1. แบบประเมินภาวะสมองเสื่อม
และภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ
อาจารย์แพทย์หญิงอรพิชญา ไกรฤทธิ์
หน่วยเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ ภาควิชาอายุรศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล

2. The Mini-Mental State
Examination-Thai
Version 2002 (MMSE-T)

3.  แบบทดสอบสภาพสมองเสื่อมเบืองต้นฉบับภาษาไทย
้
MMSE-THAI 2002
 สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
เอกสารอ้างอิง

4. เป็นแบบทดสอบที่นิยมใช้มากที่สุดในการประเมิน
สมรรถภาพสมองทางคลินิกสําหรับผู้ป่วยสมองเสื่อม”
 Validated with standard MMSE in English
 Adjusted with educational level
 Useful in assessing competency in decision making
 Limitations for assessing progressive cognitive decline
in individual patients over time
MMSE-T 2002

5.  Orientation
 Recall
 Attention
 Calculation
 Language Manipulation
 Constructional Praxis
MMSE-T ทดสอบอะไรบ้าง

6.  วันนี้วันที่เท่าไร
 วันนี้วันอะไร
 เดือนนี้เดือนอะไร
 ปีนี้ปีอะไร
 ฤดูนี้ฤดูอะไร
MMSE-T: Orientation For Time

7. กรณีอยู่สถานพยาบาล กรณีอยู่ที่บ้านของผู้ถกทดสอบ
ู
 สถานที่ตรงนี้เรียกว่าอะไร และ  สถานที่ตรงนี้เรียกว่าอะไร และ
ชื่อว่าอะไร บ้านเลขที่เท่าไร
 ขณะนี้อยู่ชั้นที่เท่าไรของของตัว  ที่นี่หมู่บ้าน หรือละแวก/คุ้ม/
อาคาร ย่าน/ถนนอะไร
 ที่นี่อยู่ในอําเภออะไร  ที่นี่อยู่ในอําเภอ/เขตอะไร
 ที่นี่จังหวัดอะไร  ที่นี่จังหวัดอะไร
 ที่นี่ภาคอะไร  ที่นี่ภาคอะไร
MMSE-T: Orientation For Place

8.  บอกชื่อของ 3 อย่างแล้วให้ผู้ถูกทดสอบพูดตาม
 ต่อไปนี้เป็นการทดสอบความจํา ดิฉันจําบอกชื่อของ 3 อย่างตั้งใจฟังให้ดี
เพราะจะบอกเพียงครั้งเดียว ไม่มีการบอกซ้ําอีก เมื่อพูดจบให้พูดตามที่
ได้ยินให้ครบทั้ง 3 ชื่อ แล้วพยายามจําไว้ให้ดี เดี๋ยวจะถามซ้ํา
������ ดอกไม้ ������ แม่น้ํา ������ รถไฟ
  การบอกชื่อแต่ละคําให้ห่างกันประมาณหนึ่งวินาที ต้องไม่ช้าหรือเร็ว
เกินไป
 ในกรณีที่ทําแบบทดสอบซ้ําภายใน 2 เดือน ให้ใช้คําว่า
������ ต้นไม้ ������ ทะเล ������ รถยนต์
MMSE-T: Registration

9.  คิดเลขในใจเพื่อทดสอบสมาธิ
 อย่าลืมถามว่าผู้สูงอายุคิดเลขในใจเป็นหรือไม่
 ให้เอา 100 ตั้ง ลบออกทีละ 7 ไปเรื่อยๆ ได้
ผลลัพธ์เท่าไร
 บันทึกคําตอบตัวเลขไว้ทุกครั้ง (ทั้งคําตอบที่ถูกและ
ผิด) ทําทั้งหมด 5ครั้ง
MMSE-T: Attention/Calculation

10.  ในกรณีที่ผสูงอายุคิดเลขในใจไม่เป็น
ู้
 ให้ใช้สะกดคําว่า มะนาว ให้ฟังแล้วสะกดถอยหลังจาก
พยัญชนะตัวหลังไปตัวแรก
 คําว่ามะนาวสะกดว่า มอม้า-สระอะ-นอหนู-สระอา-วอ
แหวน แล้วให้ลองสะกดถอยหลังให้ฟงั
MMSE-T: Attention/Calculation

11.  เมื่อสักครู่ที่ให้จําของ 3 อย่าง จําได้ไหมมีอะไรบ้าง
(ตอบถูก 1 คําได้ 1 คะแนน)
 ดอกไม้  แม่น้ํา  รถไฟ
 ในกรณีที่ทําแบบทดสอบซ้ําภายใน 2 เดือน ให้ใช้คําว่า
 ต้นไม้  ทะเล  รถยนต์
MMSE-T: Recall

12.  ยื่นดินสอให้ผู้ถูกทดสอบดูแล้วถามว่า “ของสิ่งนี้
เรียกว่าอะไร”
 ชีนาฬิกาข้อมือให้ผู้ถูกทดสอบดูแล้วถามว่า “ของ
้
สิ่งนี้เรียกว่าอะไร”
MMSE-T: Naming

13.  ตั้งใจฟังให้ดี จะพูดข้อความเพียงครั้งเดียว แล้วพูดตาม
ให้เหมือน
 “ใครใคร่ขายไก่ไข่”
MMSE-T: Repetition

14.  ผู้ทดสอบแสดงกระดาษเปล่าขนาดประมาณ เอ-4 ไม่มีรอยพับ
ให้ผู้ถกทดสอบ
ู
 “ให้รับด้วยมือขวา พับครึ่งกระดาษ แล้ววางไว้ที่ (พื้น,โต๊ะ,
เตียง)”
  รับด้วยมือขวา  พับครึ่ง  วางไว้ท(พื้น,โต๊ะ,เตียง)
ี่
MMSE-T: Verbal Command

15.  ให้ผู้ถูกทดสอบอ่านแล้วทําตาม
“หลับตา”
MMSE-T: Written Command

16.  ให้ผู้ถูกทดสอบเขียนข้อความอะไรก็ได้ที่อ่านแล้วรู้
เรื่องหรือมีความหมายมา 1ประโยค
 ประโยคมีความหมายให้ 1 คะแนน
MMSE-T: Written

17.  ให้วาดภาพเหมือนภาพตัวอย่าง
MMSE-T: Visuoconstruction

18. ระดับการศึกษา จุดตัด คะแนนเต็ม
ไม่ได้เรียนหนังสือ (อ่านไม่ออก-เขียนไม่ได้) < 14 23
(ไม่ต้องทําข้อ 4,9,10)
เรียนระดับประถมศึกษา < 17 30
เรียนระดับสูงกว่าประถมศึกษา < 22 30
การให้คะแนน MMSE-T ตามระดับ
การศึกษา

19. แบบคัดกรองภาวะซึมเศร้าใน
ผู้สูงอายุ

20. แบบประเมินอาการโรคซึมเศร้าชนิด 9 คาถาม
1. ไม่อยากสนใจสิ่งต่างๆ ไม่อยากทาอะไร 0-3
2. ไม่รู้สึกสนุกสนานเพลิดเพลินในสิงที่เคยเพลิดเพลิน
่ 0-3
3. นอนไม่หลับ หรือนอนมาก 0-3
4. อ่อนเพลียง่าย เหนื่อยล้า ไม่มีเรี่ยวแรง 0-3
5. เบื่ออาหาร หรือกินมาก 0-3
6. ชอบตาหนิตนเอง หรือรู้สึกผิดมากกว่าปกติ 0-3
7. คิดอะไรไม่ออก หลงลืมง่าย สมาธิไม่ดี 0-3
8. การเคลื่อนไหวและความคิดเชื่องช้า หรือกระวนกระวายอยู่ไม่สุข 0-3
9. คิดอยากตายซาๆ หรือพยายามฆ่าตัวตาย 0-3
จุดตัดที่ 7 ความไว 75.7% ความจาเพาะ 93.4% ถูกต้อง 92.7%
®สไลด์ของรศ.พญ.สุวรรณา อรุณพงค์ไพศาล

21. แบบวัดความเศร้าในผู้สูงอายุของไทย
(Thai Geriatric Depression Scale –
TGDS)

22. 1. คุณพอใจกับชีวตความเป็นอยู่ตอนนี้
ิ 9. ส่วนใหญ่คุณรู้สกมีความสุข
ึ
2. คุณไม่อยากทําในสิ่งที่เคยสนใจหรือเคย
ทําเป็นประจํา 10. บ่อยครั้งที่คุณรูสึกไม่มีที่พึ่ง
้
3. คุณรู้สึกชีวิตของคุณช่วงนี้ว่างเปล่าไม่รู้
จะทํา 11. คุณรู้สึกกระวนกระวาย
4. คุณรู้สึกเบื่อหน่ายบ่อย กระสับกระส่ายบ่อย ๆ
5. คุณหวังว่าจะมีสิ่งที่ดีเกิดขึ้นในวันหน้า 12. คุณชอบอยู่กบบ้านมากกว่าที่จะ
ั
ออกนอกบ้าน
6. คุณมีเรื่องกังวลตลอดเวลา และเลิกคิด 13. บ่อยครั้งที่คุณรูสึกวิตกกังวล
้
ไม่ได้ เกี่ยวกับชีวิตข้างหน้า
7. ส่วนใหญ่แล้วคุณรู้สึกอารมณ์ดี 14. คุณคิดว่าความจําของคุณไม่เท่า
8. คุณรู้สึกกลัวว่าจะมีเรื่องไม่ดีเกิดขึ้นกับ คนอื่น
คุณ 15. การที่มีชีวิตอยู่ถงปัจจุบันนี้เป็น
ึ
เรื่องน่ายินดีหรือไม่

23. 16. คุณรู้สึกหมดกําลังใจหรือเศร้าใจบ่อย ๆ 24. คุณอารมณ์เสียง่ายกับเรื่องเล็ก
17. คุณรู้สึกว่าชีวิตคุณค่อนข้างไม่มีคุณค่า ๆ น้อย ๆ อยู่เสมอ
25. คุณรู้สึกอยากร้องไห้บ่อย
18. คุณรู้สึกกังวลมากกับชีวิต ที่ผ่านมา 26. คุณมีความตั้งใจในการทําสิ่งหนึ่ง
สิ่งใดได้ไม่นาน
19. คุณรุ้สึกว่าชีวิตนี้ยังมีเรื่องน่าสนุกอีก 27. คุณรู้สึกสดชื่นในเวลาตื่นนอน
มาก ตอนเช้า
20. คุณรู้สึกลําบากที่จะเริ่มต้นทําอะไรใหม่ 28. คุณไม่อยากพบปะพูดคุยกับคน
ๆ อื่น
21. คุณรู้สึกกระตือรือร้น 29. คุณตัดสินใจอะไรได้เร็ว
22. คุณรู้สึกสิ้นหวัง 30. คุณมีจิตใจสบาย แจ่มใสเหมือน
23. คุณคิดว่าคนอื่นดีกว่าคุณ ก่อน

24.  ข้อ 1,5,7,9,15,19,21,27,29,30 ถ้าตอบว่า “ไม่ใช่” ได้ 1
คะแนน ข้อที่เหลือถ้าตอบว่า “ใช่” ได้ 1 คะแนน
 วิธีแปลผลคะแนนรวม
◦ คนสูงอายุปกติ คะแนน 0-12 คะแนน
◦ ผู้มีความเศร้าเล็กน้อย (mild depression) คะแนน 13-18
คะแนน
◦ ผู้มีความเศร้าปานกลาง (moderate depression)คะแนน 19-
24 คะแนน
◦ ผู้มีความเศร้ารุนแรง(severe depression) คะแนน 25-30
คะแนน
การแปลผล TGDS

25. ขอบคุณค่ะ