2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 2ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
1. Κυτταρική θεωρία
Όλοι οι οργανισμοί αποτελούνται από κύτταρα και οργανίδια
• Ίδιες χημικές ενώσεις
• Παρόμοιες μεταβολικές διεργασίες
• Αλληλεπιδρούν
• Κάθε κύτταρο προέρχεται από τη διαίρεση προϋπάρχοντος
κυττάρου.
H ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ
Τα λιπίδια και οι πρωτεΐνες σχημάτισαν μια μεμβράνη
πρώτα κύτταρα.
Βοηθά το κύτταρο:
- να κρατά τα συστατικά του ενωμένα
- να επικοινωνεί με το περιβάλλον του
- να τρέφεται και να απεκκρίνει τις άχρηστες ουσίες
- να ελέγχει την είσοδο και την έξοδο ουσιών από το κύτταρο
- να αμύνεται απέναντι στα μικρόβια ή τις τοξίνες
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc,
Υποψήφιος Διδάκτορας
2. Οι βασικές ιδιότητες της κυτταρικής μεμβράνης είναι:
• σταθερότητα
• ρευστότητα
• ελαστικότητα
Οι βασικές λειτουργίες της κυτταρικής μεμβράνης είναι:
• εκλεκτική διαπερατότητα ή ημιπερατότητα
• αναγνώριση και υποδοχή μηνυμάτων από το περιβάλλον του κυττάρου.
• πρόσληψη και αποβολή ουσιών από το κύτταρο ψευδοπόδια
Ρευστό μωσαϊκό
φωσφολιπίδια, χοληστερόλη, πρωτεΐνες,
υδατάνθρακες
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc,
Υποψήφιος Διδάκτορας
8. ΠΥΡΗΝΑΣ
-Βρίσκεται στο κέντρο του κυττάρου
-Περιβάλλεται από μια μεμβράνη (πυρηνικός φάκελος ή πυρηνική μεμβράνη).
-Περιέχει το πυρηνόπλασμα, μια ημίρρευστη ουσία μέσα στην οποία
εντοπίζεται:
• Η χρωματίνη,
• Ο πυρηνίσκος (τόπος σύνθεσης του rRNA)
Ο πυρήνας είναι σημαντικός για το κύτταρο διότι είναι ο χώρος όπου:
• Φυλάσσεται το γενετικό υλικό (DNA).
• Αντιγράφεται το γενετικό υλικό
• Συντίθενται τα διάφορα είδη RNA με καλούπι το DNA
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc,
Υποψήφιος Διδάκτορας
9. ΕΝΔΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
• Σχηματίζει ένα πολύπλοκο δίκτυο αγωγών και κύστεων
• Αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο με ριβοσώματα σύνθεση πρωτεϊνών
• λείο ενδοπλασματικό δίκτυο (σύνθεση λιπιδίων και εξουδετέρωση τοξικών ουσιών)
Τα ριβοσώματα περιέχουν rRNA και πρωτεΐνες.
ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ GOLGI
Συστοιχίες πεπλατυσμένων σάκων
•Συγκεντρώνει τις πρωτεΐνες
•Υποβάλλει σε τελική επεξεργασία
•Μεταφέρει σε άλλα σημεία του κυττάρου ή του οργανισμού με εξωκύττωση
αφού τις πακετάρει σε κυστίδια
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc,
Υποψήφιος Διδάκτορας
10. ΛΥΣΟΣΩΜΑΤΑ
Περιέχουν ένζυμα με τα οποία το κύτταρο πέπτει:
• Ελαττωματικές πρωτεΐνες
• Μικροοργανισμούς
Στα φυτικά κύτταρα το ρόλο των λυσοσωμάτων έχουν τα χυμοτόπια.
ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΟΣΩΜΑΤΑ
Περιέχουν οξειδωτικά ένζυμα τα οποία επιταχύνουν:
• Την οξείδωση των λιπαρών οξέων
• Την μετατροπή του υπεροξειδίου του υδρογόνου σε νερό και οξυγόνο
• Τη μετατροπή του οινοπνεύματος σε ακεταλδεϋδη αποτοξίνωση
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc,
Υποψήφιος Διδάκτορας
11. ΚΕΝΟΤΟΠΙΑ
Κυστίδια που περιβάλλονται από απλή στοιχειώδη μεμβράνη
• Ζωικά κύτταρα: φαγοκυττάρωση μικροβίων ή σωματιδίων τροφής
• Φυτικά κύτταρα: τα κενοτόπια τους λέγονται χυμοτόπια.
Λειτουργούν:
• Αποθήκες θρεπτικών ουσιών, χρωστικών και ιόντων
• Αποθήκες άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού
• Σαν λυσοσώματα, όσα περιέχουν υδρολυτικά ένζυμα
Δημήτρης Καρατζάς, Βιολόγος, MSc,
Υποψήφιος Διδάκτορας