• Κλειστό σύστημα αγγείων 
• Καρδιά σαν τριγωνική πυραμίδα 
Βρίσκεται 
• Θωρακική κοιλότητα 
• Πάνω από το διάφραγμα 
• Μεταξύ των πνευμόνων 
ΚΑΡΔΙΑ- Δομή και λειτουργία 
Μεσοκολπικό διάφραγμα 
• Οι κόλποι δε συγκοινωνούν μεταξύ τους 
• Το ίδιο και οι κοιλίες 
Μεσοκοιλιακό διάφραγμα 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
Η αορτή ενώνεται με την αριστερή κοιλία 
αορτική βαλβίδα 
Η πνευμονική αρτηρία ενώνεται 
με τη δεξιά κοιλία 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
Λειτουργία της καρδιάς… 
• Αντλία αναρροφητική & συμπιεστική 
• Συσπάσεις και διαστολές μυοκαρδίου: 
 Eνήλικες 60-80 παλμοί / λεπτό 
 Μωρά  130 παλμοί / λεπτό 
Συστολή κόλπων Άνοιγμα βαλβίδων Αίμα στις κοιλίες 
Κλείσιμο κολποκοιλιακών βαλβίδων Σύσπαση κοιλιών 
(Αποτρέπει την επιστροφή αίματος) 
Άνοιγμα αγγειακών 
βαλβίδων 
Ροή αίματος σε αγγεία 
Η καρδιά χτυπά περίπου 100.000 φορές τη μέρα 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
ΑΡΤΗΡΙΕΣ 
• Παχιά τοιχώματα  σφυγμός 
• Μικρότερη διάμετρο 
• Περισσότερο μυϊκό ιστό 
• Από την καρδιά προς τα κύτταρα 
• Μεγαλύτερες: Αορτή και πνευμονική αρτηρία 
ΦΛΕΒΕΣ 
ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ ΑΓΓΕΙΑ 
• Πολύ λεπτά & πολυπληθή 
• Δίκτυο επαφής αρτηριών-φλεβών 
• Τοίχωμα = ενδοθήλιο 
• Ανταλλαγή ουσιών ανάμεσα σε αίμα & ιστούς. 
• Περισσότερες από τις αρτηρίες 
• Χωρίς σφυγμό 
• Έχουν βαλβίδες 
• Από τα κύτταρα προς την καρδιά. 
ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ 
Έχουν: 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
Αρτηριακή πίεση 
• Πίεση που ασκεί το αίμα στο τοίχωμα ενός αιμοφόρου αγγείου 
• Συστολή καρδιάς  πίεση = 110-150mmHg (συστολική) 
• Διαστολή καρδιάς  πίεση = 80mmHg (διαστολική) 
• Ελάχιστη στις φλέβες και στα τριχοειδή 
• Κίνηση φλεβικού αίματος με συστολή των μυών 
• Αρτηριακή υπέρταση & υπόταση 
Συστολή μυών 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
ΑΙΜΑ 
• 45% έμμορφα συστατικά 
• 55% πλάσμα 
Ερυθρά αιμοσφαίρια: 
• Μεταφορά Ο2 & απομάκρυνση CO2 
• Δεν έχουν πυρήνα 
• Συστατικό: Αιμοσφαιρίνη 
• Διάρκεια ζωής: 4 μήνες 
• Καταστροφή σε ήπαρ και σπλήνα 
• Παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών 
Μόριο αιμοσφαιρίνης 
Αίμη 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
• 5.000-10.000 / mm3 
• Ζουν λίγες μέρες 
Κοκκιώδη 
αντισώματα 
Μη κοκκιώδη 
• ζουν 5-9 ημέρες 
• 250.000 έως 400.000 /mm3 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ 
Αιμοσφαιρίνη Ο 2 σ τ ο α ί μ α Οξυαιμοσφαιρίνη (97%) και πλάσμα (3%) 
Αποδέσμευση Ο2 
Κύτταρα ιστών 
Παραγωγή CO2 αναπνοή 
Αίμα Πνεύμονας Εκπνοή 
Τρόποι μεταφοράς CO2 από αίμα: 
1. Ενωμένο με αιμοσφαιρίνη 
2. Διαλυμένο στο πλάσμα 
3. Με μορφή όξινων ανθρακικών ιόντων 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας 
Πλάσμα 
• Νερό (90% του όγκου του) 
• Διαλυμένα ανόργανα άλατα 
• Ορμόνες 
• Πρωτεΐνες: ( αλβουμίνες, σφαιρίνες, 
ινοδωγόνο, συμπλήρωμα) 
• Θρεπτικές ουσίες (γλυκόζη) 
• Ουρία για αποβολή 
Λειτουργίες του αίματος 
• Μεταφορά Ο2 και CΟ2 
• Μεταφέρει θρεπτικά από λ. έντερο στο σώμα 
• Μεταφέρει άχρηστες ουσίες στους νεφρούς 
• Μεταφέρει αντισώματα 
• Παρεμποδίζει τα μικρόβια 
• Εμποδίζεται η απώλεια υγρών 
• Ελέγχει τα χημικά συστατικά των ιστών 
• Διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος 
ΠΗΞΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ 
• Ινωδογόνο + θρομβίνη  ινώδες 
• Εγκλωβισμός ερυθρών αιμοσφαιρίων 
• Σχηματισμός θρόμβου 
• Αιμοπετάλια+ Ca + βιτ. Κ  θρομβίνη 
• Αιμορροφιλία  καθυστέρηση πήξης (κληρονομική) 
πήξη
ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ 
• Συστήματα αντιγόνων σε επιφάνεια ερυθρών αιμοσφαιρίων 
Σύστημα ΑΒΟ 
• Αντιγόνα ερυθρών: συγκολλητινογόνα 
• Αντισώματα πλάσματος: συγκολλητίνες αντί-Α και αντί-Β 
Συγκολλητινογόνο Α + συγκολλητίνη αντι-Α 
Υπεύθυνα 3 γονίδια : ΙΑ, ΙΒ, Ι0 
Συγκόλληση 
αιμοσφαιρίων 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας
ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ –ΣΥΣΤΗΜΑ RHESUS 
Συστήματα αντιγόνων σε επιφάνεια ερυθρών αιμοσφαιρίων 
Άτομα Rhesus + : δεν έχουν συγκολλητίνες αντί-Rhesus 
Άτομα Rhesus - : έχουν συγκολλητίνες αντί-Rhesus 
Ενεργοποιούνται με είσοδο Rh+ ερυθρών! 
• Μεταγγίσεις με Rh+ αίμα 
• Κύηση Rh+ εμβρύου από Rh- μητέρα 
 Ευαισθητοποίηση μητέρας από το έμβρυο (δημιουργία αντί-Rh αντισωμάτων) 
 2η κύηση, αντί-Rh πλακούντας έμβρυο 
Συγκόλληση και αιμόλυση ερυθρών εμβρύου 
Θάνατος 
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, 
Υποψήφιος Διδάκτορας 
ΑΝΑΙΜΙΕΣ 
• Ανεπάρκεια σιδήρου λόγω διατροφής 
• Αδυναμία απορρόφησης Β12από το έντερο 
(απαραίτητη για ωρίμανση ερυθροκυττάρων) 
• Αιμολυτική (κληρονομικότητα, τοξίνες, παράσιτα, 
λάθος μεταγγίσεις) 
• Δρεπανοκυτταρική αναιμία 
• Μεσογειακή αναιμία

Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου

  • 1.
    • Κλειστό σύστημααγγείων • Καρδιά σαν τριγωνική πυραμίδα Βρίσκεται • Θωρακική κοιλότητα • Πάνω από το διάφραγμα • Μεταξύ των πνευμόνων ΚΑΡΔΙΑ- Δομή και λειτουργία Μεσοκολπικό διάφραγμα • Οι κόλποι δε συγκοινωνούν μεταξύ τους • Το ίδιο και οι κοιλίες Μεσοκοιλιακό διάφραγμα Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 2.
    Η αορτή ενώνεταιμε την αριστερή κοιλία αορτική βαλβίδα Η πνευμονική αρτηρία ενώνεται με τη δεξιά κοιλία Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 3.
    Λειτουργία της καρδιάς… • Αντλία αναρροφητική & συμπιεστική • Συσπάσεις και διαστολές μυοκαρδίου:  Eνήλικες 60-80 παλμοί / λεπτό  Μωρά  130 παλμοί / λεπτό Συστολή κόλπων Άνοιγμα βαλβίδων Αίμα στις κοιλίες Κλείσιμο κολποκοιλιακών βαλβίδων Σύσπαση κοιλιών (Αποτρέπει την επιστροφή αίματος) Άνοιγμα αγγειακών βαλβίδων Ροή αίματος σε αγγεία Η καρδιά χτυπά περίπου 100.000 φορές τη μέρα Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 4.
    ΑΡΤΗΡΙΕΣ • Παχιάτοιχώματα  σφυγμός • Μικρότερη διάμετρο • Περισσότερο μυϊκό ιστό • Από την καρδιά προς τα κύτταρα • Μεγαλύτερες: Αορτή και πνευμονική αρτηρία ΦΛΕΒΕΣ ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ ΑΓΓΕΙΑ • Πολύ λεπτά & πολυπληθή • Δίκτυο επαφής αρτηριών-φλεβών • Τοίχωμα = ενδοθήλιο • Ανταλλαγή ουσιών ανάμεσα σε αίμα & ιστούς. • Περισσότερες από τις αρτηρίες • Χωρίς σφυγμό • Έχουν βαλβίδες • Από τα κύτταρα προς την καρδιά. ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ Έχουν: Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 5.
    Αρτηριακή πίεση •Πίεση που ασκεί το αίμα στο τοίχωμα ενός αιμοφόρου αγγείου • Συστολή καρδιάς  πίεση = 110-150mmHg (συστολική) • Διαστολή καρδιάς  πίεση = 80mmHg (διαστολική) • Ελάχιστη στις φλέβες και στα τριχοειδή • Κίνηση φλεβικού αίματος με συστολή των μυών • Αρτηριακή υπέρταση & υπόταση Συστολή μυών Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 6.
    ΑΙΜΑ • 45%έμμορφα συστατικά • 55% πλάσμα Ερυθρά αιμοσφαίρια: • Μεταφορά Ο2 & απομάκρυνση CO2 • Δεν έχουν πυρήνα • Συστατικό: Αιμοσφαιρίνη • Διάρκεια ζωής: 4 μήνες • Καταστροφή σε ήπαρ και σπλήνα • Παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών Μόριο αιμοσφαιρίνης Αίμη Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 7.
    • 5.000-10.000 /mm3 • Ζουν λίγες μέρες Κοκκιώδη αντισώματα Μη κοκκιώδη • ζουν 5-9 ημέρες • 250.000 έως 400.000 /mm3 Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 8.
    ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ Αιμοσφαιρίνη Ο 2 σ τ ο α ί μ α Οξυαιμοσφαιρίνη (97%) και πλάσμα (3%) Αποδέσμευση Ο2 Κύτταρα ιστών Παραγωγή CO2 αναπνοή Αίμα Πνεύμονας Εκπνοή Τρόποι μεταφοράς CO2 από αίμα: 1. Ενωμένο με αιμοσφαιρίνη 2. Διαλυμένο στο πλάσμα 3. Με μορφή όξινων ανθρακικών ιόντων Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας Πλάσμα • Νερό (90% του όγκου του) • Διαλυμένα ανόργανα άλατα • Ορμόνες • Πρωτεΐνες: ( αλβουμίνες, σφαιρίνες, ινοδωγόνο, συμπλήρωμα) • Θρεπτικές ουσίες (γλυκόζη) • Ουρία για αποβολή Λειτουργίες του αίματος • Μεταφορά Ο2 και CΟ2 • Μεταφέρει θρεπτικά από λ. έντερο στο σώμα • Μεταφέρει άχρηστες ουσίες στους νεφρούς • Μεταφέρει αντισώματα • Παρεμποδίζει τα μικρόβια • Εμποδίζεται η απώλεια υγρών • Ελέγχει τα χημικά συστατικά των ιστών • Διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος ΠΗΞΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ • Ινωδογόνο + θρομβίνη  ινώδες • Εγκλωβισμός ερυθρών αιμοσφαιρίων • Σχηματισμός θρόμβου • Αιμοπετάλια+ Ca + βιτ. Κ  θρομβίνη • Αιμορροφιλία  καθυστέρηση πήξης (κληρονομική) πήξη
  • 9.
    ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ •Συστήματα αντιγόνων σε επιφάνεια ερυθρών αιμοσφαιρίων Σύστημα ΑΒΟ • Αντιγόνα ερυθρών: συγκολλητινογόνα • Αντισώματα πλάσματος: συγκολλητίνες αντί-Α και αντί-Β Συγκολλητινογόνο Α + συγκολλητίνη αντι-Α Υπεύθυνα 3 γονίδια : ΙΑ, ΙΒ, Ι0 Συγκόλληση αιμοσφαιρίων Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 10.
    Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος,MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας
  • 11.
    ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ –ΣΥΣΤΗΜΑRHESUS Συστήματα αντιγόνων σε επιφάνεια ερυθρών αιμοσφαιρίων Άτομα Rhesus + : δεν έχουν συγκολλητίνες αντί-Rhesus Άτομα Rhesus - : έχουν συγκολλητίνες αντί-Rhesus Ενεργοποιούνται με είσοδο Rh+ ερυθρών! • Μεταγγίσεις με Rh+ αίμα • Κύηση Rh+ εμβρύου από Rh- μητέρα  Ευαισθητοποίηση μητέρας από το έμβρυο (δημιουργία αντί-Rh αντισωμάτων)  2η κύηση, αντί-Rh πλακούντας έμβρυο Συγκόλληση και αιμόλυση ερυθρών εμβρύου Θάνατος Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc, Υποψήφιος Διδάκτορας ΑΝΑΙΜΙΕΣ • Ανεπάρκεια σιδήρου λόγω διατροφής • Αδυναμία απορρόφησης Β12από το έντερο (απαραίτητη για ωρίμανση ερυθροκυττάρων) • Αιμολυτική (κληρονομικότητα, τοξίνες, παράσιτα, λάθος μεταγγίσεις) • Δρεπανοκυτταρική αναιμία • Μεσογειακή αναιμία