‬
‫جانوری‬
‫منابعی‬
‫پر‬
‫انرژی‬
‫بوده‬
‫و‬
‫امروزه‬
‫به‬
‫منظور‬
‫افزایش‬
‫انرژی‬
‫جیره‬
‫تیمین‬ ‫و‬
‫نیاز‬
‫انرژی‬
‫در‬
‫جیره‬
‫اسااتفاده‬ ‫دام‬
‫می‬
‫شاااوند‬
.(Machmüller, 2006)
‫چربی‬
‫ها‬
‫عالوه‬
‫بر‬
‫مقدار‬ ‫اتن‬‫ا‬‫داشا‬
506
‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬
15
‫شماره‬ ،
4
‫زمستان‬
1402
‫غبار‬ ‫و‬ ‫گرد‬ ‫کاهش‬ ‫موجاااب‬ ،‫انااارژی‬ ‫زیادی‬
‫در‬
‫خوراک‬
‫و‬
‫افااازایش‬
‫مصاارف‬
‫می‬ ‫خوراک‬
‫شااوند‬
(
Ensminger and Olentine, 1990
.)
‫اتفاده‬
‫ا‬‫اس‬
‫از‬
‫روغن‬
‫ها‬
‫در‬
‫جیره‬
،‫اخوارکنندگان‬
‫ا‬‫نش‬
‫نقش‬
‫مهارکننده‬
‫تولید‬
‫متان‬
‫در‬
‫شااکمبه‬
‫د‬
‫ارند‬
‫و‬
‫باعث‬
‫افزایش‬
‫بازده‬
‫انرژی‬
‫و‬
‫کاهش‬
‫اثرات‬
‫زیست‬
‫محیطی‬
‫می‬
‫شود‬
.(Ferreira et al., 2014)
‫تحقیقی‬ ‫در‬
،
‫پژوهشاااگران‬ ‫از‬ ‫گروهی‬
‫با‬
‫افزودن‬
‫روغن‬
‫ماهی‬
‫و‬
‫مخلوط‬
‫روغن‬
‫ماهی‬
‫و‬
‫اویا‬
‫ا‬‫س‬
‫به‬
‫ترتیب‬
‫به‬
‫جیره‬
‫گاو‬
‫ایری‬
‫ا‬‫ش‬
‫بره‬ ‫و‬
‫های‬
،‫پرواری‬
‫کاهش‬
‫خوراک‬
‫مصارفی‬
‫را‬
‫گزارش‬
‫کردند‬
(Ferreira et al.,
2014(
.
‫روغن‬ ‫افزودن‬
‫سویا‬
‫سبب‬
‫کاهش‬
‫وزن‬
‫بره‬
‫ها‬
‫شد‬
(Bessa et
al., 2005)
.
‫با‬
‫این‬
‫وجود‬
،
‫عدم‬
‫تیثیر‬
‫روغن‬ ‫افزودن‬
‫سویا‬
‫و‬
‫آفتابگردان‬
‫بر‬
‫افزایش‬
‫وزن‬
‫روزانه‬
‫و‬
‫خوراک‬
‫مصرفی‬
،
‫نیز‬
‫گزارش‬
‫گردید‬
(Roy et
al., 2013)
.
‫سید‬‫ا‬ ‫تیثیر‬
‫روش‬ ‫از‬ ‫ضروری‬ ‫چرب‬ ‫های‬
‫در‬ ‫تغییر‬ :‫نظیر‬ ‫مختلف‬ ‫های‬
‫ف‬ ‫مایع‬ ‫چرب‬ ‫سیدهای‬‫ا‬ ‫پروفای‬
‫سلول‬ ‫شای‬‫غ‬ ،‫ولیکولی‬
‫گرانولو‬ ‫های‬
‫و‬ ‫زا‬
‫ایت‬
‫ا‬‫اووسا‬
،
،‫ایت‬
‫ا‬‫اووسا‬ ‫امی‬
‫ا‬‫ایتوپالسا‬
‫ا‬‫سا‬ ‫بلوی‬ ،‫ایز‬
‫ا‬‫فولیکولوژنسا‬ ‫بهبود‬
‫تخمک‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫ایز‬
‫ا‬‫اتروویدوژنسا‬
‫ا‬‫اسا‬
‫ریزی‬
،
‫زنده‬ ‫بهبود‬
‫حفظ‬ ‫و‬ ‫رویان‬ ‫مانی‬
‫می‬ ‫اعمال‬ ‫آبستنی‬
‫گردد‬
(
Zeleke et al., 2005
.)
‫ساااال‬ ‫طی‬ ‫در‬
‫اخیر‬ ‫های‬
،
‫راه‬ ‫از‬ ‫یکی‬
‫کارهای‬
‫برای‬ ‫اتفاده‬‫ا‬‫اسا‬ ‫مورد‬
‫بهره‬ ‫افزایش‬
‫تولید‬ ‫وری‬
‫جیره‬ ‫تغذیه‬ ،‫گوساافند‬ ‫در‬ ‫مث‬
‫از‬ ‫ساارشااار‬ ‫های‬
‫جفت‬ ‫به‬ ‫نزدیک‬ ‫کوتاه‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫در‬ ‫انرژی‬
‫انرژی‬ ‫این‬ .‫اسااات‬ ‫گیری‬
‫به‬
‫هورمون‬ ‫(تولید‬ ‫ستقیم‬ ‫غیرم‬ ‫و‬ ‫ستقیم‬ ‫م‬ ‫صورت‬
‫متابولیت‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫می‬ )‫ها‬
‫تولید‬ ‫چرخه‬ ‫تواند‬
‫تخمک‬ ‫نرخ‬ ‫(افزایش‬ ‫مث‬
‫بره‬ ،‫ریزی‬
‫دوق‬ ‫و‬ ‫زایی‬
)‫لوزایی‬
‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫را‬
(
Khorasani et al., 1994
.)
‫انر‬ ‫افزایش‬
‫ژ‬
‫ی‬
‫مکم‬ ‫با‬ ‫جیره‬
‫روش‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ،‫چربی‬ ‫با‬ ‫سازی‬
‫انرژی‬ ‫ضعیت‬ ‫و‬ ‫بهبود‬ ‫های‬
‫جه‬‫نتی‬ ‫در‬ ‫و‬
،
‫ید‬‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫بهبود‬
‫اسااات‬ ‫گان‬‫ند‬‫نشاااخوارکن‬ ‫در‬ ‫ث‬‫م‬
(
Khorasani et al., 1994
.)
‫تول‬ ‫عملکرد‬
‫ی‬
‫د‬
‫مثل‬
‫ی‬
‫ب‬
‫ه‬
‫وس‬
‫ی‬
‫له‬
‫چرب‬
‫ی‬
‫ج‬
‫ی‬
،‫ره‬
‫وضع‬ ‫از‬ ‫مستق‬
‫ی‬
‫ت‬
‫انرژ‬
‫ی‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫م‬ ‫بهبود‬
‫ی‬
‫ی‬
‫ابد‬
.
‫افزا‬ ‫ساااودمند‬ ‫اثرات‬
‫ی‬
‫ش‬
‫چرب‬
‫ی‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫مطا‬ ‫در‬
‫لعات‬
‫ز‬
‫ی‬
‫اد‬
‫ی‬
‫به‬ ،‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬
‫طور‬
‫ی‬
‫که‬
‫مکم‬
‫کردن‬
‫اسی‬
‫دها‬
‫ی‬
‫چرب‬
‫غ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫اشاابا‬
‫ج‬ ‫در‬
‫ی‬
‫ره‬
‫به‬
‫روش‬
‫های‬
‫م‬ ‫مختلف‬
‫ی‬
‫تواند‬
‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬
‫ی‬
‫د‬
‫مث‬
‫ت‬
‫یث‬
‫ی‬
‫ر‬
‫گذارد‬
.(Lucy and Stevenson, 1986)
،‫بنابراین‬
‫اد‬
‫ا‬‫چناا‬ ‫نرخ‬ ‫افزایش‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫قلو‬
‫گوسفند‬ ‫در‬ ‫زایی‬
‫ب‬
‫ه‬
‫دلی‬
‫برنامه‬
‫سال‬ ‫در‬ ‫نژادی‬ ‫اصالح‬ ‫های‬
‫مشکالت‬ ‫شدن‬ ‫بیشتر‬ ‫و‬ ‫اخیر‬ ‫اای‬
‫ا‬‫هاا‬
‫ماااای‬ ‫تغذیااااه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ،‫زایش‬ ‫پیرامون‬
‫ش‬
‫برای‬
‫نرخ‬ ‫افزایش‬
‫ستن‬‫آب‬
‫ی‬
‫می‬ ‫ضاااروری‬
‫با‬
‫اد‬‫ا‬‫شا‬
.
‫به‬
‫هم‬
‫ی‬
‫ن‬
‫منظور‬
،
‫این‬
‫پژوهش‬
‫با‬
‫هدف‬
‫مطالعه‬
‫بررسااای‬
‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫اطح‬‫ا‬‫سا‬ ‫اثرات‬
‫تولید‬
‫مثلی‬
‫میش‬ ‫خونی‬ ‫فاکتورهای‬ ‫و‬
‫انجام‬ ‫کردی‬ ‫های‬
.‫شد‬
‫روش‬ ‫و‬ ‫مواد‬
‫ها‬
‫پ‬ ‫این‬
‫ژ‬
‫تحق‬ ‫بخش‬ ‫در‬ ‫وهش‬
‫ی‬
‫قات‬
‫بز‬ ‫و‬ ‫سفند‬‫گو‬
‫ایستگاه‬
‫اصال‬
‫نژاد‬ ‫ح‬
‫سهام‬ ‫شرکت‬ ‫سبک‬ ‫دام‬
‫ی‬
‫دالور‬ ‫شیفتگان‬
‫شهرس‬ ‫در‬
‫انجام‬ ‫فردوس‬ ‫تان‬
‫گرفت‬
.
56
‫م‬ ‫رأس‬
‫ی‬
‫ش‬
‫کرد‬ ‫نژاد‬
‫ی‬
‫غ‬
‫ی‬
‫رآبستن‬
‫م‬ ‫با‬
‫ی‬
‫انگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫یک‬ ‫سنی‬
‫ساله‬
‫و‬
‫م‬
‫ی‬
‫انگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫وزن‬
‫ی‬
5
/
2
±
35
/
41
‫کی‬
‫لوگرم‬
‫به‬
‫مدت‬
60
( ‫روز‬
14
‫دوره‬ ‫روز‬
‫عادت‬
‫پذیری‬
‫و‬ )
‫به‬
‫صادف‬‫ت‬ ‫صورت‬
‫ی‬
‫در‬
‫هفت‬
‫ت‬
‫ی‬
‫مار‬
‫شت‬‫ه‬
‫س‬‫رأ‬
‫ی‬
‫س‬‫تق‬
‫ی‬
‫م‬
.‫ادند‬
‫ا‬‫شا‬
‫ا‬
‫ی‬
‫ن‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫اادف‬
‫ا‬‫تصا‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫طرح‬ ‫قالب‬ ‫در‬
‫ی‬
‫منبع‬ ‫و‬ ‫اطح‬
‫ا‬‫سا‬ ‫با‬
‫چ‬ ‫مختلف‬
‫رب‬
‫ی‬
‫اطح‬
‫ا‬‫س‬ ‫دو‬ ‫در‬
‫دو‬
‫و‬
‫اد‬
‫ا‬‫درص‬ ‫چهار‬
.‫اد‬
‫ا‬‫ش‬ ‫اجرا‬ ‫اک‬
‫ا‬‫خش‬ ‫ماده‬
‫ت‬
‫ی‬
‫مارهای‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ا‬
‫ا‬‫شا‬
‫ی‬
‫به‬
‫ترت‬
‫ی‬
‫ب‬
‫اام‬
‫ا‬‫شا‬
:
1
-
،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
2
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫اد‬
‫ا‬‫درصا‬ ‫دو‬
،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
3
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫دو‬
‫صد‬ ‫در‬
،‫کانوال‬ ‫روغن‬
4
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
،‫پیه‬
5
-
‫پایه‬ ‫جیره‬
‫حاوی‬
‫صد‬‫در‬ ‫چهار‬
‫آفتابگر‬ ‫روغن‬
،‫دان‬
6
-
‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
‫صد‬‫در‬ ‫چهار‬
‫و‬ ‫کانوال‬ ‫روغن‬
7
-
‫حاوی‬ ‫یه‬‫پا‬ ‫جیره‬
‫درصاااد‬ ‫هار‬‫چ‬
.‫بود‬ ‫یه‬‫پ‬
‫مه‬‫نا‬‫بر‬
‫اذ‬
‫ا‬‫تغ‬
‫ا‬
‫ا‬‫ی‬
‫ه‬
‫ای‬
‫اا‬
‫ا‬‫ب‬
‫نرم‬
‫افزار‬
Small Ruminant Nutrition System
(SRNS)
‫سخه‬‫(ن‬
8
/
1
‫ج‬ ‫ساس‬‫ا‬ ‫بر‬ )
‫ی‬
‫ره‬
‫ستن‬‫آب‬
‫ی‬
‫تنظ‬
‫ی‬
‫م‬
‫(جدول‬ ‫شد‬
1
.)
‫جیره‬
‫ها‬
‫به‬
‫مدت‬
60
( ‫روز‬
30
‫و‬ ‫قب‬ ‫روز‬
30
‫بعد‬ ‫روز‬
‫تلق‬ ‫از‬
‫ی‬
‫ح‬
‫انوع‬
‫ا‬‫مص‬
)‫ی‬
‫به‬
‫از‬ ‫بعد‬ ‫چهار‬ ‫و‬ ‫صبح‬ ‫شت‬ ‫ه‬ ‫وعده‬ ‫دو‬ ‫(در‬ ‫شتها‬ ‫ا‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫آزاد‬ ‫صورت‬
.‫شد‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫گوسفندان‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ )‫ظهر‬
‫همزمان‬
‫سااازی‬
‫طوالنی‬ ‫روش‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫بهار‬ ‫فصاا‬ ‫در‬ ‫فحلی‬
‫کردن‬
‫فاز‬
‫لوتئال‬
‫انجام‬
‫شد‬
‫که‬
‫از‬
CIDR (Intervet, Holand)
‫شیاف‬ ‫یک‬ ‫که‬
‫حاوی‬ ‫مهبلی‬ ‫داخ‬
3
/
0
‫سترون‬ ‫پروژ‬ ‫گرم‬
‫ست‬ ‫ا‬ ‫طبیعی‬
،
‫ستفاده‬ ‫ا‬
‫شد‬
.
‫پس‬
‫از‬
14
‫هنگام‬ ،‫روز‬
‫خروج‬
‫ایدر‬‫ا‬‫سا‬
،‫ها‬
‫به‬
‫تمام‬
‫میش‬
‫ها‬
‫به‬
‫صاااورت‬
‫عضاااالنی‬
200
‫حد‬ ‫وا‬
‫بین‬
‫المللی‬
PMSG
‫اد‬
‫ا‬‫شاا‬ ‫تزریق‬
Babaei
Kafiabad et al., 2014; Didarkhah, 2018; Anel et al.,
2005
)
.
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫س‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫ها‬
‫ی‬
‫در‬
‫بردار‬
‫ی‬
‫تزر‬ ‫و‬
‫ی‬
‫ق‬
‫هورمون‬
PMSG
‫تا‬
‫چهار‬
‫روز‬
‫فح‬
‫ی‬
‫اب‬
‫ی‬
‫به‬ ‫و‬ ‫شده‬
‫فحل‬ ‫عالوم‬ ‫مشاهده‬ ‫محض‬
،‫ی‬
‫بق‬ ‫از‬
‫ی‬
‫ه‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫و‬ ‫جدا‬ ‫ها‬
‫ساارو‬ ‫ترانس‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫اسااتفاده‬ ‫با‬
‫ی‬
‫کال‬
‫تلق‬ ‫تازه‬ ‫اساامرم‬ ‫با‬
‫ی‬
‫ح‬
‫مصاان‬
‫وع‬
‫ی‬
‫شاادند‬
(
Babaei Kafiabad et al., 2014; Didarkhah, 2018;
Anel et al., 2005,
.)
‫تغذ‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫ی‬
‫ه‬
‫دام‬
‫به‬ ‫ها‬
‫انفراد‬ ‫اورت‬
‫ا‬‫ص‬
‫ی‬
،
‫خوراک‬ ‫مقدار‬
‫ارف‬
‫ا‬‫مص‬
‫ی‬
‫بدن‬ ‫وزن‬ ‫کنترل‬ ‫جهت‬ .‫شد‬ ‫ثبت‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫در‬ ‫گوسفند‬ ‫هر‬
‫در‬
‫گروه‬
‫ها‬
‫ی‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫شاا‬
‫ی‬
‫آزما‬ ‫شاارو‬ ‫با‬
‫ی‬
‫ش‬
‫دام‬
‫انتها‬ ‫و‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫ی‬
‫دور‬
‫ه‬
‫وزن‬
‫کشاا‬
‫ی‬
‫شدند‬
.
‫زا‬ ‫از‬ ‫بعد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ن‬
‫ی‬
‫ز‬
‫سنجه‬ ‫فرا‬
‫های‬
‫تول‬
‫ی‬
‫د‬
‫مثل‬
‫ی‬
‫نظ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫بره‬ ‫نرخ‬
‫زایی‬
(
‫بره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫م‬ ‫به‬ ‫شاااده‬ ‫متولد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
‫کرد‬
‫ه‬
)
،
‫دوقلوزا‬
‫یی‬
‫م‬ ‫(تعداد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫م‬ ‫به‬ ‫دوقلوزا‬
‫ی‬
‫ش‬
‫زا‬ ‫ها‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
،
‫مرده‬
‫زا‬
‫یی‬
‫(بره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫متولد‬ ‫مرده‬
‫م‬ ‫به‬ ‫شده‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
( ‫آبستنی‬ ‫نرخ‬ ‫و‬
‫م‬ ‫تعداد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ه‬
‫ا‬
‫ی‬
‫آبس‬
‫تن‬
‫شده‬
‫بر‬ ‫تقسیم‬
‫تعداد‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫شده‬ ‫تلقیح‬
)
‫محاسبه‬
‫گردید‬
.
‫خون‬
‫گ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫برا‬
‫ی‬
‫تع‬
‫یی‬
‫ن‬
‫تر‬ ،‫گلوکز‬ ،‫کلسااترول‬ ‫غلظت‬
‫ی‬
‫گل‬
‫ی‬
‫ساا‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
،‫د‬
‫پروتئ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫آلبوم‬ ‫و‬ ‫ک‬
‫ی‬
‫ن‬
‫پا‬ ‫ته‬‫هف‬ ‫در‬
‫ی‬
‫ان‬
‫ی‬
‫ما‬‫آز‬
‫ی‬
‫ش‬
‫از‬ ‫عد‬‫ب‬ ‫عت‬‫ساااا‬ ‫دو‬
‫خوراک‬
‫ده‬
‫ی‬
‫صبح‬
،
‫لوله‬ ‫از‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫با‬
‫ها‬
‫ی‬
‫خأل‬ ‫تحت‬
‫دارا‬
‫ی‬
EDTA
‫از‬
‫س‬
‫ی‬
‫اهرگ‬
‫گردن‬
‫ی‬
‫وداج‬
‫انج‬
‫شد‬ ‫ام‬
‫نمونه‬ ‫و‬
‫برا‬ ‫بالفاصله‬ ‫ها‬
‫ی‬
15
‫دق‬
‫ی‬
‫قه‬
‫و‬
‫با‬
3000
‫دق‬ ‫در‬ ‫دور‬
‫ی‬
‫قه‬
‫اانتر‬
‫ا‬‫س‬
‫ی‬
‫ف‬
‫ی‬
‫وژ‬
‫اما‬
‫ا‬‫پالس‬ ‫و‬ ‫اد‬
‫ا‬‫ش‬
‫ی‬
‫نمونه‬
‫ها‬
‫در‬
‫دمای‬
20
-
‫ا‬‫ا‬‫السا‬‫ا‬‫سا‬ ‫جه‬‫در‬
‫ی‬
‫نگهدار‬ ‫وس‬
‫ی‬
‫ندازه‬‫ا‬ ‫برای‬ .‫شاااد‬
‫گ‬
‫ی‬
‫ری‬
‫غلظت‬
،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬
‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬
...
507
‫متابول‬
‫ی‬
‫ت‬
،‫ها‬
‫نمونه‬
‫های‬
‫تع‬ ‫برای‬ ،‫اتاق‬ ‫دمای‬ ‫در‬ ‫ذوب‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫سما‬ ‫پال‬
‫ی‬
‫ی‬
‫ن‬
‫مقدار‬
‫سرم‬
‫ی‬
‫آلبوم‬ ،‫گلوکز‬ ،‫سترول‬ ‫کل‬
‫ی‬
،‫ن‬
‫ت‬
‫ری‬
‫گل‬
‫ی‬
‫س‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫د‬
‫و‬
‫پ‬
‫روتئ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫ک‬
‫ک‬ ‫از‬ ‫پالسما‬
‫ی‬
‫ت‬
‫های‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫شگاه‬
‫ی‬
‫ب‬
‫ی‬
‫وس‬
‫یستم‬
‫و‬
‫دستگاه‬
‫اتوآناال‬
‫ی‬
‫زر‬
(
‫مدل‬
A15
)‫فرانسه‬
‫اندازه‬
‫گ‬
‫ی‬
‫ری‬
‫شد‬
.
‫جدول‬
1
-
‫جیره‬ ‫شیمیایی‬ ‫ترکیب‬ ‫و‬ ‫خوراکی‬ ‫مواد‬ ‫اجزای‬
‫های‬
‫آزمایشی‬
Table 1- The Ingredients and chemical composition of the experimental diets
‫آزمایشی‬ ‫تیمارهای‬
Experimental treatments
‫گروه‬
7
Group 7
‫گروه‬
6
Group 6
‫گروه‬
5
Group 5
‫گروه‬
4
Group 4
‫گروه‬
3
Group 3
‫گروه‬
2
Group 2
‫گروه‬
1
‫شاهد‬ ‫(جیره‬
)
Group 1
‫جیره‬ ‫اجزای‬
)‫جیره‬ ‫در‬ ‫(درصد‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬
Ingredients
19.47
19.47
19.47
19.47
19.47
19.47
19.47
‫علوفه‬
‫یونجه‬
Alfalfa hay
0
0
0
0
0
2
0
‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
Sunflower oil
0
0
0
0
2
0
0
‫کانوال‬ ‫روغن‬
Canola oil
0
0
0
2
0
0
0
‫پیه‬
Tallow
0
0
4
0
0
0
0
‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
Sunflower oil
0
4
0
0
0
0
0
‫کانوال‬ ‫روغن‬
Canola oil
4
0
0
0
0
0
0
‫پ‬
‫ی‬
‫ه‬
Tallow
18.83
18.83
18.83
11.83
11.83
11.83
18.33
‫ذرت‬ ‫سیالژ‬
Corn silage
15.82
15.82
12.82
17.82
17.82
16.82
15.52
‫جو‬ ‫کاه‬
Barley straw
11.35
11.35
14.35
15.35
16.35
16.35
15.35
‫جو‬ ‫دانه‬
Barley grain
6.35
6.35
6.35
7.35
6.35
7.35
7.15
‫ذرت‬ ‫دانه‬
Corn grain
6.22
6.22
6.22
7.22
7.22
7.22
6.22
‫سویا‬ ‫کنجاله‬
Soybean meal
1.60
1.60
1.60
1.60
1.60
1.60
1.60
‫پودرچربی‬
Fat powder
8.95
8.95
8.95
8.95
8.95
8.95
8.95
‫گندم‬ ‫سبوس‬
bran
Wheat
0.81
0.81
0.81
0.81
0.81
0.81
0.81
‫کلسیم‬ ‫کربنات‬
Calcium carbonate
6.60
6.60
6.60
7.60
7.60
7.60
6.60
‫پنبه‬ ‫تخم‬ ‫کنجاله‬
Cotton seed meal
‫شیمیایی‬ ‫ترکیبات‬
Chemical composition (calculated)
14.06
14.06
14.02
14.16
14.26
14.26
14.10
)‫(درصد‬ ‫خام‬ ‫پروتئین‬
Crude protein (%)
70.12
70.53
70.22
70.7
70.27
70.17
71.7
)‫(درصد‬ ‫خشک‬ ‫ماده‬
Dry matter (%)
40.36
40.36
40.36
40.36
40.36
40.36
40.36
‫خنثی‬ ‫شوینده‬ ‫در‬ ‫نامحلول‬ ‫الیاف‬
Neutral detergent-insoluble fiber (%)
4.28
4.28
4.28
4.28
4.28
4.28
4.28
)‫(درصد‬ ‫خام‬ ‫چربی‬
Crude fat (%)
2.97
2.92
2.96
2.93
2.89
2.88
2.81
‫ا‬
‫کیلو‬ ‫در‬ ‫(مگاکالری‬ ‫متابولیسم‬ ‫قاب‬ ‫نرژی‬
‫گرم‬
)
)
1
-
kg
ME (Mcal/
34.11
34.21
34.71
34.11
34.31
34.21
34.01
‫غیرالیافی‬ ‫کربوهیدرات‬
)‫(درصد‬
NFC (%)
0.42
0.46
0.47
0.42
0.44
0.46
0.45
)‫(درصد‬ ‫فسفر‬
P (%)
0.83
0.85
0.84
0.88
0.87
0.85
0.88
‫کلسیم‬
)
)‫درصد‬
Calcium (%)
508
‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬
15
‫شماره‬ ،
4
‫زمستان‬
1402
‫انتها‬ ‫در‬
‫ی‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
(
‫هفت‬
‫پا‬ ‫روز‬
‫ی‬
‫ان‬
‫ی‬
‫مدفو‬ ‫ک‬ )
‫به‬ ‫سفندها‬ ‫گو‬
‫طور‬
‫جداگانه‬
‫جمع‬
‫آوری‬
‫توز‬ ‫و‬
‫ی‬
‫ن‬
‫و‬ ‫شد‬
‫ی‬
‫ک‬
‫نمونه‬
20
‫درصد‬
‫مدفو‬ ‫ک‬ ‫از‬ ‫ی‬
‫جمع‬
‫شده‬ ‫آوری‬
‫آنال‬ ‫جهت‬
‫ی‬
‫ز‬
‫ش‬
‫ی‬
‫م‬
‫ی‬
‫ا‬
‫یی‬
‫شت‬ ‫بردا‬
‫شد‬
‫ترک‬ ‫و‬
‫ی‬
‫ب‬
‫ش‬
‫ی‬
‫م‬
‫ی‬
‫ا‬
‫یی‬
‫نمونه‬
‫و‬ ‫مدفو‬ ‫های‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫چرب‬ ،‫خشک‬ ‫ماده‬ ‫شام‬
‫ی‬
،
‫آل‬ ‫ماده‬
‫ی‬
‫پروتئ‬ ‫و‬
‫ی‬
‫ن‬
‫طبق‬
‫روش‬
AOAC
‫اندازه‬
‫ش‬ ‫گیری‬
‫د‬
(
AOAC., 1990
)
.
‫تجزيه‬
‫و‬
‫آماري‬ ‫تحليل‬
‫داده‬ ‫کلیه‬
‫های‬
‫به‬
‫ست‬ ‫د‬
ً‫ال‬‫کام‬ ‫طرح‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫آمده‬
‫با‬ ‫صادفی‬ ‫ت‬
‫هفت‬
‫و‬ ‫تیمار‬
‫هشت‬
‫به‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫تکرار‬
.‫شدند‬ ‫تجزیه‬ ‫زیر‬ ‫مدل‬ ‫شرح‬
Yij= µ + Ti+ εij
‫که‬
‫آن‬ ‫در‬
،
Yij
:
،‫شاهده‬ ‫م‬ ‫هر‬ ‫مقدار‬
µ
:
،‫جامعه‬ ‫میانگین‬ ‫اثر‬
Ti
:
‫اثر‬
‫ت‬
‫ی‬
‫مارها‬
‫ی‬
‫و‬ ‫مختلف‬
εij
:
‫خطا‬ ‫مقدار‬
‫ی‬
‫باقی‬
‫مانده‬
.‫است‬
‫تحل‬
‫ی‬
‫داده‬
‫نظ‬ ‫های‬
‫ی‬
‫ر‬
‫از‬ ‫اتفاده‬‫ا‬‫اسا‬ ‫با‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ،‫خوراک‬ ‫مصااارف‬
‫رویه‬
Mixed
‫و‬
‫تجز‬
‫ی‬
‫ه‬
‫وار‬
‫ی‬
‫انس‬
‫افات‬
‫ا‬‫ص‬
‫ی‬
‫نظ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫قابل‬
‫ی‬
‫ت‬
‫ظاهری‬ ‫ام‬
‫ا‬‫هض‬
‫رویه‬ ‫از‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫با‬ ‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬
GLM
‫و‬
‫ت‬
‫سط‬ ‫و‬
‫نرم‬
‫افزار‬
SAS
‫(نسخه‬
9
/
1
)
‫میانگین‬ .‫شد‬ ‫انجام‬
‫ها‬
‫از‬
‫آزمون‬
‫توکی‬
‫در‬
‫سطح‬
‫پنج‬
‫د‬
‫رصااد‬
‫فراساانجه‬ ‫مقایسااه‬ ‫جهت‬ ‫و‬
‫تولید‬ ‫های‬
‫درصااد‬ ‫ماهیت‬ ‫که‬ ‫مث‬
.‫شد‬ ‫استفاده‬ ‫مربع‬ ‫کای‬ ‫آزمون‬ ‫از‬ ،‫داشت‬
‫بحث‬ ‫و‬ ‫نتایج‬
‫شاخص‬
‫عملکردي‬ ‫هاي‬
‫نتا‬
‫ی‬
‫ج‬
‫تغ‬ ‫(متوسااط‬ ‫عملکرد‬ ‫به‬ ‫مربوط‬
‫یی‬
‫ر‬
‫روزانه‬ ‫وزن‬
،
‫خشااک‬ ‫ماده‬
‫صرف‬‫م‬
‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫و‬ ‫ی‬
‫جدول‬ ‫در‬ )
2
‫نما‬
‫ی‬
‫ش‬
.‫ست‬‫ا‬ ‫شده‬ ‫داده‬
‫نتا‬
‫ی‬
‫ج‬
‫حاضااا‬ ‫پژوهش‬
‫م‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشاااان‬ ‫ر‬
‫ی‬
‫انگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫تغ‬
‫یی‬
‫ر‬
‫بدن‬ ‫روزانه‬ ‫وزن‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ت‬ ‫حت‬ ‫ت‬
‫ی‬
‫ث‬
‫ی‬
‫ر‬
‫گروه‬
‫های‬
‫ما‬‫آز‬
‫ی‬
‫شااا‬
‫ی‬
‫ب‬ .‫فت‬‫گر‬ ‫قرار‬
‫ه‬
‫طور‬
‫ی‬
‫که‬
‫ب‬
‫ی‬
‫اتر‬‫ا‬‫شا‬
‫ی‬
‫ن‬
‫م‬
‫ی‬
‫انگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫تغ‬
‫یی‬
‫ر‬
‫م‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫مربو‬
‫ط‬
‫به‬
‫حا‬ ‫تیمار‬
‫وی‬
‫دو‬
‫صد‬ ‫در‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬
‫داری‬
‫با‬
‫شت‬ ‫دا‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬
(
05
/
0
P<
.)
‫مر‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫بهترین‬
‫حاوی‬ ‫تیمار‬ ‫بوط‬
‫صد‬‫در‬ ‫دو‬
‫روغ‬
‫ن‬
( ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫شترین‬ ‫بی‬ ‫که‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫آفتابگردان‬
75
/
7
‫را‬ )
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ،‫داشت‬
( ‫داشت‬ ‫داری‬
05
/
0
P<
.)
‫فاده‬ ‫ات‬‫ا‬‫اسا‬
‫از‬
‫جیره‬
‫های‬
،‫روغن‬ ‫و‬ ‫چربی‬ ‫حاوی‬
‫خوراک‬ ‫یانگین‬ ‫م‬
‫در‬ ‫را‬ ‫نهایی‬ ‫وزن‬ ‫و‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫مصرفی‬ ‫خشک‬ ‫ماده‬ ،‫روزانه‬ ‫مصرفی‬
‫بره‬
‫ها‬
‫تحت‬
‫تیثیر‬
‫قرار‬
‫ولی‬ .‫نداد‬
‫میانگین‬ ،‫زنده‬ ‫وزن‬ ‫به‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬
‫اضافه‬ ‫و‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫در‬ ‫روزانه‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬
‫قرار‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫را‬ ‫نهایی‬ ‫وزن‬
‫معنی‬ ‫اختالف‬ ‫و‬ ‫داد‬
‫گروه‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬ ‫داری‬
( ‫داشت‬ ‫ها‬
05
/
0
P<
.)
‫ارف‬
‫ا‬‫مص‬
‫خوراک‬
‫به‬
‫عوام‬
‫مانند‬ ‫متعددی‬
‫وزن‬
،‫زنده‬
‫تولید‬
،‫ایر‬
‫ا‬‫ش‬
‫مرحله‬
،‫شیردهی‬
‫شرایط‬
‫اقل‬
،‫یمی‬
‫عوام‬
،‫مدیریتی‬
‫وضعیت‬
،‫بدنی‬
‫نو‬
‫و‬
‫یت‬ ‫کیف‬
‫اجزای‬
‫خوراک‬
‫به‬
‫ویژه‬
‫فه‬ ‫علو‬
‫اتگی‬‫ا‬‫بسا‬
‫دارد‬
(
Broderick,
2003
‫پژوهش‬ ‫تایج‬ ‫ن‬ .)
‫تخمیر‬ ‫ند‬ ‫فرآی‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫منبع‬ ‫اثر‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫شکمبه‬
(
Stockdale, 2007
.)
‫م‬ ‫از‬ ‫برخی‬
‫کاهش‬ ‫حققین‬
‫مصاارف‬
‫خوراک‬
‫را‬
‫در‬
‫جیره‬
‫های‬
‫حاوی‬
‫کانوال‬ ‫کنجاله‬
‫در‬
‫مقایسااه‬
‫با‬
‫جیره‬
‫های‬
‫حاوی‬
‫کنجاله‬
‫سااویا‬
‫گزارش‬
( ‫کردند‬
Mazhari et al., 2009
‫که‬ )
‫به‬
‫وجود‬ ‫دلی‬
‫گلوکوزینوالت‬
‫باال‬
‫در‬
‫کنجاله‬
‫کانوال‬
،
‫یافت‬ ‫کاهش‬ ‫خوراک‬ ‫صرف‬‫م‬
(
Mahmoud et al.,
2001
)
‫؛‬
‫ّا‬‫م‬‫ا‬
‫چون‬
‫کنجاله‬
‫کانوالیی‬
‫که‬
‫امروزه‬
‫در‬
‫ایران‬
‫اتفاده‬
‫ا‬‫اسا‬
‫م‬
‫ی‬
‫اود‬
‫ا‬‫ش‬
،
‫دارای‬
‫گلوکوزینوالت‬
‫و‬
‫اید‬
‫ا‬‫اس‬
‫ایک‬
‫ا‬‫اروس‬
‫پایینی‬
‫ات‬
‫ا‬‫اس‬
،
‫اثری‬
‫بر‬
‫صرف‬ ‫م‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫ها‬
‫شت‬ ‫ندا‬
‫و‬
‫آزمایش‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫گاوها‬
‫هر‬
‫دو‬
‫جیره‬
‫را‬
‫تقریب‬
ً‫ا‬
‫به‬
‫طور‬
‫مصرف‬ ‫یکسان‬
( ‫کردند‬
Mahmoud et al., 2001
)
.
‫مصرف‬
‫اختیاری‬
‫ماده‬
‫خشک‬
‫علوفه‬
‫گوسفند‬ ‫در‬
‫بیشتر‬
‫به‬
‫محتوای‬
‫الیاف‬
‫نامحلول‬
‫در‬
‫شوینده‬
‫خنثی‬
‫دارد‬ ‫بستگی‬
‫و‬
‫همبستگی‬
‫منفی‬
‫میان‬
‫حجم‬
‫خوراک‬
‫مصاارفی‬
‫و‬
‫مقدار‬
‫ساالولی‬ ‫دیواره‬
‫وجود‬
( ‫دارد‬
Allen,
2000
)
.
‫پژوهشگران‬
‫مخل‬ ‫افزودن‬ ‫که‬ ‫دادند‬ ‫نشان‬
‫سو‬ ‫روغن‬ ‫وط‬
‫ی‬
‫ا‬
‫ماه‬ ‫و‬
‫ی‬
‫ب‬
‫ه‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫پروار‬
‫ی‬
‫ت‬
‫ی‬
‫ث‬
‫ی‬
‫ر‬
‫منف‬
‫ی‬
‫قابل‬ ‫بر‬
‫ی‬
‫ت‬
‫مغذ‬ ‫مواد‬ ‫ام‬‫ا‬‫هضا‬
‫ی‬
‫آل‬ ‫(ماده‬
‫ی‬
،
‫د‬ ،‫خشاااک‬ ‫ماده‬
‫ی‬
‫واره‬
‫الول‬‫ا‬‫سا‬
‫ی‬
‫کربوه‬ ‫و‬
‫ی‬
‫درات‬
‫ها‬
‫ی‬
‫غ‬
‫ی‬
‫رف‬
‫ی‬
‫بر‬
‫ی‬
‫ماده‬ ‫و‬ )
‫مصرف‬ ‫خشک‬
‫ی‬
‫نداشت‬
(
Ferreira et al., 2016
)
،
‫از‬ ‫استفاده‬ ‫چند‬ ‫هر‬
‫روغن‬
‫ها‬
‫در‬
‫جی‬
‫ره‬
‫ح‬
‫ی‬
،‫وانات‬
‫مز‬
‫ا‬
‫ی‬
‫ا‬
‫ی‬
‫متعدد‬
‫ی‬
،‫دارد‬
‫به‬ ‫ّا‬‫م‬‫ا‬
‫دل‬
‫ی‬
‫فساد‬
‫پذ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫ز‬
‫ی‬
‫اد‬
‫نگهدار‬ ‫مشکالت‬ ‫و‬
‫ی‬
،
‫از‬ ‫استفاده‬
‫آن‬
‫ها‬
‫با‬
‫محدو‬
‫د‬
‫ی‬
‫ت‬
‫و‬ ‫است‬ ‫همراه‬
‫روغن‬ ‫باال‬ ‫سطوح‬ ‫از‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬
‫به‬
‫منف‬ ‫اثرات‬ ‫علت‬
‫ی‬
‫روغن‬
‫های‬
‫غ‬
‫ی‬
‫ر‬
‫شبا‬ ‫ا‬
‫مصرف‬ ‫خوراک‬ ‫کاهش‬ ‫باعث‬
‫ی‬
‫م‬
‫ی‬
( ‫گردد‬
Allen, 2000
.)
‫ظاهري‬ ‫هضم‬ ‫قابليت‬
‫مغذي‬ ‫مواد‬
‫به‬ ‫مربوط‬ ‫نتایج‬
‫قابل‬
‫ی‬
‫ت‬
‫ام‬‫ا‬‫هضا‬
‫ظاهری‬
‫مواد‬
‫حاصااا‬ ‫مغذی‬
‫از‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫ها‬
‫روغن‬ ‫متفاوت‬ ‫مقادیر‬ ‫با‬ ‫شاااده‬ ‫مکم‬ ‫ی‬
‫چرب‬ ‫و‬
‫جدول‬ ‫در‬ ‫ی‬
3
.‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬
‫داده‬ ‫آماری‬ ‫نتایج‬
‫میانگین‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫آزمایش‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫حاص‬ ‫های‬
‫مواد‬ ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ،‫شک‬‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ظاهری‬ ‫ضم‬‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضرایب‬
‫م‬
‫جیره‬ ‫بین‬ ‫غذی‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫آزمایش‬ ‫مختلف‬ ‫های‬
‫ات‬
‫ا‬‫داشا‬ ‫وجود‬ ‫داری‬
(
05
/
0
>
P
)
.
‫به‬
‫طور‬
‫ی‬
‫که‬
،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضریب‬ ‫شترین‬ ‫بی‬
‫ارف‬
‫ا‬‫مصا‬ ‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫گروهی‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬
‫گروه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫ند‬‫بود‬ ‫کرده‬
‫های‬
1
،
5
‫و‬
6
‫معنی‬ ‫اختالف‬
( ‫داری‬
05
/
0
>
P
)
.‫داشت‬
،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬
‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬
...
509
‫جدول‬
2
-
‫ج‬ ‫اثر‬
‫یره‬
‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫میانگین‬ ‫و‬ ‫مصرفی‬ ‫خوراک‬ ‫میانگین‬ ‫بر‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬
Table 2- Effect of experimental diets on average feed intake
‫جیره‬
‫آزمایشی‬ ‫های‬
Experimental diets
‫ها‬ ‫فراسنجه‬
Parameters ‫احتمال‬
‫داری‬ ‫معنی‬
P-value
‫خطای‬
‫استاندارد‬
‫میانگین‬
SEM
‫گروه‬
7
Group 7
‫گروه‬
6
Group 6
‫گروه‬
5
Group 5
‫گروه‬
4
Group 4
‫گروه‬
3
Group 3
‫گروه‬
2
Group 2
‫گروه‬
1
‫شاهد‬ ‫(جیره‬
)
Group 1
0
.
00
15
.
76
a
230
a
236
a
241
a
229
a
236
a
245
b
205
‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫متوسط‬
)‫(گرم‬ ‫روزانه‬
Average daily
weight gain (g)
0
.
14
0
.
413
1
.
50
1
.
53
1
.
47
1
.
55
1
.
53
1
.
49
1
.
52
‫خو‬ ‫مصرف‬
‫روزانه‬ ‫راک‬
)‫(کیلوگرم‬
Daily feed intake
(kg)
0
.
21
4
.
501
90
.
00
91
.
80
88
.
20
93
.
00
91
.
80
89
.
40
91
.
20
‫مصرف‬ ‫خوراک‬
‫ی‬
‫ک‬
‫(ک‬ ‫دوره‬
‫ی‬
‫لوگرم‬
)
Average dry
matter (kg)
0
.
00
2
.
231
13
.
a
80
14
.
a
16
14
.
a
60
13
.
a
74
14
.
a
16
14
.
a
70
12
.
b
30
‫دوره‬ ‫ک‬ ‫وزن‬ ‫اضافه‬
)‫(کیلوگرم‬
Average total
weight gain(kg)
0
.
00
0
.
951
6
.
b
52
6
.
b
48
6
.
b
04
6
.
b
76
6
.
b
48
6
.
b
08
7
.
a
41
‫(خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬
‫اضافه‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫خورده‬
)‫زنده‬ ‫وزن‬
/ ‫(کیلوگرم‬
)‫کیلوگرم‬
Feed conversion
ratio (kg/kg)
1
‫ت‬
‫ی‬
‫مارهای‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫شام‬
‫گروه‬ :
1
-
‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
2
-
‫گ‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
‫روه‬
3
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
4
-
‫گروه‬ ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
5
-
،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬
‫گروه‬
6
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
7
-
‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
2
‫ا‬
‫عداد‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬
( ‫دارند‬ ‫دار‬
05
/
0
<
P
.)
1
Experimental diets including: Group 1- control group (no additive), Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4-
(2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6 (4% canola oil), group 7 (4% tallow).
2
Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05).
‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضریب‬ ‫کمترین‬
‫هیچ‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫شاااهد‬ ‫گروه‬ ‫به‬ ‫مربوط‬
‫روغنی‬ ‫گونه‬
‫م‬
‫صاارف‬
‫نکرده‬
‫بودند‬
.
‫پس‬
‫م‬
‫ی‬
‫توان‬
‫نت‬
‫ی‬
‫جه‬
‫افزایش‬ ‫عث‬ ‫با‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫نابع‬ ‫م‬ ‫که‬ ‫فت‬ ‫گر‬
‫می‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫هضااام‬ ‫قابلیت‬
‫محققین‬ ‫از‬ ‫گروهی‬ ‫نتایج‬ ‫با‬ ‫که‬ ،‫گردد‬
(
Awawdeh et al., 2009
)
‫روی‬ ‫که‬
‫بره‬
‫های‬
‫تغذ‬
‫ی‬
‫ه‬
‫شااده‬
‫با‬
‫روغن‬
‫اویا‬
‫ا‬‫س‬
‫و‬
‫روغن‬
‫مطابقت‬ ،‫بود‬ ‫اتوران‬
‫ا‬‫رس‬
.‫ات‬
‫ا‬‫داش‬
‫این‬
‫جیره‬
‫ها‬
‫بر‬
‫قابلیت‬
‫ضم‬ ‫ه‬
،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬
‫ماده‬
‫آلی‬
‫و‬
‫پروتئین‬
‫تیثیری‬
( ‫شت‬ ‫ندا‬
Awawdeh
et al., 2009
.)
‫همان‬
‫گونه‬
‫که‬
‫داده‬ ‫اان‬
‫ا‬‫نش‬
‫اد‬
‫ا‬‫ش‬
،
‫افزودن‬
‫اطوح‬
‫ا‬‫س‬ ‫در‬ ‫روغن‬
‫م‬
‫ختلف‬
‫ت‬
‫ی‬
‫ثیر‬
‫معنی‬
‫داری‬
‫بر‬
‫قابلیت‬
‫هضم‬
‫پروتئین‬
‫نداشت‬
.
‫محققین‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬
‫شان‬‫ن‬
‫دادند‬
‫که‬
‫تغذیه‬
‫بیش‬
‫سیدهای‬‫ا‬ ‫ازحد‬
‫چرب‬
‫غیراشبا‬
‫می‬
‫تواند‬
‫اثرات‬
‫سمی‬
‫میکروب‬ ‫بر‬
‫های‬
‫شکمبه‬
‫بگذارد‬
‫و‬
‫در‬
‫نت‬
‫ی‬
‫جه‬
،
‫به‬
‫کاهش‬
‫یاف‬ ‫ال‬ ‫ام‬‫ا‬‫هضا‬
‫منجر‬
( ‫اود‬‫ا‬‫شا‬
Jenkins and
Palmquist, 1984
)
‫تفاوت‬
‫در‬
‫اثرات‬
‫مکم‬
‫چربی‬
‫بر‬
‫قابلیت‬
‫هضم‬
‫مواد‬
‫مغذی‬
‫به‬
‫میزان‬
‫اسیدهای‬
‫چرب‬
‫آزاد‬
‫و‬
‫درجه‬
‫اشبا‬
‫چربی‬
‫بستگی‬ ‫ها‬
‫دارد‬
(
Wu et al.,
1989
.)
‫گزارش‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫گروهی‬
‫کردند‬
‫که‬
‫افزودن‬ ‫با‬
50
‫گرم‬
‫در‬
‫کیلوگرم‬
‫روغن‬
‫سویا‬
‫به‬
‫جیره‬
‫قابلیت‬
‫هضم‬
‫اجزا‬
‫ی‬
‫ال‬
‫یاف‬
‫و‬
‫ماده‬
‫خشک‬
‫تحت‬
‫تیثیر‬
،‫نگرفت‬ ‫قرار‬
‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬
‫قابلیت‬
‫ضم‬ ‫ه‬
‫چرب‬
‫ی‬
‫افزایش‬
‫یافت‬
(
Bhatt et al., 2011
.)
‫عواملی‬
‫همچون‬
‫سن‬
،‫دام‬
‫مصرف‬
‫خوراک‬
‫ترکیب‬ ‫و‬
‫شیمیایی‬
‫جیره‬
‫صرفی‬ ‫م‬
‫بر‬
‫قابلیت‬
‫ضم‬ ‫ه‬
‫مواد‬
‫مغذی‬
‫خوراک‬
‫تیثیر‬
‫دارند‬
.
‫در‬
‫این‬
‫میان‬
،
‫افزوده‬ ‫روغن‬
‫شده‬
‫به‬
‫جیره‬
‫به‬
‫عنوان‬
‫عام‬
‫صلی‬ ‫ا‬
‫تیثیرگذار‬
‫بر‬
‫قابل‬
‫ی‬
‫ت‬
510
‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬
15
‫شماره‬ ،
4
‫زمستان‬
1402
‫ام‬
‫ا‬‫هض‬
‫مواد‬
‫مغذی‬
‫خوراک‬
‫به‬
‫اوب‬
‫ا‬‫محس‬ ‫جیره‬
‫می‬
‫اود‬
‫ا‬‫ش‬
(
Wu et al.,
1989
.)
‫نرخ‬
‫عبور‬
،‫خوراک‬
‫از‬
‫ستگی‬‫همب‬ ‫شکمبه‬
‫مثبتی‬
‫با‬
‫صرف‬‫م‬
‫خوراک‬
.‫دارد‬
‫وقتی‬
‫دام‬
‫اتر‬
‫ا‬‫بیش‬
‫می‬ ‫ارف‬
‫ا‬‫مص‬ ‫خوراک‬
،‫کند‬
‫مواد‬
‫امی‬
‫ا‬‫هض‬
‫با‬
‫نرخ‬
‫بیشتری‬
‫ستگاه‬‫د‬ ‫از‬
‫گو‬
‫ارش‬
‫عبور‬
‫می‬
‫کنند‬
‫و‬
‫قابلیت‬
‫ماده‬ ‫هضم‬
‫خشک‬
‫کاهش‬
‫می‬
‫یابد‬
.(Varga and Kolver., 1997)
‫جدول‬
3
-
‫ج‬ ‫اثر‬
‫ی‬
‫ره‬
‫های‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫ضرا‬ ‫بر‬
‫ی‬
‫ب‬
‫قابل‬
‫ی‬
‫ت‬
‫ظاهر‬ ‫هضم‬
‫ی‬
‫مغذ‬ ‫مواد‬
‫ی‬
)‫(درصد‬
Table 3 - Effect of experimental diets on the average apparent digestibility coefficient of nutrients (percentages).
‫جیره‬
‫آزمایشی‬ ‫های‬
Experimental diets
‫فراسنجه‬
‫ها‬
)‫(درصد‬
Parameters (%) ‫معنی‬ ‫احتمال‬
‫داری‬
P-value
‫خطای‬
‫استاندارد‬
‫میانگین‬
SEM
‫گروه‬
7
Group 7
‫گروه‬
6
Group 6
‫گروه‬
5
Group 5
‫گروه‬
4
Group 4
‫گروه‬
3
Group 3
‫گروه‬
2
Group 2
‫گروه‬
1
‫شاهد‬ ‫(جیره‬
)
Group 1
0.00
2.49
a
75.20
a
76.70
a
75.52
b
71.20
b
76.70
a
76.52
b
69.66
‫خشک‬ ‫ماده‬
Dry matter
0.01
4.04
a
75.45
a
76.70
a
74.02
a
71.45
a
78.70
a
78.02
b
70.41
‫آلی‬ ‫ماده‬
Organic matter
0.12
8.33
76.95
76.95
75.52
74.95
77.25
77.52
75.21
‫خام‬ ‫پروتئین‬
Crude protein
0.00
5.81
b
70.20
a
75.45
b
70.52
c
66.20
a
80.25
a
79.12
c
64.16
‫خام‬ ‫چربی‬
crude
Fat
1
‫ت‬
‫ی‬
‫مارهای‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫شام‬
‫گروه‬ :
1
-
‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
2
-
‫گروه‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
3
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
4
-
‫گروه‬ ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
5
-
‫آفتاب‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬
،‫گردان‬
‫گروه‬
6
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
7
-
‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
2
‫ا‬
‫عداد‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬
‫دارند‬ ‫دار‬
(
05
/
0
<
P
.)
1
Experimental diets including: Group 1- control group (no additive) Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4-
(2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6- (4% canola oil), group 7 (4% tallow).
2
Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05).
‫متابوليت‬
‫پالسما‬ ‫هاي‬
‫جیره‬ ‫اثر‬
‫متابولیت‬ ‫بر‬ ‫شی‬‫آزمای‬ ‫های‬
‫جدول‬ ‫در‬ ‫سما‬‫پال‬ ‫های‬
4
‫شان‬‫ن‬
‫غلظت‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫شان‬ ‫ن‬ ‫ضر‬ ‫حا‬ ‫پژوهش‬ ‫از‬ ‫ص‬ ‫حا‬ ‫نتایج‬ .‫ست‬ ‫ا‬ ‫شده‬ ‫داده‬
،‫تابگردان‬ ‫آف‬ ‫روغن‬ ‫دارای‬ ‫جیره‬ ‫در‬ ‫مایش‬ ‫آز‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫پالسااا‬ ‫گلوکز‬
.‫یافت‬ ‫افزایش‬
‫جیره‬ ‫در‬ ‫گلوکز‬ ‫غلظت‬ ‫در‬ ‫افزایش‬ ‫این‬
‫مکم‬ ‫های‬
ً‫ال‬‫احتما‬ ‫اده‬
‫ا‬‫شا‬
‫به‬
‫گلوکز‬ .‫ات‬
‫ا‬‫اس‬ ‫گلوکونئوژنز‬ ‫ایر‬
‫ا‬‫مس‬ ‫در‬ ‫گلوکز‬ ‫افزایش‬ ‫دلی‬
‫یکی‬
‫از‬
‫پیش‬
‫سازها‬
‫ی‬
‫سیاری‬‫ب‬
‫از‬
‫فرآیندهای‬
‫متابولیکی‬
‫بدن‬ ‫در‬
‫حیوانات‬
‫م‬
‫ی‬
‫شد‬‫با‬
‫و‬
‫غلظت‬
‫آن‬
‫در‬
‫خون‬
‫به‬
‫شدت‬
‫کنترل‬
‫م‬
‫ی‬
‫شود‬
،
‫به‬
‫طور‬
‫ی‬
‫که‬
‫متوسط‬
‫غلظت‬
‫گلوکز‬
‫خون‬
‫در‬
‫گاوهای‬
‫پر‬
‫تولید‬
‫در‬
‫اه‬
‫ا‬‫سا‬
‫تا‬
‫چهار‬
‫هفته‬
‫اول‬
‫پس‬
‫از‬
‫زایمان‬
‫بین‬
40
‫تا‬
50
‫میلی‬
‫گرم‬
‫در‬
‫دسی‬
‫لیتر‬
.‫است‬
‫بنابراین‬
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫جیره‬
‫ها‬
‫پیش‬
‫سازها‬
‫ی‬
‫کمتری‬ ‫گلوکوژنیک‬
‫فراهم‬
،‫کند‬
‫تغییر‬
‫متابولیسم‬
‫برای‬
‫حفظ‬
‫هموستازی‬
‫اتفاق‬ ‫گلوکز‬
‫م‬
‫ی‬
( ‫افتد‬
Emanuelson, 1989
.)
‫برخالف‬
‫تری‬ ‫و‬ ‫گلوکز‬
‫و‬ ‫اما‬
‫ا‬‫پالسا‬ ‫ک‬ ‫پروتئین‬ ‫غلظت‬ ،‫ایرید‬
‫ا‬‫گلیسا‬
‫آلبوم‬
‫ی‬
‫ن‬
‫در‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫منابع‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫پالسما‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫ها‬
‫ن‬ ‫قرار‬
‫گرفت‬
‫و‬
‫ه‬
‫ی‬
‫چ‬
‫گونه‬
‫معنی‬ ‫اختالف‬
‫جیره‬ ‫بین‬ ‫داری‬
.‫نشد‬ ‫مشاهده‬ ‫ها‬
‫توجه‬ ‫با‬
‫به‬
‫گزارش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫ضادی‬ ‫مت‬
‫که‬
‫در‬
‫مورد‬
‫اثر‬
‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬
‫بر‬
‫جمعیت‬
‫باکتریایی‬
‫و‬
‫تخمیرات‬
‫وجود‬
،‫دارد‬
‫ضاوت‬ ‫ق‬
‫مورد‬ ‫در‬
‫سنجه‬ ‫فرا‬
‫های‬
‫خونی‬
‫بدون‬
‫انجام‬
‫شاتی‬ ‫آزمای‬
‫صوص‬ ‫خ‬ ‫در‬
‫تعیین‬
‫جمعیت‬
‫باکتر‬
‫ی‬
‫ها‬
‫ی‬
،‫شکمبه‬
،‫آمونیاک‬ ‫میزان‬
‫اسیدهای‬
‫چرب‬
‫فرار‬
‫و‬
‫پروتئین‬
‫میکروبی‬
‫دشواری‬ ‫کار‬
‫است‬
.
‫محققین‬
‫کردند‬ ‫گزارش‬
،
‫سطح‬
‫تری‬
‫گل‬
‫ی‬
‫س‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫د‬
‫و‬
‫سترول‬‫کل‬
‫خون‬
‫با‬
‫ارف‬
‫ا‬‫مص‬
‫جیره‬
‫دانه‬ ‫حاوی‬
‫کانوالی‬
‫حفاظت‬
‫اده‬
‫ا‬‫ش‬
‫ابت‬
‫ا‬‫نس‬
‫به‬
‫حفاظت‬
‫نشاااده‬
‫باالتر‬
‫بود‬
‫و‬
‫کانوال‬ ‫له‬ ‫جا‬ ‫کن‬
‫اثر‬
‫معنی‬
‫داری‬
‫بر‬
،‫اولین‬‫ا‬‫انسا‬
‫تری‬
‫گلیسیرید‬
‫و‬
‫کلسترول‬
( ‫نداشت‬
Delbecchi et al., 2001
.)
‫نظر‬ ‫به‬
‫م‬
‫ی‬
‫رساااد‬
،
‫جیره‬ ‫در‬
‫جذب‬ ‫و‬ ‫هضااام‬ ،‫چربی‬ ‫حاوی‬ ‫های‬
‫اساات‬ ‫توانسااته‬ ‫و‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫جیره‬ ‫از‬ ‫شااده‬ ‫تیمین‬ ‫چرب‬ ‫اساایدهای‬
‫متابولیت‬ ‫از‬ ‫ضی‬‫بع‬
‫ولی‬ .‫دهد‬ ‫افزایش‬ ‫را‬ ‫چربی‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫سمایی‬ ‫پال‬ ‫های‬
‫معنی‬ ‫ولی‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫حاالت‬ ‫بعضی‬ ‫در‬ ‫اینکه‬
‫ا‬ ‫نبوده‬ ‫دار‬
‫ست‬
،
‫می‬
‫تواند‬
‫به‬
‫با‬ ‫ناهمسااو‬ .‫باشااد‬ ‫آزمایش‬ ‫در‬ ‫چربی‬ ‫از‬ ‫اسااتفاده‬ ‫پایین‬ ‫سااطح‬ ‫دلی‬
‫برخی‬ ‫در‬ ‫حاضاار‬ ‫پژوهش‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫سااطح‬ ،‫چربی‬ ‫مکم‬ ‫از‬ ‫اسااتفاده‬
‫تری‬
‫گل‬
‫ی‬
‫ساا‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫د‬
‫خون‬ ‫پالساامای‬
(
Avial et al., 2000
)
‫کلسااترول‬ ‫و‬
(
Lacount et al., 1994
Salado et al., 2004;
)
‫ر‬
‫داد‬ ‫افزایش‬ ‫ا‬
.
،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬
‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬
...
511
‫جدول‬
4
-
‫ج‬ ‫اثر‬
‫ی‬
‫ره‬
‫های‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫خون‬ ‫های‬ ‫فراسنجه‬ ‫بر‬
‫ی‬
Table 4- Effect of experimental diets on plasma metabolites
‫جیره‬
‫آزمایشی‬ ‫های‬
Experimental diets
‫فراسنجه‬
‫ها‬
Parameters
‫احتمال‬
‫داری‬ ‫معنی‬
P-value
‫خطای‬
‫استاندارد‬
‫میانگین‬
SEM
‫گروه‬
7
Group7
‫گرو‬
‫ه‬
6
Group 6
‫گروه‬
5
Group 5
‫گروه‬
4
Group 4
‫گروه‬
3
Group 3
‫گروه‬
2
Group 2
‫گروه‬
1
‫شاهد‬ ‫(جیره‬
)
Group 1
0.00
0.69
a
60.85
a
60.60
a
61.68
a
62.85
b
56.85
b
55.60
b
58.68
‫گلوکز‬
(
‫میلی‬
‫دسی‬ ‫در‬ ‫گرم‬
)‫لیتر‬
)
1
-
(g/dl
Glucose
0.00
3.80
b
45.75
a
49.52
b
45.40
a
49.90
b
45.75
a
2
46.5
b
46.52
‫(میلی‬ ‫کلسترول‬
‫در‬ ‫گرم‬
)‫لیتر‬ ‫دسی‬
)
1
-
(g/dl
Cholesterol
0.00
0.38
14.25
14.20
14.45
14.27
15.25
15.20
14.75
‫تری‬
‫گل‬
‫ی‬
‫س‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫د‬
(
‫میلی‬
‫گ‬
‫در‬ ‫رم‬
)‫لیتر‬ ‫دسی‬
)
1
-
(g/dl
Triglyceride
0.39
0.04
7.87
7.60
7.80
7.62
7.80
7.60
7.60
‫(گرم‬ ‫پالسما‬ ‫پروتئین‬ ‫ک‬
‫لیتر‬ ‫دسی‬ ‫در‬
)
otal plasma protein
T
)
1
-
(g/dl
0.11
0.03
4.02
4.52
4.37
4.31
4.32
4.25
4.27
‫لیتر‬ ‫دسی‬ ‫در‬ ‫(گرم‬ ‫آلبومین‬
)
)
1
-
dl
/
Albumin (g
1
‫ت‬
‫ی‬
‫مارهای‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫شام‬
‫گروه‬ :
1
-
‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
2
-
‫گروه‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
3
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
4
-
،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
‫گروه‬
5
-
،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬
‫گروه‬
6
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
7
-
‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
2
.
‫ا‬
‫عداد‬
‫دارند‬ ‫دار‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬
(
05
/
0
<
P
.)
1.
Experimental diets including: Group 1- control group (no additive) Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4-
(2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6 (4% canola oil), group 7 (4% tallow).
2
.
Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05).
‫تول‬ ‫عملکرد‬
‫ي‬
‫د‬
‫مثل‬
‫ی‬
‫نتا‬
‫ی‬
‫ج‬
‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫به‬ ‫مربوط‬
‫ی‬
‫د‬
‫مثل‬
‫ی‬
‫در‬
‫جدول‬
5
‫شااده‬ ‫داده‬ ‫نشااان‬
‫اتن‬
‫ا‬‫آبسا‬ ‫نرخ‬ .‫ات‬
‫ا‬‫اسا‬
‫ی‬
،
‫بره‬ ‫نرخ‬
‫زایی‬
‫و‬
‫نرخ‬
‫در‬ ‫دوقلوزایی‬
‫ب‬
‫ی‬
‫ن‬
‫گروه‬
‫های‬
‫مختلف‬
‫اتالف‬ ‫اخ‬
‫ای‬ ‫معن‬
‫داری‬
‫وجود‬
‫داشت‬
(
05
/
0
>
P
.)
‫ب‬
‫ی‬
‫شتر‬
‫ی‬
‫ن‬
‫نرخ‬
‫آبستن‬
‫ی‬
(
100
‫بره‬ ‫نرخ‬ ،)‫درصد‬
‫زایی‬
(
125
‫گروه‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ )‫درصد‬
‫های‬
4
‫و‬
5
‫سا‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫بود‬
‫ی‬
‫ر‬
‫گروه‬
‫ها‬
‫اخاااتالف‬
‫معنااای‬
‫دا‬
‫ری‬
‫داشت‬
(
05
/
0
>
P
.)
‫فحل‬ ‫نرخ‬
‫ی‬
‫ها‬ ‫گروه‬ ‫همه‬ ‫در‬
‫ی‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫شااا‬
‫ی‬
100
‫تمام‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫درصاااد‬
‫ی‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
.‫شدند‬ ‫فح‬
،‫بنابراین‬
‫ه‬
‫ی‬
‫چ‬
‫اختالف‬
‫ی‬
‫ب‬
‫ی‬
‫ن‬
‫ها‬ ‫گروه‬
‫ی‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫از‬
‫فحل‬ ‫عالوم‬ ‫مشاهده‬ ‫نظر‬
‫ی‬
‫ند‬ ‫وجود‬
‫اشت‬
.
‫کلزا‬ ‫روغن‬
‫ی‬
‫ک‬
‫غذا‬ ‫روغن‬
‫یی‬
‫ک‬ ‫با‬
‫ی‬
‫ف‬
‫ی‬
‫ت‬
‫باال‬
،
‫کمتر‬ ‫با‬
‫ی‬
‫ن‬
‫قد‬ ‫م‬
‫ار‬
‫س‬‫ا‬
‫ی‬
‫دها‬
‫ی‬
‫ب‬ ‫در‬ ‫شبا‬‫ا‬ ‫چرب‬
‫ی‬
‫ن‬
‫رو‬ ‫همه‬
‫غن‬
‫باال‬ ‫مقدار‬ ،‫ها‬
‫ی‬
‫س‬‫ا‬
‫ی‬
‫د‬
‫اولئ‬
‫ی‬
‫ک‬
‫مقاد‬ ‫و‬
‫ی‬
‫ر‬
‫مف‬
‫ی‬
‫د‬
‫ی‬
‫اس‬ ‫از‬
‫ی‬
‫د‬
‫ل‬
‫ی‬
‫نولئ‬
‫ی‬
‫ک‬
‫اس‬ ‫و‬
‫ی‬
‫د‬
‫ل‬
‫ی‬
‫نولن‬
‫ی‬
‫ک‬
‫با‬
‫ی‬
‫ک‬
‫بس‬ ‫نسبت‬
‫ی‬
‫ار‬
.‫است‬ ‫خوب‬
‫افزا‬ ‫سودمند‬ ‫اثرات‬
‫ی‬
‫ش‬
‫چرب‬
‫ی‬
‫ج‬
‫ی‬
‫ره‬
‫مطا‬ ‫در‬
‫لعات‬
‫ز‬
‫ی‬
‫اد‬
‫ی‬
‫داده‬ ‫شان‬ ‫ن‬
‫به‬ ،‫است‬ ‫شده‬
‫طور‬
‫ی‬
‫که‬
‫مکم‬
‫کردن‬
‫اسی‬
‫دها‬
‫ی‬
‫غ‬ ‫چرب‬
‫ی‬
‫راشبا‬
‫ج‬ ‫در‬
‫ی‬
‫ره‬
‫م‬ ‫مختلف‬ ‫طرق‬ ‫به‬
‫ی‬
‫ند‬ ‫توا‬
‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬
‫ی‬
‫ث‬ ‫دم‬
‫تیث‬
‫ی‬
‫ر‬
‫گذا‬
‫ر‬
‫اد‬
‫ا‬‫شاا‬
(
Ferreira et al., 2016 and Lucy et al., 1986
.)
‫نتیجه‬
‫کلی‬ ‫گیری‬
‫در‬
، ‫مجمو‬
‫اتفا‬‫ا‬‫اسا‬
‫ده‬
‫از‬
‫روغن‬
‫در‬ ‫میش‬ ‫در‬ ‫جانوری‬ ‫و‬ ‫گیاهی‬ ‫های‬
‫میش‬ ‫تولیدمثلی‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫مثبتی‬ ‫تیثیر‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫داده‬ ‫شان‬ ‫ن‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬
‫شاخص‬ ‫بهبود‬ ‫باعث‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ‫شت‬ ‫دا‬
‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫عملکردی‬ ‫های‬
‫گرد‬
‫درصااد‬ ‫چهار‬ ‫و‬ ‫دو‬ ‫بین‬ ‫که‬ ‫شااد‬ ‫داده‬ ‫نشااان‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫نتایج‬ .‫ید‬
‫روغن‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫جیره‬ ‫در‬ ‫اده‬
‫ا‬‫ش‬ ‫اتفاده‬
‫ا‬‫اس‬ ‫های‬
‫وجود‬ ‫ای‬
‫ا‬‫ااخص‬
‫ا‬‫ش‬ ‫و‬ ‫دار‬
‫به‬ ‫و‬ ‫نداشت‬
‫هزینه‬ ‫نرخ‬ ‫کاهش‬ ‫منظور‬
‫در‬ ‫درصد‬ ‫دو‬ ‫میزان‬ ،‫مصرفی‬ ‫های‬
‫می‬ ‫پیشنهاد‬ ‫جیره‬
.‫گردد‬
512
‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬
15
‫شماره‬ ،
4
‫زمستان‬
1402
‫جدول‬
5
-
‫تولید‬ ‫عملکرد‬ ‫مقایسه‬
‫گروه‬ ‫در‬ ‫مثلی‬
‫آزمایش‬ ‫مختلف‬ ‫های‬
Table 5- Comparison of reproductive performance in different experimental groups
‫جیره‬
‫آزمایشی‬ ‫های‬
Experimental diets
‫فراسنجه‬
‫ها‬
*
Parameters
‫معنی‬ ‫احتمال‬
‫داری‬
P-value
‫خطای‬
‫استاندارد‬
‫میانگین‬
SEM
‫گروه‬
7
Group 7
‫گروه‬
6
Group 6
‫گروه‬
5
Group 5
‫گروه‬
4
Group 4
‫گر‬
‫وه‬
3
Group 3
‫گروه‬
2
Group 2
‫گروه‬
1
‫شاهد‬ ‫(جیره‬
)
Group 1
0.00
6.22
b
(7/8)
87.5
c
(6/8)
75
a
(8/8)
100
a
(8/8)
100
b
(7/8)
87.5
c
(5/8)
62.5
c
(6/8)
75
)‫(درصد‬ ‫آبستنی‬ ‫نرخ‬
Pregnancy rates (%)
0.00
5.35
b
(8/8)
100
b
(9/8)
112.5
a
(10/8)
125
a
(10/8)
125
a
0/8)
(1
125
b
(9/8)
112.5
b
(8/8)
100
‫بره‬ ‫نرخ‬
)‫(درصد‬ ‫زایی‬
Lambing rate (%)
0.00
1.20
b
(1/8)
12.5
a
(0/8)
0
b
(1/8)
12.5
a
(0/8)
0
a
(0/8)
0
a
(0/8)
0
a
(0/8)
0
‫مرده‬ ‫نرخ‬
)‫(درصد‬ ‫زایی‬
Mortality rate (%)
0.00
2.12
c
(1/8)
12.5
a
(3/8)
37.5
b
(2/8)
25
b
/8)
(2
25
a
(3/8)
37.5
a
(4/8)
50
b
(2/8)
25
)‫(درصد‬ ‫قلوزایی‬ ‫دو‬ ‫نرخ‬
Twin delivery rate (%)
*
( ‫آبستنی‬ ‫نرخ‬
‫م‬ ‫تعداد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫شده‬ ‫آبستن‬
‫بر‬ ‫تقسیم‬
‫تعداد‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
)‫شده‬ ‫تلقیح‬
،
‫بره‬ ‫نرخ‬
‫زایی‬
‫(بره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫شده‬ ‫متولد‬
‫بر‬ ‫تقسیم‬
‫تعداد‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
،
‫مرده‬
‫زایی‬
‫(بره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫م‬ ‫مرده‬
‫شده‬ ‫تولد‬
‫تقسیم‬
‫بر‬
‫تعداد‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
‫و‬
‫دوقلوزا‬
‫یی‬
‫م‬ ‫(تعداد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫دوقلوزا‬
‫بر‬ ‫تقسیم‬
‫تعداد‬
‫م‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
.
1
‫ت‬
‫ی‬
‫مارهای‬
‫آزما‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫شام‬
‫گروه‬ :
1
-
‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬
2
-
‫گروه‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
3
-
،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
‫گروه‬
4
-
‫گ‬ ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬
‫روه‬
5
-
،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬
‫گروه‬
6
-
‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
7
-
‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬
2
.
‫ا‬
‫عداد‬
‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬
( ‫دارند‬ ‫دار‬
05
/
0
<
P
.)
3
.
‫بره‬ ‫نرخ‬
‫زایی‬
‫(بره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫م‬ ‫به‬ ‫شاااده‬ ‫متولد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
‫کرد‬
‫ه‬
)
،
‫دوقلوزا‬
‫یی‬
‫م‬ ‫(تعداد‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫م‬ ‫به‬ ‫دوقلوزا‬
‫ی‬
‫ش‬
‫زا‬ ‫ها‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
،
‫مرده‬
‫زایی‬
‫(بره‬
‫ها‬
‫ی‬
‫م‬ ‫به‬ ‫شاااده‬ ‫متولد‬ ‫مرده‬
‫ی‬
‫ش‬
‫ها‬
‫ی‬
‫زا‬
‫ی‬
‫مان‬
)‫کرده‬
‫نرخ‬ ‫و‬
.‫آبستنی‬
*
Pregnancy rates (the number of pregnant ewes divided by the number of inseminated ewes), Lambing rate (born lambs divided by the
number of ewes that gave birth), Twin delivery rate (number of twin ewes divided by the number of ewes that gave birth), ) and
Mortality (stillborn lambs divided by the number of ewes that gave birth(
1.
Experimental diets including: Group 1- control group (no additive) Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4-
(2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6 (4% canola oil), group 7 (4% tallow)
2.
Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05).
3
Lambing rate (lambs born to ewes that gave birth), twinning (number of ewes that gave birth to twins), Mortality rate (dead lambs
born to ewes that gave birth) and pregnancy rate.
References
1. Allen, M.C. (2000). Effects of diet on short term regulation of feed intake by lactating dairy cattle. Journal of Dairy Science,
90,2897-2904. DOI: 10.3168/jds.S0022-0302(00)75030-2
2. AOAC. )1990(. Official methods of analysis. Vol. I. 15th
Ed. Association of Official Analytical Chemists, Arlington, VA.
3. Anel, L., Kaabi, M., Abroug, B., Alvarez, M., Anel, E., Boixo, J. C., de laFuente, L. F., & dePaz, P. (2005). Factors
influencing the success of vaginal and laparoscopic artificial insemination in Churra ewes: A field assay. Theriogenology,
63,1235–1247. https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2004.07.001
4. Avial, C. D., Depeters, E. J., Perez-Monti, H., Taylor, J., & Zinn, R. A. (2000). Influences of saturation ratio of supplemental
dietary fat on digestion and milk yield in dairy cows. Journal of Dairy Science, 83,1505-1519.
5. Awawdeh, M. S., Obeidat, B. S., Abdullah, A. Y., & Hananeh, W. M. (2009). Effects of yellow grease or soybean oil on
performance, nutrient digestibility and carcass characteristics of finishing Awassi lambs. Animal Feed Science and
Technology, 153,216-227. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2009.06.013
6. Babaei Kafiabad, M., Sadeghipanah, H., & Karimi, K. (2014). Timing of eCG injection in hormonal treatment program of
estrus induction in TorkiGhashghaei ewes during deep anestrus. Journal of Ruminant Research, 2,113-132. (In Persian).
7. Barrell, G. K., Moenter, S. M., Caraty, A., & Karsch, F. J. (1992). Seasonal changes of gonadotrophin-releasing hormone
secretion in the ewe. Biology of Reproduction, 46,1130-1135. https://doi.org/10.1095/biolreprod46.6.1130
8. Bessa, R. J. B., Portugal, P. V., Mendes, I., & Santos-Silva, J. (2005). Effect of lipid supplementation on growth
performance, carcass and meat quality and fatty acid composition of intramuscular lipids of lambs fed dehydrated lucerne
or concentrate. Livestock Production Science, 96,185-194. https://doi.org/10.1016/j.livprodsci.2005.01.017
9. Bhatt, R., Soren, N., Tripathi, M., & Karim, S. (2011). Effects of different levels of coconut oil supplementation on
performance, digestibility, rumen fermentation and carcass traits of Malpuralambs. Journal Animal Feed Science
Technology, 164,29–37.
10. Broderick., G. A. (2003). Effects of varying dietary protein and energy levels on the production of lactating dairy cows.
Journal of Dairy Science, 86,1370-1381. https://doi.org/10.3168/jds.s0022-0302(03)73721-7
11. Cognie, Y. (1990). Current technologies for synchronization and artificial insemination of sheep (Ed.), Reproductive
physiology of Merino sheep (pp. 202-215). The University of Western, Australia: Nedlands, Perth.
،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬
‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬
...
513
12. Delbecchi, L., Ahnadi, C. E., Kennelly, J. J., & Lacasse, P. (2001). Milk fatty acid composition and mammary lipid
metabolism in Holstein cows fed protected or unprotected canola seeds. Journal of Dairy Science, 84(6),1375-1381.
https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(01)70168-3
13. Didarkhah, M. (2018). Overview browsing the different methods of synchronizing and triggering ovulation. Journal of
Biosafety, 10,31-46. (In Persian).
14. Emanuelson, M. (1989). Rapeseed products of double low cultivars to dairy cows: Effects of long term feeding and studies
on rumen metabolism. In: Report 189, Department of Animal Nutrition and Management, Swedish University of
Agricultural Sciences, Uppsala.
15. Ensminger, M. E., & Olentine, C. G. (1990). Feed and nutrition. First edition, The Ensminger Publishing Company.
California. U.S.A.
16. Fair, S., Hanrahan, J. P., O’Meara, C. M., Duffy, P., Rizos, D., Wade, M., Donovan, A., Boland, M. P., Lonergan, P., &
Evans, A. C. O. (2005). Differences between Belclare and Suffolk ewes in fertilization rate, embryo quality and accessory
sperm number after cervical or laparoscopic artificial insemination. Theriogenology, 63,1995-2005.
https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2004.09.005
17. Ferreira, E. M., Pires, A. V., Susin, I., Gentil, R. S., Parente, M. O. M., Nolli, C. P., Meneghini, R. C. M., Mendes, C. Q., &
Ribeiro, C. V. D. M. (2014). Growth, feed intake, carcass characteristics, and meat fattyacid profile of lambs fed soybean
oil partially replacedby fish oil blend. Journal Animal Feed Science Technology, 187,9-18.
https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2013.09.016
18. Ferreira, E. M., Pires, A. V., Susin, I., Gentil, R. S., Parente, M. O. M., Nolli, C.P., Meneghini, R. C. M., Mendes, C. Q., &
Ribeiro, C. V. D. M. (2016). Nutrient digestibility and ruminal fatty acid metabolism in lambs supplemented with soybean
oil partially replaced by fish oil blend. Journal Animal Feed Science Technology, 216,30-39.
https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2015.09.007
19. Fonseca, J., Maffili, V., Rodrigues, M., Santos, A., Rovay, H., & Neto, A. P. (2018). Effects of hCG on progesterone
concentrations and fertility in cyclic, lactating Alpine goats. Animal Reproduction, 3(4),410-425.
20. Jenkins, T. C., & Palmquist, D. L. (1984). Effect of fatty acids or calcium soaps on rumen and total nutrient digestibility of
dairy rations. Journal of Dairy Science, 67,978–986. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(84)81396-X
21. Kellems, R. O., & Church, D. C. (2002). Livestock feeds and feeding, Thed Pearson Hall, New Jersey.
22. Khorasani, G. R., De Boer, G., Robinson, B., & Kennelly, J. J. (1994). Influence of dietary protein and starch on production
and metabolic responses of dairy cows. Journal of Dairy Science, 77,813–824.
23. Lacount, D. W., Drackley, J. K., Laesch, S. O., & Clark, J. H. (1994). Secretion of oleic acid in milk fat in response to
abomasal infusions of canola or high oleic sunflower fatty acids. Journal of Dairy Science, 77,1372-1385.
24. Lucy, M. C., & Stevenson, J. S. (1986). Gonadotropin-releasing hormone at estrus: Luteinizing hormone, estradiol, and
progesterone during the periestrual and postinsemination periods in dairy cattle. Biology Reproduction, 35,300-311.
25. Machmüller, A. (2006). Medium-chain fatty acids and their potential to reduce methanogenesis in domestic ruminants.
Journal Agriculture Ecosystems & Environment, 112,107–114. https://doi.org/10.1016/j.agee.2005.08.010
26. Mazhari, M., DaneshMesgaran, M., & HeraviMoussavi, A. (2009). Effect of diet containing a variety of Iranian rapeseeds
meal on high producing lactating Holstein cow responses. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8,265-269.
27. Mahmoud, O. M., Haroun, E. M., Sobaih, M. A., Omer, O. H., Adam, S. E. I. (2001). Comparative efficacy of Calotropis
procera latex and sulfadimidine against experimentally-induced Eimeria ovinoidalis infection in Najdi lambs. Small Rumin.
Researche, 42, 130-140. https://doi.org/10.1016/S0921-4488(01)00237-1
28. Roy, A., Mandal, G. P., & Patra, A. K. (2013). Evaluating the performance carcass traits and conjugated linoleic acid content
in muscle and adipose tissues of black Bengal goats fed soybean oil and sunflower oil. Animal Feed Science Technology,
185,43-52. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2013.07.004
29. Salado, E. E., Gagliostro, G. A., Becu-Villalobos, D., & Lacou-Mengido, I. (2004). Partial replacement of corn grain by
hydrogenated oil in grazing dairy cows in early lactation. Journal of Dairy Science, 87,1265-1278.
https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(04)73277-4
30. SAS, Institute. (2003). SAS, user ‘s Guide. Version 9.1 Ed. SAS Institute Inc., Cary, NC.
31. Stockdale, C.R. (2007). Effects of body conditionscore at calving and feeding various types ofconcentrate7 National
Research Council. National Academy of Sciences., Washington Livestock Science, 116, 191-202.
32. Varga, G. A., & Kolver, E. S. (1997). Microbial and animal limitations to fiber digestion and utilization. Journal Nutrition,
127,819-823. https://doi.org/10.1093/jn/127.5.819s
33. Wu, Z., Ohajmata, A., & Palmqaist, D. (1989). Ruminal synthesis, biohydrogenation, and digestibility of fatty acids by dairy
cows. Journal of Dairy Science, 74,3025. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(91)78488-9
34. Zeleke, M., Greyling, J., & Schwalbach, L. (2005). Effect of progestagen and PMSG on oestrous synchronization and
fertility in Dorper ewes during the transition period. Small Ruminant Researche, 56,47-53.
https://doi.org/10.1016/j.smallrumres.2003.12.006

More Related Content

Similar to The Effects of Different Levels and Sources of Oil on Production Performance, Reproduction, Blood Metabolites and Nutrients Digestibility of Kurdish Ewes

Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...
Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...
Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...
Iranian Food Science and Technology Research Journal
 
Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...
Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...
Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...
Iranian Journal of Animal Science Research
 
New Microsoft PowerPoint Presentation
New Microsoft PowerPoint PresentationNew Microsoft PowerPoint Presentation
New Microsoft PowerPoint Presentation
farzane dehghan
 
بررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEM
بررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEMبررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEM
بررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEM
Haleh Hadaegh
 
The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...
The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...
The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...
Iranian Food Science and Technology Research Journal
 
Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...
Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...
Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...
Iranian Journal of Animal Science Research
 
Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...
Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...
Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...
Iranian Food Science and Technology Research Journal
 

Similar to The Effects of Different Levels and Sources of Oil on Production Performance, Reproduction, Blood Metabolites and Nutrients Digestibility of Kurdish Ewes (20)

Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...
Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...
Evaluation of the Quantitative and Qualitative Characteristics of Gluten-free...
 
Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...
Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...
Effect of Wet Litter Biochar, Probiotic and Zeolite on Performance, immunity ...
 
Agriculture development and food journal vol 1-issue 1
Agriculture development and food journal  vol 1-issue 1Agriculture development and food journal  vol 1-issue 1
Agriculture development and food journal vol 1-issue 1
 
Agriculture development and food journal 1
Agriculture development and food journal 1Agriculture development and food journal 1
Agriculture development and food journal 1
 
Ten cancer fighting foods
Ten cancer fighting foodsTen cancer fighting foods
Ten cancer fighting foods
 
Nutrition public health 6th semester Md
Nutrition public health 6th semester  MdNutrition public health 6th semester  Md
Nutrition public health 6th semester Md
 
Agriculture development and food journal vol 6-issue 1
Agriculture development and food journal  vol 6-issue 1 Agriculture development and food journal  vol 6-issue 1
Agriculture development and food journal vol 6-issue 1
 
استفاده از اسید آمینه ترئونین در طیور
استفاده از اسید آمینه ترئونین در طیوراستفاده از اسید آمینه ترئونین در طیور
استفاده از اسید آمینه ترئونین در طیور
 
New Microsoft PowerPoint Presentation
New Microsoft PowerPoint PresentationNew Microsoft PowerPoint Presentation
New Microsoft PowerPoint Presentation
 
Ten cancer causing foods
Ten cancer causing foodsTen cancer causing foods
Ten cancer causing foods
 
بررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEM
بررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEMبررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEM
بررسي امکان توليد بيسکويت کم چرب با استفاده از امولسيفايرDATEM
 
The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...
The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...
The Effect of Production Method and Simultaneous Use of Whey Protein Concentr...
 
سامانه جامع اطلاعات کشاورزی
سامانه جامع اطلاعات کشاورزیسامانه جامع اطلاعات کشاورزی
سامانه جامع اطلاعات کشاورزی
 
Agriculture development and food journal vol 3-issue 1
Agriculture development and food journal  vol 3-issue 1Agriculture development and food journal  vol 3-issue 1
Agriculture development and food journal vol 3-issue 1
 
Effect of end of Season Drought Stress on Morphology, Yield Components and Gr...
Effect of end of Season Drought Stress on Morphology, Yield Components and Gr...Effect of end of Season Drought Stress on Morphology, Yield Components and Gr...
Effect of end of Season Drought Stress on Morphology, Yield Components and Gr...
 
Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...
Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...
Study of Signatures of Positive Selection and Gene Ontology in some Domestic ...
 
Agriculture development and food journal vol 6-issue 2
Agriculture development and food journal  vol 6-issue 2 Agriculture development and food journal  vol 6-issue 2
Agriculture development and food journal vol 6-issue 2
 
Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...
Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...
Pre-harvest Application of Chitosan with Carvacrol on Biochemical, Qualitativ...
 
Probiotics
ProbioticsProbiotics
Probiotics
 
مدیریت دوره گذر
مدیریت دوره گذرمدیریت دوره گذر
مدیریت دوره گذر
 

The Effects of Different Levels and Sources of Oil on Production Performance, Reproduction, Blood Metabolites and Nutrients Digestibility of Kurdish Ewes

  • 1. Iranian Journal of Animal Science Research Homepage: http://ijasr.um.ac.ir Research Article Vol. 15, No.4, 2023, p. 503-513 The Effects of Different Levels and Sources of Oil on Production Performance, Reproduction, Blood Metabolites and Nutrients Digestibility of Kurdish Ewes Masoud Didarkhah 1 , Moosa Vatandoost 2* 1- Assistant Professor, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran. 2- Assistant Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran. *Corresponding Author's Email: m_vatandoost@pnu.ac.ir How to cite this article: Didarkhah, M., & Vatandoost, M. (2023). The effects of different levels and sources of oil on production performance, reproduction, blood metabolites and nutrients digestibility of Kurdish ewes. Iranian Journal of Animal Science Research, 15(4), 503-513. (in Persian with English abstract . ( https://doi.org/10.22067/ijasr.2023.80669.1123 Received: 18-01-2023 Revised: 21-02-2023 Accepted: 22-02-2023 Available Online: 07-06-2022 Introduction:1 One of the most important problems in the sheep breeding industry is its low reproduction capacity. According to the advances made in the field of reproduction, new methods have led to the improvement of the reproduction process. One of the important and effective indicators in reproduction is the level of energy used in the diet during the reproductive season. The use of fat supplements in the diet increases the energy density, and by reducing the inhibitory effects of the negative energy balance, it improves reproductive and productive performance. The right amount of oil consumption guarantees health and food safety. It is recommended that 10% or less of the energy needed by the body per day comes from saturated fat sources and 20-35% of daily energy comes from unsaturated fat. Due to the importance of oil seeds, their cultivation is also very important and they have a wide cultivated area all over the world. The purpose of this research was to investigate the effects of levels and sources of oil and fat on reproductive performance and blood factors of Kurdish sheep. Materials and Methods: The experiment was conducted at the Research Unit Farm of the Light Livestock Breeding Shightogan Delaware Company, located in the southern Khorasan province, Iran. Fifty-six ewes with Non-pregnant with an average age of one year and average body weight of 41.35±2.5 kg were divided into 7 treatments and 8 replications for 60 days (habituation period 14 days). Experimental treatments include: 1- base diet without oil, 2- Basic ration containing 2% sunflower oil, 3- Basic ration containing 2% canola oil, 4- Basic ration containing 2% tallow, 5- Basic ration containing 4% sunflower oil, 6- Basic ration containing 4% canola oil and 7- Basic ration It contained 4% tallow. Estral synchronization was performed in spring with CIDR. Ewes after CIDR (14 day) extraction and PMSG injection as soon as the signs of estrus were observed, the ewes were isolated from the others and artificially inseminated with fresh sperm using the transcortical method. Energy and chemical composition of rations were similar and were examined simultaneously with CIDR removal and estrus observation. Then, in each experiment parameters such as the time of estrus initiation (hour), rate of return to estrus, parturition rate, rate of multiple births, number of lambs and rate of lambing were evaluated Body weight (BW) and body growth measures were recorded First and period End. Data obtained were analyzed by statistical software SAS (version 1.9). Estral synchronization was performed in spring with CIDR. Ewes after CIDR (14 day) extraction and PMSG injection as soon as the signs of estrus were observed, the ewes were isolated from the others and artificially inseminated with fresh sperm using the transcortical method. The nutrition program with software (SRNS) version was adjusted based on the pregnancy diet. ©2023 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source. https://doi.org/10.22067/ijasr.2023.80669.1123
  • 2. 504 ‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬ 15 ‫شماره‬ ، 4 ‫زمستان‬ 1402 Results and Discussion: The results showed that the highest pregnancy rate (100%) and lambing rate (125%) were related to ewes receiving rations with 2% tallow oil and 4% sunflower oil. The highest increase in body weight was observed in ewes consuming ration with 2% sunflower oil, which was significantly different from the control group. But with other groups, this difference was insignificant. The highest body weight gain and the best (lowest) feed conversion ratio were observed in ewes consuming 2% sunflower oil diet, which was significantly different from the control group. But with other groups, this difference was insignificant. Triglyceride concentration, plasma total protein concentration and plasma albumin were not affected by oil and fat sources in the diets and no significant difference was observed between the diets. There was a significant difference in the average apparent digestibility coefficients of dry matter, crude fat and organic matter of nutrients between treatments. Conclusion: In general, use of vegetable and animal oils in the diet can positive effect on the productive and reproductive performance of sheep results of this research showed that in order to reduce the rate of consumption costs, 2% in the ration is suggested. Keywords: Canola oil, Kurdish ewe, Pregnancy rate, Sunflower oil, Tallow
  • 3. ،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬ ... 505 ‫نشریه‬ ‫پ‬ ‫ژوهشهای‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫ایران‬ Homepage: http://ijasr.um.ac.ir ‫پژوهشی‬ ‫مقاله‬ ‫جلد‬ 15 ‫شماره‬ ، 4 ‫زمستان‬ ، 1402 .‫ص‬ ، 513 - 503 ‫تولید‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬ ‫قابلیت‬ ‫و‬ ‫خونی‬ ‫فاکتورهای‬ ،‫مثلی‬ ‫میش‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫هضم‬ ‫کردی‬ ‫های‬ ‫ديدارخواه‬ ‫مسعود‬ 1 ‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫موسی‬ ، 2 * :‫دریافت‬ ‫تاریخ‬ 28 / 10 / 1401 :‫پذیرش‬ ‫تاریخ‬ 03 / 12 / 1401 ‫چکیده‬ ‫یکی‬ ‫از‬ ‫شاخص‬ ‫های‬ ‫مهم‬ ‫و‬ ‫مؤثر‬ ‫در‬ ‫بهر‬ ‫افزایش‬ ‫و‬ ‫تغذیه‬ ‫ه‬ ‫انرژی‬ ‫سطح‬ ،‫گوسفند‬ ‫وری‬ ‫به‬ ‫کار‬ ‫رفته‬ ‫در‬ ‫جیره‬ ‫می‬ ‫با‬ .‫باشد‬ ‫هدف‬ ‫مطالعه‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثر‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫تول‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫تول‬ ‫ی‬ ‫دمثل‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫های‬ ‫کرد‬ ‫از‬ ،‫ی‬ 56 ‫رأس‬ ‫میش‬ ‫نژاد‬ ‫کردی‬ ‫ستن‬ ‫غیرآب‬ ‫با‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫انگ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫یک‬ ‫سنی‬ ‫و‬ ‫ساله‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫انگ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫وزن‬ ‫ی‬ 5 / 2 ± 35 / 41 ‫کیلوگرم‬ ‫به‬ ‫مدت‬ 60 ( ‫روز‬ 14 ‫دور‬ ‫روز‬ ‫ه‬ ‫عادت‬ ‫پذیری‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫طرح‬ ‫در‬ ) ‫صادفی‬ ‫ت‬ ‫با‬ ‫هفت‬ ‫تیمار‬ ‫و‬ ‫شت‬ ‫ه‬ ‫شد‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫تکرار‬ . ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارهای‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫ترت‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫اام‬ ‫ا‬‫ش‬ : 1 - ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ 2 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫درص‬ ‫دو‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ 3 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫درص‬ ‫دو‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ 4 - ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫حاوی‬ ‫درصد‬ ‫دو‬ ،‫پیه‬ 5 - ‫حا‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫وی‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ 6 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ ‫و‬ ‫کانوال‬ ‫روغن‬ 7 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ ‫به‬ ‫مصرفی‬ ‫خوراک‬ ‫مقدار‬ .‫بود‬ ‫پیه‬ ‫فراسنجه‬ .‫شد‬ ‫ثبت‬ ‫و‬ ‫محاسبه‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫در‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫و‬ ‫روزانه‬ ‫صورت‬ ‫تری‬ ،‫کلسترول‬ ‫شام‬ ‫خونی‬ ‫های‬ ‫گلیسری‬ ‫گلوگز‬ ،‫د‬ ‫پایان‬ ‫هفته‬ ‫در‬ ‫آلبومین‬ ‫و‬ ‫اندازه‬ ‫آزمایش‬ ‫ی‬ .‫شاد‬ ‫گیری‬ ‫زا‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫فراسانجه‬ ‫های‬ ‫تول‬ ‫ی‬ ‫دمثل‬ ‫ی‬ ‫نظ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫بره‬ ‫نرخ‬ ‫زایی‬ ‫دوقلوزا‬ ، ،‫یی‬ ‫مرده‬ ‫زا‬ ‫یی‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫ساتن‬ ‫ی‬ ‫سبه‬ ‫محا‬ ‫گرد‬ ‫ی‬ ‫د‬ . ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫نتایج‬ ، ‫ب‬ ‫ی‬ ‫شتر‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫آبستن‬ ‫نرخ‬ ‫ی‬ ( 100 ‫بره‬ ،)‫درصد‬ ‫زایی‬ ( 125 ‫به‬ ‫مربوط‬ )‫درصد‬ ‫میش‬ ‫دریافت‬ ‫های‬ ‫جیره‬ ‫کننده‬ ‫دارای‬ ‫های‬ ‫درصد‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫پیه‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫بود‬ ‫بیشترین‬ . ‫میش‬ ‫در‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ )‫(کمترین‬ ‫بهترین‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫مصرف‬ ‫های‬ ‫کننده‬ ‫دارای‬ ‫جیره‬ ‫د‬ ‫درصد‬ ‫و‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫داری‬ ‫با‬ ‫گروه‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫ولی‬ .‫داشت‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬ ‫غیر‬ ‫اختالف‬ ‫این‬ ‫ها‬ ‫معنی‬ ‫غلطت‬ .‫بود‬ ‫دار‬ ‫تری‬ ،‫گلیسیرید‬ ‫غ‬ ‫پروتئین‬ ‫لظت‬ ‫و‬ ‫اما‬ ‫ا‬‫پالس‬ ‫ک‬ ‫آلبوم‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫در‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫منابع‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫اما‬ ‫ا‬‫پالس‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫ها‬ ‫و‬ ‫نگرفت‬ ‫قرار‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫چ‬ ‫گونه‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫جیره‬ ‫بین‬ ‫داری‬ ‫می‬ .‫اد‬ ‫ا‬‫نش‬ ‫ااهده‬ ‫ا‬‫مش‬ ‫ها‬ ‫انگین‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ،‫تیمارها‬ ‫بین‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ظاهری‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضرایب‬ .‫شت‬ ‫دا‬ ‫وجود‬ ‫داری‬ ‫به‬ ‫ط‬ ‫کلی‬ ‫ور‬ ، ‫نتا‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫تحق‬ ‫ی‬ ‫ق‬ ‫نشان‬ ‫داد‬ ‫ب‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ ‫روغن‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫معن‬ ‫تفاوت‬ ‫ی‬ ‫دا‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫نداشت‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫هز‬ ‫نرخ‬ ‫کاهش‬ ‫منظور‬ ‫ی‬ ‫نه‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫مصرف‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫زان‬ ‫دو‬ ‫درصد‬ ‫ج‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫پ‬ ‫ی‬ ‫شنهاد‬ ‫م‬ ‫ی‬ .‫گردد‬ ‫واژه‬ ‫های‬ ‫کلیدی‬ : ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ،‫پیه‬ ، ‫کانوال‬ ‫روغن‬ ، ‫میش‬ ‫کردی‬ ‫نرخ‬ ، ‫آبستنی‬ ‫مقدمه‬ 1 ‫از‬ ‫مهمترین‬ ‫شکالت‬ ‫م‬ ‫موجود‬ ‫صنعت‬ ‫در‬ ‫پرورش‬ ‫پایین‬ ،‫سفند‬ ‫گو‬ ‫بودن‬ ‫ظرفیت‬ ‫تولیدمث‬ ‫آن‬ ‫می‬ ‫شد‬‫با‬ . ‫یکی‬ ‫از‬ ‫شاخص‬ ‫های‬ ‫مهم‬ ‫و‬ ‫مؤثر‬ ‫در‬ ، ‫تولیدمث‬ ‫انرژی‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫کار‬ ‫رفته‬ ‫در‬ ‫جیره‬ ‫می‬ ‫شد‬‫با‬ (Ferreira et al., 2014) . ‫مکم‬ ‫از‬ ‫اتفاده‬‫ا‬‫اسا‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ، ‫افزا‬ ‫موجب‬ ‫ی‬ ‫ش‬ 1 - ‫استادیار‬ ، .‫ایران‬ ،‫بیرجند‬ ،‫بیرجند‬ ‫دانشگاه‬ ،‫کشاورزی‬ ‫دانشکده‬ 2 - ‫استاد‬ ‫یار‬ ، .‫ایران‬ ،‫تهران‬ ،‫نور‬ ‫پیام‬ ‫دانشگاه‬ ،‫کشاورزی‬ ‫گروه‬ *( - :‫مسئول‬ ‫نویسنده‬ (Email: m_vatandoost@pnu.ac.ir https://doi.org/10.22067/ijasr.2023.80669.1123 ‫چگال‬ ‫ی‬ ‫انرژ‬ ‫ی‬ ‫منف‬ ‫تعادل‬ ‫بازدارنده‬ ‫اثرات‬ ‫کاهش‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫شاااده‬ ‫ی‬ ‫انرژ‬ ‫ی‬ ( Lucy and Stevenson, 1986 ) ‫بارور‬ ‫عملکرد‬ ‫بهبود‬ ‫باعث‬ ‫ی‬ ‫حیوان‬ ‫می‬ ‫گردد‬ ( Zeleke et al., 2005 .) ‫روغن‬ ‫های‬ ‫گیاهی‬ ‫و‬ ‫جانوری‬ ‫منابعی‬ ‫پر‬ ‫انرژی‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ‫امروزه‬ ‫به‬ ‫منظور‬ ‫افزایش‬ ‫انرژی‬ ‫جیره‬ ‫تیمین‬ ‫و‬ ‫نیاز‬ ‫انرژی‬ ‫در‬ ‫جیره‬ ‫اسااتفاده‬ ‫دام‬ ‫می‬ ‫شاااوند‬ .(Machmüller, 2006) ‫چربی‬ ‫ها‬ ‫عالوه‬ ‫بر‬ ‫مقدار‬ ‫اتن‬‫ا‬‫داشا‬
  • 4. 506 ‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬ 15 ‫شماره‬ ، 4 ‫زمستان‬ 1402 ‫غبار‬ ‫و‬ ‫گرد‬ ‫کاهش‬ ‫موجاااب‬ ،‫انااارژی‬ ‫زیادی‬ ‫در‬ ‫خوراک‬ ‫و‬ ‫افااازایش‬ ‫مصاارف‬ ‫می‬ ‫خوراک‬ ‫شااوند‬ ( Ensminger and Olentine, 1990 .) ‫اتفاده‬ ‫ا‬‫اس‬ ‫از‬ ‫روغن‬ ‫ها‬ ‫در‬ ‫جیره‬ ،‫اخوارکنندگان‬ ‫ا‬‫نش‬ ‫نقش‬ ‫مهارکننده‬ ‫تولید‬ ‫متان‬ ‫در‬ ‫شااکمبه‬ ‫د‬ ‫ارند‬ ‫و‬ ‫باعث‬ ‫افزایش‬ ‫بازده‬ ‫انرژی‬ ‫و‬ ‫کاهش‬ ‫اثرات‬ ‫زیست‬ ‫محیطی‬ ‫می‬ ‫شود‬ .(Ferreira et al., 2014) ‫تحقیقی‬ ‫در‬ ، ‫پژوهشاااگران‬ ‫از‬ ‫گروهی‬ ‫با‬ ‫افزودن‬ ‫روغن‬ ‫ماهی‬ ‫و‬ ‫مخلوط‬ ‫روغن‬ ‫ماهی‬ ‫و‬ ‫اویا‬ ‫ا‬‫س‬ ‫به‬ ‫ترتیب‬ ‫به‬ ‫جیره‬ ‫گاو‬ ‫ایری‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫بره‬ ‫و‬ ‫های‬ ،‫پرواری‬ ‫کاهش‬ ‫خوراک‬ ‫مصارفی‬ ‫را‬ ‫گزارش‬ ‫کردند‬ (Ferreira et al., 2014( . ‫روغن‬ ‫افزودن‬ ‫سویا‬ ‫سبب‬ ‫کاهش‬ ‫وزن‬ ‫بره‬ ‫ها‬ ‫شد‬ (Bessa et al., 2005) . ‫با‬ ‫این‬ ‫وجود‬ ، ‫عدم‬ ‫تیثیر‬ ‫روغن‬ ‫افزودن‬ ‫سویا‬ ‫و‬ ‫آفتابگردان‬ ‫بر‬ ‫افزایش‬ ‫وزن‬ ‫روزانه‬ ‫و‬ ‫خوراک‬ ‫مصرفی‬ ، ‫نیز‬ ‫گزارش‬ ‫گردید‬ (Roy et al., 2013) . ‫سید‬‫ا‬ ‫تیثیر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫ضروری‬ ‫چرب‬ ‫های‬ ‫در‬ ‫تغییر‬ :‫نظیر‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫ف‬ ‫مایع‬ ‫چرب‬ ‫سیدهای‬‫ا‬ ‫پروفای‬ ‫سلول‬ ‫شای‬‫غ‬ ،‫ولیکولی‬ ‫گرانولو‬ ‫های‬ ‫و‬ ‫زا‬ ‫ایت‬ ‫ا‬‫اووسا‬ ، ،‫ایت‬ ‫ا‬‫اووسا‬ ‫امی‬ ‫ا‬‫ایتوپالسا‬ ‫ا‬‫سا‬ ‫بلوی‬ ،‫ایز‬ ‫ا‬‫فولیکولوژنسا‬ ‫بهبود‬ ‫تخمک‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫ایز‬ ‫ا‬‫اتروویدوژنسا‬ ‫ا‬‫اسا‬ ‫ریزی‬ ، ‫زنده‬ ‫بهبود‬ ‫حفظ‬ ‫و‬ ‫رویان‬ ‫مانی‬ ‫می‬ ‫اعمال‬ ‫آبستنی‬ ‫گردد‬ ( Zeleke et al., 2005 .) ‫ساااال‬ ‫طی‬ ‫در‬ ‫اخیر‬ ‫های‬ ، ‫راه‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫کارهای‬ ‫برای‬ ‫اتفاده‬‫ا‬‫اسا‬ ‫مورد‬ ‫بهره‬ ‫افزایش‬ ‫تولید‬ ‫وری‬ ‫جیره‬ ‫تغذیه‬ ،‫گوساافند‬ ‫در‬ ‫مث‬ ‫از‬ ‫ساارشااار‬ ‫های‬ ‫جفت‬ ‫به‬ ‫نزدیک‬ ‫کوتاه‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫در‬ ‫انرژی‬ ‫انرژی‬ ‫این‬ .‫اسااات‬ ‫گیری‬ ‫به‬ ‫هورمون‬ ‫(تولید‬ ‫ستقیم‬ ‫غیرم‬ ‫و‬ ‫ستقیم‬ ‫م‬ ‫صورت‬ ‫متابولیت‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫می‬ )‫ها‬ ‫تولید‬ ‫چرخه‬ ‫تواند‬ ‫تخمک‬ ‫نرخ‬ ‫(افزایش‬ ‫مث‬ ‫بره‬ ،‫ریزی‬ ‫دوق‬ ‫و‬ ‫زایی‬ )‫لوزایی‬ ‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫را‬ ( Khorasani et al., 1994 .) ‫انر‬ ‫افزایش‬ ‫ژ‬ ‫ی‬ ‫مکم‬ ‫با‬ ‫جیره‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ،‫چربی‬ ‫با‬ ‫سازی‬ ‫انرژی‬ ‫ضعیت‬ ‫و‬ ‫بهبود‬ ‫های‬ ‫جه‬‫نتی‬ ‫در‬ ‫و‬ ، ‫ید‬‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫بهبود‬ ‫اسااات‬ ‫گان‬‫ند‬‫نشاااخوارکن‬ ‫در‬ ‫ث‬‫م‬ ( Khorasani et al., 1994 .) ‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫مثل‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫وس‬ ‫ی‬ ‫له‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ،‫ره‬ ‫وضع‬ ‫از‬ ‫مستق‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫انرژ‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫م‬ ‫بهبود‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ابد‬ . ‫افزا‬ ‫ساااودمند‬ ‫اثرات‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫مطا‬ ‫در‬ ‫لعات‬ ‫ز‬ ‫ی‬ ‫اد‬ ‫ی‬ ‫به‬ ،‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫طور‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫مکم‬ ‫کردن‬ ‫اسی‬ ‫دها‬ ‫ی‬ ‫چرب‬ ‫غ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫اشاابا‬ ‫ج‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫به‬ ‫روش‬ ‫های‬ ‫م‬ ‫مختلف‬ ‫ی‬ ‫تواند‬ ‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫مث‬ ‫ت‬ ‫یث‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫گذارد‬ .(Lucy and Stevenson, 1986) ،‫بنابراین‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫چناا‬ ‫نرخ‬ ‫افزایش‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫قلو‬ ‫گوسفند‬ ‫در‬ ‫زایی‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫دلی‬ ‫برنامه‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫نژادی‬ ‫اصالح‬ ‫های‬ ‫مشکالت‬ ‫شدن‬ ‫بیشتر‬ ‫و‬ ‫اخیر‬ ‫اای‬ ‫ا‬‫هاا‬ ‫ماااای‬ ‫تغذیااااه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ،‫زایش‬ ‫پیرامون‬ ‫ش‬ ‫برای‬ ‫نرخ‬ ‫افزایش‬ ‫ستن‬‫آب‬ ‫ی‬ ‫می‬ ‫ضاااروری‬ ‫با‬ ‫اد‬‫ا‬‫شا‬ . ‫به‬ ‫هم‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫منظور‬ ، ‫این‬ ‫پژوهش‬ ‫با‬ ‫هدف‬ ‫مطالعه‬ ‫بررسااای‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫اطح‬‫ا‬‫سا‬ ‫اثرات‬ ‫تولید‬ ‫مثلی‬ ‫میش‬ ‫خونی‬ ‫فاکتورهای‬ ‫و‬ ‫انجام‬ ‫کردی‬ ‫های‬ .‫شد‬ ‫روش‬ ‫و‬ ‫مواد‬ ‫ها‬ ‫پ‬ ‫این‬ ‫ژ‬ ‫تحق‬ ‫بخش‬ ‫در‬ ‫وهش‬ ‫ی‬ ‫قات‬ ‫بز‬ ‫و‬ ‫سفند‬‫گو‬ ‫ایستگاه‬ ‫اصال‬ ‫نژاد‬ ‫ح‬ ‫سهام‬ ‫شرکت‬ ‫سبک‬ ‫دام‬ ‫ی‬ ‫دالور‬ ‫شیفتگان‬ ‫شهرس‬ ‫در‬ ‫انجام‬ ‫فردوس‬ ‫تان‬ ‫گرفت‬ . 56 ‫م‬ ‫رأس‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫کرد‬ ‫نژاد‬ ‫ی‬ ‫غ‬ ‫ی‬ ‫رآبستن‬ ‫م‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫انگ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫یک‬ ‫سنی‬ ‫ساله‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫انگ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫وزن‬ ‫ی‬ 5 / 2 ± 35 / 41 ‫کی‬ ‫لوگرم‬ ‫به‬ ‫مدت‬ 60 ( ‫روز‬ 14 ‫دوره‬ ‫روز‬ ‫عادت‬ ‫پذیری‬ ‫و‬ ) ‫به‬ ‫صادف‬‫ت‬ ‫صورت‬ ‫ی‬ ‫در‬ ‫هفت‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مار‬ ‫شت‬‫ه‬ ‫س‬‫رأ‬ ‫ی‬ ‫س‬‫تق‬ ‫ی‬ ‫م‬ .‫ادند‬ ‫ا‬‫شا‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫اادف‬ ‫ا‬‫تصا‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫طرح‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫اطح‬ ‫ا‬‫سا‬ ‫با‬ ‫چ‬ ‫مختلف‬ ‫رب‬ ‫ی‬ ‫اطح‬ ‫ا‬‫س‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫درص‬ ‫چهار‬ .‫اد‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫اجرا‬ ‫اک‬ ‫ا‬‫خش‬ ‫ماده‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارهای‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ا‬‫شا‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫ترت‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫اام‬ ‫ا‬‫شا‬ : 1 - ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ 2 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫درصا‬ ‫دو‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ 3 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫دو‬ ‫صد‬ ‫در‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ 4 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ ،‫پیه‬ 5 - ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫حاوی‬ ‫صد‬‫در‬ ‫چهار‬ ‫آفتابگر‬ ‫روغن‬ ،‫دان‬ 6 - ‫حاوی‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ ‫صد‬‫در‬ ‫چهار‬ ‫و‬ ‫کانوال‬ ‫روغن‬ 7 - ‫حاوی‬ ‫یه‬‫پا‬ ‫جیره‬ ‫درصاااد‬ ‫هار‬‫چ‬ .‫بود‬ ‫یه‬‫پ‬ ‫مه‬‫نا‬‫بر‬ ‫اذ‬ ‫ا‬‫تغ‬ ‫ا‬ ‫ا‬‫ی‬ ‫ه‬ ‫ای‬ ‫اا‬ ‫ا‬‫ب‬ ‫نرم‬ ‫افزار‬ Small Ruminant Nutrition System (SRNS) ‫سخه‬‫(ن‬ 8 / 1 ‫ج‬ ‫ساس‬‫ا‬ ‫بر‬ ) ‫ی‬ ‫ره‬ ‫ستن‬‫آب‬ ‫ی‬ ‫تنظ‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫(جدول‬ ‫شد‬ 1 .) ‫جیره‬ ‫ها‬ ‫به‬ ‫مدت‬ 60 ( ‫روز‬ 30 ‫و‬ ‫قب‬ ‫روز‬ 30 ‫بعد‬ ‫روز‬ ‫تلق‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫انوع‬ ‫ا‬‫مص‬ )‫ی‬ ‫به‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫چهار‬ ‫و‬ ‫صبح‬ ‫شت‬ ‫ه‬ ‫وعده‬ ‫دو‬ ‫(در‬ ‫شتها‬ ‫ا‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫آزاد‬ ‫صورت‬ .‫شد‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫گوسفندان‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ )‫ظهر‬ ‫همزمان‬ ‫سااازی‬ ‫طوالنی‬ ‫روش‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫بهار‬ ‫فصاا‬ ‫در‬ ‫فحلی‬ ‫کردن‬ ‫فاز‬ ‫لوتئال‬ ‫انجام‬ ‫شد‬ ‫که‬ ‫از‬ CIDR (Intervet, Holand) ‫شیاف‬ ‫یک‬ ‫که‬ ‫حاوی‬ ‫مهبلی‬ ‫داخ‬ 3 / 0 ‫سترون‬ ‫پروژ‬ ‫گرم‬ ‫ست‬ ‫ا‬ ‫طبیعی‬ ، ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫شد‬ . ‫پس‬ ‫از‬ 14 ‫هنگام‬ ،‫روز‬ ‫خروج‬ ‫ایدر‬‫ا‬‫سا‬ ،‫ها‬ ‫به‬ ‫تمام‬ ‫میش‬ ‫ها‬ ‫به‬ ‫صاااورت‬ ‫عضاااالنی‬ 200 ‫حد‬ ‫وا‬ ‫بین‬ ‫المللی‬ PMSG ‫اد‬ ‫ا‬‫شاا‬ ‫تزریق‬ Babaei Kafiabad et al., 2014; Didarkhah, 2018; Anel et al., 2005 ) . ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫س‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫در‬ ‫بردار‬ ‫ی‬ ‫تزر‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ق‬ ‫هورمون‬ PMSG ‫تا‬ ‫چهار‬ ‫روز‬ ‫فح‬ ‫ی‬ ‫اب‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫فحل‬ ‫عالوم‬ ‫مشاهده‬ ‫محض‬ ،‫ی‬ ‫بق‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫و‬ ‫جدا‬ ‫ها‬ ‫ساارو‬ ‫ترانس‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫اسااتفاده‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫کال‬ ‫تلق‬ ‫تازه‬ ‫اساامرم‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫مصاان‬ ‫وع‬ ‫ی‬ ‫شاادند‬ ( Babaei Kafiabad et al., 2014; Didarkhah, 2018; Anel et al., 2005, .) ‫تغذ‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫دام‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫انفراد‬ ‫اورت‬ ‫ا‬‫ص‬ ‫ی‬ ، ‫خوراک‬ ‫مقدار‬ ‫ارف‬ ‫ا‬‫مص‬ ‫ی‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ‫کنترل‬ ‫جهت‬ .‫شد‬ ‫ثبت‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫در‬ ‫گوسفند‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫گروه‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫شاا‬ ‫ی‬ ‫آزما‬ ‫شاارو‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫دام‬ ‫انتها‬ ‫و‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫دور‬ ‫ه‬ ‫وزن‬ ‫کشاا‬ ‫ی‬ ‫شدند‬ . ‫زا‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫سنجه‬ ‫فرا‬ ‫های‬ ‫تول‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫مثل‬ ‫ی‬ ‫نظ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫بره‬ ‫نرخ‬ ‫زایی‬ ( ‫بره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫شاااده‬ ‫متولد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ ‫کرد‬ ‫ه‬ ) ، ‫دوقلوزا‬ ‫یی‬ ‫م‬ ‫(تعداد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫دوقلوزا‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫زا‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ ، ‫مرده‬ ‫زا‬ ‫یی‬ ‫(بره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫متولد‬ ‫مرده‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ ( ‫آبستنی‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫تعداد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ه‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫آبس‬ ‫تن‬ ‫شده‬ ‫بر‬ ‫تقسیم‬ ‫تعداد‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫شده‬ ‫تلقیح‬ ) ‫محاسبه‬ ‫گردید‬ . ‫خون‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫برا‬ ‫ی‬ ‫تع‬ ‫یی‬ ‫ن‬ ‫تر‬ ،‫گلوکز‬ ،‫کلسااترول‬ ‫غلظت‬ ‫ی‬ ‫گل‬ ‫ی‬ ‫ساا‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ،‫د‬ ‫پروتئ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫آلبوم‬ ‫و‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫پا‬ ‫ته‬‫هف‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫ان‬ ‫ی‬ ‫ما‬‫آز‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫از‬ ‫عد‬‫ب‬ ‫عت‬‫ساااا‬ ‫دو‬ ‫خوراک‬ ‫ده‬ ‫ی‬ ‫صبح‬ ، ‫لوله‬ ‫از‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫خأل‬ ‫تحت‬ ‫دارا‬ ‫ی‬ EDTA ‫از‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫اهرگ‬ ‫گردن‬ ‫ی‬ ‫وداج‬ ‫انج‬ ‫شد‬ ‫ام‬ ‫نمونه‬ ‫و‬ ‫برا‬ ‫بالفاصله‬ ‫ها‬ ‫ی‬ 15 ‫دق‬ ‫ی‬ ‫قه‬ ‫و‬ ‫با‬ 3000 ‫دق‬ ‫در‬ ‫دور‬ ‫ی‬ ‫قه‬ ‫اانتر‬ ‫ا‬‫س‬ ‫ی‬ ‫ف‬ ‫ی‬ ‫وژ‬ ‫اما‬ ‫ا‬‫پالس‬ ‫و‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫ی‬ ‫نمونه‬ ‫ها‬ ‫در‬ ‫دمای‬ 20 - ‫ا‬‫ا‬‫السا‬‫ا‬‫سا‬ ‫جه‬‫در‬ ‫ی‬ ‫نگهدار‬ ‫وس‬ ‫ی‬ ‫ندازه‬‫ا‬ ‫برای‬ .‫شاااد‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫ری‬ ‫غلظت‬
  • 5. ،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬ ... 507 ‫متابول‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ،‫ها‬ ‫نمونه‬ ‫های‬ ‫تع‬ ‫برای‬ ،‫اتاق‬ ‫دمای‬ ‫در‬ ‫ذوب‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫سما‬ ‫پال‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫مقدار‬ ‫سرم‬ ‫ی‬ ‫آلبوم‬ ،‫گلوکز‬ ،‫سترول‬ ‫کل‬ ‫ی‬ ،‫ن‬ ‫ت‬ ‫ری‬ ‫گل‬ ‫ی‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫پ‬ ‫روتئ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ک‬ ‫ک‬ ‫از‬ ‫پالسما‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫های‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫شگاه‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫وس‬ ‫یستم‬ ‫و‬ ‫دستگاه‬ ‫اتوآناال‬ ‫ی‬ ‫زر‬ ( ‫مدل‬ A15 )‫فرانسه‬ ‫اندازه‬ ‫گ‬ ‫ی‬ ‫ری‬ ‫شد‬ . ‫جدول‬ 1 - ‫جیره‬ ‫شیمیایی‬ ‫ترکیب‬ ‫و‬ ‫خوراکی‬ ‫مواد‬ ‫اجزای‬ ‫های‬ ‫آزمایشی‬ Table 1- The Ingredients and chemical composition of the experimental diets ‫آزمایشی‬ ‫تیمارهای‬ Experimental treatments ‫گروه‬ 7 Group 7 ‫گروه‬ 6 Group 6 ‫گروه‬ 5 Group 5 ‫گروه‬ 4 Group 4 ‫گروه‬ 3 Group 3 ‫گروه‬ 2 Group 2 ‫گروه‬ 1 ‫شاهد‬ ‫(جیره‬ ) Group 1 ‫جیره‬ ‫اجزای‬ )‫جیره‬ ‫در‬ ‫(درصد‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬ Ingredients 19.47 19.47 19.47 19.47 19.47 19.47 19.47 ‫علوفه‬ ‫یونجه‬ Alfalfa hay 0 0 0 0 0 2 0 ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ Sunflower oil 0 0 0 0 2 0 0 ‫کانوال‬ ‫روغن‬ Canola oil 0 0 0 2 0 0 0 ‫پیه‬ Tallow 0 0 4 0 0 0 0 ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ Sunflower oil 0 4 0 0 0 0 0 ‫کانوال‬ ‫روغن‬ Canola oil 4 0 0 0 0 0 0 ‫پ‬ ‫ی‬ ‫ه‬ Tallow 18.83 18.83 18.83 11.83 11.83 11.83 18.33 ‫ذرت‬ ‫سیالژ‬ Corn silage 15.82 15.82 12.82 17.82 17.82 16.82 15.52 ‫جو‬ ‫کاه‬ Barley straw 11.35 11.35 14.35 15.35 16.35 16.35 15.35 ‫جو‬ ‫دانه‬ Barley grain 6.35 6.35 6.35 7.35 6.35 7.35 7.15 ‫ذرت‬ ‫دانه‬ Corn grain 6.22 6.22 6.22 7.22 7.22 7.22 6.22 ‫سویا‬ ‫کنجاله‬ Soybean meal 1.60 1.60 1.60 1.60 1.60 1.60 1.60 ‫پودرچربی‬ Fat powder 8.95 8.95 8.95 8.95 8.95 8.95 8.95 ‫گندم‬ ‫سبوس‬ bran Wheat 0.81 0.81 0.81 0.81 0.81 0.81 0.81 ‫کلسیم‬ ‫کربنات‬ Calcium carbonate 6.60 6.60 6.60 7.60 7.60 7.60 6.60 ‫پنبه‬ ‫تخم‬ ‫کنجاله‬ Cotton seed meal ‫شیمیایی‬ ‫ترکیبات‬ Chemical composition (calculated) 14.06 14.06 14.02 14.16 14.26 14.26 14.10 )‫(درصد‬ ‫خام‬ ‫پروتئین‬ Crude protein (%) 70.12 70.53 70.22 70.7 70.27 70.17 71.7 )‫(درصد‬ ‫خشک‬ ‫ماده‬ Dry matter (%) 40.36 40.36 40.36 40.36 40.36 40.36 40.36 ‫خنثی‬ ‫شوینده‬ ‫در‬ ‫نامحلول‬ ‫الیاف‬ Neutral detergent-insoluble fiber (%) 4.28 4.28 4.28 4.28 4.28 4.28 4.28 )‫(درصد‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ Crude fat (%) 2.97 2.92 2.96 2.93 2.89 2.88 2.81 ‫ا‬ ‫کیلو‬ ‫در‬ ‫(مگاکالری‬ ‫متابولیسم‬ ‫قاب‬ ‫نرژی‬ ‫گرم‬ ) ) 1 - kg ME (Mcal/ 34.11 34.21 34.71 34.11 34.31 34.21 34.01 ‫غیرالیافی‬ ‫کربوهیدرات‬ )‫(درصد‬ NFC (%) 0.42 0.46 0.47 0.42 0.44 0.46 0.45 )‫(درصد‬ ‫فسفر‬ P (%) 0.83 0.85 0.84 0.88 0.87 0.85 0.88 ‫کلسیم‬ ) )‫درصد‬ Calcium (%)
  • 6. 508 ‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬ 15 ‫شماره‬ ، 4 ‫زمستان‬ 1402 ‫انتها‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ( ‫هفت‬ ‫پا‬ ‫روز‬ ‫ی‬ ‫ان‬ ‫ی‬ ‫مدفو‬ ‫ک‬ ) ‫به‬ ‫سفندها‬ ‫گو‬ ‫طور‬ ‫جداگانه‬ ‫جمع‬ ‫آوری‬ ‫توز‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫نمونه‬ 20 ‫درصد‬ ‫مدفو‬ ‫ک‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫جمع‬ ‫شده‬ ‫آوری‬ ‫آنال‬ ‫جهت‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫یی‬ ‫شت‬ ‫بردا‬ ‫شد‬ ‫ترک‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫یی‬ ‫نمونه‬ ‫و‬ ‫مدفو‬ ‫های‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫چرب‬ ،‫خشک‬ ‫ماده‬ ‫شام‬ ‫ی‬ ، ‫آل‬ ‫ماده‬ ‫ی‬ ‫پروتئ‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫طبق‬ ‫روش‬ AOAC ‫اندازه‬ ‫ش‬ ‫گیری‬ ‫د‬ ( AOAC., 1990 ) . ‫تجزيه‬ ‫و‬ ‫آماري‬ ‫تحليل‬ ‫داده‬ ‫کلیه‬ ‫های‬ ‫به‬ ‫ست‬ ‫د‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫طرح‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫آمده‬ ‫با‬ ‫صادفی‬ ‫ت‬ ‫هفت‬ ‫و‬ ‫تیمار‬ ‫هشت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫تکرار‬ .‫شدند‬ ‫تجزیه‬ ‫زیر‬ ‫مدل‬ ‫شرح‬ Yij= µ + Ti+ εij ‫که‬ ‫آن‬ ‫در‬ ، Yij : ،‫شاهده‬ ‫م‬ ‫هر‬ ‫مقدار‬ µ : ،‫جامعه‬ ‫میانگین‬ ‫اثر‬ Ti : ‫اثر‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارها‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫مختلف‬ εij : ‫خطا‬ ‫مقدار‬ ‫ی‬ ‫باقی‬ ‫مانده‬ .‫است‬ ‫تحل‬ ‫ی‬ ‫داده‬ ‫نظ‬ ‫های‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫از‬ ‫اتفاده‬‫ا‬‫اسا‬ ‫با‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ،‫خوراک‬ ‫مصااارف‬ ‫رویه‬ Mixed ‫و‬ ‫تجز‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫وار‬ ‫ی‬ ‫انس‬ ‫افات‬ ‫ا‬‫ص‬ ‫ی‬ ‫نظ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫قابل‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ظاهری‬ ‫ام‬ ‫ا‬‫هض‬ ‫رویه‬ ‫از‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫با‬ ‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ GLM ‫و‬ ‫ت‬ ‫سط‬ ‫و‬ ‫نرم‬ ‫افزار‬ SAS ‫(نسخه‬ 9 / 1 ) ‫میانگین‬ .‫شد‬ ‫انجام‬ ‫ها‬ ‫از‬ ‫آزمون‬ ‫توکی‬ ‫در‬ ‫سطح‬ ‫پنج‬ ‫د‬ ‫رصااد‬ ‫فراساانجه‬ ‫مقایسااه‬ ‫جهت‬ ‫و‬ ‫تولید‬ ‫های‬ ‫درصااد‬ ‫ماهیت‬ ‫که‬ ‫مث‬ .‫شد‬ ‫استفاده‬ ‫مربع‬ ‫کای‬ ‫آزمون‬ ‫از‬ ،‫داشت‬ ‫بحث‬ ‫و‬ ‫نتایج‬ ‫شاخص‬ ‫عملکردي‬ ‫هاي‬ ‫نتا‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫تغ‬ ‫(متوسااط‬ ‫عملکرد‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫یی‬ ‫ر‬ ‫روزانه‬ ‫وزن‬ ، ‫خشااک‬ ‫ماده‬ ‫صرف‬‫م‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫جدول‬ ‫در‬ ) 2 ‫نما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ .‫ست‬‫ا‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نتا‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫حاضااا‬ ‫پژوهش‬ ‫م‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشاااان‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫انگ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫تغ‬ ‫یی‬ ‫ر‬ ‫بدن‬ ‫روزانه‬ ‫وزن‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ت‬ ‫حت‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫ث‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫گروه‬ ‫های‬ ‫ما‬‫آز‬ ‫ی‬ ‫شااا‬ ‫ی‬ ‫ب‬ .‫فت‬‫گر‬ ‫قرار‬ ‫ه‬ ‫طور‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫اتر‬‫ا‬‫شا‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫انگ‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫تغ‬ ‫یی‬ ‫ر‬ ‫م‬ ‫بدن‬ ‫وزن‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫مربو‬ ‫ط‬ ‫به‬ ‫حا‬ ‫تیمار‬ ‫وی‬ ‫دو‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫داری‬ ‫با‬ ‫شت‬ ‫دا‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬ ( 05 / 0 P< .) ‫مر‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫بهترین‬ ‫حاوی‬ ‫تیمار‬ ‫بوط‬ ‫صد‬‫در‬ ‫دو‬ ‫روغ‬ ‫ن‬ ( ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫شترین‬ ‫بی‬ ‫که‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫آفتابگردان‬ 75 / 7 ‫را‬ ) ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ،‫داشت‬ ( ‫داشت‬ ‫داری‬ 05 / 0 P< .) ‫فاده‬ ‫ات‬‫ا‬‫اسا‬ ‫از‬ ‫جیره‬ ‫های‬ ،‫روغن‬ ‫و‬ ‫چربی‬ ‫حاوی‬ ‫خوراک‬ ‫یانگین‬ ‫م‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫نهایی‬ ‫وزن‬ ‫و‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫مصرفی‬ ‫خشک‬ ‫ماده‬ ،‫روزانه‬ ‫مصرفی‬ ‫بره‬ ‫ها‬ ‫تحت‬ ‫تیثیر‬ ‫قرار‬ ‫ولی‬ .‫نداد‬ ‫میانگین‬ ،‫زنده‬ ‫وزن‬ ‫به‬ ‫خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫اضافه‬ ‫و‬ ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫در‬ ‫روزانه‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫قرار‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫را‬ ‫نهایی‬ ‫وزن‬ ‫معنی‬ ‫اختالف‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫گروه‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫شاهد‬ ‫گروه‬ ‫داری‬ ( ‫داشت‬ ‫ها‬ 05 / 0 P< .) ‫ارف‬ ‫ا‬‫مص‬ ‫خوراک‬ ‫به‬ ‫عوام‬ ‫مانند‬ ‫متعددی‬ ‫وزن‬ ،‫زنده‬ ‫تولید‬ ،‫ایر‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫مرحله‬ ،‫شیردهی‬ ‫شرایط‬ ‫اقل‬ ،‫یمی‬ ‫عوام‬ ،‫مدیریتی‬ ‫وضعیت‬ ،‫بدنی‬ ‫نو‬ ‫و‬ ‫یت‬ ‫کیف‬ ‫اجزای‬ ‫خوراک‬ ‫به‬ ‫ویژه‬ ‫فه‬ ‫علو‬ ‫اتگی‬‫ا‬‫بسا‬ ‫دارد‬ ( Broderick, 2003 ‫پژوهش‬ ‫تایج‬ ‫ن‬ .) ‫تخمیر‬ ‫ند‬ ‫فرآی‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫منبع‬ ‫اثر‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫شکمبه‬ ( Stockdale, 2007 .) ‫م‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫کاهش‬ ‫حققین‬ ‫مصاارف‬ ‫خوراک‬ ‫را‬ ‫در‬ ‫جیره‬ ‫های‬ ‫حاوی‬ ‫کانوال‬ ‫کنجاله‬ ‫در‬ ‫مقایسااه‬ ‫با‬ ‫جیره‬ ‫های‬ ‫حاوی‬ ‫کنجاله‬ ‫سااویا‬ ‫گزارش‬ ( ‫کردند‬ Mazhari et al., 2009 ‫که‬ ) ‫به‬ ‫وجود‬ ‫دلی‬ ‫گلوکوزینوالت‬ ‫باال‬ ‫در‬ ‫کنجاله‬ ‫کانوال‬ ، ‫یافت‬ ‫کاهش‬ ‫خوراک‬ ‫صرف‬‫م‬ ( Mahmoud et al., 2001 ) ‫؛‬ ‫ّا‬‫م‬‫ا‬ ‫چون‬ ‫کنجاله‬ ‫کانوالیی‬ ‫که‬ ‫امروزه‬ ‫در‬ ‫ایران‬ ‫اتفاده‬ ‫ا‬‫اسا‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫اود‬ ‫ا‬‫ش‬ ، ‫دارای‬ ‫گلوکوزینوالت‬ ‫و‬ ‫اید‬ ‫ا‬‫اس‬ ‫ایک‬ ‫ا‬‫اروس‬ ‫پایینی‬ ‫ات‬ ‫ا‬‫اس‬ ، ‫اثری‬ ‫بر‬ ‫صرف‬ ‫م‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫ها‬ ‫شت‬ ‫ندا‬ ‫و‬ ‫آزمایش‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫گاوها‬ ‫هر‬ ‫دو‬ ‫جیره‬ ‫را‬ ‫تقریب‬ ً‫ا‬ ‫به‬ ‫طور‬ ‫مصرف‬ ‫یکسان‬ ( ‫کردند‬ Mahmoud et al., 2001 ) . ‫مصرف‬ ‫اختیاری‬ ‫ماده‬ ‫خشک‬ ‫علوفه‬ ‫گوسفند‬ ‫در‬ ‫بیشتر‬ ‫به‬ ‫محتوای‬ ‫الیاف‬ ‫نامحلول‬ ‫در‬ ‫شوینده‬ ‫خنثی‬ ‫دارد‬ ‫بستگی‬ ‫و‬ ‫همبستگی‬ ‫منفی‬ ‫میان‬ ‫حجم‬ ‫خوراک‬ ‫مصاارفی‬ ‫و‬ ‫مقدار‬ ‫ساالولی‬ ‫دیواره‬ ‫وجود‬ ( ‫دارد‬ Allen, 2000 ) . ‫پژوهشگران‬ ‫مخل‬ ‫افزودن‬ ‫که‬ ‫دادند‬ ‫نشان‬ ‫سو‬ ‫روغن‬ ‫وط‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ماه‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫پروار‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫ث‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫منف‬ ‫ی‬ ‫قابل‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫مغذ‬ ‫مواد‬ ‫ام‬‫ا‬‫هضا‬ ‫ی‬ ‫آل‬ ‫(ماده‬ ‫ی‬ ، ‫د‬ ،‫خشاااک‬ ‫ماده‬ ‫ی‬ ‫واره‬ ‫الول‬‫ا‬‫سا‬ ‫ی‬ ‫کربوه‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫درات‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫غ‬ ‫ی‬ ‫رف‬ ‫ی‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ) ‫مصرف‬ ‫خشک‬ ‫ی‬ ‫نداشت‬ ( Ferreira et al., 2016 ) ، ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫چند‬ ‫هر‬ ‫روغن‬ ‫ها‬ ‫در‬ ‫جی‬ ‫ره‬ ‫ح‬ ‫ی‬ ،‫وانات‬ ‫مز‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫متعدد‬ ‫ی‬ ،‫دارد‬ ‫به‬ ‫ّا‬‫م‬‫ا‬ ‫دل‬ ‫ی‬ ‫فساد‬ ‫پذ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫ی‬ ‫اد‬ ‫نگهدار‬ ‫مشکالت‬ ‫و‬ ‫ی‬ ، ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫آن‬ ‫ها‬ ‫با‬ ‫محدو‬ ‫د‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫همراه‬ ‫روغن‬ ‫باال‬ ‫سطوح‬ ‫از‬ ‫ستفاده‬ ‫ا‬ ‫به‬ ‫منف‬ ‫اثرات‬ ‫علت‬ ‫ی‬ ‫روغن‬ ‫های‬ ‫غ‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫شبا‬ ‫ا‬ ‫مصرف‬ ‫خوراک‬ ‫کاهش‬ ‫باعث‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ی‬ ( ‫گردد‬ Allen, 2000 .) ‫ظاهري‬ ‫هضم‬ ‫قابليت‬ ‫مغذي‬ ‫مواد‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫نتایج‬ ‫قابل‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ام‬‫ا‬‫هضا‬ ‫ظاهری‬ ‫مواد‬ ‫حاصااا‬ ‫مغذی‬ ‫از‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫ها‬ ‫روغن‬ ‫متفاوت‬ ‫مقادیر‬ ‫با‬ ‫شاااده‬ ‫مکم‬ ‫ی‬ ‫چرب‬ ‫و‬ ‫جدول‬ ‫در‬ ‫ی‬ 3 .‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫داده‬ ‫آماری‬ ‫نتایج‬ ‫میانگین‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫آزمایش‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫حاص‬ ‫های‬ ‫مواد‬ ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ،‫شک‬‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ظاهری‬ ‫ضم‬‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضرایب‬ ‫م‬ ‫جیره‬ ‫بین‬ ‫غذی‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫آزمایش‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫ات‬ ‫ا‬‫داشا‬ ‫وجود‬ ‫داری‬ ( 05 / 0 > P ) . ‫به‬ ‫طور‬ ‫ی‬ ‫که‬ ،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضریب‬ ‫شترین‬ ‫بی‬ ‫ارف‬ ‫ا‬‫مصا‬ ‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫گروهی‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ‫گروه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫ند‬‫بود‬ ‫کرده‬ ‫های‬ 1 ، 5 ‫و‬ 6 ‫معنی‬ ‫اختالف‬ ( ‫داری‬ 05 / 0 > P ) .‫داشت‬
  • 7. ،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬ ... 509 ‫جدول‬ 2 - ‫ج‬ ‫اثر‬ ‫یره‬ ‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫میانگین‬ ‫و‬ ‫مصرفی‬ ‫خوراک‬ ‫میانگین‬ ‫بر‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬ Table 2- Effect of experimental diets on average feed intake ‫جیره‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬ Experimental diets ‫ها‬ ‫فراسنجه‬ Parameters ‫احتمال‬ ‫داری‬ ‫معنی‬ P-value ‫خطای‬ ‫استاندارد‬ ‫میانگین‬ SEM ‫گروه‬ 7 Group 7 ‫گروه‬ 6 Group 6 ‫گروه‬ 5 Group 5 ‫گروه‬ 4 Group 4 ‫گروه‬ 3 Group 3 ‫گروه‬ 2 Group 2 ‫گروه‬ 1 ‫شاهد‬ ‫(جیره‬ ) Group 1 0 . 00 15 . 76 a 230 a 236 a 241 a 229 a 236 a 245 b 205 ‫وزن‬ ‫افزایش‬ ‫متوسط‬ )‫(گرم‬ ‫روزانه‬ Average daily weight gain (g) 0 . 14 0 . 413 1 . 50 1 . 53 1 . 47 1 . 55 1 . 53 1 . 49 1 . 52 ‫خو‬ ‫مصرف‬ ‫روزانه‬ ‫راک‬ )‫(کیلوگرم‬ Daily feed intake (kg) 0 . 21 4 . 501 90 . 00 91 . 80 88 . 20 93 . 00 91 . 80 89 . 40 91 . 20 ‫مصرف‬ ‫خوراک‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫(ک‬ ‫دوره‬ ‫ی‬ ‫لوگرم‬ ) Average dry matter (kg) 0 . 00 2 . 231 13 . a 80 14 . a 16 14 . a 60 13 . a 74 14 . a 16 14 . a 70 12 . b 30 ‫دوره‬ ‫ک‬ ‫وزن‬ ‫اضافه‬ )‫(کیلوگرم‬ Average total weight gain(kg) 0 . 00 0 . 951 6 . b 52 6 . b 48 6 . b 04 6 . b 76 6 . b 48 6 . b 08 7 . a 41 ‫(خوراک‬ ‫تبدی‬ ‫ضریب‬ ‫اضافه‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫خورده‬ )‫زنده‬ ‫وزن‬ / ‫(کیلوگرم‬ )‫کیلوگرم‬ Feed conversion ratio (kg/kg) 1 ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارهای‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫شام‬ ‫گروه‬ : 1 - ‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ 2 - ‫گ‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫روه‬ 3 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 4 - ‫گروه‬ ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 5 - ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬ ‫گروه‬ 6 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 7 - ‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 2 ‫ا‬ ‫عداد‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬ ( ‫دارند‬ ‫دار‬ 05 / 0 < P .) 1 Experimental diets including: Group 1- control group (no additive), Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4- (2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6 (4% canola oil), group 7 (4% tallow). 2 Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05). ‫آلی‬ ‫ماده‬ ‫و‬ ‫خام‬ ‫چربی‬ ،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫قابلیت‬ ‫ضریب‬ ‫کمترین‬ ‫هیچ‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫شاااهد‬ ‫گروه‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫روغنی‬ ‫گونه‬ ‫م‬ ‫صاارف‬ ‫نکرده‬ ‫بودند‬ . ‫پس‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫توان‬ ‫نت‬ ‫ی‬ ‫جه‬ ‫افزایش‬ ‫عث‬ ‫با‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫نابع‬ ‫م‬ ‫که‬ ‫فت‬ ‫گر‬ ‫می‬ ‫مغذی‬ ‫مواد‬ ‫هضااام‬ ‫قابلیت‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫گروهی‬ ‫نتایج‬ ‫با‬ ‫که‬ ،‫گردد‬ ( Awawdeh et al., 2009 ) ‫روی‬ ‫که‬ ‫بره‬ ‫های‬ ‫تغذ‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫شااده‬ ‫با‬ ‫روغن‬ ‫اویا‬ ‫ا‬‫س‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫مطابقت‬ ،‫بود‬ ‫اتوران‬ ‫ا‬‫رس‬ .‫ات‬ ‫ا‬‫داش‬ ‫این‬ ‫جیره‬ ‫ها‬ ‫بر‬ ‫قابلیت‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ،‫شک‬ ‫خ‬ ‫ماده‬ ‫ماده‬ ‫آلی‬ ‫و‬ ‫پروتئین‬ ‫تیثیری‬ ( ‫شت‬ ‫ندا‬ Awawdeh et al., 2009 .) ‫همان‬ ‫گونه‬ ‫که‬ ‫داده‬ ‫اان‬ ‫ا‬‫نش‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫ش‬ ، ‫افزودن‬ ‫اطوح‬ ‫ا‬‫س‬ ‫در‬ ‫روغن‬ ‫م‬ ‫ختلف‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫ثیر‬ ‫معنی‬ ‫داری‬ ‫بر‬ ‫قابلیت‬ ‫هضم‬ ‫پروتئین‬ ‫نداشت‬ . ‫محققین‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬ ‫شان‬‫ن‬ ‫دادند‬ ‫که‬ ‫تغذیه‬ ‫بیش‬ ‫سیدهای‬‫ا‬ ‫ازحد‬ ‫چرب‬ ‫غیراشبا‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫اثرات‬ ‫سمی‬ ‫میکروب‬ ‫بر‬ ‫های‬ ‫شکمبه‬ ‫بگذارد‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫نت‬ ‫ی‬ ‫جه‬ ، ‫به‬ ‫کاهش‬ ‫یاف‬ ‫ال‬ ‫ام‬‫ا‬‫هضا‬ ‫منجر‬ ( ‫اود‬‫ا‬‫شا‬ Jenkins and Palmquist, 1984 ) ‫تفاوت‬ ‫در‬ ‫اثرات‬ ‫مکم‬ ‫چربی‬ ‫بر‬ ‫قابلیت‬ ‫هضم‬ ‫مواد‬ ‫مغذی‬ ‫به‬ ‫میزان‬ ‫اسیدهای‬ ‫چرب‬ ‫آزاد‬ ‫و‬ ‫درجه‬ ‫اشبا‬ ‫چربی‬ ‫بستگی‬ ‫ها‬ ‫دارد‬ ( Wu et al., 1989 .) ‫گزارش‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫گروهی‬ ‫کردند‬ ‫که‬ ‫افزودن‬ ‫با‬ 50 ‫گرم‬ ‫در‬ ‫کیلوگرم‬ ‫روغن‬ ‫سویا‬ ‫به‬ ‫جیره‬ ‫قابلیت‬ ‫هضم‬ ‫اجزا‬ ‫ی‬ ‫ال‬ ‫یاف‬ ‫و‬ ‫ماده‬ ‫خشک‬ ‫تحت‬ ‫تیثیر‬ ،‫نگرفت‬ ‫قرار‬ ‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫قابلیت‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫افزایش‬ ‫یافت‬ ( Bhatt et al., 2011 .) ‫عواملی‬ ‫همچون‬ ‫سن‬ ،‫دام‬ ‫مصرف‬ ‫خوراک‬ ‫ترکیب‬ ‫و‬ ‫شیمیایی‬ ‫جیره‬ ‫صرفی‬ ‫م‬ ‫بر‬ ‫قابلیت‬ ‫ضم‬ ‫ه‬ ‫مواد‬ ‫مغذی‬ ‫خوراک‬ ‫تیثیر‬ ‫دارند‬ . ‫در‬ ‫این‬ ‫میان‬ ، ‫افزوده‬ ‫روغن‬ ‫شده‬ ‫به‬ ‫جیره‬ ‫به‬ ‫عنوان‬ ‫عام‬ ‫صلی‬ ‫ا‬ ‫تیثیرگذار‬ ‫بر‬ ‫قابل‬ ‫ی‬ ‫ت‬
  • 8. 510 ‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬ 15 ‫شماره‬ ، 4 ‫زمستان‬ 1402 ‫ام‬ ‫ا‬‫هض‬ ‫مواد‬ ‫مغذی‬ ‫خوراک‬ ‫به‬ ‫اوب‬ ‫ا‬‫محس‬ ‫جیره‬ ‫می‬ ‫اود‬ ‫ا‬‫ش‬ ( Wu et al., 1989 .) ‫نرخ‬ ‫عبور‬ ،‫خوراک‬ ‫از‬ ‫ستگی‬‫همب‬ ‫شکمبه‬ ‫مثبتی‬ ‫با‬ ‫صرف‬‫م‬ ‫خوراک‬ .‫دارد‬ ‫وقتی‬ ‫دام‬ ‫اتر‬ ‫ا‬‫بیش‬ ‫می‬ ‫ارف‬ ‫ا‬‫مص‬ ‫خوراک‬ ،‫کند‬ ‫مواد‬ ‫امی‬ ‫ا‬‫هض‬ ‫با‬ ‫نرخ‬ ‫بیشتری‬ ‫ستگاه‬‫د‬ ‫از‬ ‫گو‬ ‫ارش‬ ‫عبور‬ ‫می‬ ‫کنند‬ ‫و‬ ‫قابلیت‬ ‫ماده‬ ‫هضم‬ ‫خشک‬ ‫کاهش‬ ‫می‬ ‫یابد‬ .(Varga and Kolver., 1997) ‫جدول‬ 3 - ‫ج‬ ‫اثر‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫های‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫ضرا‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫قابل‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ظاهر‬ ‫هضم‬ ‫ی‬ ‫مغذ‬ ‫مواد‬ ‫ی‬ )‫(درصد‬ Table 3 - Effect of experimental diets on the average apparent digestibility coefficient of nutrients (percentages). ‫جیره‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬ Experimental diets ‫فراسنجه‬ ‫ها‬ )‫(درصد‬ Parameters (%) ‫معنی‬ ‫احتمال‬ ‫داری‬ P-value ‫خطای‬ ‫استاندارد‬ ‫میانگین‬ SEM ‫گروه‬ 7 Group 7 ‫گروه‬ 6 Group 6 ‫گروه‬ 5 Group 5 ‫گروه‬ 4 Group 4 ‫گروه‬ 3 Group 3 ‫گروه‬ 2 Group 2 ‫گروه‬ 1 ‫شاهد‬ ‫(جیره‬ ) Group 1 0.00 2.49 a 75.20 a 76.70 a 75.52 b 71.20 b 76.70 a 76.52 b 69.66 ‫خشک‬ ‫ماده‬ Dry matter 0.01 4.04 a 75.45 a 76.70 a 74.02 a 71.45 a 78.70 a 78.02 b 70.41 ‫آلی‬ ‫ماده‬ Organic matter 0.12 8.33 76.95 76.95 75.52 74.95 77.25 77.52 75.21 ‫خام‬ ‫پروتئین‬ Crude protein 0.00 5.81 b 70.20 a 75.45 b 70.52 c 66.20 a 80.25 a 79.12 c 64.16 ‫خام‬ ‫چربی‬ crude Fat 1 ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارهای‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫شام‬ ‫گروه‬ : 1 - ‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ 2 - ‫گروه‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 3 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 4 - ‫گروه‬ ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 5 - ‫آفتاب‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬ ،‫گردان‬ ‫گروه‬ 6 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 7 - ‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 2 ‫ا‬ ‫عداد‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬ ‫دارند‬ ‫دار‬ ( 05 / 0 < P .) 1 Experimental diets including: Group 1- control group (no additive) Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4- (2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6- (4% canola oil), group 7 (4% tallow). 2 Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05). ‫متابوليت‬ ‫پالسما‬ ‫هاي‬ ‫جیره‬ ‫اثر‬ ‫متابولیت‬ ‫بر‬ ‫شی‬‫آزمای‬ ‫های‬ ‫جدول‬ ‫در‬ ‫سما‬‫پال‬ ‫های‬ 4 ‫شان‬‫ن‬ ‫غلظت‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫شان‬ ‫ن‬ ‫ضر‬ ‫حا‬ ‫پژوهش‬ ‫از‬ ‫ص‬ ‫حا‬ ‫نتایج‬ .‫ست‬ ‫ا‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ،‫تابگردان‬ ‫آف‬ ‫روغن‬ ‫دارای‬ ‫جیره‬ ‫در‬ ‫مایش‬ ‫آز‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫پالسااا‬ ‫گلوکز‬ .‫یافت‬ ‫افزایش‬ ‫جیره‬ ‫در‬ ‫گلوکز‬ ‫غلظت‬ ‫در‬ ‫افزایش‬ ‫این‬ ‫مکم‬ ‫های‬ ً‫ال‬‫احتما‬ ‫اده‬ ‫ا‬‫شا‬ ‫به‬ ‫گلوکز‬ .‫ات‬ ‫ا‬‫اس‬ ‫گلوکونئوژنز‬ ‫ایر‬ ‫ا‬‫مس‬ ‫در‬ ‫گلوکز‬ ‫افزایش‬ ‫دلی‬ ‫یکی‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫سازها‬ ‫ی‬ ‫سیاری‬‫ب‬ ‫از‬ ‫فرآیندهای‬ ‫متابولیکی‬ ‫بدن‬ ‫در‬ ‫حیوانات‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫شد‬‫با‬ ‫و‬ ‫غلظت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫خون‬ ‫به‬ ‫شدت‬ ‫کنترل‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫شود‬ ، ‫به‬ ‫طور‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫متوسط‬ ‫غلظت‬ ‫گلوکز‬ ‫خون‬ ‫در‬ ‫گاوهای‬ ‫پر‬ ‫تولید‬ ‫در‬ ‫اه‬ ‫ا‬‫سا‬ ‫تا‬ ‫چهار‬ ‫هفته‬ ‫اول‬ ‫پس‬ ‫از‬ ‫زایمان‬ ‫بین‬ 40 ‫تا‬ 50 ‫میلی‬ ‫گرم‬ ‫در‬ ‫دسی‬ ‫لیتر‬ .‫است‬ ‫بنابراین‬ ‫اگر‬ ‫یکی‬ ‫از‬ ‫جیره‬ ‫ها‬ ‫پیش‬ ‫سازها‬ ‫ی‬ ‫کمتری‬ ‫گلوکوژنیک‬ ‫فراهم‬ ،‫کند‬ ‫تغییر‬ ‫متابولیسم‬ ‫برای‬ ‫حفظ‬ ‫هموستازی‬ ‫اتفاق‬ ‫گلوکز‬ ‫م‬ ‫ی‬ ( ‫افتد‬ Emanuelson, 1989 .) ‫برخالف‬ ‫تری‬ ‫و‬ ‫گلوکز‬ ‫و‬ ‫اما‬ ‫ا‬‫پالسا‬ ‫ک‬ ‫پروتئین‬ ‫غلظت‬ ،‫ایرید‬ ‫ا‬‫گلیسا‬ ‫آلبوم‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫در‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫منابع‬ ‫تیثیر‬ ‫تحت‬ ‫پالسما‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫ها‬ ‫ن‬ ‫قرار‬ ‫گرفت‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫چ‬ ‫گونه‬ ‫معنی‬ ‫اختالف‬ ‫جیره‬ ‫بین‬ ‫داری‬ .‫نشد‬ ‫مشاهده‬ ‫ها‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫به‬ ‫گزارش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫ضادی‬ ‫مت‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫مورد‬ ‫اثر‬ ‫چربی‬ ‫و‬ ‫روغن‬ ‫بر‬ ‫جمعیت‬ ‫باکتریایی‬ ‫و‬ ‫تخمیرات‬ ‫وجود‬ ،‫دارد‬ ‫ضاوت‬ ‫ق‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫سنجه‬ ‫فرا‬ ‫های‬ ‫خونی‬ ‫بدون‬ ‫انجام‬ ‫شاتی‬ ‫آزمای‬ ‫صوص‬ ‫خ‬ ‫در‬ ‫تعیین‬ ‫جمعیت‬ ‫باکتر‬ ‫ی‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ،‫شکمبه‬ ،‫آمونیاک‬ ‫میزان‬ ‫اسیدهای‬ ‫چرب‬ ‫فرار‬ ‫و‬ ‫پروتئین‬ ‫میکروبی‬ ‫دشواری‬ ‫کار‬ ‫است‬ . ‫محققین‬ ‫کردند‬ ‫گزارش‬ ، ‫سطح‬ ‫تری‬ ‫گل‬ ‫ی‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫سترول‬‫کل‬ ‫خون‬ ‫با‬ ‫ارف‬ ‫ا‬‫مص‬ ‫جیره‬ ‫دانه‬ ‫حاوی‬ ‫کانوالی‬ ‫حفاظت‬ ‫اده‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫ابت‬ ‫ا‬‫نس‬ ‫به‬ ‫حفاظت‬ ‫نشاااده‬ ‫باالتر‬ ‫بود‬ ‫و‬ ‫کانوال‬ ‫له‬ ‫جا‬ ‫کن‬ ‫اثر‬ ‫معنی‬ ‫داری‬ ‫بر‬ ،‫اولین‬‫ا‬‫انسا‬ ‫تری‬ ‫گلیسیرید‬ ‫و‬ ‫کلسترول‬ ( ‫نداشت‬ Delbecchi et al., 2001 .) ‫نظر‬ ‫به‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫رساااد‬ ، ‫جیره‬ ‫در‬ ‫جذب‬ ‫و‬ ‫هضااام‬ ،‫چربی‬ ‫حاوی‬ ‫های‬ ‫اساات‬ ‫توانسااته‬ ‫و‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫جیره‬ ‫از‬ ‫شااده‬ ‫تیمین‬ ‫چرب‬ ‫اساایدهای‬ ‫متابولیت‬ ‫از‬ ‫ضی‬‫بع‬ ‫ولی‬ .‫دهد‬ ‫افزایش‬ ‫را‬ ‫چربی‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫سمایی‬ ‫پال‬ ‫های‬ ‫معنی‬ ‫ولی‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫حاالت‬ ‫بعضی‬ ‫در‬ ‫اینکه‬ ‫ا‬ ‫نبوده‬ ‫دار‬ ‫ست‬ ، ‫می‬ ‫تواند‬ ‫به‬ ‫با‬ ‫ناهمسااو‬ .‫باشااد‬ ‫آزمایش‬ ‫در‬ ‫چربی‬ ‫از‬ ‫اسااتفاده‬ ‫پایین‬ ‫سااطح‬ ‫دلی‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫حاضاار‬ ‫پژوهش‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫سااطح‬ ،‫چربی‬ ‫مکم‬ ‫از‬ ‫اسااتفاده‬ ‫تری‬ ‫گل‬ ‫ی‬ ‫ساا‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫خون‬ ‫پالساامای‬ ( Avial et al., 2000 ) ‫کلسااترول‬ ‫و‬ ( Lacount et al., 1994 Salado et al., 2004; ) ‫ر‬ ‫داد‬ ‫افزایش‬ ‫ا‬ .
  • 9. ،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬ ... 511 ‫جدول‬ 4 - ‫ج‬ ‫اثر‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫های‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫خون‬ ‫های‬ ‫فراسنجه‬ ‫بر‬ ‫ی‬ Table 4- Effect of experimental diets on plasma metabolites ‫جیره‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬ Experimental diets ‫فراسنجه‬ ‫ها‬ Parameters ‫احتمال‬ ‫داری‬ ‫معنی‬ P-value ‫خطای‬ ‫استاندارد‬ ‫میانگین‬ SEM ‫گروه‬ 7 Group7 ‫گرو‬ ‫ه‬ 6 Group 6 ‫گروه‬ 5 Group 5 ‫گروه‬ 4 Group 4 ‫گروه‬ 3 Group 3 ‫گروه‬ 2 Group 2 ‫گروه‬ 1 ‫شاهد‬ ‫(جیره‬ ) Group 1 0.00 0.69 a 60.85 a 60.60 a 61.68 a 62.85 b 56.85 b 55.60 b 58.68 ‫گلوکز‬ ( ‫میلی‬ ‫دسی‬ ‫در‬ ‫گرم‬ )‫لیتر‬ ) 1 - (g/dl Glucose 0.00 3.80 b 45.75 a 49.52 b 45.40 a 49.90 b 45.75 a 2 46.5 b 46.52 ‫(میلی‬ ‫کلسترول‬ ‫در‬ ‫گرم‬ )‫لیتر‬ ‫دسی‬ ) 1 - (g/dl Cholesterol 0.00 0.38 14.25 14.20 14.45 14.27 15.25 15.20 14.75 ‫تری‬ ‫گل‬ ‫ی‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫د‬ ( ‫میلی‬ ‫گ‬ ‫در‬ ‫رم‬ )‫لیتر‬ ‫دسی‬ ) 1 - (g/dl Triglyceride 0.39 0.04 7.87 7.60 7.80 7.62 7.80 7.60 7.60 ‫(گرم‬ ‫پالسما‬ ‫پروتئین‬ ‫ک‬ ‫لیتر‬ ‫دسی‬ ‫در‬ ) otal plasma protein T ) 1 - (g/dl 0.11 0.03 4.02 4.52 4.37 4.31 4.32 4.25 4.27 ‫لیتر‬ ‫دسی‬ ‫در‬ ‫(گرم‬ ‫آلبومین‬ ) ) 1 - dl / Albumin (g 1 ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارهای‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫شام‬ ‫گروه‬ : 1 - ‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ 2 - ‫گروه‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 3 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 4 - ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫گروه‬ 5 - ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬ ‫گروه‬ 6 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 7 - ‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 2 . ‫ا‬ ‫عداد‬ ‫دارند‬ ‫دار‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬ ( 05 / 0 < P .) 1. Experimental diets including: Group 1- control group (no additive) Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4- (2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6 (4% canola oil), group 7 (4% tallow). 2 . Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05). ‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫ي‬ ‫د‬ ‫مثل‬ ‫ی‬ ‫نتا‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫مثل‬ ‫ی‬ ‫در‬ ‫جدول‬ 5 ‫شااده‬ ‫داده‬ ‫نشااان‬ ‫اتن‬ ‫ا‬‫آبسا‬ ‫نرخ‬ .‫ات‬ ‫ا‬‫اسا‬ ‫ی‬ ، ‫بره‬ ‫نرخ‬ ‫زایی‬ ‫و‬ ‫نرخ‬ ‫در‬ ‫دوقلوزایی‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫گروه‬ ‫های‬ ‫مختلف‬ ‫اتالف‬ ‫اخ‬ ‫ای‬ ‫معن‬ ‫داری‬ ‫وجود‬ ‫داشت‬ ( 05 / 0 > P .) ‫ب‬ ‫ی‬ ‫شتر‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫نرخ‬ ‫آبستن‬ ‫ی‬ ( 100 ‫بره‬ ‫نرخ‬ ،)‫درصد‬ ‫زایی‬ ( 125 ‫گروه‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ )‫درصد‬ ‫های‬ 4 ‫و‬ 5 ‫سا‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫گروه‬ ‫ها‬ ‫اخاااتالف‬ ‫معنااای‬ ‫دا‬ ‫ری‬ ‫داشت‬ ( 05 / 0 > P .) ‫فحل‬ ‫نرخ‬ ‫ی‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫همه‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫شااا‬ ‫ی‬ 100 ‫تمام‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫درصاااد‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ .‫شدند‬ ‫فح‬ ،‫بنابراین‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫چ‬ ‫اختالف‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫ی‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫از‬ ‫فحل‬ ‫عالوم‬ ‫مشاهده‬ ‫نظر‬ ‫ی‬ ‫ند‬ ‫وجود‬ ‫اشت‬ . ‫کلزا‬ ‫روغن‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫غذا‬ ‫روغن‬ ‫یی‬ ‫ک‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫ف‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫باال‬ ، ‫کمتر‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫قد‬ ‫م‬ ‫ار‬ ‫س‬‫ا‬ ‫ی‬ ‫دها‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫در‬ ‫شبا‬‫ا‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫رو‬ ‫همه‬ ‫غن‬ ‫باال‬ ‫مقدار‬ ،‫ها‬ ‫ی‬ ‫س‬‫ا‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫اولئ‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫مقاد‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫مف‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫ی‬ ‫اس‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫نولئ‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫اس‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫نولن‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫بس‬ ‫نسبت‬ ‫ی‬ ‫ار‬ .‫است‬ ‫خوب‬ ‫افزا‬ ‫سودمند‬ ‫اثرات‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫مطا‬ ‫در‬ ‫لعات‬ ‫ز‬ ‫ی‬ ‫اد‬ ‫ی‬ ‫داده‬ ‫شان‬ ‫ن‬ ‫به‬ ،‫است‬ ‫شده‬ ‫طور‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫مکم‬ ‫کردن‬ ‫اسی‬ ‫دها‬ ‫ی‬ ‫غ‬ ‫چرب‬ ‫ی‬ ‫راشبا‬ ‫ج‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫م‬ ‫مختلف‬ ‫طرق‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫ند‬ ‫توا‬ ‫تول‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫ث‬ ‫دم‬ ‫تیث‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫گذا‬ ‫ر‬ ‫اد‬ ‫ا‬‫شاا‬ ( Ferreira et al., 2016 and Lucy et al., 1986 .) ‫نتیجه‬ ‫کلی‬ ‫گیری‬ ‫در‬ ، ‫مجمو‬ ‫اتفا‬‫ا‬‫اسا‬ ‫ده‬ ‫از‬ ‫روغن‬ ‫در‬ ‫میش‬ ‫در‬ ‫جانوری‬ ‫و‬ ‫گیاهی‬ ‫های‬ ‫میش‬ ‫تولیدمثلی‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫مثبتی‬ ‫تیثیر‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫داده‬ ‫شان‬ ‫ن‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫شاخص‬ ‫بهبود‬ ‫باعث‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ‫شت‬ ‫دا‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫عملکردی‬ ‫های‬ ‫گرد‬ ‫درصااد‬ ‫چهار‬ ‫و‬ ‫دو‬ ‫بین‬ ‫که‬ ‫شااد‬ ‫داده‬ ‫نشااان‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫نتایج‬ .‫ید‬ ‫روغن‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫جیره‬ ‫در‬ ‫اده‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫اتفاده‬ ‫ا‬‫اس‬ ‫های‬ ‫وجود‬ ‫ای‬ ‫ا‬‫ااخص‬ ‫ا‬‫ش‬ ‫و‬ ‫دار‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫نداشت‬ ‫هزینه‬ ‫نرخ‬ ‫کاهش‬ ‫منظور‬ ‫در‬ ‫درصد‬ ‫دو‬ ‫میزان‬ ،‫مصرفی‬ ‫های‬ ‫می‬ ‫پیشنهاد‬ ‫جیره‬ .‫گردد‬
  • 10. 512 ‫جلد‬ ‫ایران‬ ‫دامی‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشهای‬ ‫نشریه‬ 15 ‫شماره‬ ، 4 ‫زمستان‬ 1402 ‫جدول‬ 5 - ‫تولید‬ ‫عملکرد‬ ‫مقایسه‬ ‫گروه‬ ‫در‬ ‫مثلی‬ ‫آزمایش‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ Table 5- Comparison of reproductive performance in different experimental groups ‫جیره‬ ‫آزمایشی‬ ‫های‬ Experimental diets ‫فراسنجه‬ ‫ها‬ * Parameters ‫معنی‬ ‫احتمال‬ ‫داری‬ P-value ‫خطای‬ ‫استاندارد‬ ‫میانگین‬ SEM ‫گروه‬ 7 Group 7 ‫گروه‬ 6 Group 6 ‫گروه‬ 5 Group 5 ‫گروه‬ 4 Group 4 ‫گر‬ ‫وه‬ 3 Group 3 ‫گروه‬ 2 Group 2 ‫گروه‬ 1 ‫شاهد‬ ‫(جیره‬ ) Group 1 0.00 6.22 b (7/8) 87.5 c (6/8) 75 a (8/8) 100 a (8/8) 100 b (7/8) 87.5 c (5/8) 62.5 c (6/8) 75 )‫(درصد‬ ‫آبستنی‬ ‫نرخ‬ Pregnancy rates (%) 0.00 5.35 b (8/8) 100 b (9/8) 112.5 a (10/8) 125 a (10/8) 125 a 0/8) (1 125 b (9/8) 112.5 b (8/8) 100 ‫بره‬ ‫نرخ‬ )‫(درصد‬ ‫زایی‬ Lambing rate (%) 0.00 1.20 b (1/8) 12.5 a (0/8) 0 b (1/8) 12.5 a (0/8) 0 a (0/8) 0 a (0/8) 0 a (0/8) 0 ‫مرده‬ ‫نرخ‬ )‫(درصد‬ ‫زایی‬ Mortality rate (%) 0.00 2.12 c (1/8) 12.5 a (3/8) 37.5 b (2/8) 25 b /8) (2 25 a (3/8) 37.5 a (4/8) 50 b (2/8) 25 )‫(درصد‬ ‫قلوزایی‬ ‫دو‬ ‫نرخ‬ Twin delivery rate (%) * ( ‫آبستنی‬ ‫نرخ‬ ‫م‬ ‫تعداد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫شده‬ ‫آبستن‬ ‫بر‬ ‫تقسیم‬ ‫تعداد‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ )‫شده‬ ‫تلقیح‬ ، ‫بره‬ ‫نرخ‬ ‫زایی‬ ‫(بره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫شده‬ ‫متولد‬ ‫بر‬ ‫تقسیم‬ ‫تعداد‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ ، ‫مرده‬ ‫زایی‬ ‫(بره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫مرده‬ ‫شده‬ ‫تولد‬ ‫تقسیم‬ ‫بر‬ ‫تعداد‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ ‫و‬ ‫دوقلوزا‬ ‫یی‬ ‫م‬ ‫(تعداد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫دوقلوزا‬ ‫بر‬ ‫تقسیم‬ ‫تعداد‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ . 1 ‫ت‬ ‫ی‬ ‫مارهای‬ ‫آزما‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫شام‬ ‫گروه‬ : 1 - ‫گروه‬ ،‫روغن‬ ‫بدون‬ ‫پایه‬ ‫جیره‬ 2 - ‫گروه‬ ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ 3 - ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫گروه‬ 4 - ‫گ‬ ،‫پیه‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫روه‬ 5 - ،‫آفتابگردان‬ ‫روغن‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫چهار‬ ‫گروه‬ 6 - ‫گروه‬ ،‫کانوال‬ ‫روغن‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 7 - ‫پیه‬ ‫درصد‬ ‫چهار‬ 2 . ‫ا‬ ‫عداد‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫ردیف‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫متفاوت‬ ‫حروف‬ ‫با‬ ( ‫دارند‬ ‫دار‬ 05 / 0 < P .) 3 . ‫بره‬ ‫نرخ‬ ‫زایی‬ ‫(بره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫شاااده‬ ‫متولد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ ‫کرد‬ ‫ه‬ ) ، ‫دوقلوزا‬ ‫یی‬ ‫م‬ ‫(تعداد‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫دوقلوزا‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫زا‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ ، ‫مرده‬ ‫زایی‬ ‫(بره‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫شاااده‬ ‫متولد‬ ‫مرده‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ها‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫ی‬ ‫مان‬ )‫کرده‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ .‫آبستنی‬ * Pregnancy rates (the number of pregnant ewes divided by the number of inseminated ewes), Lambing rate (born lambs divided by the number of ewes that gave birth), Twin delivery rate (number of twin ewes divided by the number of ewes that gave birth), ) and Mortality (stillborn lambs divided by the number of ewes that gave birth( 1. Experimental diets including: Group 1- control group (no additive) Group 2- (2% sunflower oil), Group 3- (2% canola oil), Group 4- (2% tallow), Group 5- (4% oil) Sunflower), group 6 (4% canola oil), group 7 (4% tallow) 2. Means within same row with different superscripts differ significantly (P<0.05). 3 Lambing rate (lambs born to ewes that gave birth), twinning (number of ewes that gave birth to twins), Mortality rate (dead lambs born to ewes that gave birth) and pregnancy rate. References 1. Allen, M.C. (2000). Effects of diet on short term regulation of feed intake by lactating dairy cattle. Journal of Dairy Science, 90,2897-2904. DOI: 10.3168/jds.S0022-0302(00)75030-2 2. AOAC. )1990(. Official methods of analysis. Vol. I. 15th Ed. Association of Official Analytical Chemists, Arlington, VA. 3. Anel, L., Kaabi, M., Abroug, B., Alvarez, M., Anel, E., Boixo, J. C., de laFuente, L. F., & dePaz, P. (2005). Factors influencing the success of vaginal and laparoscopic artificial insemination in Churra ewes: A field assay. Theriogenology, 63,1235–1247. https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2004.07.001 4. Avial, C. D., Depeters, E. J., Perez-Monti, H., Taylor, J., & Zinn, R. A. (2000). Influences of saturation ratio of supplemental dietary fat on digestion and milk yield in dairy cows. Journal of Dairy Science, 83,1505-1519. 5. Awawdeh, M. S., Obeidat, B. S., Abdullah, A. Y., & Hananeh, W. M. (2009). Effects of yellow grease or soybean oil on performance, nutrient digestibility and carcass characteristics of finishing Awassi lambs. Animal Feed Science and Technology, 153,216-227. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2009.06.013 6. Babaei Kafiabad, M., Sadeghipanah, H., & Karimi, K. (2014). Timing of eCG injection in hormonal treatment program of estrus induction in TorkiGhashghaei ewes during deep anestrus. Journal of Ruminant Research, 2,113-132. (In Persian). 7. Barrell, G. K., Moenter, S. M., Caraty, A., & Karsch, F. J. (1992). Seasonal changes of gonadotrophin-releasing hormone secretion in the ewe. Biology of Reproduction, 46,1130-1135. https://doi.org/10.1095/biolreprod46.6.1130 8. Bessa, R. J. B., Portugal, P. V., Mendes, I., & Santos-Silva, J. (2005). Effect of lipid supplementation on growth performance, carcass and meat quality and fatty acid composition of intramuscular lipids of lambs fed dehydrated lucerne or concentrate. Livestock Production Science, 96,185-194. https://doi.org/10.1016/j.livprodsci.2005.01.017 9. Bhatt, R., Soren, N., Tripathi, M., & Karim, S. (2011). Effects of different levels of coconut oil supplementation on performance, digestibility, rumen fermentation and carcass traits of Malpuralambs. Journal Animal Feed Science Technology, 164,29–37. 10. Broderick., G. A. (2003). Effects of varying dietary protein and energy levels on the production of lactating dairy cows. Journal of Dairy Science, 86,1370-1381. https://doi.org/10.3168/jds.s0022-0302(03)73721-7 11. Cognie, Y. (1990). Current technologies for synchronization and artificial insemination of sheep (Ed.), Reproductive physiology of Merino sheep (pp. 202-215). The University of Western, Australia: Nedlands, Perth.
  • 11. ،‫دوست‬ ‫وطن‬ ‫و‬ ‫دیدارخواه‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫روغن‬ ‫مختلف‬ ‫منبع‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫اثرات‬ ... 513 12. Delbecchi, L., Ahnadi, C. E., Kennelly, J. J., & Lacasse, P. (2001). Milk fatty acid composition and mammary lipid metabolism in Holstein cows fed protected or unprotected canola seeds. Journal of Dairy Science, 84(6),1375-1381. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(01)70168-3 13. Didarkhah, M. (2018). Overview browsing the different methods of synchronizing and triggering ovulation. Journal of Biosafety, 10,31-46. (In Persian). 14. Emanuelson, M. (1989). Rapeseed products of double low cultivars to dairy cows: Effects of long term feeding and studies on rumen metabolism. In: Report 189, Department of Animal Nutrition and Management, Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala. 15. Ensminger, M. E., & Olentine, C. G. (1990). Feed and nutrition. First edition, The Ensminger Publishing Company. California. U.S.A. 16. Fair, S., Hanrahan, J. P., O’Meara, C. M., Duffy, P., Rizos, D., Wade, M., Donovan, A., Boland, M. P., Lonergan, P., & Evans, A. C. O. (2005). Differences between Belclare and Suffolk ewes in fertilization rate, embryo quality and accessory sperm number after cervical or laparoscopic artificial insemination. Theriogenology, 63,1995-2005. https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2004.09.005 17. Ferreira, E. M., Pires, A. V., Susin, I., Gentil, R. S., Parente, M. O. M., Nolli, C. P., Meneghini, R. C. M., Mendes, C. Q., & Ribeiro, C. V. D. M. (2014). Growth, feed intake, carcass characteristics, and meat fattyacid profile of lambs fed soybean oil partially replacedby fish oil blend. Journal Animal Feed Science Technology, 187,9-18. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2013.09.016 18. Ferreira, E. M., Pires, A. V., Susin, I., Gentil, R. S., Parente, M. O. M., Nolli, C.P., Meneghini, R. C. M., Mendes, C. Q., & Ribeiro, C. V. D. M. (2016). Nutrient digestibility and ruminal fatty acid metabolism in lambs supplemented with soybean oil partially replaced by fish oil blend. Journal Animal Feed Science Technology, 216,30-39. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2015.09.007 19. Fonseca, J., Maffili, V., Rodrigues, M., Santos, A., Rovay, H., & Neto, A. P. (2018). Effects of hCG on progesterone concentrations and fertility in cyclic, lactating Alpine goats. Animal Reproduction, 3(4),410-425. 20. Jenkins, T. C., & Palmquist, D. L. (1984). Effect of fatty acids or calcium soaps on rumen and total nutrient digestibility of dairy rations. Journal of Dairy Science, 67,978–986. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(84)81396-X 21. Kellems, R. O., & Church, D. C. (2002). Livestock feeds and feeding, Thed Pearson Hall, New Jersey. 22. Khorasani, G. R., De Boer, G., Robinson, B., & Kennelly, J. J. (1994). Influence of dietary protein and starch on production and metabolic responses of dairy cows. Journal of Dairy Science, 77,813–824. 23. Lacount, D. W., Drackley, J. K., Laesch, S. O., & Clark, J. H. (1994). Secretion of oleic acid in milk fat in response to abomasal infusions of canola or high oleic sunflower fatty acids. Journal of Dairy Science, 77,1372-1385. 24. Lucy, M. C., & Stevenson, J. S. (1986). Gonadotropin-releasing hormone at estrus: Luteinizing hormone, estradiol, and progesterone during the periestrual and postinsemination periods in dairy cattle. Biology Reproduction, 35,300-311. 25. Machmüller, A. (2006). Medium-chain fatty acids and their potential to reduce methanogenesis in domestic ruminants. Journal Agriculture Ecosystems & Environment, 112,107–114. https://doi.org/10.1016/j.agee.2005.08.010 26. Mazhari, M., DaneshMesgaran, M., & HeraviMoussavi, A. (2009). Effect of diet containing a variety of Iranian rapeseeds meal on high producing lactating Holstein cow responses. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8,265-269. 27. Mahmoud, O. M., Haroun, E. M., Sobaih, M. A., Omer, O. H., Adam, S. E. I. (2001). Comparative efficacy of Calotropis procera latex and sulfadimidine against experimentally-induced Eimeria ovinoidalis infection in Najdi lambs. Small Rumin. Researche, 42, 130-140. https://doi.org/10.1016/S0921-4488(01)00237-1 28. Roy, A., Mandal, G. P., & Patra, A. K. (2013). Evaluating the performance carcass traits and conjugated linoleic acid content in muscle and adipose tissues of black Bengal goats fed soybean oil and sunflower oil. Animal Feed Science Technology, 185,43-52. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2013.07.004 29. Salado, E. E., Gagliostro, G. A., Becu-Villalobos, D., & Lacou-Mengido, I. (2004). Partial replacement of corn grain by hydrogenated oil in grazing dairy cows in early lactation. Journal of Dairy Science, 87,1265-1278. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(04)73277-4 30. SAS, Institute. (2003). SAS, user ‘s Guide. Version 9.1 Ed. SAS Institute Inc., Cary, NC. 31. Stockdale, C.R. (2007). Effects of body conditionscore at calving and feeding various types ofconcentrate7 National Research Council. National Academy of Sciences., Washington Livestock Science, 116, 191-202. 32. Varga, G. A., & Kolver, E. S. (1997). Microbial and animal limitations to fiber digestion and utilization. Journal Nutrition, 127,819-823. https://doi.org/10.1093/jn/127.5.819s 33. Wu, Z., Ohajmata, A., & Palmqaist, D. (1989). Ruminal synthesis, biohydrogenation, and digestibility of fatty acids by dairy cows. Journal of Dairy Science, 74,3025. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(91)78488-9 34. Zeleke, M., Greyling, J., & Schwalbach, L. (2005). Effect of progestagen and PMSG on oestrous synchronization and fertility in Dorper ewes during the transition period. Small Ruminant Researche, 56,47-53. https://doi.org/10.1016/j.smallrumres.2003.12.006