1. ΦΗΜΙΚΑ ΠΡΟ΢ΘΕΣΑ…..
ο αινιγματικόσ….. κωδικόσ Ε
6Ο Γυμνϊςιο Πατρών
Μϊθημα: Οικιακό Οικονομύα
Τπεύθυνη καθηγότρια:
Αςπόςτου Αικατερύνη
Σμόμα: B3
Ομϊδα εργαςύασ:
Γϊκησ Γεώργιοσ
Μπύτςησ Γεώργιοσ
Κόντησ Προκόπιοσ
Μηζύθρασ Νικόλαοσ
ΠΑΤΡΑ 2013-14

2. ..…αφιερώνουμε την εργαςύα μασ
ςτουσ μικρούσ καταναλωτϋσ…..

3. Πρόλογοσ
«ΠΡΟ΢ΘΕΣΑ-ο αινιγματικόσ Κωδικόσ Ε », όταν το θϋμα τησ εργαςύασ που
αναλϊβαμε ωσ ομϊδα , ςτο μϊθημα τησ Οικιακόσ Οικονομύασ ,με αφορμό
την ενότητα «Διατροφό και Τγεύα» Οι ϋννοιεσ « πρόςθετα» και «κωδικόσ Ε»
όταν για όλουσ μασ ϊγνωςτεσ .
Με την καθοδόγηςη τησ καθηγότριασ μασ, κασ Αςπόςτου Αικ. προςπαθόςαμε
να μελετόςουμε και να γνωρύςουμε όλεσ εκεύνεσ τισ ουςύεσ , που
προςτύθενται ςτα τρόφιμα ,που καθημερινϊ καταναλώνουμε ,κατϊ την
παραγωγό , τη βιομηχανικό επεξεργαςύα ,τη ςυντόρηςό και τη ςυςκευαςύα
τουσ ,ώςτε να μην αλλοιώνονται και να γύνουν ευχϊριςτα προσ
κατανϊλωςη. Ο αινιγματικόσ Κωδικόσ Ε, όταν το ςημεύο ,το οπούο κϋντριςε
το ενδιαφϋρον μασ ,και ϋτςι προςπαθόςαμε να τον αποκωδικοποιόςουμε.
΢αν μικρού καταναλωτϋσ πόραμε την υπόθεςη ςτα χϋρια μασ , με ςτόχο να
κϊνουμε τη δικό μασ ϋρευνα και να βγϊλουμε τα δικϊ μασ ςυμπερϊςματα.
Οι δυςκολύεσ όταν πολλϋσ….. και κυρύωσ αφορούςαν ςτο χρόνο
ςυνϊντηςησ όλησ τησ ομϊδασ .
Η εμπειρύα μασ όμωσ…… μεγϊλη !!!…

4. Ειςαγωγό
Η ςυντόρηςη τησ τροφόσ που κατανϊλωνε ο ϊνθρωποσ , αποτελούςε αναγκαιότητα εδώ και
αιώνεσ .Σο αλϊτι ,το λύποσ , και ο καπνόσ , χρηςιμοποιούνταν για τη ςυντόρηςη του
κρϋατοσ, ενώ το ξύδι , για την παραςκευό λαχανικών τουρςύ.
Η χρόςη των πρόςθετων ουςιών για την παραςκευό και τη ςυντόρηςη τησ τροφόσ , ϋχει
περϊςει ςόμερα από την κουζύνα τησ γιαγιϊσ και το εργαςτόρι του ζαχαροπλϊςτη , ςτη
Βιομηχανύα Σροφύμων.
Η ςύγχρονη λύςτα των πρόςθετων χημικών ουςιών δεν περιλαμβϊνει μόνο τη ςόδα ,τη μαγιϊ ,
το ξινό και τη βανύλια , αλλϊ και πλόθοσ ουςιών με ιδιαύτερεσ χημικϋσ ονομαςύεσ.
Οι χημικϋσ αυτϋσ ουςύεσ, αποτελούν προώόντα εργαςτηρύων και χημεύασ και φτιϊχνονται με
πολύ ϋξυπνο τρόπο!!!
Σο κλύμα δυςπιςτύασ όμωσ απϋναντύ τουσ , ενιςχύεται και γύνεται φόβοσ και ανηςυχύα, για την
πιθανό τοξικό δρϊςη τουσ ςτον ανθρώπινο οργανιςμό και τηνΤγεύα.
΢την Ελλϊδα, η χρόςη των πρόςθετων , καθορύζεται από τον ΚώδικαΣροφύμων και Ποτών , που
ορύζει το Φημεύο του κρϊτουσ και εύναι ςύμφωνη με την Ευρωπαώκό νομοθεςύα.

5. Γιώργος Μπίτσης

6. ΥυςικόΣροφό
ςυνόθωσ ςημαύνει:
 τρόφιμα απαλλαγμϋνα από χημικϋσ
ουςύεσ ό ςυντηρητικϊ , που βοηθούν ςτη
διατόρηςό τουσ και τουσ προςθϋτουν
κϊποια χαρακτηριςτικϊ(χρώμα
, ϊρωμα…),
 τρόφιμα ,που δεν ϋχουν υποςτεύ κϊποια
ειδικό βιομηχανικό επεξεργαςύα και δεν
ϋχουν τυποποιηθεύ,
 τρόφιμα που δεν ϋχουν φθϊςει ςτην
κατανϊλωςη χωρύσ τη χρόςη
φυτοφαρμϊκων ,λιπαςμϊτων
, ορμονών, αντιβιοτικών……….,
 τρόφιμα που δεν περιϋχουν προώόντα ό
παρϊγωγϊ τουσ ,των οπούων η προϋλευςη
και η ποιότητα εύναι αμφύβολη και
βλϊπτει την ανθρώπινη υγεύα .
Επεξεργαςμϋνα –
τυποποιημϋνα
τρόφιμα
Εύναι τα προώόντα που παρϊγει και
τυποποιεύ η Βιομηχανύα
Σροφύμων , τα οπούα ϋχουν
υποςτεύ κϊποια επεξεργαςύα
, ώςτε να παραταθεύ ο χρόνοσ
ςυντόρηςόσ τουσ , να
αποκτόςουν επιθυμητϋσ
ιδιότητεσ και να γύνουν εύκολα
και ευχϊριςτα προσ
κατανϊλωςη.

7. ΢ύγχρονηΣεχνολογύαΣροφύμων
Αποτελεύ μια ςύγχρονη ςχετικϊ επιςτόμη , ςτην οπούα ςτηρύζεται
η Βιομηχανύα τωνΣροφύμων. Κύριο αντικεύμενο ϋρευνασ και
μελϋτησ τησ εύναι η επεξεργαςύα των τροφύμων . ΢κοπόσ τησ
εύναι η μελϋτη τησ επεξεργαςύασ , ςυντόρηςησ, ςυςκευαςύασ-
τυποπούηςησ, μεταφορϊσ και διακύνηςησ των προώόντων
διατροφόσ ςτη αγορϊ .
Βαςικόσ τησ ςτόχοσ εύναι, η μϋγιςτη και δυνατό αξιοπούηςό τησ
τροφόσ, ώςτε να εύναι εύκολη και ευχϊριςτη η κατανϊλωςό
τησ , καθώσ και η διερεύνηςη νϋων τρόπων και μεθόδων
παραγωγόσ νϋων ειδών τροφύμων …..

8. Μϋθοδοι ΢υντόρηςησΣροφύμων
Οι κυριότεροι τρόποι που χρηςιμοποιούνται ςόμερα για τη
ςυντόρηςη των τροφύμων, εύναι:
 Θϋρμανςη (αποςτεύρωςη, παςτερύωςη, βραςμόσ)
 Χύξη (ψυγεύο, κατϊψυξη)
 Αφαύρεςη οξυγόνου (αεροςτεγόσ ςυςκευαςύα)
 Κονςερβοπούηςη
 Αντιβιοτικϊ
 Αφαύρεςη ποςότητασ νερού από το τρόφιμο(αφυδϊτωςη ,
ςυμπύκνωςη , αποξόρανςη)
 Ζύμωςη , αλϊτιςη, αλιπϊςτωςη
 Ακτινοβόληςη
 ΢υντηρητικϊ-πρόςθετα

9. ΠΡΟ΢ΘΕΣΑ τροφύμων

10. Προςθετικϊ ό Πρόςθετα τροφύμων , χαρακτηρύζονται
γενικϊ διϊφορεσ ουςύεσ φυςικϋσ ό ςυνθετικϋσ ,που
προςτύθενται ςε τροφϋσ, ποτϊ και αναψυκτικϊ ,κατϊ
την επεξεργαςύα ,την παραςκευό ,τη ςυςκευαςύα και
τη ςυντόρηςό τουσ , με ςκοπό να επιτευχθεύ ϋνα
τεχνολογικό αποτϋλεςμα ,όπωσ η μεγαλύτερησ
διϊρκειασ ςυντόρηςό τουσ, η τροποπούηςη του
χρώματοσ ,τησ γεύςησ ,τησ υφόσ τουσ κα .

11. Σα πρόςθετα ςτο καθημερινό μασ
πιϊτο……………
 Σα χημικϊ πρόςθετα υπϊρχουν ςχεδόν ςε όλεσ τισ τροφϋσ, που καθημερινϊ
καταναλώνουμε.΢τα ςνακσ, ςτο ψωμύ, ςτα γαλακτοκομικϊ , ςτα αποξηραμϋνα
φρούτα, ςτουσ ξηρούσ καρπούσ…..
 Εύναι τα χημικϊ ……που δύνουν ςε ποτϊ, τςύχλεσ και καραμϋλεσ την αύςθηςη τησ
δροςιϊσ,
 οι ουςύεσ που βελτιώνουν και δύνουν καλύτερη γεύςη και χρώμα ςτο κόκκινο
κρϋασ, ςτα πουλερικϊ και ςτα ψϊρια ,
 οι ουςύεσ που βελτιώνουν την όψη ςε μανιτϊρια, ρύζεσ, βολβούσ, και ξηρούσ
καρπούσ,
 τα οξϋα που βελτιώνουν τισ πρώτεσ ύλεσ τησ ζαχαροπλαςτικόσ,τα
κονςερβοποιημϋνα φρούτα και λαχανικϊ, τουσ χυμούσ ,τισ μαρμελϊδεσ τα
ζυμαρικϊ ,τισ ςοκολϊτεσ ,
 οι ουςύεσ που δύνουν καλύτερο χρώμα ςτουσ ζελϋδεσ, τισ μουςτϊρδεσ , τα
αναψυκτικϊ τισ μαργαρύνεσ , τα λϊδια , τα βούτυρα ,τα τυριϊ ,
 οι ουςύεσ που δύνουν ομοιόμορφη υφό ςε ςκευϊςματα , που κϊνουν το
μπιςκότο και το κουλούρι πιο τραγανό ό πιο μαλακό,
 εκατοντϊδεσ ϋνζυμα – αρτύματα , που χρηςιμοποιούνται ςτο ψωμύ , ςε
διϊφορα αρτοςκευϊςματα ,ςτα προώόντα διαύτησ ,ςτισ παιδικϋσ τροφϋσ………
και ο κατϊλογοσ δεν ϋχει τϋλοσ …………………………………..

12. Οι κυριότερεσ χρόςεισ των προςθϋτων
ςτα τρόφιμα
 Διαςφαλύζουν την αςφϊλεια και την υγιεινό των
τροφύμων
 Βοηθούν ςτη διατόρηςη τησ ποιότητϊσ τουσ
 Αυξϊνουν τη διαθεςιμότητα τουσ, μεταξύ των
εποχών
 Βελτιώνουν ό διατηρούν τη διατροφικό τουσ αξύα
 Κϊνουν τα τρόφιμα πιο ελκυςτικϊ για τουσ
καταναλωτϋσ
 Διευκολύνουν την παραςκευό τουσ.

13. Κατηγορύεσ
 Φρωςτικϋσ
 ΢υντηρητικϊ
 Αντιοξειδωτικϊ
 ΢ταθεροποιητϋσ
 Γαλακτοματοποιητϋσ
 Ρυθμιςτϋσ οξύτητασ
 Γλυκαντικϋσ ύλεσ
 Διογκωτικϋσ ςκόνεσ
 Ενιςχυτικϊ γεύςησ και αρώματοσ
 Αντιαφριςτικϊ
 Πυκνωτικϊ μϋςα
 Βελτιωτικϊ αλεύρων
 Ένζυμα
 ΢κληρυντικϊ
 ΢υμπλοκοποιητϋσ
 Τγροςκοπικϊ μϋςα
 Αϋρια ςυςκευαςύασ

14. Ο αινιγματικόσ
ΚΨΔΙΚΟ΢ Ε
΢τισ ετικϋτεσ ςυςκευαςύασ των τροφύμων ,τα πρόςθετα
αναγρϊφονται με τον κωδικό Εκαι ϋναν τριψόφιο ό
τετραψόφιο αριθμό(Ε135 ,Ε350….).
Σο Ε χαρακτηρύζει το ςυγκεκριμϋνο πρόςθετο ,ωσ
αςφαλϋσ και εγκεκριμϋνο από την Ε.Ε ,ενώ ο αριθμόσ
,την κατηγορύα ςτην οπούα ανόκει.

15. Ένα μικρό βιβλύο 100 ςελύδων ,που ετοιμϊςτηκε και
εκδόθηκε από τουσ Πραςύνουσ τησ Ευρωβουλόσ , μασ
πληροφορεύ , ότι το Επροϋρχεται από τη λϋξη
Ευρώπη και πρόκειται για κωδικοπούηςη, που
επϋβαλε και επιβλϋπει η Ευρωπαώκό Επιτροπό ,
ςχετικϊ με τα επιτρεπόμενα χημικϊ πρόςθετα ςτα
τρόφιμα.
Σο ςχϋδιο αρύθμηςησ ακολουθεύ αυτό, του Διεθνούσ
΢υςτόματοσ Αρύθμηςησ(INS), όπωσ αυτό καθορύζεται
από την Επιτροπό Κώδικα Διατροφόσ .
Μόνο ϋνα μικρό ςύνολο πρόςθετων ουςιών εγκρύνεται
για χρόςη από την Ε.Ε.

16. Ε100-Ε199 χρωςτικϋσ ουςύεσ
Ε200-Ε299 ςυντηρητικϊ
Ε300-Ε399 αντιοξειδωτικϊ,ρυθμιςτϋσ οξύτητασ
Ε400-Ε499 γαλακτοματοποιητϋσ, ςταθεροποιητϋσ
Ε500-Ε599 ρυθμιςτϋσ οξύτητασ
Ε600-Ε699 βελτιωτικϊ γεύςησ
Ε700-Ε799 αντιβιοτικϊ
Ε900-Ε999 διϊφορα
Ε1000-Ε1399 πρόςθετα χημικϊ
Ε1400-Ε1499 πηκτικϊ
Ε1500-Ε1525 ςυνθετικϋσ γεύςεισ

17. Φημικϊ Πρόςθετα καιΤγεύα

18. Επικύνδυνοι ΚΨΔΙΚΟΙ ςτα τρόφιμα
Η ςυγκεκριμϋνη λύςτα ϋχει
δημοςιευθεύ από
ερευνητικϊ νοςοκομειακϊ
κϋντρα τησ Γαλλύασ και
ςτόχο ϋχει, να επιςτόςει
την προςοχό των
καταναλωτών ςτα
αποτελϋςματα οριςμϋνων
χημικών προςθϋτων ςτην
υγεύα μασ.

19. Γιώργος Μπίτσης

20. Σα χημικϊ πρόςθετα βλϊπτουν
την υγεύα μασ;
Αυτό εύναι το κύριο ερώτημα που απαςχολεύ και ευαιςθητοποιεύ
όλο και περιςςότερουσ επιςτόμονεσ και καταναλωτϋσ.
Οι γνώμεσ των ειδικών διύςτανται.
΢ύμφωνα με ανακούνωςη τησ Ελληνικόσ Παιδιατρικόσ Εταιρεύασ, ο
μϋςοσΈλληνασ καταναλώνει με την τροφό του πϋντε κιλϊ
ςυντηρητικών το χρόνο , ενώ ϊλλοι επιςτόμονεσ
επιςημαύνουν, ότι τύποτα δεν μπορεύ να θεωρηθεύ αςφαλϋσ
, αφού ουςύεσ που κυκλοφορούν πολλϊ χρόνια , αποςύρονται εκ
των υςτϋρων , ωσ ακατϊλληλεσ και επικύνδυνεσ.

21. Έρευνεσ και μελϋτεσ ϋδειξαν ,πωσ πολλϊ από τα πρόςθετα , που
ςυχνϊ χρηςιμοποιούνται ,ενοχοποιούνται για:
 Αλλεργικϋσ αντιδρϊςεισ
 Πεπτικϋσ διαταραχϋσ
 καρκινογενϋςεισ
 Αύξηςη χοληςτερύνησ
και τελευταύα……………..
 Επιθετικότητα
 Τπερκινητικότητα και ελλειμματικό προςοχό και
μνόμη ςτα παιδιϊ.
Σα πρόςθετα εύναι επικύνδυνα αν δεν τηρούνται
αυςτηρϊ οι καθοριςμϋνεσ αναλογύεσ.

22. Γιώργοσ Μπύτςησ

23. Ετικϋτεσ ΢υςκευαςύασ Σροφύμων
«Παζλ » για δυνατούσ λύτεσ αποτελούν οι πύνακεσ διατροφικόσ αξύασ, ςτισ
ςυςκευαςύεσ τροφύμων .
Οι καταναλωτϋσ δυςκολεύονται να «αποκωδικοποιόςουν» τισ ενδεύξεισ για
τα ςυςτατικϊ και τη θρεπτικό αξύα των τροφύμων.
΢τον κατϊλογο των ςυςτατικών, τα πρόςθετα αναφϋρονται υποχρεωτικϊ με
το όνομα τησ κατηγορύασ και το ειδικό χημικό τουσ όνομα
ό τον αριθμό Ε( ςορβικό οξύ, προπιονικό οξύ ό Ε200,Ε280….).
Ο ενημερωμϋνοσ καταναλωτόσ, ξϋρει να διαβϊζει την τροφό του και να
την επιλϋγει με αυςτηρϊ κριτόρια.

24. Καταναλωτόσ
-ςτϊςη και ςυμπεριφορϊ-
 Ψσ καταναλωτϋσ ϋχουμε το δικαύωμα να ξϋρουμε τι τρώμε και
να επιλϋγουμε την τροφό μασ με δικό μασ ευθύνη.
 Ο ενημερωμϋνοσ και υποψιαςμϋνοσ καταναλωτόσ, με τη
ςτϊςη του και την αγοραςτικό του δύναμη …….. αποφαςύζει
και επιβϊλλει τισ επιλογϋσ του , ςτον παραγωγό, ςτην
εταιρεύα, ςτη βιομηχανύα……..

25. Οι προτϊςεισ μασ
 Καταναλώνουμε τρόφιμα ,όςο το δυνατόν λιγότερο
κατεργαςμϋνα
 Καταναλώνουμε τρόφιμα φρϋςκα ,ςτην εποχό τουσ
 Γνωρύζουμε και ελϋγχουμε την προϋλευςη των
τροφύμων που καταναλώνουμε
 Διαβϊζουμε προςεκτικϊ τισ ετικϋτεσ ςυςκευαςύασ
 Δεν αγορϊζουμε προώόντα ,που δεν ϋχουν ετικϋτα
επιςόμανςησ
 Ενημερωνόμαςτε γενικότερα και ειδικότερα για τα
επικύνδυνα Ε και τι αυτϊ προκαλούν ςτην υγεύα μασ
 Περιορύζουμε την κατανϊλωςη τυποποιημϋνων και
βιομηχανοποιημϋνων τροφύμων

26.  Καταναλώνουμε βιολογικϊ ,φρϋςκα προώόντα
 Επιςτρϋφουμε ςτην ελληνικό παραδοςιακό
κουζύνα, με αγνϋσ πρώτεσ ύλεσ
 Εύμαςτε ϋξυπνοι ,ενημερωμϋνοι , και αποφαςιςμϋνοι
καταναλωτϋσ , να προςτατεύςουμε τηνΤγεύα μασ και
τη Ζωό μασ

27. ΢ασ ευχαριςτούμε για την προςοχό ςασ!!!
Σα ςκύτςα, που ομόρφυναν την εργαςύα μασ
, επιμελόθηκε με το καλλιτεχνικό του ταλϋντο ο
ςυμμαθητόσ μασ και μϋλοσ τησ
ομϊδασ, Γεώργιοσ Μπύςτησ ,τον οπούο και
ευχαριςτούμε.
Σϋλοσ ευχαριςτούμε την καθηγότριϊ μασ κ.
Αςπόςτου Αικ.
για τη ςημαντικό υποςτόριξη και βοόθειϊ τησ.

28. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ
o Βικιπαύδεια, τεχνολογύα τροφύμων
o Μαθητικό Πϋνα, Φημικϊ πρόςθετα
o ΢χολικό βιβλύο «Οικιακόσ Οικονομύασ» , τϊξη Α ΄ Γυμναςύου , ϋκδοςη ΙΒ, 1996
o Ειδικό ϋκδοςη Vita «Η ΝΕΑ ΠΡΑΚΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», «Όλα τα πρόςθετα ςτα
τρόφιμα -Κωδικόσ Ε» , Υωτεινό Βαςιλοπούλου , Αθόνα 2004
o «ΚώδικασΣροφύμων , Ποτών και αντικειμϋνων κοινόσ χρόςησ», Σόμοσ 1,Σόμοσ
2, Γεν . Φημεύο Κρϊτουσ ,Αθόνα 2003
o Περιοδικό « Βιόραμα » ,τεύχοσ 12 ,Νοϋμβριοσ , Δεκϋμβριοσ
2005,ςελ.27,28,Αθόνα 2005
o Perom 4gym.blogspot.gr
o Greenpeace , «Οδηγόσ Καταναλωτών», Α΄ ϋκδοςη 2001
o www.biorama.gr
o http://www.eufic.org/article/el/artid/consumer-attitudes-food- nutrition-health/
o http://www.nagref.gr/journals/ethg/images/26/ethg26p7-11.pdf