Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος-Υποψήφιος Διδάκτορας -------- Ελληνογαλλικό Κολέγιο "ΔΕΛΑΣΑΛ" 2012

1. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
Οι οργανισμοί:
• Τρέφονται
• Αναπνέουν
• Απεκκρίνουν
• Αναπαράγονται
• Αναπτύσσονται
• Εμφανίζουν ερεθιστικότητα
KYTTAΡO: Η ΜΟΝΑΔΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Η μικρότερη μονάδα που εμφανίζει τα
χαρακτηριστικά της ζωής
Πολυκύτταροι οργανισμοί
Aποτελούνται από πολλά
κύτταρα
Φυτά
Ζώα
Μονοκύτταροι οργανισμοί
Aποτελούνται από ένα κύτταρο
Αμοιβάδα
Τα κύτταρα
Εξασφαλίζουν ενέργεια
Διατηρούν την
εσωτερική τους
οργάνωση
Επικοινωνούν με το
περιβάλλον τους
Συνεργάζονται
Διαφέρουν
Στο σχήμα
Στο μέγεθος
Σε ορισμένες λειτουργίες
Η εσωτερική
οργάνωση και οι
βασικές λειτουργίες
παρουσιάζουν
πολλές ομοιότητες
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

2. ΖΩΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΦΥΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ
Πλασματική μεμβράνη:
•ξεχωρίζει το κύτταρο
• φιλτράρει τα μόρια
μιτοχόνδριο
Πυρήνας:
Περιέχει το DNA
Μιτοχόνδριο:
Παράγει ενέργεια
Κυτταρικό τοίχωμα:
ανθεκτικότητα (κυτταρίνη)
Χλωροπλάστης: φωτοσύνθεση
Χυμοτόπιο: Αποθήκη
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

3. Δημαρχείο
ΧΩΡΑΦΙ
ΔΕΗ
Police
Police
Αποθήκη
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

4. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΤΤΑΡΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
κύτταρο
Ιστός
Όργανο
Σύστημα οργάνων
Οργανισμός
ΦΥΤΑ
Διαφορετικοί ιστοί συνδυάζονται και
δημιουργούν τα φυτικά όργανα
Φύλλα
Βλαστός
Ρίζα
Τα φυτικά όργανα συγκροτούν τον
φυτικό οργανισμό
Είδος
Μια ομάδα οργανισμών που μπορούν να
ζευγαρώσουν και να δώσουν απογόνους
και με τη σειρά τους να δώσουν και αυτοί
απογόνους
Π.χ. όλοι οι σκύλοι ανήκουν στο ίδιο
είδος
Οι επιστήμονες ομαδοποίησαν
τους οργανισμούς ανάλογα με τις
βασικές τους ομοιότητες σε 5
Bασίλεια
ΦΥΤΑ ΜΥΚΗΤΕΣ ΖΩΑ
ΠΡΩΤΙΣΤΑ
ΜΟΝΗΡΗ
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

5. Ζώα
Ασπόνδυλα Σπονδυλωτά
• Κνιδόζωα
• Σκώληκες
• Μαλάκια
• Εχινόδερμα
• Αρθρόποδα
 Καρκινοειδή
 Μυριάποδα
 Έντομα
 Αραχνοειδή
• Ψάρια
• Αμφίβια
• Ερπετά
• Πτηνά
• Θηλαστικά
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

6. Φυτά
Βρύα & Λειχήνες Κρυπτόγαμα Γυμνόσπερμα Αγγειόσπερμα
ΜΥΚΗΤΕΣ ΠΡΩΤΙΣΤΑ ΜΟΝΗΡΗ
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

7. Αλληλεπίδραση των οργανισμών με
το περιβάλλον
Παράγοντες του περιβάλλοντος
που επηρεάζουν τους
οργανισμούς:
Υγρασία
Φως
Θερμοκρασία
Οι οργανισμοί σε μια περιοχή
επιβιώνουν, εφόσον διαθέτουν
προσαρμογές, ώστε να
αντεπεξέρχονται στις συνθήκες
που επικρατούν σε αυτή.
Αλληλεπίδραση των ζωικών οργανισμών μεταξύ
τους
Οι οργανισμοί που μοιράζονται μια
περιοχή, επιβιώνουν, εφόσον διαθέτουν
άλλου είδους προσαρμογές, ώστε:
Να εξασφαλίζουν τροφή.
Να αποφεύγουν τους εχθρούς.
Να εξασφαλίσουν συντρόφους
ώστε να αναπαραχθούν.
Αλληλεπίδραση των φυτικών οργανισμών
μεταξύ τους
Οι φυτικοί οργανισμοί ανέπτυξαν
προσαρμοστικούς μηχανισμούς, ώστε:
Να εξασφαλίζουν φως, νερό,
θρεπτικά συστατικά του εδάφους.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

8. ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΕΨΗ ΟΥΣΙΩΝ
Με την πρόσληψη της τροφής: 1. Εξασφαλίζεται ενέργεια μέσω διάσπασης των χημικών
ουσιών
+ + ΕΝΕΡΓΕΙΑ
2. Συνεχίζεται η ανάπτυξη (νέα κύτταρα)
3. Συντελούνται εσωτερικές διαδικασίες
4. Επιδιορθώνονται φθορές των κυττάρων
Διάκριση των οργανισμών ανάλογα με το πώς εξασφαλίζουν την τροφή τους
Αυτότροφοι ή παραγωγοί
(φυτά)
Ετερότροφοι
Με τη φωτοσύνθεση
Καταναλωτές
(ζώα)
Αποικοδομητές
(μικροοργανισμοί)
Πέψη :
Διαδοχικές διασπάσεις που υφίστανται οι
πολύπλοκες χημικές ουσίες της τροφής
σύνθεση άλλων ουσιών
Διάσπαση χημικών ουσιών + ΣύΔνημθήετρσηης Κ ναέραωτζνά ςο, Βυιοσλόιώγοςν, Msc, ένζυμα Μεταβολισμός
Υποψήφιος Διδάκτορας

9. + +
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
+ +
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
+ +
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
+ + +
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Σχηματική αναπαράσταση μεταβολισμού
Διάσπαση ουσιών  απελευθέρωση ενέργειας
Σύνθεση ουσιών  κατανάλωση ενέργειας
ένζυμο
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

10. ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ
ΘΡΕΠΤΙΚΕΣ
ΟΥΣΙΕΣ
Το νερό
διαλύει
τις
θρεπτικές
ουσίες
Οι ρίζες
παίρνουν
το νερό και τις
θρεπτικές
ουσίες
Οι ξυλώδεις
σωλήνες
μεταφέρουν
το νερό στα
φύλλα
Διοξείδιο του άνθρακα + νερό
που δεσμεύει
η χλωροφύλλη…
ΓΛΥΚΟΖΗ
με τη βοήθεια
του φωτός …
Το νερό και
το διοξείδιο
του άνθρακα
ΧΛΩΡΟΦΥΛΛΗ
Ηλιακή
ακτινοβολία
χλωροφύλλη
Γλυκόζη +οξυγόνο
…έπειτα η γλυκόζη
μεταφέρεται από
τα φύλλα σε όλα
τα μέρη του φυτού
παράγουν
γλυκόζη
και οξυγόνο, που
ελευθερώνεται
στην ατμόσφαιρα
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

11. Πρόσληψη ουσιών και πέψη στους
οργανισμούς
Μονοκύτταροι (π.χ Αμοιβάδα): Ενδοκυτταρική πέψη με ψευδοπόδια
Πολυκύτταροι
Α. Ασπόνδυλα (π.χ σκουλήκια, έντομα, μύδια, αράχνες): Εξωκυτταρική πέψη
Προβοσκίδα ή δαγκάνες Πεπτική κοιλότητα ή σωλήνας
Β. Σπονδυλωτά (π.χ ψάρια, αμφίβια, ερπετά, θηλαστικά, πτηνά)
Στόμα φάρυγγας οισοφάγος στομάχι έντερο
πρωκτός
(ψάρια, θηλαστικά)
αμάρα
(αμφίβια, ερπετά, πτηνά)
Θηλαστικά
σαρκοφάγα
φυτοφάγα Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

12. Πρόσληψη ουσιών και πέψη στον άνθρωπο
Ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία τροφών που περιέχουν:
1. Πρωτεΐνες (πχ κρέας, αυγό)
2. Υδατάνθρακες (πχ όσπρια, ζυμαρικά, μέλι)
3. Λίπη (πχ γάλα, βούτυρο, τυρί)
4. Βιταμίνες (πχ φρούτα, λαχανικά)
5. Άλατα μετάλλων
6. Νερό
Πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας τροφής από την απαιτούμενη Παχυσαρκία!
Μεσογειακή δίαιτα: ελαιόλαδο, ψάρια, όσπρια, φρούτα και λαχανικά.
Υγεία των δοντιών:
Πολλοί μικροοργανισμοί ζουν μέσα στο στόμα
μας και κυρίως ανάμεσα στα δόντια! Τρέφονται
με σάκχαρα που μένουν στα δόντια μας, μετά τα
γεύματα και αποβάλλουν οξέα.
Τερηδόνα, ουλίτιδα
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

13. Πεπτικό σύστημα του ανθρώπου
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

14. Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ
H τροφή εισέρχεται στη στοματική κοιλότητα.
Πραγματοποιείται η μάσηση με τη βοήθεια των
δοντιών, γλώσσας και σάλιου.
Ξεκινάει η διάσπαση των υδατανθράκων
(με το ένζυμο αμυλάση που διασπά το
άμυλο και βρίσκεται στο σάλιο).
Δημιουργείται ο βλωμός.
Ο βλωμός από τον φάρυγγα περνά στον
οισοφάγο.
H τροφή καταλήγει στο στομάχι.
Ο βλωμός με περισταλτικές κινήσεις του
οισοφάγου καταλήγει στο στομάχι.
Αναμειγνύεται με το γαστρικό υγρό και
γίνεται χυλός.
Καταστρέφονται τα μικρόβια και ξεκινά η
διάσπαση των πρωτεϊνών, γιατί το γαστρικό
υγρό περιέχει:
Υδροχλωρικό οξύ
Ένζυμα
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

15. H τροφή περνά στο λεπτό έντερο, όπου
ολοκληρώνεται η πέψη
Η τροφή καταλήγει στο πρώτο μέρος του λεπτού
εντέρου, στο δωδεκαδάκτυλο.
Στο λεπτό έντερο:
Διασπώνται τα λίπη με τη συμβολή της χολής.
Ολοκληρώνεται η διάσπαση των
υδατανθράκων και πρωτεϊνών, με τη συμβολή
του παγκρεατικού υγρού.
Απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά από τις
εντερικές λάχνες.
Οι ουσίες που δεν διασπώνται και δεν
απορροφώνται καταλήγουν στο παχύ έντερο.
Το νερό απορροφάται από το παχύ έντερο.
Η κυτταρίνη του κυτταρικού τοιχώματος
των φυτικών κυττάρων δε διασπάται.
Οι άχρηστες ουσίες σχηματίζουν τα
κόπρανα και αποβάλλονται από τον
πρωκτό.
Δωδεκαδάχτυλο
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

16. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο
METAΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΒΟΛΗ ΟΥΣΙΩΝ
Στο κύτταρο και στους μονοκύτταρους οργανισμούς:
Παθητική μεταφορά
Χωρίς κατανάλωση ενέργειας
Διάχυση
Άπλωμα των μορίων στον χώρο, μέχρι να υπάρχει
παντού η ίδια συγκέντρωση.
Μόρια από τα πυκνότερα διαλύματα
μετακινούνται προς τα αραιότερα μέχρι να
εξισωθούν οι συγκεντρώσεις.
Στα φυτά:
Απορρόφηση νερού με τις ρίζες
Μεταφορά στα φύλλα με το ξύλωμα
Φωτοσύνθεση Παραγωγή γλυκόζης
Μεταφορά σε όλο το φυτό με το φλοίωμα
Αγωγός
ιστός
μεμβράνη
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

17. Διαπνοή Ρόλος επιδερμίδας
• Καλύπτει το φύλλο (προστασία)
• Περιορίζει τις απώλειες νερού
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

18. Στα ζώα:
Διαθέτουν το κυκλοφορικό σύστημα.
Είναι σύστημα μεταφοράς ουσιών,
από και προς τα κύτταρα.
Περιλαμβάνει την καρδιά και τα
αιμοφόρα αγγεία, στα οποία
κυκλοφορεί το αίμα.
Το αίμα μεταφέρει ουσίες που
πρέπει να φτάσουν στα κύτταρα και
απομακρύνει ουσίες που πρέπει να
αποβληθούν.
Η καρδιά μπορεί να αποτελείται από
1 ή 2 ή 3 ή και 4 κοιλότητες:
Κόλποι
Κοιλίες
Ανοιχτό κυκλοφορικό σύστημα (αρθρόποδα):
καρδιά
Ροή αίματος:
Καρδιά αγγεία κοιλότητες
Κλειστό κυκλοφορικό σύστημα (Σπονδυλωτά)
Το αίμα παραμένει συνεχώς μέσα στα αγγεία.
Αρτηριακό ονομάζεται το αίμα που προωθείται από
την καρδιά προς τα αγγεία.
Φλεβικό ονομάζεται το αίμα που φτάνει από τα αγγεία
στην καρδιά.
Καρδιά
αρτηρίες
φλέβες
*
*
Ποικιλόθερμα (πχ. φίδια)
Ομοιόθερμα (πχ.
θηλαστικά)
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

19. Αριστερός
κόλπος
Αριστερή
κοιλία
Δεξιός
κόλπος
Δεξιά
κοιλία
Αρτηρίες (πλούσιες σε
οξυγόνο)
Φλέβες (πλούσιες σε
διοξείδιο του άνθρακα)
πνεύμονες
Πνευμονική αρτηρία
(πλούσια σε διοξείδιο
του άνθρακα)
Πνευμονική φλέβα
(πλούσια σε οξυγόνο)
ΠΟΡΕΙΑ ΑΙΜΑΤΟΣ
Τριχοειδή αγγεία: ανταλλαγή Ο2 – CO2
ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΙΜΑΤΟΣ και θρεπτικών ουσιών
α) Πλάσμα: νερό, πρωτεΐνες (άμυνα), άχρηστες ουσίες
β) Κύτταρα
Ερυθρά αιμοσφαίρια
Λευκά αιμοσφαίρια (άμυνα)
Αιμοπετάλια (πήξη)Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

20. ΤΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Αίμα
Νεφροί
Φιλτράρισμα
-Κατακράτηση άχρηστων ουσιών από το αίμα
- Ρύθμιση ποσότητας νερού του οργανισμού
Δημιουργία ούρων
Ουρητήρες
Ουροδόχος κύστη
Ουρήθρα
Κόλπος ή πέος
Ασθένεια ουροποιητικού συστήματος
Ουρολοίμωξη
(συχνότερα στη γυναίκα)
Νεφρική αρτηρία
Νεφρική φλέβα
νεφροί
ουρητήρες
ουροδόχος κύστη
ουρήθρα
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

21. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο
ΑΝΑΠΝΟΗ
Σε επίπεδο κυττάρου:
(με διάχυση)
Γλυκόζη + οξυγόνο διοξείδιο του άνθρακα + νερό + ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Σε επίπεδο οργανισμού εξαρτάται από
(Ανταλλαγή αερίων)
- Ενεργειακές ανάγκες
- Πολυπλοκότητα
- Περιβάλλον
Στους μονοκύτταρους: Με διάχυση
Στα φυτά:
(Το αντίθετο της
φωτοσύνθεσης)
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

22. Στους ζωικούς οργανισμούς
Ασπόνδυλα Σπονδυλωτά
• πεπτική κοιλότητα (ύδρα)
• επιδερμίδα (σκουλήκια)
• υποτυπώδη βράγχια (μύδι)
• υποτυπώδεις πνεύμονες (σαλιγκάρι) ή
τραχείες (έντομα)
• βράγχια (ψάρια)
• αεροφόροι σάκοι (αμφίβια)
• πνεύμονες (θηλαστικά)
• αεροφόροι σάκοι + πνεύμονες (πτηνά)
Στον άνθρωπο
Το αναπνευστικό σύστημα συνεργάζεται με το:
πεπτικό (με την απορρόφηση της τροφής από το
λεπτό έντερο).
κυκλοφορικό σύστημα (με τη μεταφορά των
θρεπτικών πχ. γλυκόζης, από το έντερο στο αίμα).
Με το αίμα η γλυκόζη μεταφέρεται σε όλα τα
κύτταρα του σώματος.
Με την εισπνοή εισέρχεται οξυγόνο στους
πνεύμονες και φυσικά στο αίμα.
Άρα, το αίμα μεταφέρει γλυκόζη και Κυτταρική αναπνοή
οξυγόνο στα κύτταρα, για να γίνει η
κυτταρική αναπνοή. Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

23. Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΑΕΡΑ
βρόγχοι
κυψελίδες
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

24. Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

25. H ανταλλαγή διοξειδίου του άνθρακα και
οξυγόνου γίνεται στις κυψελίδες του πνεύμονα
Τα τοιχώματα της κυψελίδας
περιβάλλονται από τριχοειδή αγγεία.
Η συγκέντρωση του οξυγόνου στον
αέρα μέσα στην κυψελίδα είναι
μεγαλύτερη από αυτήν του αίματος
και έτσι μεταφέρεται στο αίμα με
διάχυση.
Αντίθετα, το διοξείδιο του άνθρακα
εξέρχεται από το αίμα προς τις
κυψελίδες
Ολοκληρωμένη πορεία των αναπνευστικών αερίων.
Το οξυγόνο που εισέρχεται στα αιμοφόρα
αγγεία δεσμεύεται από την αιμοσφαιρίνη των
ερυθρών αιμοσφαιρίων:
Με την κυκλοφορία του αίματος
μεταφέρεται σε όλους τους ιστούς.
Το οξυγόνο εισέρχεται στα κύτταρα με
διάχυση, για να χρησιμοποιηθεί στην
κυτταρική αναπνοή.
Το διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται
με την κυτταρική αναπνοή στα κύτταρα
ακολουθεί την αντίστροφη πορεία.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

26. ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ
Στους μονοκύτταρους:
• κυτταρικό τοίχωμα
• ψευδοπόδια
• μαστίγια
• βλεφαρίδες
Στα φυτά: • ρίζα
• βλαστός
• ξύλωμα
Στα ζώα:
εξωσκελετός ενδοσκελετός
ασπόνδυλα
πχ αρθρόποδα
σπονδυλική
στήλη
σπονδυλωτά
•Πτηνά: αεροδυναμικό σχήμα
• Ψάρια: υδροδυναμικό σχήμα
• Ξηράς: άκρα κάθετα στο έδαφος
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

27. To μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Σκελετός
Άκρων
κορμού
Άνω
κάτω αυχενικοί
κεφαλή
θώρακας
σπονδυλική στήλη
θωρακικοί
οσφυϊκοί
ιεροί
Η δομή των οστών
Τα οστά είναι συμπαγείς και σκληρές δομές που
αποτελούνται από:
οστεοκύτταρα
Άλατα φωσφόρου και ασβεστίου που τα κάνουν
σκληρά
Άλλες ουσίες που τα κάνουν ελαστικά
Κάθε οστό καλύπτεται εξωτερικά από το περιόστεο
Βοηθά στην ανάπτυξη των οστών και την επούλωση
τους αν σπάσουν
Στο εσωτερικό των οστών υπάρχουν κοιλότητες
Κάποιες από αυτές περιέχον τον ερυθρό μυελό
των οστών ο οποίος παράγει κύτταρα του
αίματος
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

28. Διάκριση των οστών, ανάλογα με τη μορφή τους:
Μακρά
Βραχέα
Πλατιά
Οι αρθρώσεις
Τα οστά συνδέονται μεταξύ τους με τις αρθρώσεις:
ΔΙΑΘΡΩΣΗ
Επιτρέπει την κίνηση π.χ. ώμος.
ΣΥΝΑΘΡΩΣΗ
ΔΕΝ επιτρέπει καμία κίνηση ή επιτρέπει πολύ
περιορισμένες κινήσεις π.χ. σπονδυλική στήλη.
Δομή της διάρθρωσης
Στη διάθρωση τα οστά συγκρατούνται με τη βοήθεια των
συνδέσμων.
Τα οστά της διάρθρωσης περιβάλλονται από έναν
σάκο, τον αρθρικό θύλακα.
Ο αρθρικός θύλακας εκκρίνει αρθρικό υγρό
στην αρθρική κοιλότητα που δρα σαν
λιπαντικό, ώστε να μην τρίβονται τα οστά
μεταξύ τους.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

29. Οι μύες
Οι Μύες:
Έχουν την ικανότητα να συστέλλονται και να
χαλαρώνουν .
Υπάρχουν 3 είδη μυών:
Σκελετικοί μύες
Λειτουργούν με τη θέληση μας.
Διαθέτουν τένοντες με τους οποίους
προσφύονται στα οστά.
Συνήθως λειτουργούν ανά ζεύγη.
Ανάλογα με την κίνησή τους, ο ένας συστέλλεται
και ο άλλος χαλαρώνει, με αποτέλεσμα να κινούν
τα οστά.
Λείοι μύες
Λειτουργούν ανεξάρτητα από τη θέλησή μας.
Εξυπηρετούν κινήσεις, όπως π.χ. κινήσεις των
τοιχωμάτων του στομάχου και του εντέρου.
Καρδιακός μυς
Συναντάται μόνο στην καρδιά.
Λειτουργεί ανεξάρτητα από τη θέλησή μας.
Έχει διαφορετική δομή από αυτή των λείων μυών.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

30. Μυοσκελετικό σύστημα και υγεία
Ισορροπημένη διατροφή και φυσική άσκηση.
Ασβέστιο και βιταμίνη D.
Βιταμίνη D μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός μας, με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας.
Όταν ασκούμαστε τακτικά, οι μύες αποκτούν μεγαλύτερη αντοχή και λειτουργούν καλύτερα,
διαφορετικά ατροφούν και οι αρθρώσεις γίνονται δύσκαμπτες.
ΒΛΑΒΕΣ
Κάταγμα
Είναι σπάσιμο των οστών.
Διάστρεμμα ή στραμπούληγμα
Είναι η κάκωση των ιστών μιας
άρθρωσης, χωρίς την απομάκρυνση
των οστών από την άρθρωση.
Εξάρθρωση
Είναι η απομάκρυνση των οστών
από την άρθρωση.
φυσιολογικό εξάρθρωση
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

31. 6o ΚΕΦΑΛΑΙΟ - ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αμφιγονική αναπαραγωγή
(με ζευγάρωμα)
Αρσενικοί
γαμέτες
Θηλυκοί
γαμέτες
γονιμοποίηση
ζυγωτό
Μονογονική αναπαραγωγή
(χωρίς ζευγάρωμα)
Διπλασιασμός γενετικού υλικού
απλή διαίρεση
2 νέα κύτταρα
Μονοκύτταροι: Μονογονική
Φυτά: Μονογονική πχ «μάτια» πατάτας και αμφιγονική
Αμφιγονική αναπαραγωγή στα ανθόφυτα
(φυτά που έχουν άνθη):
Το άνθος παράγει τους γαμέτες
(αναπαραγωγικό όργανο του φυτού),
αρσενικούς ή θηλυκούς ή και τους δύο
μαζί και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται τέλειο.
Επικονίαση
Οι γυρεόκοκκοι από τους ανθήρες στο στίγμα του ύπερου
Με τη βοήθεια των εντόμων και του ανέμου
Γονιμοποίηση
Τότε αναπτύσσεται μια προεκβολή, η οποία φτάνει στην ωοθήκη
Ο γυρεόκοκκος μεταφέρεται στην ωοθήκη, όπου γονιμοποιεί το ωάριο
Από το ζυγωτό θα αναπτυχθεί το φυτικό έμβρυο.
Μετά, η ωοθήκη μεταβάλλεται σχηματίζοντας τον καρπό.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

32. Στους ζωικούς οργανισμούς:
Ερμαφρόδιτα Γονοχωριστικά
Ασπόνδυλα που στο ίδιο άτομο
συνυπάρχουν και το αρσενικό
και θηλυκό αναπαραγωγικό
σύστημα.
Ζώα που παράγουν τους
αρσενικούς και τους θηλυκούς
γαμέτες σε διαφορετικά άτομα.
Εσωτερική γονιμοποίηση
Εξωτερική γονιμοποίηση
Ωοτόκα
Σπονδυλωτά που γεννούν αυγά,
όπως τα ψάρια και τα πτηνά.
Ζωοτόκα
Τα θηλαστικά γενούν μικρά
(ζώα).
Ωοζωοτόκα
Εκκολάπτουν στο σώμα τους τα αυγά και
γεννούν μικρά.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

33. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
Εκατομμύρια σπερματοζωάρια Μόνο ένα Γονιμοποίηση ωαρίου ζυγωτό έμβρυο
Προστατεύει τους όρχεις
Κατάλληλη θερμοκρασία
Περιέχει τα σπερματοζωάρια
Εκκρίνει υγρό που
προστατεύει το σπέρμα
εκσπερμάτωση
Το αναπαραγωγικό
σύστημα του άντρα
και η πορεία του
σπερματοζωαρίου
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

34. Το αναπαραγωγικό
σύστημα της
γυναίκας και η
πορεία του ωαρίου
Περιέχει ανώριμα ωάρια
ώριμο
ανώριμο
ωορρηξία
Αγονιμοποίητο (έμμηνη ρήση)
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

35. Ωρίμανση
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

36. Το ζυγωτό κινείται προς τη μήτρα, ενώ ταυτόχρονα διαιρείται. Έπειτα:
Εμφυτεύεται στο ενδομήτριο.
Τα παχιά τοιχώματα του ενδομητρίου είναι πλούσια σε αιμοφόρα αγγεία και βοηθούν την
ανάπτυξη του εμβρύου.
Επί δέκα περίπου εβδομάδες, του παρέχουν θρεπτικές ουσίες , κατόπιν σχηματίζεται ο
πλακούντας και ο ομφάλιος λώρος.
Το έμβρυο βρίσκεται μέσα στον αμνιακό σάκο, ο οποίος περιέχει αμνιακό υγρό που
προστατεύει το έμβρυο.
Μετά από περίπου εννέα μήνες κύησης, το έμβρυο παίρνει την κατάλληλη θέση και
είναι έτοιμο για τον τοκετό.
Ο αμνιακός σάκος σπάει, αποβάλλεται το αμνιακό υγρό.
Με συσπάσεις της μήτρας, το έμβρυο ωθείται έξω από το σώμα της μητέρας.
Η ανάπτυξη του εμβρύου, αλλά και η υγεία της εγκύου
επηρεάζονται από:
Περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Τον τρόπο ζωής της μέλλουσας μητέρας.
Ο θηλασμός είναι πολύ σημαντικός για την υγεία
και την ομαλή ανάπτυξη του βρέφους.
Όσο περισσότερο θηλάζει το βρέφος, τόσο
αυξάνεται η έκκριση γάλακτος.
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

37. 7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ - ΕΡΕΘΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Μονοκύτταροι  Τακτισμός (φως, χημικές ουσίες, θερμοκρασία)
Φυτά  Φωτοτροπισμός - Γεωτροπισμός
Ζωικοί οργανισμοί:
1) Ειδικά υποδεκτικά κύτταρα ή όργανα (π.χ. αυτιά, μάτια, κεραίες)
2) Μεταβίβαση σε ειδικά κέντρα εγκεφάλου
3) Επεξεργασία
4) Μεταβίβαση εντολών σε όργανα
5) Αντίδραση
ΝΕΥΡΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ - ΝΕΥΡΩΝΑΣ
Πολλοί νευρίτες  νεύρο
Πολλά κυτταρικά σώματα  γάγγλιο
νευρίτης
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

38. Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

39. Ημισφαίρια: κέντρα ακοής, όρασης, σκέψης, κίνησης κ.λπ.
Στέλεχος: αναπνοή, καρδιακός ρυθμός
Παρεγκεφαλίδα: Ισορροπία, συντονισμός μυών
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας

40. Αισθητήρια όργανα
Οφθαλμός Αυτί
Ρινική κοιλότητα
Γλώσσα
Φακός
Αμφιβληστροειδής χιτώνας
Οπτικό
νεύρο
τύμπανο
+ Δέρμα
• Αφή
• Πίεση
• Πόνος
• Θερμοκρασία
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, Msc,
Υποψήφιος Διδάκτορας