1. Εισαγωγή Αντιγόνης

2. Το δράμα

Προέλευση:
- Στοιχεία από το Έπος και τη Λυρική
ποίηση.
- Προήλθε από τα θρησκευτικά
δρώμενα προς τιμήν του θεού Διονύσου.

3. Ο Διόνυσος



Θεός του αμπελιού
και του κρασιού.
Η ζωή του συνδέθηκε
με τον κύκλο της ζωής
και του θανάτου.
Ακόλουθοί του ήταν
οι τραγόποδες
Σάτυροι

4. 
Οι οπαδοί του μεταμφιέζονταν την ώρα
της λατρείας:
Δέρματα ζώων
 Άλειφαν το πρόσωπό τους με τρυγία
 Στεφάνια από κισσό
 Ουρές, γένια ή κέρατα


Κι έτσι έφταναν στην έκσταση=
την συναισθηματική μέθη και
ταύτιση με τους Σατύρους

6. 

Ο Πεισίστρατος
ιδρύει ιερό και
οργανώνει λαμπρές
γιορτές για τον
Διόνυσο.
Το 534π.Χ. ο Θέσπης
διδάσκει για πρώτη
φορά δράμα.

7. Εορτές του Διονύσου

Τα Μεγάλα ή ἐ ν ἄ στει Διονύσια


Τα Μικρά ή κατ’ ἀ γρούς Διονύσια


επαναλήψεις επιτυχημένων δραμάτων
Τα Λήναια


νέα δράματα
νέες τραγωδίες και κωμωδίες
Τα Ανθεστήρια

πολύ αργότερα προστίθενται οι δραματικοί
αγώνες.

8. 

Είδη δράματος
Η τραγωδία
Η κωμωδία
από τις Διονυσιακές γιορτές.
 γελοιοποίηση προσώπων και καταστάσεων
 άσκηση κριτικής
 πρόσωπα σύγχρονα και καταστάσεις που ήταν
επικίνδυνες για την πόλη.


Το σατυρικό δράμα
παίζουσα τραγωδία
 εξωτερικά γνωρίσματα τραγωδίας
 σκοπός το γέλιο κι όχι να διδάξει
 Σάτυροι και Σειληνός.


9. Η τραγωδία
Τραγωδία:
α) ᾠ δὴ τῶ ν τράγων
β) χορικό άσμα σε διαγωνισμό με βραβείο
έναν τράγο.
Και οι δύο απόψεις θεωρούνται αυθαίρετες.

10. Αριστοτέλης:
σύνδεση τραγωδίας με διθύραμβο.
Αρίων (αρχές 6ου αι.):
 καλλιτεχνική διαμόρφωση του διθυράμβου,
συνθέτοντας στίχους και μουσική.
 περιεχόμενο αρχικά σχετικό με τους μύθους του
Διονύσου.
 χορός 50 ανδρών
 εὐρετὴς τοῦ τραγικού τρόπου, είδους μουσικής που
οι χορευτές του ήταν μεταμφιεσμένοι σε
τράγους.

11. Θέσπης (μέσα 6ου αι.):
 Ξεχωρίζει τον εξάρχοντα από την ομάδα
 Ταυτίζει τον εξάρχοντα με το πρόσωπο που
υποδύεται
 Οι λόγοι του = στίχοι που απαγγέλλονται
 Δημιουργεί το ἅρμα Θέσπιδος ένα μικρό θίασο
με τον οποίο περιοδεύει

12. ἅ ρμα Θέσπιδος

13. Ορισμός του Αριστοτέλη
ἔστιν οὖν τραγωδία:
 μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας,
 μέγεθος ἐχούσης,
 ἡδυσμένῳ λόγῳ,
 χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδῶν ἐν τοῖς μορίοις,
 δρώντων καὶ οὐ δι’ ἀπαγγελίας,
 δι’ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν
τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν

14. διάρθρωση της τραγωδίας
Κατά ποσόν μέρη της τραγωδίας:
επικό στοιχείο
λυρικό στοιχείο
πρόλογος
πάροδος
επεισόδια
στάσιμα
έξοδος
κομμοί
μονωδίες
διωδίες

15. Κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας






μύθος: το σενάριο, η υπόθεση του έργου
ήθος: ο χαρακτήρας του τραγικού ήρωα, ο
ψυχικός του κόσμος, οι σκέψεις και ο τρόπος
αντίδρασης.
λέξη: τα εκφραστικά μέσα, το ύφος
διάνοια: οι ιδέες και τα επιχειρήματα
μέλος: τα μουσικά στοιχεία
όψη: ο σκηνικός κόσμος, η σκηνογραφία και η
ενδυματολογία

16. Το αρχαίο θέατρο

18. Αρχαίο θέατρο Φιλίππων

22. Δραματικοί αγώνες



σύνδεση με την Αθήνα και τις γιορτές του
Διονύσου.
στο θέατρο του Διονύσου παράσταση
νέων έργων των ποιητών με αγωνιστικό
χαρακτήρα.
χρόνος διεξαγωγής = άνοιξη:
οργιαστικός χαρακτήρας της λατρείας του θεού.
 περιορισμός των γεωργικών εργασιών.
 πλήθος ξένων και συμμάχων στην Αθήνα


23. 
επιμέλεια και οργάνωση του επώνυμου
άρχοντα:
επιλογή των έργων
 επιλογή των ηθοποιών
 επιλογή των χορηγών




κριτές = δέκα εκλεγμένοι με κλήρο μέσα
από τους θεατές.
χορηγικά μνημεία
διδασκαλίες: πλάκες όπου χαράζονταν τα
ονόματα των ποιητών, χορηγών και
πρωταγωνιστών.

24. Φανάρι του Διογένη (μνημείο
Λυσικράτους)

25. Συντελεστές της παράστασης


ποιητής: συγγραφέας, σκηνοθέτης,
μουσικοσυνθέτης, χορογράφος,
σκηνογράφος, ερμηνευτής.
ηθοποιοί: επαγγελματίες

εμφάνιση κι ενδυμασία:
ποδήρεις χιτώνες (βασιλείς)
 σύμβολα (θεοί)
 ἀ γρηνός (μάντεις)
 κόθορνοι: υψηλά υποδήματα
 παραγεμίσματα
 προσωπίδες


29. 
ο χορός:
αντιπροσωπεύει την κοινή
γνώμη
 μπαίνει στην ορχήστρα από τη
δεξιά πάροδο κατά ζεύγη (5x3) ή
κατά στοίχους (3x5)
 υπόρχημα: χαρούμενο τραγούδι


32. 
το κοινό: άντρες, γυναίκες, παιδιά,
μέτοικοι, ξένοι.




πολύ ενημερωμένοι
θεωρικά: το αντίτιμο του εισιτηρίου που
δινόταν από το κράτος στους απόρους.
ραβδούχοι: υπάλληλοι του κράτους για
την τήρηση της τάξης στο θέατρο
προάγων : ενημέρωση των θεατών στο ωδείο
(= στεγασμένο θέατρο) πριν τις γιορτές
σχετικά με το έργο.