การประเมินสมรรถภาพในเชิงปฏิบัติ การช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจาวันขั้นพื้นฐาน (ดัชนีบาร์เธล ADL Activity Daily Living)

1. 1
การประเมินสมรรถภาพในเชิงปฏิบัติ
การช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจาวันขั้นพื้นฐาน (ดัชนีบาร์เธล ADL Activity Daily Living)
Function คะแนนพฤติกรรม ภาพประกอบ คะแนนที่ได้
1. การรับประทาน
อาหารเมื่อเตรียมสารับ
ไว้ให้เรียบร้อยต่อหน้า
0 = ไม่สามารตักอาหารเข้าปากได้
1 = ตักอาหารเองได้ แต่ต้องมีคนช่วย
เช่น ช่วยใช้ช้อนตักเตรียมไว้ให้ หรือตัด
เป็นชิ้นเล็กๆไว้ล่วงหน้า
2= ตักอาหารและช่วยตัวเองได้เป็นปกติ
2. การล้างหน้า แปรง
ฟัน หวีผม โกนหนวด
ในระยะ 24-48 ชั่วโมง
ที่ผ่านมา
0 = ต้องการความช่วยเหลือ
1 = ทาได้เอง (รวมทั้งที่ทาได้เองถ้า
เตรียมอุปกรณ์ไว้ให้)
3.การขึ้น/ลง เตียงหรือ
ลุกนั่งจากที่นอนไปยัง
เก้าอี้ได้
0 = ไม่สามารถนั่งได้ (นั่งแล้วจะล้มลง
เสมอ)หรือต้องใช้คนคนสองคนช่วยกัน
ยกขึ้น
1 = ต้องการความช่วยเหลืออย่างมากจึง
จะนั่งได้ เช่น ต้องใช้คนที่แข็งแรงหรือ
มีทักษะ 1 คน หรือใช้คนทั่วไปช่วยพยุง
หรือดันขึ้นมาจึงจะนั่งอยู่ได้
2= ต้องการความช่วยเหลือบ้าง เช่น
บอกให้ทาตาม หรือช่วยพยุงเล็กน้อย
หรือต้องมีคนดูแลเพื่อความปลอดภัย
3= ทาได้เอง
4. การใช้ห้องน้าสุขา 0 = ช่วยตัวเองไม่ได้
1 = ทาเองได้บ้าง (อย่างน้อยทาความ
สะอาดตัวเองได้หลังจากเสร็จธุระ) แต่
ต้องการความช่วยเหลือในบางสิ่ง
2= ช่วยตนเองได้ดี (ขึ้นนั่งและลงจาก
โถส้วมเอง,ทาความสะอาดตัวเองได้
เรียบร้อยหลังจากเสร็จธุระ,ถอดใส่
เสื้อผ้าได้เรียบร้อย)

2. 2
Function คะแนนพฤติกรรม ภาพประกอบ คะแนนที่ได้
5. การเคลื่อนที่ภายใน
ห้องหรือบ้าน
0 = เคลื่อนที่ไปไหนไม่ได้
1 = ต้องใช้รถเข็นช่วยตัวเองให้เคลื่อนที่
ได้ และจะต้องเข้าออกมุมห้องหรือประตู
ได้ (ไม่ต้องมีคนเข็น)
2= เดินหรือเคลื่อนที่โดยมีคนช่วย เช่น
พยุง หรือบอกให้ทาตามหรือต้องให้
ความสนใจดูแลเพื่อความปลอดภัย
3= เดินหรือเคลื่อนที่ได้เอง
6.การแต่งตัวสวมใส่/
ถอดเสื้อผ้า
0 = ต้องมีคนสวมใส่ให้ ช่วยตนเองไม่ได้
1 = ช่วยตัวเองได้ราวร้อยละ 50 ที่เหลือ
ต้องมีคนช่วย
2= ช่วยตัวเองได้ดี (รวมทั้งการติดกระดุม
รูดซิปหรือใช้เสื้อผ้าที่ดัดแปลงให้
เหมาะสมก็ได้)
7.การขึ้นลงบันได 0 = ไม่สามารถทาได้
1 = ต้องการคนช่วย
2= ขึ้นลงได้เอง (ถ้าต้องใช้เครื่องช่วยเดิน
เช่น Walker จะต้องเอาขึ้นลงได้ด้วย)
8. การอาบน้า 0 = ต้องมีคนช่วยหรือทาให้
1 = อาบน้าเองได้
9. การกลั้นถ่ายอุจจาระ
ในระยะ 1 สัปดาห์ที่
ผ่านมา
0 = กลั้นไม่ได้หรือต้องการการสวน
อุจจาระอยู่เสมอ
1 = กลั้นไม่ได้เป็นครั้งคราว (เป็นน้อย
กว่า 1 ครั้งต่อสัปดาห์)
2= กลั้นได้เป็นปกติ
10. การกลั้นปัสสาวะใน
ระยะ 1 สัปดาห์ที่ผ่าน
มา
0 = กลั้นไม่ได้หรือต้องการการสวน
อุจจาระอยู่เสมอ
1 = กลั้นไม่ได้เป็นครั้งคราว (เป็นน้อย
กว่าวันละ 1 ครั้ง)
2= กลั้นได้เป็นปกติ
รวมคะแนน

3. 3
คะแนนรวม ADL
(เต็ม 20 คะแนน)
แปลผล
0-4 ภาระพึ่งพาโดยสมบูรณ์ Very low initial score /Total dependence
5-8 ภาระพึ่งพารุนแรง Low initial score/Severe dependence
9-11 ภาระพึ่งพาปานกลาง Intermediate initial score /Moderately severs dependence
12+ ไม่เป็นภาระพึ่งพา Initial high /Mildly severs dependence; consideration of discharging
home
4.2 การช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจาวันขั้นสูง โดยมีอุปกรณ์มาเกี่ยวข้อง (IADL)
Function คะแนนพฤติกรรม ภาพประกอบ คะแนนที่ได้
2.1. ในกรณีที่ท่านมี
โทรศัพท์ ท่านสามารถ
ใช้โทรศัพท์ได้เอง
หรือไม่
0 =ไม่สามารถใช้โทรศัพท์ได้เลย
1 = ทาได้ถ้ามีคนช่วย (สามารถ
พูดโทรศัพท์ได้หรือเรียก
โอเปอเรเตอร์ในกรณีฉุกเฉินได้
2 = ทาได้โดยไม่ต้องมีใครช่วย
รวมทั้งการหาเบอร์โทรศัพท์และ
หมุนหมายเลขเองแต่ต้องมีคนช่วย
หาเบอร์และหมุนเลขหมายให้)
9 =ไม่ตอบ (กรณีไม่มีโทรศัพท์)
2.2 ท่านสามารถ
ไปไหนมาไหนโดยใช้
หรือไม่ใช้ยานพาหนะ
0 = ท่านไม่สามารถเดินทางไป
ไหนมาไหนได้
1 = ทาได้ถ้ามีคนช่วยเหลือ (ต้องมี
คนช่วยเหลือหรือเดินทางไปกับ
ท่าน)
2 = ทาได้โดยไม่ต้องมีใคร
ช่วยเหลือ
2.3. ท่านสามารถเลือก
ซื้ออาหารหรือเสื้อผ้าใน
ร้านค้าหรือร้านขายของ
ชาได้หรือไม่
0 =ไม่สามารถซื้อของได้เองเลย
1 =ทาได้โดยต้องมีคนช่วยเหลือ
2 =ทาได้โดยไม่ต้องมีใครช่วย

4. 4
Function คะแนนพฤติกรรม ภาพประกอบ คะแนนที่ได้
2.4. ท่านหุงหา/อุ่น
อาหารได้เองหรือไม่
0 = ไม่สามารถเตรียมอาหารได้
เลย
1 = ทาได้โดยต้องมีคนช่วย
(สามารถเตรียมเครื่องปรุง
บางอย่างได้)
2 = ทาได้โดยไม่ต้องมีคนช่วย
(สามารถทาได้ด้วยตนเอง)
2.5 ท่านจัดการเรื่องเงิน
หรือใช้จ่ายเงินที่
ลูกหลานให้ได้หรือไม่
0 =ไม่สามารถจัดการเรื่องเงินทอง
ได้เลย
1 =ทาได้โดยต้องมีคนช่วย
(สามารถจัดการเรื่องซื้อวันต่อวัน
ได้แต่ต้องมีคนช่วย –จัดการเรื่อง
การชาระเงินให้ท่าน)
2 =ทาได้โดยไม่ต้องมีคนช่วย
(จ่ายเงินสดด้วยตนเอง)
2.6 ท่านสามารถทา
ความสะอาดบ้านได้
ด้วยตนเองหรือไม่
0 = ทาเองไม่ได้เลย/ ต้องมีผู้อื่นทา
ให้ทั้งหมด
1 =ต้องมีคนช่วยบางส่วน
2= ทาด้วยตนเองได้ทั้งหมด
รวมคะแนน
คะแนนรวม IADL แปลผล
สาหรับผู้ที่ไม่มีโทรศัพท์
(เต็ม 10 คะแนน)
สาหรับผู้ที่มีโทรศัพท์
(เต็ม 12 คะแนน)
0-2 0-2 ภาระพึ่งพาโดยสมบูรณ์ Very low initial score /Total dependence
3-4 3-5 ภาระพึ่งพารุนแรง Low initial score/Severe dependence
5-6 6-8 ภาระพึ่งพาปานกลาง Intermediate initial score /Moderately severs
dependence
7+ 9 + ไม่เป็นภาระพึ่งพา Initial high/Mildly severs dependence; consideration of
discharging home

5. 5