Πολιτιστικό πρόγραμμα.

1. Υπεύθυνη εκπαιδευτικός :Ανδριάνα Καρρά
Συνεργάτης: Ελένη Ανδριοπούλου
1ο Νηπιαγωγείο Βραχναιίκων Τμ. ολοήμερο
Σχ. Έτος 2014-2015
ΤΟ ΠΑΝΤΕΛΟΝΙ, ΤΟ ΚΟΥΜΠΙ
ΚΑΙ Η ΙΥΓΓΑ.

2. Ποιοι είμαστε…
 Το παραπάνω πρόγραμμα υλοποίησε το ολοήμερο τμήμα
(βατραχάκια ) του 1ου Νηπ/γείου Βραχναιίκων.
 Το τμήμα αποτελείται από 25 παιδιά ,νήπια και προνήπια (13
αγόρια και 12 κορίτσια ).
 Τα παιδιά χωρίστηκαν σε 5 ομάδες (μαϊμούδες, ελέφαντες,
καμηλοπαρδάλεις, λιοντάρια, τίγρεις). Σε κάθε ομάδα υπήρχαν
και νήπια και προνήπια.
(Χωρίστηκαν σε ομάδες με τον εξής τρόπο:
Με την έναρξη μουσικής τα παιδιά κινούνται ελεύθερα στο χώρο όπως επιθυμούν, όταν η μουσική
σταματά παίρνουν το μισό από τερατάκια που υπάρχουν στο πάτωμα και αναζητούν αυτόν που έχει το
άλλο μισό για να δημιουργήσουν ζευγάρι.
Στην συνέχεια τους ενθαρρύνουμε να μιλήσουν μεταξύ τους ,να γνωριστούν και να κάνουν μια ζωγραφιά
μαζί.
Η μουσική ξεκινά και πάλι και ως ζευγάρι αυτή την φορά χορεύουν. Όταν η μουσική σταμάτα κάθε
ζευγάρι ενώνεται με ένα δεύτερο δημιουργώντας μια τετράδα (πάλι με το να ενώσουν τα τερατάκια).
Επειδή έλειπαν αρκετοί αποφασίσαμε και κάθε τετράδα έβαλε στην ομάδα της το νήπιο που ήθελε.
Στην συνέχεια κάθε ομάδα έφτιαξε και παρουσίασε από κοινού μια ζωγραφιά.
Τέλος γράψαμε σε ένα χαρτί τα ονόματά μας και το όνομα της ομάδας και συμφωνήσαμε για τους
κανόνες που πρέπει να διέπουν τις ομάδες αυτές.)

3. Ομάδεσ

4. 1ο Νηπιαγωγείο Βραχναιίκων (ολοήμερο τμήμα)

5. Πώς ξεκίνησαν όλα…
Από παιδιά μικρής ηλικίας ακούμε συχνά τις
ερωτήσεις «Κυρία μπορείς να μου ξεκουμπώσεις το
κουμπί;», «Κυρία μπορείς να μου κουμπώσεις το
κουμπί;» Αυτό μας έδωσε το έναυσμα να
ασχοληθούμε με την μάθηση διαμεσου ενός
αντικειμένου, το κουμπί.

6. Ποιους στόχους βάλαμε;
Σκοπός: να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά στο λαϊκό παιχνίδι
το «κουμπί» και στη σχέση του με το αρχαίο παιχνίδι «ίυγγα».
Στόχοι:
 Τα παιδιά ενθαρρύνονται να αναγνωρίζουν βασικές
πληροφορίες από μικρά αποσπάσματα βίντεο που
παρακολουθούν.
 Τα παιδιά ενθαρρύνονται να διακρίνουν και να
περιγράφουν αντικείμενα με αναφορά τα ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά τους.
 Τα παιδιά ενθαρρύνονται να διερευνήσουν χρήσεις
διαφόρων αντικειμένων και να διακρίνουν ομοιότητες και
διαφορές.

7.  Τα παιδιά ενθαρρύνονται να αντιλαμβάνονται
ποιότητες σε κάθε ήχο, να επικοινωνούν και να
συνεργάζονται.
 Τα παιδιά ενθαρρύνονται να αντιλαμβάνονται
ομοιότητες και διαφορές με άλλους πολιτισμούς.
 Τα παιδιά ενθαρρύνονται να αντιληφτούν και να
εκφράσουν τη διάφορα ανάμεσα στα αντικείμενα και
τα υλικά κατασκευής τους , αλλά και τη
διαχρονικότητα τους.

8. Εφαρμογή στο σχολικό
πρόγραμμα.
 Μαθησιακή περιοχή:Τέχνες (οπτικοακουστική έκφραση).
φυσικές επιστήμες, μουσική, προσωπική και κοινωνική
ανάπτυξη.
 Εμπλεκόμενες περιοχές: Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη
Περιβάλλοντος, Δημιουργία και Έκφραση, ΤΠΕ.
 Μεθοδολογία: Μάθηση μέσω των αντικειμένων, εργασία σε
ομάδες, μέθοδος ερωταποκρίσεων, οπτικοακουστική
έκφραση, συζήτηση, οπτική παρατήρηση, τραγούδι,
δημιουργίες, παιχνίδι.
 Διάρκεια:Από 15/11/2014 έως 15/5/2015.
 Συνεργασία με: τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς του
σχολείου.

9. Οργανόγραμμα
Τι ςυγγένεια
έχει η ίυγγα
με το κουμπί
Παίζουμε
«κουμπί» με
τα κουμπιά
των ρούχωνΚουμπί και
δεκάρα
Κουμπιά
και ήχοσ
Πωσ
παίζουμε
με ένα
κουμπί
Βίντεο
«παίζοντασ
με ένα
κουμπί
ΤΟ
ΠΑΝΤΕΛΟΝΙ,
ΤΟ ΚΟΥΜΠΙ
ΚΑΙ Η ΙΥΓΓΑ.
Τι γυρεύει
ςτην
Αμερική
ένα κουμπί
Παραμύθι
«το μαγικό
κουμπί»

10. Παραμφθι «το κοριτςάκι με το κουμπί»
Υλικά : Το παραμύθι «το κοριτσάκι με το κουμπί, το
κουμπί των Χριστουγέννων».
Περιγραφή δραστηριότητας
Καθώς πλησίαζαν Χριστούγεννα διαβάσαμε το
παραμύθι του Ηλιόπουλου «το κοριτσάκι με το κουμπί»(
ένα διαδραστικό παραμύθι που μιλά για κάτι που δεν έχει αξία και γίνεται
πολύτιμο επειδή το έχει χαρίσει κάποιος με αγάπη) και έγινε
διερεύνηση των νοητικών αναπαραστάσεων (ανίχνευση)
των παιδιών για το κουμπί.
Ενδεικτικές ερωτήσεις :
Που χρησιμοποιούμε τα κουμπιά;
Από τι είναι φτιαγμένα;
Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε με ένα κουμπί;

11. ….
 Η πλειοψηφία των παιδιών απάντησε ότι
χρησιμοποιούμε τα κουμπιά στα ρούχα και με
αυτά μπορούμε να κάνουμε στολίδια και
κατασκευές.
 Χωρισμένα σε τέσσερεις ομάδες λόγω ιώσεων
έφτιαξε κάθε ομάδα ένα πίνακα ζωγραφικής στον
οποίο χρησιμοποίησε και κουμπιά.
 Τα κορίτσια την επόμενη μέρα, την ώρα των
ελεύθερων δραστηριοτήτων, έφτιαξαν βραχιόλια
και δαχτυλίδια με κουμπιά, χωρίς προτροπή από
μέρους μας.

12. Φτιάχνουμε κοςμήματα.

15. Βίντεο «παίζοντας με ένα κουμπί».
Υλικά :Βίντεο με απόσπασμα από την τηλεοπτική
σειρά «το νησί».
Περιγραφή δραστηριότητας
Παρακολουθήσαμε μαζί με τα παιδιά ένα μικρό
απόσπασμα από την τηλεοπτική σειρά «το νησί»
που παρουσιάζει ένα παιδί να παίζει το
παραδοσιακό παιχνίδι το «κουμπί». Στη συνέχεια
με τις ανάλογες ερωτήσεις-απαντήσεις τα παιδιά
άντλησαν πληροφορίες για το συγκεκριμένο
παιχνίδι.

16. …..
Ενδεικτικές ερωτήσεις:
-Στο βίντεο που είδαμε με τι παίζει το παιδάκι;
-Πως να λέγεται το παιχνίδι αυτό;
-Τι πιστεύετε, το παιδάκι το έχει αγοράσει το
παιχνίδι του ή το έχει φτιάξει μονό του;
-Από τι υλικά είναι φτιαγμένο αυτό το παιχνίδι;
-Που βρήκε το παιδάκι τα υλικά για να φτιάξει το
παιχνίδι του;
-Εσείς έχετε παίξει το συγκεκριμένο παιχνίδι;

17. Γράμμα στο μουσείο παιδικών παιχνιδιών.
Υλικά :Χαρτί Α4, φάκελος.
Περιγραφή δραστηριότητας
Μετά από συζήτηση και έχοντας ασχοληθεί με τα μουσεία
την προηγούμενη χρονιά τα παιδιά εύκολα έφτασαν στο
συμπέρασμα ότι θα μπορούσαμε να βρούμε το
παραδοσιακό παιχνίδι «το κουμπί» στο παιδικό μουσείο
παιχνιδιών. Έτσι γράψαμε ένα γράμμα στο οποίο
ζητήσαμε να μας στείλουν το παιχνίδι και πληροφοριακό
υλικό. Βρήκαμε την διεύθυνση στην ιστοσελίδα που
διατηρεί το μουσείο και το λογότυπο του. Η ανταπόκριση
των υπευθύνων του μουσείου ήταν άμεση.

20. Πως παίζουμε με ένα κουμπί;
Υλικά: παραδοσιακό παιχνίδι το «κουμπί» (πωλητήριο
παιδικού μουσείου).
Περιγραφή δραστηριότητας
Δείξαμε πως παίζεται το παραδοσιακό παιχνίδι το
«κουμπί». Το παρατηρήσαμε, το περιγράψαμε και το
συγκρίναμε με το κουμπί που έπαιζε το παιδί στο
βίντεο.
Στη συνέχεια έπαιξε το κάθε παιδί με την σειρά.

21. ….

22. …

24. Παίζουμε κουμπί με τα κουμπιά
των ρούχων.
Υλικά : κουμπιά διαφόρων μεγεθών, σχοινί ή νήμα.
Περιγραφή δραστηριότητας
Μοιράσαμε στα παιδία κουμπιά διαφόρων μεγεθών
και χρωμάτων και κομμάτια σχοινί. Το παιχνίδι
είναι έτοιμο για χρήση.

27. Κουμπί και δεκάρα.
Υλικά :Δεκάρες και σχοινί.
Περιγραφή δραστηριότητας
Υπενθυμίσαμε στα παιδιά ότι το παιχνίδι το «κουμπί» το
έφτιαχναν μόνα τους τα παιδιά και μερικές φορές
χρησιμοποιούσαν και νομίσματα όπως την δεκάρα.
Αφού παίξαμε και με τα δυο αντικείμενα (κουμπί,
δεκάρα) συγκρίναμε με ποιο από τα δυο έπαιξαν
καλύτερα. Επίσης μαγνητοφωνήσαμε τον ήχο της
δεκάρας και του κουμπιού ενώ περιστρέφονταν και
κάναμε και εδώ συγκρίσεις και τι μας θύμιζε κάθε ήχος.

31. Ένα κουμπί στην Αμερική
Υλικά: Παγκόσμιος χάρτης, υδρόγειος σφαίρα εικόνες
που απεικονίζουν παιδιά στην Αμερική να παίζουν το
παιχνίδι το κουμπί.
Περιγραφή δραστηριότητας
Το παιχνίδι «το κουμπί» παιζόταν και στην Αμερική από
τους πρώτους αποίκους και ονομαζόταν «το παιχνίδι της
Κυριακής». Μιλήσαμε για την Αμερική τους λαούς- φυλές
που ζουν εκεί, τα ζώα ,τις σημαίες ,τα κράτη, τα μνημεία.
Ένα νήπιο (Μαντιάννα) μας έφερε δυο μνημεία σε
τρισδιάστατα πάζλ που είχε φτιάξει.

33. Η ίυγγα και το κουμπί.
Υλικά: Εικόνες, ο μύθος της νύμφης Ίυγξ και το παιχνίδι
ίυγγα( από Αρχαία Ελληνικά παιχνίδια, εταιρεία μελέτης
αρχαίων και εκπαιδευτικών παιχνιδιών ).
 Περιγραφή δραστηριότητας
Όταν μας έστειλαν την ίυγγα, την επεξεργαστήκαμε,
διαβάσαμε το γράμμα και τις πληροφορίες που περιείχε ,
ακούσαμε το μύθο της νύμφης Ίυγξ και παίξαμε με το
παιχνίδι.

34. …
Η ΄Ιυγξ ιταν ζνα παιδικό παιχνίδι ςτθν αρχαιότθτα το οποίο
καταςκευαηόταν από ζναν ξφλινο -ςυνικωσ -τροχίςκο με δφο
τρφπεσ όπου περνοφςαν διπλι κλωςτι και αφοφ τθν
περιζςτρεφαν μία τραβοφςαν και μία χαλάρωναν , ζτςι που
ζβγαινε ζνασ ιχοσ που κφμιηε το πουλί ΄Ιυγγα απ΄ το οποίο
πιρε το όνομά του.( Χωρίσ να γνωρίηουμε τθν ιςτορία του
πολλοί ςαν μικρά παιδιά παίηαμε αυτό το παιχνίδι κάποιεσ
δεκαετίεσ πίςω και ςτθ κζςθ του τροχίςκου χρθςιμοποιοφςαμε
κουμπί.)
Σφμφωνα με τθν ελλθνικι μυκολογία με το όνομα Κυγξ είναι
γνωςτι μία κυγατζρα του κεοφ Πάνα και τθσ Νφμφθσ Ηχοφσ..
Αναφζρεται πωσ ζδωςε ςτον Δία να πιει το μαγικό φίλτρο του
ζρωτα, που του προκάλεςε τον αςίγαςτο ερωτικό πόκο για τθν
Ιώ.

35. …
Για τον λόγο αυτό, θ ηθλιάρα ΄Ηρα τθ μεταμόρφωςε ςτο
ομώνυμο πουλί (το ςθμερινό jynx torquilla τθσ οικογζνειασ
των δρυοκολαπτών), το οποίο χρθςιμοποιοφςαν οι αρχαίοι
Ζλλθνεσ ωσ ξόρκι του ζρωτα.
Π.χ. δίνεται από τθ κεά του ζρωτα Αφροδίτθ ςτον Ιάςονα, ο
οποίοσ περιςτρζφοντάσ το και απαγγζλλοντασ κάποιεσ
μαγικζσ λζξεισ προκαλεί τον ζρωτα ςτθ Μιδεια.
Αντιλαμβανόμαςτε πωσ το μικρό αυτό πτθνό δεινοπάκθςε
ςτα χζρια διαφόρων ερωτοχτυπθμζνων γυναικών που το
χρθςιμοποιοφςαν ανά τουσ αιώνεσ, προκειμζνου με τον ιχο
τθσ περιςτροφισ, ν΄ αποκαλυφκεί το ερωτικό τουσ μζλλον.

38. Η εφημερίδα της τάξης μας
Υλικά: ηλεκτρονικός υπολογιστής, χαρτί Α3.
 Περιγραφή δραστηριότητας
Μετά από συζήτηση με τα παιδιά και θέλοντας να
ενημερώσουμε τους γονείς για αυτά που μαθαίνουμε
αποφασίσαμε να φτιάξουμε μια εφημερίδα. Αφού είδαμε
διάφορα είδη εφημερίδων, μάθαμε πως φτιάχνονται,
ποιοι τις φτιάχνουν, σχεδιάσαμε και εμείς τη δικιά μας.
Τα παιδιά αντέγραψαν στον υπολογιστή τα κείμενα που
μας είχαν υπαγορεύσει και η εφημερίδα μας ήταν έτοιμη.

41. Μια επίσκεψη από την Πολωνία
Στις 21/4/2015 μας επισκέφθηκαν στο σχολείο συνάδελφοι
από την Πολωνία στα πλαίσια ανταλλαγής επισκέψεων
εκπαιδευτικών με στόχο την γνωριμία τους με το ελληνικό
εκπαιδευτικό σύστημα προσχολικής αγωγής. Επισκέφθηκαν
και τα τρία τμήματα. Στο ολοήμερο τμήμα παρακολούθησαν
μια μικρή παρουσίαση για το αρχαίο παιχνίδι ίυγγα και
μεταγενέστερα κουμπί, έφτιαξαν τα δικά τους «κουμπιά» τα
οποία και πήραν σαν ενθύμιο, μαζί με την εφημερίδα της
τάξης μεταφρασμένη στα πολωνικά. Μας πρόσφεραν γλυκά,
εκπαιδευτικά παιχνίδια, μικροδωράκια (μπρελόκ,
μπλοκάκια...), βιβλία για την χώρα τους και μας χόρεψαν
πολωνικούς χορούς.

44. ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Στα πλαίσια της μετάβασης από το νηπιαγωγείο στο
δημοτικό σχολείο, παρουσιάσαμε στην Α΄ τάξη την
ιστορία της ίυγγας και μεταγενέστερα του παραδοσιακού
παιχνιδιού «το κουμπί».

46. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Σε όλη την διάρκεια του προγράμματος γινόταν
αξιολόγηση με σκοπό τον εντοπισμό των μαθησιακών
ελλείψεων και την βελτίωση των δραστηριοτήτων. Το
ενδιαφέρον των παιδιών παρέμεινε αμείωτο μέχρι το
τέλος. Μας το επιβεβαίωναν και οι γονείς με την συνέχιση
του παιχνιδιού στο σπίτι.
Οι στόχοι που αρχικά είχαμε ορίσει πιστεύω ότι
επετεύχθησαν λαμβάνοντας υπόψη τις γνώσεις που
αποκόμισαν τα παιδιά, τις συνεργασίες και τις σχέσεις που
αναπτύχτηκαν όπως επίσης την κάλυψη και την σύνδεση
του προγράμματος με τις γνωστικές περιοχές του
αναλυτικού προγράμματος.

47. Ενδεικτική Βιβλιογραφία
• ΥΠΕΠΘ-Παιδαγωγικό Ινςτιτοφτο(2011), Οδθγόσ εκπαιδευτικοφ για το πρόγραμμα ςπουδών του Νθπιαγωγείου, Ακινα.
 ΥΠΕΠΘ-Παιδαγωγικό Ινςτιτοφτο(2006), Οδθγόσ Νθπιαγωγοφ. Εκπαιδευτικοί ςχεδιαςμοί, Δθμιουργικά περιβάλλοντα μάκθςθσ,
Ακινα.
 Αρχαία Ελληνικά παιχνίδια, εταιρεία μελέτησ αρχαίων και εκπαιδευτικών παιχνιδιών.
 Ελληνικό παιδικό μουςείο
Ιςτοςελίδεσ
www.ancientgreektoys.gr
http://www.historicalfolktoys.com/catalog/toys1.html
http://www.homesteadtoys.com/AmericanFolkToys.html
http://dlib.indiana.edu/omeka/mathers/
http://www.videocosmos.gr/2012/11/to-nisi.html
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%B7
%CE%BD_%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1
http://schoolpress.sch.gr/istoriomnemones/%CF%84%CE%B1-
%CF%80%CE%B1%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-
%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CE%B1/
http://stinkoiladatonmouson.blogspot.gr/2014/02/blog-post_4426.html
https://www.google.gr/search?q=%CE%AF%CF%85%CE%B3%CE%BE+%CF%80%CE%B1%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE
%B9&biw=2049&bih=917&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=Z9NQVeDyBsuisgGWigE&ved=0CFgQsAQ&dpr=0.67
http://krasodad.blogspot.gr/2011/01/ancient-games.html
http://ellinondiktyo.blogspot.gr/2014/12/blog-post_28.html
http://www.hcm.gr/