1. ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

2. ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
 Συνθέτει
στοιχεία και από το έπος και
από τη λυρική ποίηση
 Προορίζεται
για αναπαράσταση
 Ζωντανεύει
ένα γεγονός που εξελίσσεται
μπροστά στους θεατές
 Δράμα
<δράω, δρω = πράττω

3. Γένεση
 Από
τις θρησκευτικές τελετές (δρώμενα)
 Τελετουργικές γιορτές για τη γονιμότητα
και τη βλάστηση προς τιμή του θεού
Διόνυσου

4. Χαρακτηριστικά λατρείας Διόνυσου
 Ιερή
μανία που προκαλεί την έκσταση
 Θεοληψία: κατοχή από το πνεύμα του
θεού, θεία έμπνευση
 Έξαλλος ενθουσιασμός των οπαδών
 Μιμητικό στοιχείο στις κινήσεις και τη
φωνή των πιστών, για την έκφραση
συναισθημάτων
 Μεταμφίεση των πιστών σε Σάτυρους

5. Διθύραμβος
 Θρησκευτικό
και λατρευτικό άσμα από τον
ιερό θίασο των πιστών του Διόνυσου, με
συνοδεία αυλού γύρω από το βωμό
 Αφήγηση για τη ζωή και τα παθήματα του
θεού
 Εξάρχων: πρώτος των χορευτών
 Χορός: 50 άτομα μεταμφιεσμένα σε
τράγους, που έκαναν κυκλικές κινήσεις
 Στην αρχή αυτοσχέδιος και άτεχνος

6. Προέλευση τραγωδίας
 Αρίων
: ποιητής και μουσικός από τη
Μήθυμνα της Λέσβου που συνέβαλε στην
εξέλιξη του διθυράμβου
 Συνέθεσε διθύραμβο, του έδωσε λυρική
μορφή και αφηγηματικό περιεχόμενο
 Ευρετής του τραγικού τρόπου: μεταμφίεσε
τους χορευτές σε τράγους, ακόλουθους
του θεού

7. Προέλευση τραγωδίας
 Θέσπις:
ποιητής από την Ικαρία
 Στάθηκε απέναντι από το χορό και
συνδιαλέχθηκε μαζί του
 Υποκριτής: ηθοποιός, διάλογος με το χορό,
συνδυασμός λυρικού (μουσική) με το επικό
στοιχείο (λόγος)
 Γέννηση τραγωδίας
 Πρώτη επίσημη διδασκαλία (παράσταση)
τραγωδίας στα Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια

8. Διαμόρφωση τραγωδίας
 Ιδανικό
περιβάλλον: δημοκρατικοί θεσμοί,
άμβλυνση συγκρούσεων, ανάπτυξη
ρητορείας και φιλοσοφίας, προικισμένα
πρόσωπα
 Στενή σχέση με τη Διονυσιακή λατρεία,
αλλά θέματα άσχετα με το Θεό Διόνυσο

9. Θεματική τραγωδίας
 Ύμνος
στο ηρωικό άνθρωπο που
συγκρούεται με τη μοίρα, την ανάγκη, τη
θεία δικαιοσύνη
 Τριαδικό σχήμα ύβρις – άτη – δίκη = ηθικό
υπόβαθρο της τραγωδίας
 Θέματα από τους μύθους, αλλα και
ανθρωπολογικά προβλήματα του πολέμου
και της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της
φιλοπατρίας

10. Δραματικοί αγώνες
 Μεγάλα
ή εν άστυ Διονύσια: παράσταση
τραγωδιών και διαγωνισμός ποιητών
 Μικρά ή κατ’ αγρούς Διονύσια:
επαναλήψεις έργων
 Λήναια: τραγικοί και κωμικοί αγώνες
 Ανθεστήρια: στην αρχή χωρίς αγώνες,
μετά προστέθηκαν στο πρόγραμμα
 Υπόθεση της πόλης κράτους, κρατική
φροντίδα και επίβλεψη από τον επώνυμο
άρχοντα

11. Κρατική μέριμνα
 Επιλογή ποιητών
από την κατάσταση αιτούντων
(3 ποιητές με μια τετραλογία ο καθένας)
 Επιλογή χορηγών: πλούσιοι πολίτες που
αναλάμβαναν τα έξοδα της παράστασης (Χορός,
χοροδιδάσκαλος, αυλητής, σκευή)
 Επιλογή 10 κριτών με κλήρωση, κρίση σε
πινακίδες, κάλπη και επιλογή 5 από αυτές,
προαγών
 Απονομή βραβείων από την Εκκλησία του δήμου
σε ποιητές και χορηγούς
 Αναγραφή των ονομάτων σε πλάκες – κατάθεση
στο δημόσιο αρχείο

12. Κοινό
 Αθηναίοι,
μέτοικοι και ξένοι
 Και γυναίκες
 Χειροκροτούσε, επευφημούσε και αποδοκίμαζε
 Θεωρικό: χρηματικό βοήθημα στους άπορους
πολίτες για δωρεάν παρακολούθηση
 Σύμβολο = εισιτήριο
 Μάθημα παιδείας και δημοκρατίας, παλλαϊκή
γιορτή και συλλογική υπόθεση
 Συμπληρωματικό μέσο παίδευσης

13. Θέατρο

15. Μέρη του θεάτρου
 Θέατρον
ή κοίλον (Θεατές, εδώλια, κλίμακες,
διαζώματα, κερκίδες)
 Ορχήστρα = κυκλικό ή ημικυκλικό μέρος για το
χορό, θυμέλη (βωμός)
 Σκηνή: ξύλινη επιμήκη κατασκευή, πρόσοψη
ναού ή ανακτόρου με 3 θύρες
 Πάροδοι: δρόμοι, είσοδοι δεξιά και αριστερά
 Πάροδος: το τραγούδι του χορού όταν έμπαινε
στην ορχήστρα
 Λογείον: μέρος δράσης των ηθοποιών
 Θεολογείον: υπερυψωμένο οικοδόμημα για την
εμφάνιση θεών
 Θεατρικά μηχανήματα (εκκύκλημα, γερανός ή
αιώρημα, βροντείον, περίακτοι)