.

1. ตวงพลอย โชติมงคลวาร ม.6/6 เลขที่ 3
ใบงาน
เรื่อง การปลูกพืชสมุนไพร
ตัวชี้วัด : สิ่งที่นักเรียนพึงรู้และปฏิบัติได้มาตรฐานที่ 91.1
คาสั่ง : ให้นักเรียนศึกษาข้อมูลการปลูกพืชสมุนไพร 1 ชนิด
โหระพา
ลักษณะพืช
พืชล้มลุก อายุหลายปี สูง 0.3-0.9 เมตร ลาต้นกิ่งก้านเป็นเหลี่ยม สีม่วงหรือแดงเข้ม ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่หรือวงรี
ขอบใบหยักฟันเลื่อย ดอกสีขาว ออกที่ปลายยอดลาต้น ผลแห้ง มี 4 ผลย่อย เมล็ดเล็กเท่าเมล็ดงา สีน้าตาลเข้ม
การขยายพันธุ์
การปักชากิ่ง เพราะเพียงเรานาเอากิ่งที่ซื้อมาจากตลาดและเด็ดใบไปประกอบอาหารหมดแล้วมาทา การปักชาในกระบะทราย
หรือแกลบดาชื้น ๆ และวางไว้ในที่ร่ม เพียงแค่ 7 วัน กิ่งที่ปักไว้ก็จะออกรากให้เราสามารถย้ายไปปลูกได้แล้ว ส่วนการ
เพาะเมล็ดนั้นก็ไม่ได้ยุ่งยากแต่อย่างใด เพียงแต่ต้องเตรียมดินปลูกให้ละเอียดมากขึ้น เพื่อให้การปลูกเมล็ดโหระพาซึ่งมีเมล็ด
ที่เล็กมากได้ผลดี โรยเมล็ดลงในดินปลูกอย่าให้ถี่เกินไปนัก รอจนกว่าเมล็ดจะงอกต้น แล้วนากระบะปลูกไปรับแสงแดดบ้าง
เพื่อให้ต้นกล้าแข็งแรง เพียงเท่านี้เมื่อต้นกล้าโตได้ราว 10-15 เซนติเมตร เราก็สามารถย้ายไปปลูกในที่ที่ต้องการได้
วัสดุ – อุปกรณ์ในการปลูกและดูแลรักษา
1.จอบ 2.เสียม 3.ปุ๋ยแอมโมเนียซัลเฟต (21-0-0) 4.แปลงปลูก 5.ดิน 6.กระบะทราย 7.กระบะเพาะชา 8.
การปลูก
- การเตรียมดิน ไถดินให้ลึก 30-40 ซม. ตากดิน 2 อาทิตย์ ย่อยดินให้ละเอียดใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ให้มี
อินทรียวัตถุสูง ดินร่วน มีความชื้นในดินสูง และแสงแดดปานกลาง การปลูกใช้ระยะปลูก ระยะระหว่างต้น 25 ซม.

2. ระหว่างแถว 50 ซม. ให้น้าสม่าเสมอ
- ใช้กิ่งปักชาในกระบะทราย หรือแกลบดาชื้นในที่ ประมาณ 1 สัปดาห์ ก็ย้ายปลูกได้ หรือเพาะด้วยเมล็ด อาจใช้วิธีหว่าน
เมล็ดให้ทั่วแปลง ใช้ฟางกลบ หรือปุ๋ยคอกที่ย่อยสลายดีแล้วโรยทับบางๆ รดน้าตามทันทีด้วยบัวรดน้าตาถี่ในกระบะเพาะชา
กล้าเจริญเติบโดสูงประมาณ 10-15 ซม. จึงย้ายปลูก
- การเก็บเกี่ยว ใช้มีดคมๆ ตัดกิ่งที่เจริญเติบโตเต็มที่ อายุเก็บเกี่ยว 50 วัน หลังหยอดเมล็ดสามารถเก็บเกี่ยวได้หลายครั้ง
ผลผลิต 4-6 ตัน/
การให้น้า
ควรรดน้าให้ชุ่มทุกวัน และใส่ปุ๋ยที่มีไนโตรเจนสูงในปริมาณเล็กน้อยเป็นครั้งคราว โดยระวังอย่าใส่ปุ๋ยให้ถูกใบเนื่องจากจะทา
ให้ใบโหระพาไหม้ได้
การให้ปุ๋ย
ใช้ปุ๋ยแอมโมเนียมซัลเฟต (21-0-0)ในอัตรา 10 กิโลกรัมต่อไร่ ละลายน้ารดหลังปลูกประมาณ 15-20 วัน จะทาให้การ
เจริญเติบโตของโหระพาดียิ่งขึ้น และ มียอดอวบงามและใช้ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ในอัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ทุกครั้งหลังจากการ
เก็บเกี่ยวสาหรับการป้องกันกาจัดโรคและแมลงนั้น เนื่องจากโหระพาเป็นพืชไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องโรคและแมลงมากนัก การ
แก้ปัญหาจึงไม่ควรใช้สารเคมี เพราะอาจไม่คุ้มค่า
การป้องกันโรค
การเพาะปลูกเป็นแปลงย่อมประสบปัญหาแมลงศัตรูกะเพราะคือ เพลี้ยไฟฝ้ายต้องระวังอย่าปล่อยให้มีการท่วมขังของน้าใน
แปลง ในระยะแรกควรทาการพรวนดินและกาจัดพืชทุกๆ 1-2 สัปดาห์ โดยการใช้มือถอนจอบหรือเสียมดายหญ้าออก
ประโยชน์
- ใบสด มีน้ามันหอมระเหย เช่น methyl chavicol และ linalool ฯลฯ ขับลมแก้ท้องอืดเฟ้อ ใช้เป็นอาหาร แต่ง
กลิ่นอาหาร แต่งกลิ่นสาอางบางชนิด เมล็ดเมื่อแช่น้าจะพองเป็นเมือก เป็นยาระบาย เนื่องจากไปเพิ่มจานวนกาก
อาหาร
- ใช้เป็นยาได้หลายชนิด เช่น ปรุงร่วมกับน้านมราชสีห์เพื่อกินเพิ่มน้านม ตารวมกับแมงดาตัวผู้ใช้แก้พิษแมลงกัด
ต่อย นิยมรับประทานร่วมกับอาหารประเภทหลน ลาบ ยา ส้มตา ใส่ในแกงเขียวหวาน แกงเผ็ด
แหล่งที่มา : th.wikipedia.org/wiki/โหระพา