Εισήγηση στην 1η Ημερίδα Βιωματικής Εκπαίδευσης με θέμα «Βιωματικά Προγράμματα και η Συμβολή τους στην Εκπαίδευση» υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων που πραγματοποιήθηκε την 30η Μαρτίου 2016 από το Πολιτιστικό Πάρκο στον πολυχώρο «Άννα και Μαρία Καλουτά»

1. Βιωματική μάθηση και
διδασκαλία
Εμπειρίες από την υλοποίηση βιωματικών εκπαιδευτικών
προγραμμάτων στο Δημοτικό Σχολείο Βίβλου Νάξου
Εισηγητής: Χρήστος Σκάρκος
1

2. “Μόνο ό,τι δέχτηκες με την ψυχή σου, αυτό μόνο μαθαίνεις
και αυτό ενσωματώνεις στη ζωή σου και το χαρακτήρα σου”
Dewey
2

3. Κίνητρα και Μάθηση των Μαθητών
Ως κίνητρο ορίζεται η εσωτερική κατάσταση που μας ξεσηκώνει να
δράσουμε, μας ωθεί σε διάφορες κατευθύνσεις και μας κρατά
επικεντρωμένους να σε συγκεκριμένες δραστηριότητες (Weiner,
1990)
3

4. Κίνητρα και επίδοση
Τα κίνητρα:
1. Αυξάνουν την ενέργεια και το επίπεδο της δραστηριότητας του ατόμου (Pintrich, M. &
Boyle, 1993 στο Elliot, S., Kratochwill, T. κ.ά., 2008).
2. Κατευθύνουν το άτομο προς συγκεκριμένους στόχους (Eccles & Wigfield, 1985 στο Elliot,
S., Kratochwill, T. κ.ά., 2008)
3. Προωθούν την έναρξη ορισμένων δραστηριοτήτων και την επιμονή σε αυτές (Stipek, 1998
στο Elliot, S., Kratochwill, T. κ.ά., 2008)
4. Επηρεάζουν τις στρατηγικές μάθησης και τις γνωστικές διεργασίες που χρησιμοποιεί το
άτομο (Dweek & Elliot, 1983 στο Elliot, S., Kratochwill, T. κ.ά., 2008)
4

5. Παράγοντες που επιδρούν στα κίνητρα των μαθητών
• Το άγχος
• Η περιέργεια και το ενδιαφέρον
• Γνωστική σύγκρουση
• Δραστηριότητες με νόημα
• Ενεργός συμμετοχή των μαθητών στην αξιολόγηση της εργασίας
• Σύνθεση και χρήση γνώσεων
• Συνεργασία με άλλους μαθητές
• Ο χαρακτήρας του μαθητή
• Εξωστρεφής
• Εσωστρεφής
• Η μαθημένη αβοηθησία
5

6. Παράγοντες που επιδρούν στα κίνητρα των μαθητών
• Οι προσδοκίες αποτελεσματικότητας
• Οι προσδοκίες αποτελέσματος
• Το περιβάλλον της τάξης
• Το πολιτισμικό υπόβαθρο των μαθητών
• Η συνεργατική μάθηση
• Οι νέες τεχνολογίες
6

7. Ορισμοί
• βίωμα το: βαθιά και άμεση εμπειρία που αποκτά κάποιος ζώντας κάτι
προσωπικά: Προσωπικά / ατομικά / συλλογικά βιώματα. Θετικά / αρνητικά /
τραυματικά βιώματα. Βιώματα της παιδικής / της εφηβικής ηλικίας.
• βιώνω: αποκτώ εμπειρία για κάτι ζώντας το προσωπικά, ζω κάτι: βιώνωμια
κατάσταση / ένα γεγονός. Πώς βιώνουν οι νέοι τη διαδικασία ένταξής τους στην
κοινωνία; Εμπειρίες / γεγονότα που βιώθηκαν τραυματικά.[αρχ. βι(ῶ) -ώνω «περνώ
τη ζωή μου»]
7

8. Ορισμοί
• εμπειρία η: 1. η γνώση που προέρχεται από την πρακτική ενασχόληση με
κάτι, από την άσκηση έργου ή από την αντιμετώπιση καταστάσεων και
προβλημάτων, σε αντιδιαστολή προς τη γνώση από θεωρητική σπουδή,
από μελέτη: Οι εμπειρίες της ζωής. 2.(φιλοσ.) η γνώση που στηρίζεται στην
άμεση αντίληψη των πραγμάτων, την οποία προσφέρουν οι αισθήσεις μας,
σε αντιδιαστολή προς τη γνώση που στηρίζεται στη νόηση, στο διαλογισμό
8

9. Συνώνυμα
• Μαθαίνω πώς να μαθαίνω
• Μαθαίνω κάνοντας
• Σχέδια εργασίας
• Ενεργητική μάθηση
• Εμπλαισιωμένη μάθηση
9

10. Βιωματική μάθηση ≡ Ενεργητική μάθηση
• προσφέρει στους μαθητές δυνατότητες συμμετοχής σε δραστηριότητες
απόκτησης νέων ή/και ανάκλησης παλαιότερων πάσης φύσεως
προσωπικών εμπειριών,
• εμπλέκει τους μαθητές σε διαδικασίες συστηματικής επεξεργασίας των
ποικίλης φύσεως προσωπικών εμπειριών και δεδομένων για την επίτευξη
εσωτερικής κατανόησής τους,
• στηρίζει τους μαθητές στη διαδικασία στοχαστικής εξέτασης των
συμπερασμάτων τους,
• ολοκληρώνει την εκπαιδευτική διαδικασία με την αξιοποίηση των νέων
γνώσεων που προέκυψαν για την κατανόηση και τη διαχείριση νέων
καταστάσεων
10

11. Η ενεργός δράση των μαθητών
• ενδυναμώνει τα έμφυτα κίνητρά τους για γνώση , κατανόηση του
κόσμου και του εαυτού του,
• αναπτύσσει τις γνωστικές και κοινωνικές ικανότητες,
• διευκολύνει τη μεταφορά της γνώσης σε νέες καταστάσεις
11

12. Εμπειρίες από το Δ. Σχολείο Βίβλου Νάξου
• 15 χρόνια
• Περισσότερα από 40 προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων
• Συνεργασίες:
• Με τοπικούς φορείς
• Ιδιώτες
• Πανεπιστημιακά ιδρύματα
• Καλλιέργεια κουλτούρας υλοποίησης βιωματικών δράσεων
12

13. Μερικά παραδείγματα … 13

14. Το 1ο Πρόγραμμα
Συζητώντας για την πατάτα της Νάξου
Σχολικό έτος 2002 - 2003
14

15. Ανακύκλωση τώρα
• Πρόγραμμα του Δήμου Νάξου
• Προστιθέμενη αξία:
• Κάδοι ανακύκλωσης στην αυλή του σχολείου
• Διαλογή των απορριμμάτων του σχολείου
• Παγίωση πρακτικής ανακύκλωσης
15

16. Ανακύκλωση τώρα 16

17. Βιολογικά προϊόντα και βιώσιμη ανάπτυξη
• Χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα από το Ίδρυμα Λάτση, στα πλαίσια του
προγράμματος «Μαθαίνουμε παρέα»
• Σκεπτικό
• Συνεργασίες
• Προβλήματα
• Διαστάσεις του θέματος
• Προστιθέμενη αξία
• Σχολικός κήπος
• Βιολογική καλλιέργεια κηπευτικών
• Κομποστοποίηση
• Συνέχιση του προγράμματος διασύνδεση του με άλλα προγράμματα
17

18. Βιολογικά προϊόντα και υγιεινή διατροφή
• Αποτελέσματα προηγούμενου προγράμματος
• Αποτελέσματα προγράμματος ΕΥΖΗΝ
• Δράσεις – συνεργασίες
• Καλλιέργεια κηπευτικών
• Διοργάνωση ημερίδας διατροφής
• Οργάνωση και διάθεση δεκατιανού γεύματος
• Επίσκεψη διατροφολόγου
• Συνεργασία με γονείς και Σύλλογο Γονέων
• Οργάνωση και διάθεση μεσημεριανού γεύματος
• Συμπεράσματα
18

19. Βιολογικά προϊόντα και βιώσιμη ανάπτυξη 19

20. Βιολογικά προϊόντα και βιώσιμη ανάπτυξη 20

21. Βιολογικά προϊόντα και βιώσιμη ανάπτυξη 21

22. Βιολογικά προϊόντα και βιώσιμη ανάπτυξη 22

23. Βιολογικά προϊόντα και βιώσιμη ανάπτυξη 23

24. Από τη βιωσιμότητα στην αειφορία 24

25. Αειφορική διαχείριση του νερού
• Σκεπτικό
• Συνεργασίες
• Τρόπος εργασίας
• Καινοτομία - ΤΠΕ
25

26. Αειφορική διαχείριση του νερού 26

27. Αειφορική διαχείριση του νερού 27

28. Αειφορική διαχείριση του νερού 28

29. Ένα βήμα πιο πέρα …
Ενεργός πολίτης «Ο τόπος μου»
29

30. Ενεργός πολίτης «Ο τόπος μου» 30

31. Ενεργός πολίτης «Ο τόπος μου» 31

32. Συμπεράσματα 32

33. Προϋποθέσεις εφαρμογής
• Ο ρόλος του Διευθυντή/τριας του σχολείου
• Το σχολικό κλίμα
• Η κουλτούρα του σχολείου
• Ο ρόλος των εκπαιδευτικών
• Το ανθρωπογενές περιβάλλον του σχολείου
• Ο ρόλος της πολιτείας
33

34. Αποτελέσματα της εφαρμογής
• Προστιθέμενη αξία τις υλοποίησης βιωματικών προγραμμάτων
• Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
• Αξιολόγηση προγραμμάτων
34

35. Σας ευχαριστώ!!!
35