SlideShare a Scribd company logo
Хүний тухай гүн ухаан
Хүн хүний мөн чанар,үүсэл хөгжил,хүний үүрэг,хариуцлагын
асуудал бол гүн ухааны авч үзвэл зохих нэг гол асуудал юм.
Нэг хэсэг гүн ухаантан:Хүн бол хосгүй, гайхамшигтай
амьтан,бурханы хамгийн гайхамшигтай бүтээл гэж үздэг.
Зарим гүн ухаантан:Хүн бол өөрөө өөрийгөө бий болгосон,бүх
юмнаас эрхэм зүйл гэж үздэг.
Гэтэл нөгөө хэсэг гүн ухаантан :Хүн бол байгалын алдаа,муу мунхаг
бүхний уурхай болсон заяа муут бүтээгдэхүүн,ийм болохоор хүнд
ирээдүй байхгүй гэж үздэг.

Хүн Хүний үүсэл
Хүний тухай ерөнхий ойлголт
Хүнийг олон шинжлэх ухаан судалдаг.Гэхдээ тодорхой нэг талаас
нь,өөрийн судлах зүйлийн талаа барьж судалдаг.
Жишээ нь:Хүн судлал хүнийг зөвхөн нэг зүйлийн амьтан гэсэн
талаас нь судалж байхад,хэл шинжлэл зөвхөн хэлийг нь сэтгэл
судлал дан ганц сэтгэцийн үзэгдлийг нь судалж байх жишээтэй.
Хүнийг бүхэлдэнэ судалдаг шинжлэх ухаан байхгүй.Ийм учир
хүнийг ерөнхий байдлаар нь,нэг бүхэл бүтэн зүйл гэсэн ерөнхий
ойлголтийн байдлаар гүн ухаан авч үзнэ.
Тэгсэнээрээ хүний мөн чанар,хүний үүсэл хөгжил,ертөнцтэй
харилцах хүний харилцаа,хүн өөрийгөө төлөвшүүлэх боломжийг
нээн харуулах болно.
Гүн ухааний түүхэнд хүний мөн чанарыг янү бүрээр тайлбарлаж
ирсэн.
Эртний гүн ухаантнууд хүнийг сансарын нэг хэсэг,бичил орчлон гэж
үзэж байхад шашны сургаальд хүн бол бие сүнс гэсэн 2 өөр зүйлээс
бүтсэн амьтан,бурхан амьтан 2ын хоорондын амьтан мэтээр үзэж
байна.
Орчин үеийн гүн ухаантнууд хүний оюун ухааний талыг гол болгон
хүнийг оюу ухаант амьтан гэж үзэх болсон.
Хүний мөн чанарыг ерөнхийд нь биологийн, оюун ухааны,нийгмийн
гэсэн 3 зүйлээр тодорхойлдог.
Хүн бусад адгуусан амьтан шиг бие махбодьтой болохороо
тэдгээртэй нэгэн адил биологийн шинжтэй.
Биологийн зүйл нь хүний бие махбодийн шинжээр
,Тухайлбал:физилоги,генетикийн үзэгдэл,уураг тархи мэдрэлийн
зэрэг процесоор илэрнэ.Энэ талаас авч үзвэл хүн бол биологийн
амьтан.
Хүн оюун ухаантай амьтан болохынхоо хувьд байгалийн амьтнаас
үндсэн ялгаатай.
Оюун ухааний зүйлд:хүний дотоод оюун санааны ертөнц буюу
ухамсартай болон ухамсаргүй зүйл,хүсэл зориг,сэтгэлийн байдал,ой
санамж,зан араншин,томперемент зэрэг болно.Энэ утгаар хүн бол
оюун ухаантай амьтан.
Хүн зөвхөн оюун ухаантай амьтан гэдэгээрээ байгалын амьтнаас
ялгаатай болж байгаа юм биш.
Харин хүн бол байгалийн илүү хөгжилтэй нийгмийн хүчээр үүсэж
бий болсон,хөгжиж байдаг амьтан юм.Хүн бол хөдөлмөр,нийгмийн
харилцааны хүчээр үүссэн нийгмийн амьтан.Амьтнаас ялгарах
хүний бүх шинж нийгмийн дотор амдардагийн үр дүн мөн.
Нийгмийн гадуур хүн, хүн болохгүй.Хүнийг нийгмээс салангад
ойлгож болохгүй.Хүний мөн чанар нийгмийн харилцааний цогц
байдаг.Хүний мөн чанар нь хийсвэр зүйл бус,тодорхой түүхэн
шинжтэй,өөрөөр хэлбэл,нийгмийн байдлаар нөхцөлдсөн,тухайн
үе,нийгмийн байгуулал,нийгэм соёл,соёл ахуйн өөрчлөлтийн дагуу
өөрчлөгдөж байдаг.

More Related Content

What's hot

Нийгмийн тухай мэдлэг On social science
Нийгмийн тухай мэдлэг On social science Нийгмийн тухай мэдлэг On social science
Нийгмийн тухай мэдлэг On social science
National of University Mongolia
 
философи 1
философи 1философи 1
философи 1
Жак М.У
 
Орчин үеийн философи
Орчин үеийн философиОрчин үеийн философи
Орчин үеийн философи
Төгсбаяр Отгонбаяр
 
боловсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэболовсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэTuru Turuu
 
илтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаилтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаtulga_11e
 
ардчиллын хэлбэр ба онолууд
ардчиллын хэлбэр ба онолуудардчиллын хэлбэр ба онолууд
ардчиллын хэлбэр ба онолуудNergui Oyunchinmeg
 
ажилгүйдэл
ажилгүйдэл ажилгүйдэл
ажилгүйдэл
Aska Ashka
 
Социализм Монголд
Социализм МонголдСоциализм Монголд
Социализм МонголдJvk Law
 
орчин үеийн философи
орчин үеийн философиорчин үеийн философи
орчин үеийн философиArsenic Halcyon
 
Монголын түүхийн үечлэл
Монголын түүхийн үечлэлМонголын түүхийн үечлэл
Монголын түүхийн үечлэл
Uka Sola
 
илтгэл
илтгэлилтгэл
илтгэлdelgerya
 
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе 1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
Хотгойд Шанж Болдбаатар Ууганбаяр
 
Oyunyi soyol
Oyunyi soyolOyunyi soyol
Oyunyi soyolUrnaa_o_o
 
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Tuvshinsanaa Baasanjav
 
соёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдсоёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдGahain Tuulai
 
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнДотоодын нийт бүтээгдэхүүн
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
NYAM-OCHIR BOLD
 

What's hot (20)

Нийгмийн тухай мэдлэг On social science
Нийгмийн тухай мэдлэг On social science Нийгмийн тухай мэдлэг On social science
Нийгмийн тухай мэдлэг On social science
 
философи 1
философи 1философи 1
философи 1
 
Орчин үеийн философи
Орчин үеийн философиОрчин үеийн философи
Орчин үеийн философи
 
боловсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэболовсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэ
 
Leg1
Leg1Leg1
Leg1
 
илтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаилтгэл бичих арга
илтгэл бичих арга
 
ардчиллын хэлбэр ба онолууд
ардчиллын хэлбэр ба онолуудардчиллын хэлбэр ба онолууд
ардчиллын хэлбэр ба онолууд
 
ажилгүйдэл
ажилгүйдэл ажилгүйдэл
ажилгүйдэл
 
Социализм Монголд
Социализм МонголдСоциализм Монголд
Социализм Монголд
 
орчин үеийн философи
орчин үеийн философиорчин үеийн философи
орчин үеийн философи
 
Монголын түүхийн үечлэл
Монголын түүхийн үечлэлМонголын түүхийн үечлэл
Монголын түүхийн үечлэл
 
лекц
лекцлекц
лекц
 
илтгэл
илтгэлилтгэл
илтгэл
 
Leg8
Leg8Leg8
Leg8
 
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе 1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
 
Лекц 6
Лекц 6Лекц 6
Лекц 6
 
Oyunyi soyol
Oyunyi soyolOyunyi soyol
Oyunyi soyol
 
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
 
соёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдсоёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүд
 
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнДотоодын нийт бүтээгдэхүүн
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
 

Similar to хүний тухай гүн ухаан

PТОN111-Хичээл 1/1
PТОN111-Хичээл 1/1PТОN111-Хичээл 1/1
PТОN111-Хичээл 1/1
E-Gazarchin Online University
 
лекц №1
лекц №1лекц №1
лекц №1azora14
 
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docxТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
WE ME
 
PTON111-Хичээл-3
PTON111-Хичээл-3PTON111-Хичээл-3
PTON111-Хичээл-3
E-Gazarchin Online University
 
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаансэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
Thistle Khongorzul
 
MHON101-хичээл-7
MHON101-хичээл-7MHON101-хичээл-7
MHON101-хичээл-7
E-Gazarchin Online University
 
Human development
Human developmentHuman development
Human development
yivo1004
 
логик хөтөлбөр
логик хөтөлбөрлогик хөтөлбөр
логик хөтөлбөрDorj Otgonchimeg
 
New microsoft office word document
New microsoft office word documentNew microsoft office word document
New microsoft office word documentMinjmaa Gombosuren
 
лекц №6
лекц №6лекц №6
лекц №6azora14
 
лекц 1
лекц 1лекц 1
лекц 1
Otgonjargal Purev
 
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлалпарапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлалazora14
 
монгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургуульмонгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургуульCEO ZOL
 
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
E-Gazarchin Online University
 
Нийгмийн гүн ухаан
Нийгмийн гүн ухаанНийгмийн гүн ухаан
Нийгмийн гүн ухаан
П. Эрдэнэсайхан
 

Similar to хүний тухай гүн ухаан (20)

PТОN111-Хичээл 1/1
PТОN111-Хичээл 1/1PТОN111-Хичээл 1/1
PТОN111-Хичээл 1/1
 
лекц №1
лекц №1лекц №1
лекц №1
 
Лекц 1
Лекц 1Лекц 1
Лекц 1
 
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docxТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
 
PTON111-Хичээл-3
PTON111-Хичээл-3PTON111-Хичээл-3
PTON111-Хичээл-3
 
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаансэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
 
MHON101-хичээл-7
MHON101-хичээл-7MHON101-хичээл-7
MHON101-хичээл-7
 
лекц 1
лекц 1лекц 1
лекц 1
 
лекц1.
лекц1.лекц1.
лекц1.
 
Human development
Human developmentHuman development
Human development
 
логик хөтөлбөр
логик хөтөлбөрлогик хөтөлбөр
логик хөтөлбөр
 
P1
P1P1
P1
 
New microsoft office word document
New microsoft office word documentNew microsoft office word document
New microsoft office word document
 
P1
P1P1
P1
 
лекц №6
лекц №6лекц №6
лекц №6
 
лекц 1
лекц 1лекц 1
лекц 1
 
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлалпарапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
 
монгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургуульмонгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургууль
 
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
 
Нийгмийн гүн ухаан
Нийгмийн гүн ухаанНийгмийн гүн ухаан
Нийгмийн гүн ухаан
 

хүний тухай гүн ухаан

  • 1. Хүний тухай гүн ухаан Хүн хүний мөн чанар,үүсэл хөгжил,хүний үүрэг,хариуцлагын асуудал бол гүн ухааны авч үзвэл зохих нэг гол асуудал юм. Нэг хэсэг гүн ухаантан:Хүн бол хосгүй, гайхамшигтай амьтан,бурханы хамгийн гайхамшигтай бүтээл гэж үздэг. Зарим гүн ухаантан:Хүн бол өөрөө өөрийгөө бий болгосон,бүх юмнаас эрхэм зүйл гэж үздэг. Гэтэл нөгөө хэсэг гүн ухаантан :Хүн бол байгалын алдаа,муу мунхаг бүхний уурхай болсон заяа муут бүтээгдэхүүн,ийм болохоор хүнд ирээдүй байхгүй гэж үздэг. Хүн Хүний үүсэл Хүний тухай ерөнхий ойлголт Хүнийг олон шинжлэх ухаан судалдаг.Гэхдээ тодорхой нэг талаас нь,өөрийн судлах зүйлийн талаа барьж судалдаг. Жишээ нь:Хүн судлал хүнийг зөвхөн нэг зүйлийн амьтан гэсэн талаас нь судалж байхад,хэл шинжлэл зөвхөн хэлийг нь сэтгэл судлал дан ганц сэтгэцийн үзэгдлийг нь судалж байх жишээтэй. Хүнийг бүхэлдэнэ судалдаг шинжлэх ухаан байхгүй.Ийм учир хүнийг ерөнхий байдлаар нь,нэг бүхэл бүтэн зүйл гэсэн ерөнхий ойлголтийн байдлаар гүн ухаан авч үзнэ. Тэгсэнээрээ хүний мөн чанар,хүний үүсэл хөгжил,ертөнцтэй харилцах хүний харилцаа,хүн өөрийгөө төлөвшүүлэх боломжийг нээн харуулах болно.
  • 2. Гүн ухааний түүхэнд хүний мөн чанарыг янү бүрээр тайлбарлаж ирсэн. Эртний гүн ухаантнууд хүнийг сансарын нэг хэсэг,бичил орчлон гэж үзэж байхад шашны сургаальд хүн бол бие сүнс гэсэн 2 өөр зүйлээс бүтсэн амьтан,бурхан амьтан 2ын хоорондын амьтан мэтээр үзэж байна. Орчин үеийн гүн ухаантнууд хүний оюун ухааний талыг гол болгон хүнийг оюу ухаант амьтан гэж үзэх болсон. Хүний мөн чанарыг ерөнхийд нь биологийн, оюун ухааны,нийгмийн гэсэн 3 зүйлээр тодорхойлдог. Хүн бусад адгуусан амьтан шиг бие махбодьтой болохороо тэдгээртэй нэгэн адил биологийн шинжтэй. Биологийн зүйл нь хүний бие махбодийн шинжээр ,Тухайлбал:физилоги,генетикийн үзэгдэл,уураг тархи мэдрэлийн зэрэг процесоор илэрнэ.Энэ талаас авч үзвэл хүн бол биологийн амьтан. Хүн оюун ухаантай амьтан болохынхоо хувьд байгалийн амьтнаас үндсэн ялгаатай. Оюун ухааний зүйлд:хүний дотоод оюун санааны ертөнц буюу ухамсартай болон ухамсаргүй зүйл,хүсэл зориг,сэтгэлийн байдал,ой санамж,зан араншин,томперемент зэрэг болно.Энэ утгаар хүн бол оюун ухаантай амьтан. Хүн зөвхөн оюун ухаантай амьтан гэдэгээрээ байгалын амьтнаас ялгаатай болж байгаа юм биш.
  • 3. Харин хүн бол байгалийн илүү хөгжилтэй нийгмийн хүчээр үүсэж бий болсон,хөгжиж байдаг амьтан юм.Хүн бол хөдөлмөр,нийгмийн харилцааны хүчээр үүссэн нийгмийн амьтан.Амьтнаас ялгарах хүний бүх шинж нийгмийн дотор амдардагийн үр дүн мөн. Нийгмийн гадуур хүн, хүн болохгүй.Хүнийг нийгмээс салангад ойлгож болохгүй.Хүний мөн чанар нийгмийн харилцааний цогц байдаг.Хүний мөн чанар нь хийсвэр зүйл бус,тодорхой түүхэн шинжтэй,өөрөөр хэлбэл,нийгмийн байдлаар нөхцөлдсөн,тухайн үе,нийгмийн байгуулал,нийгэм соёл,соёл ахуйн өөрчлөлтийн дагуу өөрчлөгдөж байдаг.