Πρόγραμμα φιλαναγνωσίας, εξοικείωσης με το βιβλίο και ανάπτυξης της κριτικής και δημιουργικής σκέψης των παιδιών

1. ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΑ
ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
Σοφία Νικολιδάκη, Ph.D Ιωάννα Συρράκου, MSc
Ελληνόφωνο Νηπιαγωγείο Ευρωπαϊκής
Παιδείας

2.  Διάρκεια Προγράμματος: Ιανουάριος- Μάιος 2015
 Συμμετείχαν στο πρόγραμμα 13 παιδιά:
 Κορίτσια: 7 Αγόρια:6
 Νήπια: 6 Προνήπια:7
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

3. ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Οι κύριοι σκοποί που επιδιώκονται μέσα από την υλοποίηση του
προγράμματος στην τάξη είναι να μπορούν τα παιδιά :
 Να έρθουν σε επαφή με λογοτεχνικά κείμενα και βιβλία και να
καλλιεργηθούν θετική στάση (φιλαναγνωσία)
 Να οδηγηθούν στην παραγωγή προφορικού λόγου
 Να παίξουν και να δημιουργήσουν με βιβλία
 Να γνωρίσουν βιβλία διαφορετικών πολιτισμών και γλώσσας
 Να γνωρίσουν τα νήπια την ιστορική εξέλιξη της γραφής, ως προϊόν
πολιτιστικών ανταλλαγών και συνεχών αλληλεπιδράσεων
 Να έρθουν σε επαφή με τα διάφορα αλφάβητα
 Να οδηγηθούν στη δημιουργία δικών τους ιστοριών
 Να εκφραστούν δημιουργικά μέσα από ποικίλες μορφές τέχνης (π.χ.
εικαστικές τέχνες, θέατρο, συγγραφή σεναρίων, εικονογράφηση,
δραματοποίηση)
 Να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες (π.χ. χρήση φωτογραφικής
μηχανής και υπολογιστή για την εύρεση πληροφοριών σχετικά με το
θέμα),
 Να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας και δεξιότητες για ατομική και
ομαδική εργασία

4. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
 Βιωματική μέθοδος (learning by doing)
 Ερευνητική μέθοδος- Μέθοδος Project
 Διαλογική μέθοδος
 Συνεργατική μέθοδος
 Μαθητοκεντρική μέθοδος

5. ΤΟ PROJECT ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ «Ο
ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΗΠΑΣ»
Η αφόρμηση….

6. ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
ΠΟΥ ΕΙΔΑΜΕ

7. ΜΕΛΕΤΗΣΑΜΕ ΤΙς ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΠΡΙΓΚΙΠΑ…

8. …ΒΡΗΚΑΜΕ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ
ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

9. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΥΝ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΤΗς ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ
ΠΡΙΓΚΙΠΑ: ΠΩΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΕΓΙΝΕ ΦΙΛΟΣ ΜΕ
ΕΝΑ ΑΛΟΓΟ!

10. ΤΙ ΘΑ ΣΥΝΕΒΑΙΝΕ ΑΝ Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ
ΣΥΝΑΝΤΟΥΣΕ… ΕΝΑ ΑΔΕΣΠΟΤΟ ΚΑΛΑΜΑΡΙ;

11. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΥΝ ΜΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ Ο ΜΙΚΡΟς ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΕΓΙΝΕ
ΦΙΛΟΣ ΜΕ ΕΝΑ ΚΑΛΑΜΑΡΙ!

12. ΤΙ ΘΑ ΣΥΝΕΒΑΙΝΕ ΑΝ Ο ΜΙΚΡΟΣ
ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΣΥΝΑΝΤΟΥΣΕ… ΜΙΑ
ΛΕΟΠΑΡΔΑΛΗ;

13. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΥΝ ΜΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΕΓΙΝΕ
ΦΙΛΟΣ ΜΕ ΜΙΑ ΛΕΟΠΑΡΔΑΛΗ!

14. ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ…
Γράφουμε τα δικά μας σενάρια

15. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΤΗΚΑΝ ΠΡΩΤΑ ΜΕ
ΤΙΣ ΚΟΥΚΛΕΣ

16. ΜΕΤΑ ΧΩΡΙΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ
ΣΥΖΗΤΗΣΑΝ ΤΙ ΣΕΝΑΡΙΑ ΘΑ ΕΓΡΑΦΑΝ

17. ΣΥΖΗΤΗΣΑΝ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΠΡΟΕΚΥΨΑΝ ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΤΙΣ ΚΑΤΕΓΡΑΦΑΝ

18. Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΑΠΑΙΤΕΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ…

19. ΤΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ
ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ

20. ΑΦΟΥ ΠΡΩΤΑ ΕΧΟΥΝ ΣΤΕΡΕΩΣΕΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ
ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΚΑΘΩΣ ΠΑΙΖΟΥΝ…

21. ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ PROJECT…
Η συνέχεια…

22. ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΠΟΛΥ…

23. ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΣΑΜΕ ΠΟΛΛΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΠΟΥ
ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ
Κανείς δε θέλει το
ασχημόπαπο…
Το ασχημόπαπο μόνο του κινδυνεύει
από έναν κυνηγό με τον άγριο σκύλο
του

24. ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙ ΤΙΣ
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ
ΝΑ ΦΤΙΑΧΤΟΥΝ ΤΑ ΣΚΗΝΙΚΑ…

25. ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΡΟΕΚΥΨΑΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΑΜΕ…

26. ΤΙ; ΠΟΙΟς; ΠΟΥ; ΠOΤΕ; ΓΙΑΤΊ;
ΕΡΩΤΉΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΑς ΒΟHΘΗΣΑΝ ΤΌΣΟ ΣΤΗΝ
ΚΑΤΑΝOΗΣΗ OΣΟ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦH

27. ΚΑΛΕΣΑΜΕ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΟΥΝ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΤΟΥΣ…

28. ΟΡΓΑΝΩΣΑΜΕ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΔΑΝΕΙΣΤΙΚΗ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΠΟΙΟΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΔΙΑΒΑΣΕΙ
Η Μαρία μας παρουσιάζει το βιβλίο
για τις ανασκαφές της Κνωσσού
Εμείς στη συνέχεια αναπαριστάνουμε
τις ανασκαφές και σκάβοντας έρχονται
στο φως ενδιαφέροντα ευρήματα

29. ΚΡΑΤΗΣΑΜΕ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ Ο,ΤΙ
ΔΙΑΒΑΖΑΜΕ…

30. ΚΡΑΤΗΣΑΜΕ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΩΣ ΘΑ
ΜΟΙΡΑΣΟΥΜΕ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΟΤΑΝ ΓΡΑΦΑΜΕ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ

31. ΓΡΑΨΑΜΕ ΠΟΛΥ…

32. ΓΡΑΨΑΜΕ ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ…

33. …ΚΑΙ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

34. ΞΕΚΙΝΗΣΑΜΕ ΜΕ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΕΣ
ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

37. ΒΙΒΛΙΑ ΣΥΝΤΑΓΩΝ…

38. ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΤΗς ΑΓΑΠΗΣ…

39. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΜΕ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ

40. ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΑ ΨΑΡΙΚΑ…

41. ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ COMICS…

42. ΦΤΙΑΧΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΚΟΜΙΚΣ

43. COMICS ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ
Στα κυκλικά θα γράψουμε τα λόγια!
Στα καρέ θα κάνουμε την
εικονογράφηση

44. ΒΙΒΛΙΑ ΜΕ ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΥ
ΞΕΠΗΔΟΥΝ…

45. ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ! ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΤΑ
POP UP BOOKS…

46. ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ POP UP BOOKS

47. ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ POP UP BOOKS

48. ΒΙΒΛΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ

49. ΣΥΝ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ!

53. ΓΡΑΨΑΜΕ ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ
ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΟΜΑΣΤΑΝ ΚΑΘ’ ΟΛΗ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ
ΧΡΟΝΙΑ

54. ΒΙΒΛΙΑ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗΣ!

55. ΠΗΡΑΜΕ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ
ΑΡΙΘΜΟΥΣ…

56. ΚΑΙ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΑ ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΦΥΛΛΑ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ…

57. …ΚΑΙ ΦΤΙΑΞΑΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑς ΒΙΒΛΙΑ
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

58. ΜΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΑ…

59. ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΡΑΦΗΣ
ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΩΝ

60. «ΡΟΥΦΗΞΑΜΕ» ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗς ΓΡΑΦΗΣ…

61. ΝΑ, Ο ΔΙΚΟΣ ΜΑΣ ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ

62. ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΛΛΑ ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΑ…

63. ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΑΛΦΑΒΗΤΑ

64. HIGHLIGHTS!

65. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΑΡΜΠΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ!

66. ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗς ΝΥΧΤΑς
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΕΡΑ Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΥΛΟΣ)

67. ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ
ΖΩΑ…

68. «Η ΑΔΕΣΠΟΤΗ ΣΚΥΛΙΤΣΑ» ΤΗς ΑΓΑΠΗΣ

72. ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΑ ΔΥΟ
PROJECT…ΕΝΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ:
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΔΕΣΠΟΤΟ
ΣΚΥΛΑΚΙ ΡΟΥΜΠΙ ΡΟΖΙ
Η τελική
σύνθεση…

73. ΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ…

74. ΜΕΡΙΚΑ PRE-VIEWS…

77. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
 ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ (Peer
learning and reviewing)
 Ένα από τα θετικά σημεία του προγράμματος ήταν η εργασία των παιδιών σε ομάδες και η αυτοαξιολόγησή
τους σχετικά τόσο με την πορεία που ακολούθησαν ως ομάδα στην κάθε εργασία που αναλάμβαναν όσο και με
το αποτέλεσμα. Τα παιδιά έμαθαν: α) να διακρίνουν πότε δουλεύουν σωστά και παραγωγικά και να αναφέρουν
την αξία της συνεργασίας με τους άλλους, της σωστής ακρόασης των άλλων, της σύνδεσης των ιδεών του ενός με
του άλλου, β) να παραδέχονται τι πήγε λάθος στις εκάστοτε συνεργασίες τους (π.χ. δεν μοιράζονταν υλικά, δεν
άκουγαν ο ένας τον άλλο, έκανε ο καθένας τα δικά του) και πώς μπορούν την επόμενη φορά να δουλέψουν
καλύτερα, γ) να συνεργάζονται μεταξύ τους και να μαθαίνει ο ένας από τον άλλο (π.χ. κάποιος που ήταν καλός
στο κόψιμο μπορούσε να βοηθήσει κάποιον πιο αδύνατο και να του μάθει τεχνικές για καλύτερο κόψιμο χωρίς
την επέμβαση του εκπαιδευτικού, δ) να βελτιώσουν την ικανότητά τους για γραφή και ανάγνωση μέσα από
παιγνιώδεις και φυσικές διεργασίες.
 Συχνά τα αποτελέσματα της εργασίας μας γίνονταν στην ολομέλεια οπότε όλοι επωφελούνταν από τις καλές
πρακτικές που ανέπτυσσε η κάθε ομάδα ή από ατομικές καλές πρωτοβουλίες και ιδέες.
 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
 Κυρίαρχα στην σχεδίαση της εκπαιδευτικής διαδικασίας ήταν οι ανάγκες και οι αναζητήσεις των παιδιών, με
εμάς τους εκπαιδευτικούς να έχουμε τον ρόλο του ανατροφοδότη και παρόχου. Μαζί με τα παιδιά αποτελέσαμε
μια μικρή ερευνητική κοινότητα με θέμα έρευνας τα βιβλία και τις ιστορίες τους. Φροντίσαμε: α) να δώσουμε
ερεθίσματα έρευνας για να κεντρίσουν την περιέργεια, τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη των
παιδιών, β) να ανοίξουμε ένα χώρο διαλόγου όπου τα παιδιά μπορούσαν να διατυπώσουν τις γνώμες τους, γ) να
δημιουργήσουμε ένα ευνοϊκό περιβάλλον εργασίας για τα παιδιά και ανάπτυξης των πρωτοβουλιών τους, δ) να
σεβαστούμε απόλυτα και να ενθαρρύνουμε τις πρωτοβουλίες των παιδιών που συχνά οδήγησαν προς νέες
κατευθύνσεις επεξεργασίας θεμάτων (π.χ. οι συγγραφικές προσπάθειες των παιδιών με τη μορφή βιβλίων,
σεναρίων κ.λπ) και ε) να περάσουμε την ιδέα της αξιολόγησης στα παιδιά με σκοπό τη βελτίωση και τη συλλογή
και εφαρμογή καλών τεχνικών εργασίας (good practice). Ως εκπαιδευτικοί απολαύσαμε τα αποτελέσματα που
προκύπτουν όταν έχει προηγηθεί σκληρή δουλειά και ταυτόχρονα έχει δοθεί αρκετός χώρος στα παιδιά για να
αυτενεργήσουν: παιδιά αυτόνομα που δουλεύουν δημιουργικά!

78. ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΜΑΣ ΣΑΣ ΧΑΙΡΕΤΟΥΝ