Presented at the Senate Public Health Committee and Medical Innovation & Technology Subcommittee Seminar, Senate, Bangkok, Thailand on February 7, 2020
9. • Safe
• Timely
• Effective
• Patient-Centered
• Efficient
• Equitable
Institute of Medicine, Committee on Quality of Health Care in America. Crossing the quality chasm:
a new health system for the 21st century. Washington, DC: National Academy Press; 2001. 337 p.
Quality of Care
10. ภาพรวมของงานด้าน Health IT
Intra-Hospital IT
• Electronic Health Records &
Health IT for Quality & Safety
• Digital Transformation
• AI, Data Analytics
• Hospital IT Quality
Improvement (HA-IT)
Inter-Hospital IT
• Health Information
Exchange (HIE)
Extra-Hospital IT
• Patients: Personal Health R
ecords (PHRs)
• Public Health: Disease
Surveillance & Analytics
Patient
at Home
13. Functional
Semantic
Syntactic
Technical Standards
(TCP/IP, encryption,
security)
Exchange Standards (HL7 V2,
HL7 V3 Messaging, HL7 CDA,
HL7 FHIR, DICOM)
Vocabularies, Terminologies,
Coding Systems (ICD-10, ICD-9,
CPT, SNOMED CT, LOINC)
Information Models (HL7 V3 RIM,
ASTM CCR, HL7 CCD)
Standard Data Sets
Functional Standards (HL7 EHR
Functional Specifications)
Some may be hybrid: e.g. HL7 V3, HL7 CCD
Unique ID
Necessary Standards in Health IT
15. ขั้นตอนการดาเนินการ
1. การพัฒนาระบบบันทึกสุขภาพดิจิทัล Digital Health Record (DHR) และ การ
สนับสนุน Digital Transformation ของระบบบริการสุขภาพ
1.1 การพัฒนา DHR
(1) การจัดทาแผนแม่บทเพื่อการพัฒนาระบบบันทึกสุขภาพดิจิทัล
(2) การลงทุนและพัฒนาระบบสาหรับจัดการ Provincial Health Information
Exchange
(3) การสนับสนุนการจ้างบุคลากรสารสนเทศสุขภาพ และนักวิเคราะห์ข้อมูล
สุขภาพ หรือการจ้างเหมาหน่วยงานที่มีศักยภาพ
(4) การจัดสรรงบประมาณเพิ่มเติม (Incentives) เป็นลาดับขั้น เพื่อสนับสนุนให้
เกิดระบบ DHR ให้ใช้ประโยชน์ได้จริง
16. ปัญหา/ข้อจากัด
1. ยังไม่มี Governance body ที่เห็นภาพรวมทั้ง Health System
แผนแม่บทจึงไม่ครอบคลุม key stakeholders
2. การพัฒนา Health Information Exchange ต้องใช้มาตรฐานข้อมูล
สุขภาพหลายมาตรฐานที่ต้องจัดทาขึ้นอย่างเข้าใจ (มีความเป็นวิชาการ)
และเป็นที่ยอมรับทุกภาคส่วน
3. การพัฒนา Health Information Exchange ต้องมีการออกแบบ
โครงสร้างสถาปัตยกรรม (Architecture/Blueprint) ของระบบ
17. ขั้นตอนการดาเนินการ
ยังไม่ได้ดาเนินการ
ยังมีความเข้าใจเรื่อง Digital Health Records (DHRs) ไม่ตรงกัน
• เสนอปรับ Definition
ให้รวม HIE & PHRs
ให้ชัดเจน โดยเน้น
HIE ก่อน PHRs
ยังไม่ได้ดาเนินการ
• ปรับไปรวมกับการจัดทาแผนแม่บท National Health IT Master Plan
• ควรกาหนดเรื่องการศึกษาทบทวนและจัดทา Architecture ของระบบ HIE/
PHRs และการจัดทาและประกาศมาตรฐานเพิ่มในแผน เนื่องจากเป็นเงื่อนไข
สาคัญและ bottleneck ของการปฏิรูป
24. ปัญหา/ข้อจากัด
1. ยังไม่เกิดการจัดตั้งคณะกรรมการสารสนเทศสุขภาพแห่งชาติ (มีเพียง
คณะกรรมการ/คณะอนุกรรมการด้าน Health IT ที่ สธ. ตั้งขึ้นชั่วคราวและ
ไม่ได้มี mandate ด้านการปฏิรูปประเทศเรื่อง Health IT โดยตรง)
2. แนวทางการจัดตั้ง National Data Clearing House และ Digital
Health Agency ยังไม่มีความชัดเจน ขาด political will ในการดาเนินการ
3. ยังไม่มีหน่วยงานที่มีหน้าที่และอานาจด้านการสร้างมาตรฐาน ที่มี
งบประมาณและผู้เชี่ยวชาญเพียงพอ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องยังไม่เข้าใจแนวคิด
เรื่องมาตรฐานประเภทต่างๆ ที่จาเป็นสาหรับ Health IT (ไม่ใช่ General IT)
4. หน่วยงานที่สนใจดาเนินการไม่มีการประสานงานกันเท่าที่ควร ทาให้การ
ออกแบบระบบ มีการทางานแบบแยกส่วน ไม่สามารถบูรณาการกันได้ เกิด
ความซ้าซ้อน สร้างความสับสนกับหน่วยงานผู้ปฏิบัติ
25. ปัญหา/ข้อจากัด
5. ยังไม่มีกฎหมายด้าน Digital Health ที่ทาให้สามารถพัฒนา Platform
ระบบแลกเปลี่ยนข้อมูลสุขภาพของผู้ป่วยระหว่างสถานพยาบาล (Health
Information Exchange: HIE) และระบบระเบียนสุขภาพส่วนบุคคล
(Personal Health Records: PHRs) ที่จาเป็นต้องมีการออกแบบและพัฒนา
อย่างเหมาะสม มีหน่วยงานที่ได้รับมอบหมายให้ดาเนินการ และมีการกาหนด
หน้าที่และอานาจในการกาหนดมาตรฐานข้อมูลสารสนเทศ หลักเกณฑ์
วิธีการ และเงื่อนไขในการแลกเปลี่ยนข้อมูลสารสนเทศสุขภาพ ตลอดจน
กาหนดรายละเอียดการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลและการรักษาความมั่นคง
ปลอดภัยไซเบอร์ที่เหมาะสม
34. • Health IT ต้อง Follow และ Support Health System
Vision (Health Goals นา Technology)
• ต้องครอบคลุมทั้ง Health System (ไม่จากัดเฉพาะ
กระทรวงสาธารณสุข)
• ควรพยายามทาทุกอย่างให้เป็นเรื่องเดียวกัน เช่น Health
Information Exchange (HIE), Personal Health
Records (PHRs), ระบบสารสนเทศใน Primary Care,
ระบบสารสนเทศในการแพทย์ฉุกเฉินและระบบส่งต่อ ฯลฯ
• Balance Quick Wins กับ Long-Term Changes
หลักการสาหรับ National Health IT Master Plan
35. • มุ่งเน้น Digital Transformation แต่ไม่ใช่เพียง Digitization
• ไม่ยึดติดเทคโนโลยีใดเทคโนโลยีหนึ่ง เพราะทุกเทคโนโลยีมี
ข้อดีข้อเสีย จึงต้องเอาโจทย์ (Health Goals) นา วิเคราะห์
Information Needs & Information Gaps และข้อดี
ข้อเสียของแต่ละ Technology Alternatives แล้วตัดสินใจ
• Policymakers กับ Academics ต้องทางานด้วยกัน
• มอง Information เป็นองค์ประกอบหนึ่งของระบบสุขภาพ
(WHO Six Building Blocks) ที่สัมพันธ์กับองค์ประกอบอื่น
หลักการสาหรับ National Health IT Master Plan
36. • ควรผลักดันการสร้าง National Digital Health Platform
โดยพิจารณาออก พ.ร.บ.สุขภาพดิจิทัล เพื่อ
• ปลดล็อกข้อจากัดเรื่องการแลกเปลี่ยนข้อมูลของผู้ป่วย
• มีอานาจสั่งการทั้งสถานพยาบาลของรัฐ (ในและนอก
สธ.) และเอกชน
• Ensure การบริหารจัดการที่คล่องตัวกว่าส่วนราชการ
• จัดตั้ง “สานักงานสุขภาพดิจิทัล” (Digital Health
Agency: DHA) เป็น Governance Body
• เทียบเคียงกับ พ.ร.บ.ระบบการชาระเงิน พ.ศ. 2560
ข้อเสนอเชิงนโยบาย
37. (ร่าง) การปรับแผนการปฏิรูปประเทศ ประเด็น Health IT
1. ประเด็นย่อยการพัฒนาสถานพยาบาลสู่สถานพยาบาลอัจฉริยะ (Smart Hospital)
ด้วยเทคโนโลยีดิจิทัล
1.1 กิจกรรมการส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพด้านการบริหารจัดการและพัฒนาคุณภาพ
เทคโนโลยีสารสนเทศของสถานพยาบาล (Healthcare Accreditation Information
Technology: HAIT) ทั่วประเทศ
1.2 กิจกรรมการพัฒนาแบบจาลอง Smart Hospital ทดลองดาเนินการ และขยายผลใน
สถานพยาบาลระดับต่าง ๆ
39. (ร่าง) การปรับแผนการปฏิรูปประเทศ ประเด็น Health IT
3. ประเด็นย่อยการพัฒนาระบบแลกเปลี่ยนข้อมูลสุขภาพ (Health Information
Exchange: HIE) และระบบระเบียนสุขภาพส่วนบุคคล (Personal Health Records:
PHRs) เพื่อการให้บริการสุขภาพที่มีคุณภาพและไร้รอยต่อ
3.1 กิจกรรมการศึกษาทบทวนและหาข้อสรุปร่วมกัน การออกแบบ และการจัดทาและ
พัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน (Infrastructure) ของ Platform ระบบสารสนเทศสุขภาพ
ของประเทศ รวมทั้งการปรับปรุงพัฒนาเรื่องการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลและความมั่นคง
ปลอดภัยไซเบอร์ของระบบ
3.2 กิจกรรมการพัฒนา ประกาศ และจัดการมาตรฐานข้อมูลสารสนเทศสุขภาพ (Health
Information Standards) อย่างเหมาะสมและเป็นที่ยอมรับร่วมกัน
3.3 กิจกรรมการลงทุน พัฒนา และขยายผลการใช้งาน Platform ระบบ Health
Information Exchange ระดับจังหวัด ระดับเขต และระดับประเทศ
40. (ร่าง) การปรับแผนการปฏิรูปประเทศ ประเด็น Health IT
3. ประเด็นย่อยการพัฒนาระบบแลกเปลี่ยนข้อมูลสุขภาพ (Health Information
Exchange: HIE) และระบบระเบียนสุขภาพส่วนบุคคล (Personal Health Records:
PHRs) เพื่อการให้บริการสุขภาพที่มีคุณภาพและไร้รอยต่อ
3.4 กิจกรรมการส่งเสริมผลักดันการใช้ข้อมูลสารสนเทศสุขภาพ เพื่อประโยชน์ในการ
วิเคราะห์ ประเมินสถานการณ์ วางแผน ติดตามประเมินผล และพัฒนาระบบ หรือการ
ทางานอื่น ๆ ในระบบสุขภาพ โดยบูรณาการข้อมูลสารสนเทศสุขภาพระดับประเทศ
3.5 กิจกรรมจัดตั้งองค์กรมหาชนทาหน้าที่ National Health Data Clearing House
และทามาตรฐานส่วนที่เกี่ยวข้อง
41. (ร่าง) การปรับแผนการปฏิรูปประเทศ ประเด็น Health IT
4. ประเด็นย่อยการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเพื่อส่งเสริมการใช้ประโยชน์จาก
สารสนเทศสุขภาพ
4.1 กิจกรรมการพัฒนายุทธศาสตร์การวิจัยและพัฒนาด้านสารสนเทศสุขภาพที่แหล่งทุนควรให้การ
สนับสนุนส่งเสริม ซึ่งรวมถึงการกาหนดประเด็นและหัวข้อวิจัย การขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศด้าน
สารสนเทศสุขภาพ การสนับสนุนทุน และการดาเนินการ
4.2 กิจกรรมการวิจัยและพัฒนากลไก กระบวนการ เครื่องมือ และนวัตกรรม เพื่อสนับสนุน Digital
Transformation ด้านสุขภาพ