1. ΢υςκευαςίεσ τροφίμων ………
…… ετικζτασ το ανάγνωςμα
6ο
Γυμνάςιο Πατρών
Μάκθμα : Οικιακι Οικονομία
Τπεφκυνθ κακθγιτρια : Αςπόςτου Αικ
Σμιμα:Β4
Ομάδα εργαςίασ:
Φαίδρα Χαραλαμποποφλου
Μαριλζνα Χαραλαμποποφλου
Ηλιάνα Φωκά
Χρφςα Σςεκοφρα
Ελεονόρα Ραβαηοφλα
Φρόκου ΢φλβα
Σχολ.ζτοσ:2013-14

2. Ειςαγωγι
Οι ετικζτεσ ςτα τρόφιμα μασ βοθκοφν να
ενθμερωνόμαςτε πριν επιλζξουμε κάποιο από
αυτά και αποφαςίςουμε αν κα το
ςυμπεριλάβουμε ςτθ διατροφι μασ. Πριν
αγοράςουμε τρόφιμα, ίςωσ να κζλαμε να
ελζγξουμε αν χρθςιμοποιικθκαν τρόποι ϊςτε να
αυξθκεί θ παραγωγι τουσ και, αν πράγματι
ςυνζβθ αυτό, πόςο αςφαλείσ είναι οι μζκοδοι
που χρθςιμοποιικθκαν.

3. Βιομθχανία τροφίμων και υπεραγορά
Σο ςθμείο που γίνεται θ μεγαλφτερθ διακίνθςθ
όλων των τροφίμων, και ειδικότερα των
ςυςκευαςμζνων, είναι οι υπεραγορζσ, τα ςοφπερ-
μάρκετ.
Όλοι οι άνκρωποι ζχουμε ςυνθκίςει να
ψωνίηουμε ςχεδόν όλα τα τρόφιμα που είναι
απαραίτθτα για τθν κακθμερινι μασ διατροφι
από τα ςοφπερ-μάρκετ είτε ςε κακθμερινι βάςθ
είτε ςε εβδομαδιαία.
΢κοπόσ των ςοφπερ-μάρκετ είναι να πουλιςουν
όςο περιςςότερα προϊόντα μποροφν, και ζνασ
από τουσ τρόπουσ για να τα καταφζρουν είναι να
εκκζτουν ςτα ράφια τουσ όςα περιςςότερα
προϊόντα αντζχει να δει ο καταναλωτισ.

4. Σο ςοφπερ-μάρκετ δεν είναι κοινωφελισ
οργανιςμόσ, οφτε κζντρο πλθροφόρθςθσ. Ο
καταναλωτισ δεν μπορεί να περιμζνει καμία
βοικεια από αυτό για να αποφαςίςει ποιο προϊόν
είναι καλό και ποιο όχι. Αυτι θ απόφαςθ άλλωςτε
δεν είναι κακόλου εφκολθ από τθ ςτιγμι που όλα
τα προϊόντα διαφθμίηονται ωσ «τα καλφτερα»,
«τα ποιοτικότερα», «τα οικονομικότερα», «τα πιο
καινοφρια», «τα επιςτθμονικότερα» κλπ.
Καμία επιςτιμθ δεν είναι αρκετι από μόνθ τθσ
για να μασ βοθκιςει να αποφαςίςουμε, και ζνασ
ςυνδυαςμόσ γνϊςεων και πλθροφοριϊν είναι
απαραίτθτοσ για να επιλζξουμε τελικά το
καταλλθλότερο προϊόν.
Σισ γνϊςεισ οι καταναλωτζσ τισ αποκτοφν από τθν
εμπειρία τουσ και από τθν εκπαίδευςι τουσ. Δεν

5. εκπαιδευόμαςτε μόνο ςτο ςχολείο ι ςτο
πανεπιςτιμιο, αλλά ακόμα και ςτο ςπίτι μασ από
τουσ μεγαλφτεροφσ μασ, τουσ φίλουσ μασ, τουσ
γνωςτοφσ μασ, από τθν κακθμερινότθτά μασ. Η
εμπειρία του τι είναι καλό και όχι είναι ςθμαντικι
και πολφτιμθ ςτθν προςπάκειά μασ να επιλζγουμε
τισ ςωςτότερεσ τροφζσ.

6. Τυποποίθςθ προϊόντων– ςυςκευαςία – ςιμανςθ
ετικζτασ
Τυποποίθςθ
Με τον οικονομικό και εμπορικό όρο τυποποίθςθ,
ι απλοφςτερα ςτάνταρντσ, χαρακτθρίηεται γενικά
θ ανάπτυξθ ειδικϊν προτφπων βάςει των οποίων
ακολουκείται ςτθ ςυνζχεια θ παραγωγι μεγάλων
ποςοτιτων προϊόντων, ειδικότερα βιομθχανικϊν,
που να μποροφν μεταξφ τουσ να
ςυναρμολογοφνται, χωρίσ άλλεσ προςαρμογζσ.
Ζτςι με τον τρόπο αυτό διευκολφνονται τα
βιομθχανικά εργοςτάςια ςτθ παραγωγι
ανταλλακτικϊν με εξαιρετικι μείωςθ κόςτουσ
παραγωγισ τουσ.

7. ΢τθν ουςία το ακολουκοφμενο κάκε φορά
πρότυπο αποτελεί ζνα ςυγκεκριμζνο υπόδειγμα
προδιαγραφϊν επί του οποίου και ακολουκεί θ
βιομθχανικι γραμμι παραγωγισ του
ςυγκεκριμζνου προϊόντοσ. Σο πρότυπο μπορεί να
αφορά όργανα, μθχανιματα που
χρθςιμοποιοφνται για ζλεγχο και μετριςεισ
διαφόρων χαρακτθριςτικϊν των προϊόντων όπωσ
μζγεκοσ, χρϊμα, βάροσ κ.λπ. ι ακόμα τφπουσ,
ςκίτςα - ςφμβολα χριςθσ, μεταφοράσ, ι
ενεργειϊν που κα πρζπει να ακολουκθκοφν. Για
τον ςυντονιςμό τθσ παραγωγισ προτφπων, προσ
αποφυγι μιασ άναρχθσ ανάπτυξθσ αυτϊν κατζςτθ
ανάγκθ να τεκεί αυτόσ υπό βιομθχανικζσ ενϊςεισ
ι αςφαλζςτερα υπό κυβερνθτικό ζλεγχο. Ζτςι
δθμιουργικθκαν τα εκνικά πρότυπα τυποποίθςθσ
γενικισ αποδοχισ
Συςκευαςία
Παλαιότερα για τθν
προϊκθςθ ενόσ
προϊόντοσ, κατ’ επζκταςθ
για τθν αφξθςθ των
πωλιςεων, πρϊτο
μζλθμα των εταιρειϊν

8. ιταν θ διαφιμιςθ ςτα ΜΜΕ. Ελάχιςτα τουσ
απαςχολοφςε θ πρακτικι θ ίδια θ ςυςκευαςία του
προϊόντοσ να παίξει ζνα ρόλο ςτθν προϊκθςθ
του. ΢ιμερα τα πράγματα ζχουν αλλάξει και ςτο
άρκρο που ακολουκεί, κα ρίξουμε μια ματιά ςτισ
παραμζτρουσ μιασ επιτυχθμζνθσ ςυςκευαςίασ.
Οι ςθμερινοί υπεφκυνοι Marketing
αντιλαμβάνονται πολφ καλά τθ δφναμθ τθσ
ςυςκευαςίασ. ΢υνειδθτοποίθςαν πλζον ότι ςε
μεγάλο βακμό ο καταναλωτισ αποφαςίηει για τθν
αγορά ενόσ προϊόντοσ εντόσ του καταςτιματοσ,
επομζνωσ θ ςυςκευαςία είναι αυτι που μπορεί
να “πουλά” από μόνθ τθσ το προϊόν.
Σο γεγονόσ αυτό, ότι δθλαδι θ πϊλθςθ εξαρτάται
κατά πολφ από τθν εντφπωςθ που κα προκαλζςει
θ ςυςκευαςία ςτον καταναλωτι τα ελάχιςτα
δευτερόλεπτα που κα ςτακεί μπροςτά ςε ζνα
ράφι, ζχει κατευκφνει τισ εταιρείεσ να επενδφουν
πολφ ςτθν ζρευνα και ςτον ςχεδιαςμό τθσ
εκάςτοτε ςυςκευαςίασ.
Ο καταναλωτισ αναλϊνει ολοζνα και λιγότερο
χρόνο ςτα καταςτιματα, επομζνωσ κζλει να
αναγνωρίηει άμεςα το προϊόν. Ζρευνεσ ζχουν
δείξει ότι 8-10 δευτερόλεπτα αρκοφν για να

9. επιλζξει μια νοικοκυρά το προϊόν που κα βάλει
ςτο καλάκι τθσ. Η “ζλξθ” δε για ζνα προϊόν που
βρίςκεται ςτο ράφι, οφείλεται κατά 35% ςτθ
ςυςκευαςία του και κατά 26% ςτθν τιμι του, ενϊ
κατά 20% το προϊόν πουλά γιατί είναι οικείο ςτον
καταναλωτι και κατά 19% λόγο κάποιασ
ιδιομορφίασ τουσ
Σιμανςθςυςκευαςιϊν
Όλεσ οι ςυςκευαςίεσ που κυκλοφοροφν ςτθν
αγορά φζρουν οριςμζνα διακριτικά ςχιματα και
αρικμοφσ που εξυπθρετοφν ςυγκεκριμζνουσ
ςκοποφσ και ζχουν άμεςθ ςχζςθ με τισ
νομοκετικζσ ρυκμίςεισ κάκε χϊρασ. Από τα ςχζδια
περιβαλλοντολογικισ ευαιςκθςίασ μζχρι τουσ

10. γραμμωτοφσ κϊδικεσ όλεσ οι ςυςκευαςίεσ πρζπει
να φζρουν διακριτικά.
Σιμανςθ ςυςκευαςιϊν μεταφοράσ
Σα τυποποιθμζνα ςφμβολα του παρακάτω πίνακα
χρθςιμοποιοφνται παγκοςμίωσ και δίνουν ςαφείσ
οδθγίεσ για τον τρόπο μεταχείριςθσ των
ςυςκευαςιϊν κατά τθ μεταφορά τουσ.
Σιμανςθ οικολογικϊν ςυςκευαςιϊν
Σισ τελευταίεσ δεκαετίεσ θ παγκόςμια αγορά
ςυνειδθτοποίθςε πωσ θ ανεξζλεγκτθ παραγωγι
ςυςκευαςιϊν από διάφορα μθ βιοδιαςπϊμενα
υλικά προκαλεί οξφτατο οικολογικό πρόβλθμα.
Ζπρεπε, λοιπόν, να επιβλθκοφν κυρϊςεισ και
νόμοι, για να περιοριςκεί θ ρφπανςθ και να
ενιςχυκεί θ ανακφκλωςθ.
΢τισ χϊρεσ τισ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, με τθ
Γερμανία να πρωτοςτατεί ςε αυςτθρότθτα,
κακιερϊκθκαν:
α) Διατάξεισ οι οποίεσ επιβαρφνουν τουσ
καταςκευαςτζσ με δαςμοφσ για τισ μθ
επιςτρεφόμενεσ ςυςκευαςίεσ
β) Ολικζσ απαγορεφςεισ για ςυγκεκριμζνουσ
τφπουσ υλικϊν ςυςκευαςίασ και

11. γ) Αντιρρυπαντικοί νόμοι που εφαρμόηονται για
τθ διάκεςθ των ςυςκευαςιϊν.
Παράλλθλα τθν
εμφάνιςι τουσ
ζκαναν διάφορα
διακριτικά ςτισ
ςυςκευαςίεσ, με ςτόχο να ενθμερϊςουν τουσ
καταναλωτζσ ότι το προϊόν που αγοράηουν δεν
μολφνει το περιβάλλον.
Σο πιο γνωςτό από αυτά τα ςφμβολα που ζκανε
τθν εμφάνιςι του ςτισ αρχζσ τθσ δεκαετίασ του
90, είναι θ πράςινθ βοφλα (εικ.1).
Σα προϊόντα που φζρουν αυτι τθ βοφλα
κοςτίηουν ςτθ Γερμανία κάτι παραπάνω (περίπου
0,01€) και τα χριματα αυτά κινοφν ζναν ολόκλθρο
μθχανιςμό ςυλλογισ
ςκουπιδιϊν.
Τπολογίηεται ότι ςτθ
Γερμανία κάκε πολίτθσ
πλθρϊνει το μινα €1,9
για τισ ςυςκευαςίεσ που φζρουν τθ βοφλα.
Δθλαδι, ςυςκευαςίεσ με αυτό το διακριτικό δεν
είναι υποχρεωτικό να επιςτρζφονται ςτον τόπο
αγοράσ, αφοφ ο κάτοχοσ ζχει πλθρϊςει για τθν

12. αποκομιδι τουσ από τον Διμο.
Πζρα από τθν πράςινθ βοφλα υπάρχει το
οικολογικό ςιμα, το οποίο διαφζρει από χϊρα ςε
χϊρα και οριςμζνα απεικονίηονται ςτθν εικόνα 2.

13. Σιμανςθ προϊόντων
Σα τρία πρϊτα ψθφία ενόσ γραμμοκϊδικα δεν
φανερϊνουν τθ χϊρα προζλευςθσ του προϊόντοσ.
Σα ψθφία αυτά αναφζρονται ςτθ χϊρα, ςτθν
οποία εκδίδεται ο γραμμοκϊδικασ. Σα ελλθνικά
προϊόντα δεν ζχουν ειδικό γραμμoκϊδικα. Σα
προϊόντα με γραμμοκϊδικα που αρχίηει από 520
δε ςθμαίνει ότι κατ' ανάγκθ είναι ελλθνικά
προϊόντα.
Ετικζτεσ προϊόντοσ και πλθροφόρθςθ του
καταναλωτι
Σισ πλθροφορίεσ κάκε προϊόντοσ τισ παίρνουμε
ςυνικωσ από τθ ςυςκευαςία του.
Κατ’ αρχιν υπάρχει το όνομα του προϊόντοσ και θ
χϊρα που ζχει παραςκευαςτεί ι ςυςκευαςκεί
αυτό.

14. Σο όνομα του προϊόντοσ είναι ςυνδεδεμζνο
ςχεδόν πάντα με τθν εταιρεία που το ζχει
παραςκευάςει. Οι εταιρείεσ τροφίμων επενδφουν
πάρα πολλά χριματα ςτθν διαφιμιςι τουσ και
ςυχνά ςυλλαμβάνουμε τον εαυτό μασ να προτιμά
ζνα προϊόν απλά και μόνο επειδι ανικει ςε μια
εταιρεία που μασ είναι γνωςτι από κάποια
διαφιμιςθ.
΢ε κάκε ςυςκευαςία τροφίμων πρζπει να
αναφζρεται κακαρά το κακαρό βάροσ του
προϊόντοσ, ςυνικωσ ςε γραμμάρια. Αυτι θ
πλθροφορία είναι ςθμαντικι για οικονομικοφσ
λόγουσ, αλλά και για να μποροφμε να
υπολογίςουμε πόςα τεμάχια από τθν κάκε
ςυςκευαςία χρειαηόμαςτε κάκε φορά. Σο κακαρό
βάροσ είναι ςθμαντικότερο του μεικτοφ γιατί θ
ίδια θ ςυςκευαςία μερικζσ φορζσ ςυμμετζχει ςε
μεγάλο ποςοςτό ςτο ςυνολικό βάροσ του
προϊόντοσ (πχ κονςζρβεσ).
΢θμαντικότατθ πλθροφορία είναι θ
θμερομθνίαπου παραςκευάςτθκε ζνα
προϊόν,και ακόμα πιο ςθμαντικι είναι θ
θμερομθνία λιξθσ του, δθλαδι μζχρι πότε
μποροφμε να το καταναλϊςουμε με αςφάλεια για

15. τθν υγεία μασ. ΢υνικωσ τα τρόφιμα παρζχονται
ςτο κοινό με ςφντομθ θμερομθνίασ λιξθσ,
μερικϊν μόνο μθνϊν, ενϊ πολλά προϊόντα ζχουν
διάρκεια ηωισ μόλισ λίγεσ θμζρεσ (πχ το φρζςκο
γάλα). ΢ε αυτζσ τισ περιπτϊςεισ εκτόσ από το μινα
και το ζτοσ είναι απαραίτθτθ και θ θμζρα.
Χαμζνοι ςτθ μετάφραςθ…….
και ςτα ψιλά γράμματα
Η αλικεια πίςω από τισ ετικζτεσ
Σα τελευταία χρόνια, θ αναγραφι διατροφικϊν
πλθροφοριϊν ςτισ ςυςκευαςίεσ τροφίμων είναι
υποχρεωτικι. Οι ετικζτεσ ςκοπό ζχουν να
ενθμερϊςουν και να βοθκιςουν τουσ
καταναλωτζσ να κάνουν ςυνειδθτζσ και

16. ςυγχρόνωσ πιο ςωςτζσ επιλογζσ. Αυτι όμωσ είναι
θ µια όψθ του νομίςματοσ.
Η άλλθ είναι ότι, για λόγουσ διαφιμιςθσ και
ανταγωνιςμοφ, πολλζσ ετικζτεσ, ενϊ
παρουςιάηονται
ελκυςτικζσ, ςτθν
πραγματικότθτα είναι
δυςνόθτεσ, µε
αποτζλεςμα τελικά να
αγνοοφνται. Εάν τελικά
ιςχφει ότι θ μιςι
αλικεια είναι χειρότερθ
από ολόκλθρο ψζμα και ότι θ άγνοια είναι κακόσ
ςφμβουλοσ, τότε κα πρζπει να είμαςτε διπλά
προςεκτικοί, όταν διαλζγουμε τρόφιμα ςτουσ
διαδρόμουσ του ςοφπερ μάρκετ.
Οι παραγωγοί είναι αναγκαςμζνοι, βάςει νόμου,
να παρζχουν ςυγκεκριμζνεσ πλθροφορίεσ ςτουσ
Ευρωπαίουσ καταναλωτζσ, είτε αυτζσ είναι
τυπωμζνεσ ςτθ ςυςκευαςία είτε αναγράφονται ςε
ετικζτεσ που επιςυνάπτονται ςτα τρόφιμα. Σο
όνομα με το οποίο ζνα προϊόν πωλείται δεν
πρζπει να είναι παραπλανθτικό, οφτε να προκαλεί
ςφγχυςθ ςτον καταναλωτι.

17. Πρζπει να περιλαμβάνει ι να ςυνοδεφεται από
λεπτομζρειεσ ωσ προσ τθ φυςικι κατάςταςθ του
τροφίμου ι τθ ςυγκεκριμζνθ επεξεργαςία ςτθν
οποία ζχει υποβλθκεί *π.χ. παγωμζνο, ςε ςκόνθ,
καπνιςτό, UHT (πολφ υψθλισ κερμικισ
επεξεργαςίασ), ςυμπυκνωμζνο, κ.λπ.+. Η ετικζτα
πρζπει να δθλϊνει το όνομα και τθ διεφκυνςθ του
καταςκευαςτι. Επιπλζον, ςτθν ετικζτα κα πρζπει
να δθλϊνεται ςαφϊσ θ κακαρι ποςότθτα του
τροφίμου πριν ςυςκευαςτεί, οι οδθγίεσ για τθ
χριςθ του, ανάλογα με τισ ανάγκεσ, κακϊσ επίςθσ
και οποιεςδιποτε ειδικζσ ςυνκικεσ αποκικευςισ
τουσ.
Οι ςυςκευαςίεσ αρκετϊν τροφίμων πλζον
αναφζρουν τθν ζκφραςθ «μερικϊσ
υδρογονωμζνα λίπθ». Λίγοι, όμωσ γνωρίηουν πωσ
πίςω από τθ δυςνόθτθ αυτι λζξθ κρφβονται τα
τρανσ λιπαρά.
κατά τθν επεξεργαςία ελαίων για τθν παραςκευι
τροφίμων όπωσ μπιςκότα, γλυκά, προτθγανιςμζνα
προϊόντα και αλμυρά ςνακ σ όπωσ γαριδάκια.

18. Τι είναι και ποφ βρίςκονται;
Σα τρανσ λιπαρά αποτελοφν μια μορφι λιπαρϊν
που ςυναντάμε μόνο ςε τρόφιμα και προκφπτουν
Πόςο φποπτα είναι; Σο αρνθτικό ςτθν υπόκεςθ
των τρανσ λιπαρϊν είναι πωσ μοιάηουν πολφ με τα
κορεςμζνα λίπθ, ενϊ πολλζσ ζρευνεσ ζχουν δείξει
πωσ μια διατροφι πλοφςια ςε τζτοιου είδουσ
λιπαρά ζχει αρνθτικι επίπτωςθ ςτθν υγεία τθσ
καρδιάσ, εφόςον αυξάνουν τθν LDL, 'κακι'
χολθςτερόλθ και μειϊνουν τθν HDL-'καλι'
χολθςτερόλθ.
Πόςα τρανσ λιπαρά επιτρζπεται να
καταναλϊνουμε;
Μζχρι ςιμερα δεν υπάρχει καμία ςαφισ οδθγία
ςτθν Ευρϊπθ για το ποια είναι θ μζςθ πρόςλθψθ
λιπαρϊν. Ο Παγκόςμιοσ Οργανιςμόσ Τγείασ και
κάποιεσ χϊρεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ
ςυςτινουν πωσ θ ποςότθτα τρανσ λιπαρϊν που
καταναλϊνουμε θμερθςίωσ δεν κα πρζπει να
ξεπερνά το 1-2% τθσ ςυνολικισ ενζργειασ που
καταναλϊνουμε.
Αντίςτοιχα, θ Ευρωπαϊκι Αρχι Αςφάλειασ
Σροφίμων (EFSA), με γνωμοδότθςθ το 2010,

19. επιςθμαίνει πωσ κα πρζπει να καταναλϊνουμε
όςο το δυνατόν λιγότερα τρανσ λιπαρά, εφόςον
δεν είναι απαραίτθτα ςυςτατικά τθσ κακθμερινισ
μασ διατροφισ.
΢τθ χϊρα μασ, πλζον, πολλζσ εταιρείεσ τροφίμων
ζχουν καταφζρει να μειϊςουν τθν περιεκτικότθτα
των προϊόντων τουσ ςε υδρογονωμζνα λίπθ ι και
να απαλλάξουν πλιρωσ τα προϊόντα τουσ από
αυτά (π.χ. μαλακζσ μαργαρίνεσ, μπιςκότα και
κράκερ ςυγκεκριμζνων εταιριϊν) και να
προςαρμοςτοφν ςτισ οδθγίεσ τθσ ΕΕ
αναγράφοντάσ τθν περιεκτικότθτά των προϊόντων
ςε τρανσ λιπαρά ςτισ ετικζτεσ τουσ.
Τι μπορεί να κάνει ο καταναλωτισ;
Είναι ςθμαντικό να κατανοιςουμε πωσ ωσ
καταναλωτζσ ζχουμε ζνα πολφτιμο εργαλείο ςτα
χζρια μασ, τισ ετικζτεσ τροφίμων.
΢τισ ετικζτεσ τροφίμων τα τρανσ λιπαρά
αναγράφονται ωσ 'υδρογονωμζνα λίπθ' ι
'μερικϊσ υδρογονωμζνα λίπθ'.
Αν και γραμμζνα με πολφ μικρά γράμματα, πλζον,
όλεσ οι ςυςκευαςίεσ αναφζρουν τθν παρουςία

20. τρανσ λιπαρϊν, είτε ςτον πίνακα κάτω από τθ
διατροφικι αξία ι ςτα ςυςτατικά των τροφίμων.
Όταν μάλιςτα αναγράφονται ςτα ςυςτατικά,
μποροφμε να αναγνωρίςουμε τθν ποςότθτά τουσ
ανάλογα με τθ ςειρά ςτθν οποία αναγράφονται.
Πρϊτα αναγράφονται τα ςυςτατικά με τθ
μεγαλφτερθ περιεκτικότθτα ςτο τρόφιμο.
ψυχραιμία, λοιπόν, και καλι ανάγνωςθ!

21. Νομοκεςία και …… ετικζτεσ
΢ε όλεσ τισ χϊρεσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, με τουσ
Κανονιςμοφσ για τισ Ετικζτεσ των Σροφίμων (1970)
κακιερϊκθκαν προδιαγραφζσ για τθν
περιεκτικότθτα των προϊόντων ςε ενζργεια,
βιταμίνεσ και ιχνοςτοιχεία.
Ζωσ τα μζςα του 1980, οι παραςκευαςτζσ
τροφίμων είχαν αρχίςει να χρθςιμοποιοφν τισ
ετικζτεσ κρεπτικϊν ουςιϊν ςτα προϊόντα ωσ
εμπορικό εργαλείο. Αυτό, ςε ςυνδυαςμό με τθν
πίεςθ από επαγγελματίεσ του τομζα υγείασ και
καταναλωτζσ, οδιγθςε ςτθ κζςπιςθ και άλλων
νόμων.
Η ςιμανςθ είναι υποχρεωτικι μόνο όταν
αναφζρεται ςτθν ετικζτα ότι ζνα τρόφιμο περιζχει
κρεπτικζσ ουςίεσ.
Βάςει νόμου, οι ετικζτεσ ςτα τρόφιμα πρζπει να
παρζχουν ςτον καταναλωτι ςυγκεκριμζνο είδοσ
πλθροφοριϊν. Εκτόσ από τθν ονομαςία του
προϊόντοσ, όλεσ οι ετικζτεσ κα πρζπει να
αναγράφουν:
1. τα ςυςτατικά
2. τθν θμερομθνία λιξθσ

22. 3. πλθροφορίεσ για τισ κρεπτικζσ ουςίεσ που
περιζχει.
4. τα πρόςκετα με το γράμμα Ε και αρικμοφσ
5. κακαρό βάροσ
6. προζλευςθ
7. ςτοιχεία εταιρίασ

23. Ετικζτασ … το ανάγνωςμα
πόςο καλά ξζρουμε να διαβάηουμε τισ ετικζτεσ
τροφίμων;
Πολλζσ από τισ πλθροφορίεσ που μποροφμε να
διαβάςουμε ςτθ ςυςκευαςία ενόσ προϊόντοσ
φαίνονται αρκετά δυςνόθτεσ για μασ. Ασ δοφμε τι
ςθμαίνει ςτθ πραγματικότθτα κάκε ςτοιχείο και τι
πρζπει να προςζχουμε ςε αυτά.
Ελεφθερα χοληςτερόλησ ή χωρίσ χοληςτερόλη
είναι τα τρόφιμα που περιζχουν πολφ λίγο λίποσ
(λιγότερο από 2 γραμμάρια ανά μερίδα)
Σρόφιμα φτωχά ςε άλατα νατρίου μασ δίνουν τθ
μιςι ποςότθτα νατρίου από τα «κανονικά»
προϊόντα. Σα χρθςιμοποιοφμε ςε δίαιτεσ φτωχζσ
ςε αλάτι.
Ανάλατα ή χωρίσ πρόςθετο αλάτι είναι τα
τρόφιμα ςτα οποία δεν ζχει προςτεκεί κακόλου
αλάτι.
Σα τρόφιμα που αναγράφουν ότι είναι προϊόντα
διαίτησ ζχουν πολφ λίγεσ κερμίδεσ ι
περιμζνουμε να τα βροφμε ςτθ λίςτα κάποιου
διαιτολόγου.

24. Σα τρόφιμα με τθν ζνδειξθ light ζχουν λιγότερεσ
από το 1/3 των κερμίδων (ι το ½ του λίπουσ ι
του νατρίου) από ζνα κανονικό προϊόν.
Σα υγιεινά τρόφιμα ζχουν περιοριςμζνο ολικό
λίποσ ι κορεςμζνο λίποσ. Επίςθσ πρζπει να ζχει
περιοριςμζνθ ποςότθτα χολθςτερόλθσ και
νατρίου. Αυτά τα τρόφιμα, αντίκετα από ότι
πιςτεφουν πολλοί, ςυνικωσ περιζχουν ηάχαρθ
και δεν κα μασ τα ςυςτιςει πάντα ζνασ
διαιτολόγοσ.
Σα τρόφιμα που αναγράφουν ότι είναι
ςυςκευαςμζνα ςε νερό (αντί για λάδι ςυνικωσ)
περιζχουν λιγότερο λίποσ από το αναμενόμενο
(πχ κονςζρβεσ τόνου ι ςολομοφ).
Σρόφιμα που αναγράφουν ςτθ ςυςκευαςία τουσ
ότι ζχουν παραςκευαςκεί με αλεφρι ςίτου ζχουν
λιγότερεσ φυτικζσ ίνεσ από το τρόφιμα ολικισ
αλζςεωσ.
Σζλοσ οι ετικζτεσ «φυςικό τρόφιμο» χρειάηονται
πολφ μεγάλθ προςοχι γιατί δεν είναι κακόλου
ςαφισ ο χαρακτθριςμόσ «φυςικό». Ότι
αποκαλείται φυςικό ςτον κόςμο των
ςυςκευαςμζνων τροφίμων δεν είναι
απαραίτθτα και υγιεινό.

26. «Αποκωδικοποίθςθ»
των πλθροφοριϊν μιασ ετικζτασ
Ζνα από τα πρϊτα ςτοιχεία που υποχρεϊκθκαν να
αναγράφουν οι εταιρείεσ ςτισ ςυςκευαςίεσ των
προϊόντων τουσ είναι τα ςυςτατικά τουσ. Αυτά
πρζπει να αναγράφονται με ςειρά
προτεραιότθτασ ανάλογα με το βάροσ τουσ. Σα
κρεπτικά ςυςτατικά του προϊόντοσ πρζπει να
αναγράφονται ςε αναλογία 100 γραμμαρίων για
να μπορεί ο καταναλωτισ να κάνει εφκολα τισ
απαραίτθτεσ ςυγκρίςεισ. Σο νερό ςυνικωσ δεν
αναφζρεται ςτα ςυςτατικά γιατί αποτελεί φυςικό
ςτοιχείων όλων των τροφϊν.
Και από τθ ςτιγμι που ωσ καταναλωτζσ
δεχκικαμε να τρϊμε πράγματα με ενιςχυμζνθ
γεφςθ, χρϊμα ι άρωμα τότε ηθτιςαμε από τον
προμθκευτι να αναγράφει τα χθμικά πρόςκετα
κάκε προϊόντοσ, τα διαβόθτα «Ε». Αυτά τα «Ε»
είναι πάρα πολφ ςθμαντικά για τθν υγεία μασ και
κα πρζπει να είμαςτε πολφ προςεχτικοί όταν
επιλζγουμε ζνα προϊόν που περιζχει χθμικά
βελτιωτικά. Μετά τα «Ε» ακολουκεί πάντα ζνασ

27. τριψιφιοσ αρικμόσ που ςθμαίνει πάντα κάτι
διαφορετικό.
Από το 100-199 αφοροφν χρωςτικζσ ουςίεσ.
Από το 200-299 αφοροφν τα περιβόθτα
ςυντθρθτικά.
Από το 300-399 αφοροφν αντιοξειδωτικά και
από το 400-499 αφοροφν ςτακεροποιθτζσ.
Σο ποιο πρόςφατο ςτοιχείο που αναγράφουν οι
ςυςκευαςίεσ των προϊόντων είναι τα διατροφικά
ςτοιχεία τουσ. Δθλαδι οι πλθροφορίεσ που
αφοροφν
ςτθν ενζργεια,
τισ πρωτεΐνεσ,
τα λίπθ,
τουσ υδατάνκρακεσ,
τισ φυτικζσ ίνεσ,
τα άλατα,
τα ςάκχαρα,
τισ βιταμίνεσ και
τα μζταλλα
τθσ ουςίασ που αγοράηουμε. Οι πλθροφορίεσ
αυτζσ αναφζρονται ςε αναλογίεσ που
αντιςτοιχοφν ςε 100 γραμμάρια. Οι πλθροφορίεσ

28. αυτζσ είναι πολφ ςθμαντικζσ για να μπορζςουμε
να κρίνουμε πόςο κρεπτικό είναι ζνα προϊόν
(πρωτεΐνεσ, φυτικζσ ίνεσ, βιταμίνεσ, μζταλλα) και
πόςο επιβαρφνει τον οργανιςμό μασ με λιγότερο
απαραίτθτα ςτοιχεία (λίπθ, άλατα, ςάκχαρα).
Επίλογοσ
Είναι ξεκάκαρο λοιπόν ότι οι ςυςκευαςίεσ των
τροφίμων ζχουν ωσ πρϊτο τουσ ςκοπό να
τραβιξουν το βλζμμα του καταναλωτι.
Προςπακοφν με χρϊματα, ωραία γράμματα,
εικόνεσ και εμπορικζσ λζξεισ να προκαλζςουν το
ενδιαφζρον. ΢τθ προςπάκειά τουσ αυτι πολλζσ
φορζσ μασ ξεγελοφν και μασ οδθγοφν ςε επιλογζσ
που δεν είναι ςωςτζσ για τθν διατροφι μασ.
Ένα μεγάλο μζροσ τθσ αλικειασ κρφβεται ςτα
μικρότερα γράμματα των ςυςκευαςιϊν. ΢το
πίςω μζροσ ενόσ κουτιοφ. Σα ςυςτατικά ενόσ
προϊόντοσ είναι πολφ ςθμαντικά και πρζπει να τα
προςζχουμε πολφ. Ακόμα πιο ςθμαντικζσ όμωσ
είναι οι «ειδικζσ» πλθροφορίεσ για τα χθμικά
πρόςκετα ενόσ προϊόντοσ, τα ςυντθρθτικά του,

29. τον ειδικό τρόπο που ζχει παραςκευαςκεί ι
ςυςκευαςκεί και τζλοσ θ κρεπτικι του αξία.
Πρζπει να καταλάβουμε ότι δεν πρζπει να
εμπιςτευόμαςτε «τυφλά» διάφορα προϊόντα
που μασ ζχουν εντυπωκεί ςτο μυαλό από τισ
διαφθμίςεισ, αλλά να διαβάηουμε με προςοχι
τισ ετικζτεσ ςτισ ςυςκευαςίεσ και μετά να
αποφαςίηουμε αν κζλουμε να αγοράςουμε και
να καταναλϊςουμε ζνα ςυςκευαςμζνο τρόφιμο.
Βιβλιογραφία
ΕΦΕΣ
ΙΝΚΑ
Σας ευχαριστούμε
Χαραλαμποποφλου Φαίδρα
Χαραλαμποποφλου Μαριλζνα
Φωκά Ηλιάνα
Σςεκοφρα Χρφςα
Ραβαηοφλα Ελεονόρα
Φρόκου ΢φλβα