ครูปยะดนัย วิเคียน
         ิ
โรงเรียนเสริมงามวิทยาคม
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้

          ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจุบัน ทาให้ในแต่ละวันมี
การผลิตข้อมูลขึ้นมาจานวนมาก ข้อมูลบางส่วนจะถูกนามาประมวลผลเพื่อ
นาไปประยุกต์ใช้ในด้านต่างๆ ตัวอย่างเช่น ข้อมูลจากเว็บไซต์ที่มีจานวน
เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในแต่ละวัน ซึ่งสามารถใช้ประโยชน์จากข้อมูลเหล่านี้ได้พี
ยงค้นหาข้อความ รูปภาพ หรือวีดีทัศน์ ที่ตรงกับความสนใจเท่านั้น แต่ไม่
สามารถนาข้อ มูล เหล่า นี้ม าประมวลผลและแสดงความรู้ที่ แฝงอยู่ไ ด้อ ย่า งมี
ประสิทธิผล
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

         ข้ อ มู ล ( data) คื อ สิ่ ง ที่ ใ ช้ อ ธิ บ า ย คุ ณ ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง
วัตถุ เหตุการณ์ กิจกรรม โดยบันทึกจากการสังเกต การทดลอง หรือการ
ส า ร ว จ ด้ ว ย ก า ร แ ท น รู ป แ บ บ ใ ด รู ป แ บ บ ห นึ่ ง เ ช่ น บั น ทึ ก ไ ว้ เ ป็ น
ตัวเลข ข้อความ รูปภาพ และสัญลักษณ์ ตัวอย่างของข้อมูลต่างๆ ที่นักเรียน
สามารถพบเห็นได้เป็นประจา เช่น เกรดที่นักเรียนได้รับในแต่ละรายวิชา ราคา
ของสินค้าชนิดต่างๆ ในห้างสรรพสินค้า รูปภาพและข้อความต่างๆ
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

        สารสนเทศ (information) คือ ผลลัพธ์ที่ได้จากการนาข้อมูลมา
ประมวลผล             เพื่ อ ให้ ไ ด้ สิ่ ง ที่ เ ป็ น ประโยชน์ ใ นการน าไปใช้ ง านมาก
ขึ้น เช่น ส่วนสูงของนักเรียนหญิงและนักเรียนชายแต่ละคนในชั้นเรียนเป็น
ข้อมูล จะสามารถสร้างสารสนเทศจากข้อมูลเหล่านี้ได้หลายแบบ เพื่อนาไปใช้
ในจุดประสงค์ที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น การนาข้อมูลเหล่านี้มาเรียง
ตามลาดับจากมากไปน้อย หรือการหาค่าเฉลี่ยของส่วนสูงของนักเรียน
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

        ตัวอย่างที่ 1 ถ้าเราต้องการทราบการเปลี่ยนแปลงของส่วนสูงของ
นักเรียนที่เข้าเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เพื่อเปรียบเทียบว่า ส่วนสูงของ
นักเรียนในชั้นดังกล่าว มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร ต้องนาข้อมูลส่วนสูงของ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ทุกคนมาหาค่าเฉลี่ย โดยหาค่าเฉลี่ยของ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ย้อนหลัง 20 ปี แล้วมาเปรียบเทียบกัน ก็จะ
เห็นการเปลี่ยนแปลงของส่วนสูงของนักเรียนได้ตามต้องการ
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)
                                                      แ ส ด ง ตั ว อ ย่ า ง ข้ อ มู ล
                                                      ส่วนสูงรายปีของนักเรียน




         จากตัวอย่างขั้นต้น จะเห็นได้ว่าการสร้างสารสนเทศ ซึ่งในที่นี้คือ ส่วนสูง
เฉลี่ยของนักเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จะสามารถถูกนาไปใช้เพื่อวิเคราะห์และ
ตอบคาถามว่า ส่วนสูงของนักเรียนมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรตลอด 20 ปีที่ผ่าน
มา ซึ่งสารสนเทศเหล่านี้จะถูกนาไปใช้เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจอื่นๆ เช่น การ
ตัดสินใจด้านโภชนาการ หรือการจัดหลักสูตรวิชาพลานามัย เพื่อให้เหมาะสมกับ
นักเรียนในปัจจุบัน
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

                                                การนาข้อมูลมาประมวลเพื่อ
                                                ประกอบการตัดสินใจ




         ข้อ มูล เหล่า นี้จ ะต้ องถูก ส่ ง เข้ ากระบวนการต่า งๆ ตามความ
เหมาะสม เพื่อเปลี่ยนให้ข้อมูลกลายเป็นสิ่งที่สามารถนามาใช้เพื่อสนับสนุนการ
ตัดสิน ใจต่างๆ ได้
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

         ความรู้ (knowledge) เป็นคาที่มีความหมายกว้าง และใช้กัน
โดยทั่วไป ในด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์หรือวิศวกรรมคอมพิวเตอร์กล่าวถึงความรู้
ไว้ในหลาย แง่มุมหนึ่งที่สอดคล้องกับข้อมูลและสารสนเทศ ความรู้ คือ สิ่งที่
ประกอบด้ ว ยข้ อ มู ล และสารสนเทศที่ ถู ก จั ด รู ป แบบและประมวลผลเพื่ อ น าไป
ประยุกต์ใช้ในปัญหาที่ต้องการนาข้อมูลและสารสนเทศเหล่านี้ไปแก้ไข
         นอกจากนี้ยังมีนิยามของความรู้อีกด้านหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของข้อมูล
และสารสนเทศ คือ ความรู้ที่แฝงอยู่ในข้อมูล เป็นสิ่งที่สามารถสกัดจาก
สารสนเทศที่มีรูปแบบที่น่าสนใจ เป็นจริงสาหรับข้อมูลใหม่หรือข้อมูลที่ไม่เคยเห็น
มาก่อน เป็นรูปแบบใหม่ที่มนุษย์ไม่เคยเห็นมาก่อน ซึ่งผลลัพธ์สุดท้ายจากการ
วิเคราะห์สารสนเทศจะได้เป็นความรู้ที่เป็นประโยชน์ ต่อผู้ใช้ได้
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

            เราเรียกกระบวนการที่สามารถสกัดความรู้จากข้อมูลที่ถูกเก็บรวบรวม
ไ ว้ เ ป็ น อ ย่ า ง ดี ใ น ฐ า น ข้ อ มู ล ว่ า ก า ร ค้ น พ บ ค ว า ม รู้ ใ น ฐ า น ข้ อ มู ล
(knowledge discovery in databases) ดังรูป
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

         ตัวอย่างที่ 2 สมมติว่าเราไม่เคยมีความรู้มาก่อนเลยว่า เพราะเหตุใด
นักเรียนบางคน จึงสูงกว่านักเรียนคนอื่น เราสามารถนาส่วนสูงของนักเรียนแต่
ละคนมาจับคู่กับคุณสมบัติอื่นๆ         เช่น    ลักษณะนิสัยการรับประทาน
อาหาร (รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์เป็นประจาหรือไม่) และความถี่ใน
การออกกาลังกาย (ทุกวัน สัปดาห์ละ 3 ครั้ง สัปดาห์ละครั้ง เดือนละ
ครั้ง หรือน้อยมาก)
         เมื่อเราใช้กระบวนการค้นพบความรู้ในฐานข้อมูลกับข้อมูลชุดนี้ ความรู้
ที่เราอาจจะพบได้จากข้อมูล ได้แก่ รูปแบบความสัมพันธ์บางอย่าง เช่น
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

       1.นักเรียนที่ออกกาลังกายทุกวันและรับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์
เป็นประจา จะมีส่วนสูงสูงกว่านักเรียนที่ออกกาลังกายวันเว้นวัน แต่ไม่ได้
รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์เป็นประจา
ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ (ต่อ)

      2. นักเรียนที่ออกกาลังกายน้อยมาก และไม่รับประทานอาหารที่เป็น
ประโยชน์เป็นประจาจะมีส่วนสูงน้อยที่สุดในห้อง
ข้อมูล สารสนเทศและความรู้

ข้อมูล สารสนเทศและความรู้

  • 1.
    ครูปยะดนัย วิเคียน ิ โรงเรียนเสริมงามวิทยาคม
  • 2.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจุบัน ทาให้ในแต่ละวันมี การผลิตข้อมูลขึ้นมาจานวนมาก ข้อมูลบางส่วนจะถูกนามาประมวลผลเพื่อ นาไปประยุกต์ใช้ในด้านต่างๆ ตัวอย่างเช่น ข้อมูลจากเว็บไซต์ที่มีจานวน เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในแต่ละวัน ซึ่งสามารถใช้ประโยชน์จากข้อมูลเหล่านี้ได้พี ยงค้นหาข้อความ รูปภาพ หรือวีดีทัศน์ ที่ตรงกับความสนใจเท่านั้น แต่ไม่ สามารถนาข้อ มูล เหล่า นี้ม าประมวลผลและแสดงความรู้ที่ แฝงอยู่ไ ด้อ ย่า งมี ประสิทธิผล
  • 3.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) ข้ อ มู ล ( data) คื อ สิ่ ง ที่ ใ ช้ อ ธิ บ า ย คุ ณ ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง วัตถุ เหตุการณ์ กิจกรรม โดยบันทึกจากการสังเกต การทดลอง หรือการ ส า ร ว จ ด้ ว ย ก า ร แ ท น รู ป แ บ บ ใ ด รู ป แ บ บ ห นึ่ ง เ ช่ น บั น ทึ ก ไ ว้ เ ป็ น ตัวเลข ข้อความ รูปภาพ และสัญลักษณ์ ตัวอย่างของข้อมูลต่างๆ ที่นักเรียน สามารถพบเห็นได้เป็นประจา เช่น เกรดที่นักเรียนได้รับในแต่ละรายวิชา ราคา ของสินค้าชนิดต่างๆ ในห้างสรรพสินค้า รูปภาพและข้อความต่างๆ
  • 4.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) สารสนเทศ (information) คือ ผลลัพธ์ที่ได้จากการนาข้อมูลมา ประมวลผล เพื่ อ ให้ ไ ด้ สิ่ ง ที่ เ ป็ น ประโยชน์ ใ นการน าไปใช้ ง านมาก ขึ้น เช่น ส่วนสูงของนักเรียนหญิงและนักเรียนชายแต่ละคนในชั้นเรียนเป็น ข้อมูล จะสามารถสร้างสารสนเทศจากข้อมูลเหล่านี้ได้หลายแบบ เพื่อนาไปใช้ ในจุดประสงค์ที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น การนาข้อมูลเหล่านี้มาเรียง ตามลาดับจากมากไปน้อย หรือการหาค่าเฉลี่ยของส่วนสูงของนักเรียน
  • 5.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) ตัวอย่างที่ 1 ถ้าเราต้องการทราบการเปลี่ยนแปลงของส่วนสูงของ นักเรียนที่เข้าเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เพื่อเปรียบเทียบว่า ส่วนสูงของ นักเรียนในชั้นดังกล่าว มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร ต้องนาข้อมูลส่วนสูงของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ทุกคนมาหาค่าเฉลี่ย โดยหาค่าเฉลี่ยของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ย้อนหลัง 20 ปี แล้วมาเปรียบเทียบกัน ก็จะ เห็นการเปลี่ยนแปลงของส่วนสูงของนักเรียนได้ตามต้องการ
  • 6.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) แ ส ด ง ตั ว อ ย่ า ง ข้ อ มู ล ส่วนสูงรายปีของนักเรียน จากตัวอย่างขั้นต้น จะเห็นได้ว่าการสร้างสารสนเทศ ซึ่งในที่นี้คือ ส่วนสูง เฉลี่ยของนักเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จะสามารถถูกนาไปใช้เพื่อวิเคราะห์และ ตอบคาถามว่า ส่วนสูงของนักเรียนมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรตลอด 20 ปีที่ผ่าน มา ซึ่งสารสนเทศเหล่านี้จะถูกนาไปใช้เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจอื่นๆ เช่น การ ตัดสินใจด้านโภชนาการ หรือการจัดหลักสูตรวิชาพลานามัย เพื่อให้เหมาะสมกับ นักเรียนในปัจจุบัน
  • 7.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) การนาข้อมูลมาประมวลเพื่อ ประกอบการตัดสินใจ ข้อ มูล เหล่า นี้จ ะต้ องถูก ส่ ง เข้ ากระบวนการต่า งๆ ตามความ เหมาะสม เพื่อเปลี่ยนให้ข้อมูลกลายเป็นสิ่งที่สามารถนามาใช้เพื่อสนับสนุนการ ตัดสิน ใจต่างๆ ได้
  • 8.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) ความรู้ (knowledge) เป็นคาที่มีความหมายกว้าง และใช้กัน โดยทั่วไป ในด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์หรือวิศวกรรมคอมพิวเตอร์กล่าวถึงความรู้ ไว้ในหลาย แง่มุมหนึ่งที่สอดคล้องกับข้อมูลและสารสนเทศ ความรู้ คือ สิ่งที่ ประกอบด้ ว ยข้ อ มู ล และสารสนเทศที่ ถู ก จั ด รู ป แบบและประมวลผลเพื่ อ น าไป ประยุกต์ใช้ในปัญหาที่ต้องการนาข้อมูลและสารสนเทศเหล่านี้ไปแก้ไข นอกจากนี้ยังมีนิยามของความรู้อีกด้านหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของข้อมูล และสารสนเทศ คือ ความรู้ที่แฝงอยู่ในข้อมูล เป็นสิ่งที่สามารถสกัดจาก สารสนเทศที่มีรูปแบบที่น่าสนใจ เป็นจริงสาหรับข้อมูลใหม่หรือข้อมูลที่ไม่เคยเห็น มาก่อน เป็นรูปแบบใหม่ที่มนุษย์ไม่เคยเห็นมาก่อน ซึ่งผลลัพธ์สุดท้ายจากการ วิเคราะห์สารสนเทศจะได้เป็นความรู้ที่เป็นประโยชน์ ต่อผู้ใช้ได้
  • 9.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) เราเรียกกระบวนการที่สามารถสกัดความรู้จากข้อมูลที่ถูกเก็บรวบรวม ไ ว้ เ ป็ น อ ย่ า ง ดี ใ น ฐ า น ข้ อ มู ล ว่ า ก า ร ค้ น พ บ ค ว า ม รู้ ใ น ฐ า น ข้ อ มู ล (knowledge discovery in databases) ดังรูป
  • 10.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) ตัวอย่างที่ 2 สมมติว่าเราไม่เคยมีความรู้มาก่อนเลยว่า เพราะเหตุใด นักเรียนบางคน จึงสูงกว่านักเรียนคนอื่น เราสามารถนาส่วนสูงของนักเรียนแต่ ละคนมาจับคู่กับคุณสมบัติอื่นๆ เช่น ลักษณะนิสัยการรับประทาน อาหาร (รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์เป็นประจาหรือไม่) และความถี่ใน การออกกาลังกาย (ทุกวัน สัปดาห์ละ 3 ครั้ง สัปดาห์ละครั้ง เดือนละ ครั้ง หรือน้อยมาก) เมื่อเราใช้กระบวนการค้นพบความรู้ในฐานข้อมูลกับข้อมูลชุดนี้ ความรู้ ที่เราอาจจะพบได้จากข้อมูล ได้แก่ รูปแบบความสัมพันธ์บางอย่าง เช่น
  • 11.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) 1.นักเรียนที่ออกกาลังกายทุกวันและรับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์ เป็นประจา จะมีส่วนสูงสูงกว่านักเรียนที่ออกกาลังกายวันเว้นวัน แต่ไม่ได้ รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์เป็นประจา
  • 12.
    ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้(ต่อ) 2. นักเรียนที่ออกกาลังกายน้อยมาก และไม่รับประทานอาหารที่เป็น ประโยชน์เป็นประจาจะมีส่วนสูงน้อยที่สุดในห้อง