1. Ο Ταχτσής και Τα Ρέστα
Κώστας Ταχτσής (1927 - 1988)
Εργασία από τους
μαθητές:
Δάφνη Δημητριάδου
Γιάννης Γεράκης
Κλειώ Λιαούρη
Τάσος Αναστασιάδης
2. Λίγα λόγια για την ζωή και το
έργο του
• Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη
• Σε ηλικία επτά ετών μετά από χωρισμό των γονιών
του έφυγε για την Αθήνα με τη γιαγιά του.
• Στην Αθήνα πέρασε τα μαθητικά και εφηβικά του
χρόνια και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του
Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου φοίτησε για δυο
χρόνια.
• Το 1951 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή
με τίτλο Ποιήματα. Ακολούθησαν τέσσερις ακόμη
συλλογές ως το 1956.
• Την ίδια περίοδο συνδέθηκε φιλικά με τους Οδυσσέα
Ελύτη, Νίκο Γκάτσο, Αντρέα Εμπειρίκο
3. Ακόμα…
• Το 1960 ξεκίνησε για το γύρο της Ευρώπης με
βέσπα.
• Στις χώρες που επισκέφτηκε έγραψε το Τρίτο
στεφάνι, το οποίο ολοκλήρωσε στην Αυστραλία,
κατά τη διάρκεια δεύτερης εκεί παραμονής του και
έστειλε στην Ελλάδα για εκτύπωση
• Δηλωμένος ομοφυλόφιλος και τραβεστί,
δολοφονήθηκε άγρια υπό ανεξιχνίαστες συνθήκες
στο σπίτι του σε ηλικία εξηνταενός χρόνων.
• Το ποιητικό έργο του Κώστα Ταχτσή κινείται στα
πλαίσια της θεματολογίας της καθημερινής ζωής και
χαρακτηρίζεται από έντονα λυρική διάθεση, η οποία
μεταφέρθηκε και στα πεζά του
• Το έργο που τον καθιέρωσε στο χώρο της
μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας είναι το
μυθιστόρημα.
4. Εργογραφία
Ποίηση
• Ποιήματα. Αθήνα, έκδοση του συγγραφέα, 1951.
• Μικρά ποιήματα. Αθήνα, έκδοση του συγγραφέα, 1952.
• Περί ώραν δωδεκάτην. Αθήνα, έκδοση του συγγραφέα,
1953.
• Η συμφωνία του Μπραζίλιαν. Αθήνα, 1954.
• Καφενείον το Βυζάντιον και άλλα ποιήματα. Αθήνα,
έκδοση του συγγραφέα, 1956.
Πεζογραφία
• Το τρίτο στεφάνι. Αθήνα, έκδοση του συγγραφέα, 1962.
• Τα ρέστα. Αθήνα, Ερμής, 1972.
• Η γιαγιά μου η Αθήνα. Αθήνα, Ερμής, 1979.
Αυτοβιογραφικά κείμενα
• Από τη χαμηλή σκοπιά. Αθήνα, Εξάντας.
• Συγγνώμην, εσείς δεν είσθε ο κύριος Ταχτσής; Αθήνα,
Πατάκης, 1994.
5. Τα Ρέστα
• Τα διηγήματα έχουν αυτοβιογραφικό χαρακτήρα και
συνδέονται μεταξύ τους θεματικά.
• Οι αφηγήσεις- εσωτερικοί μονόλογοι, αναμνήσεις και σχόλια
φωτίζουν οικογενειακές σκηνές του αφηγητή στις διάφορες
στάσεις της ζωής του από την παιδική ηλικία μέχρι και την
ωριμότητα.
• Η τοποθέτηση των διηγημάτων μέσα στο βιβλίο ακολουθεί τη
φυσική ροή του χρόνου, έτσι ώστε όλα μαζί να αποτελούν την
διαδρομή του αφηγητή συγγραφέα.
• Θέμα του διηγήματος είναι το πλέγμα των σχέσεων μεταξύ
ενός παιδιού και της μητέρας του.
• Ο χρόνος είναι απροσδιόριστος αλλά ο χώρος είναι μια
φτωχογειτονιά της Θεσσαλονίκης
• Το διήγημα χωρίζεται σε δύο ενότητες: στην πρώτη το
πρόσωπο που αφηγείται δίνει τις πληροφορίες σαν αυτόπτης
μάρτυρας ως εμπλεκόμενος στην ιστορία και χρησιμοποιεί
δεύτερο πρόσωπο.
Ενώ στην δεύτερη ενότητα η αφήγηση είναι α΄ προσώπου
(<<τριάντα χρόνια κι ακόμα δεν έμαθα το μάθημά μου>>) και η
αφήγηση είναι ομοδιηγητική αλλά και αυτοδιηγητική, η οπτική
γωνία είναι ενός ενήλικα που κάνει αναδρομή και σχολιάζει τα
παιδικά του χρόνια (το παιδί που μεγάλωσε).
6. Μητέρα - Γιος
Τα νεύρα της
Μια σχέση άλλοτε
τα ξεσπούσε
καλή και άλλοτε όχι
πάνω στο παιδί της
Το παιδί να νιώθει πιεσμένο,
τρομαγμένο και φοβισμένο
μη κάνει κάτι που θα έχει
κατά συνέπεια το να τον χτυπήσει
7. Μητέρα
• Παρουσιάζεται ως εύθυμο άτομο που διασκεδάζει και επαινεί
τον γιο της
• Δημιουργεί φιλικές σχέσεις με όλους.
• Αν είναι στις καλές τις φροντίζει τον γιο της, ασχολείται με τις
εργασίες του σπιτιού, παίζει με τα παιδιά της γειτονιάς
• Γενικότερα όταν δεν είναι στις μαύρες τις είναι ένας πολύ
συμπαθητικός, υπομονετικός και φιλικός άνθρωπος.
• Αντίθετα όταν είναι κακόκεφη, «μεταμορφώνεται». Γίνετε
αυταρχική και όσο πιο πλοσβλητική μπορεί προς τον γιο της.
Τον επικρίνει για τις πράξεις του, τιμωρώντας τον σκληρά.
• Ακόμα μια ανάξια μητέρα που παραμελεί τις υποχρεώσεις της
και μειώνει τον ίδιο της τον γιο καθώς τον οδηγεί σε σκέψεις
ότι είναι άνανδρος, άχρηστος και ανόητος.
• Τέλος αναφέρει ότι μετανιώνει για την ύπαρξη του μονάκριβου
γιου της θεωρώντας τον άχρηστο.
8. Γιος
• Το παιδί ζει καταστάσεις που ως παιδί τις
αντιλαμβάνεται ως αθώες
• Έχει αντιληφθεί την δύσκολη κατάσταση της
μητέρας του και της έχει αναγνωρίσει την
προσπάθεια να τον μεγαλώσει κάνοντας τον έναν
«σωστό» άντρα
• Νιώθει ένοχος που δεν την κατάλαβε πιο νωρίς και
επίσης μετανιώνει που ήθελε να την εκδικηθεί, όμως
τον ενοχλεί ακόμη το ότι ξεσπούσε σε αυτόν
• Στο τέλος του κειμένου μας αφήνει την αίσθηση ότι
θέλει να την συγχωρέσει όμως κάτι δεν τον αφήνει
αλλά και επίσης ότι την αγαπάει και μετανιώνει που
δεν μπόρεσε να το εκφράσει
9. Γενικότερα
Παρουσιάζονται στο κείμενο:
• Οι δύσκολες συνθήκες της
μονογονεϊκής οικογένειας
• Το παιδί ζει καταστάσεις που ως παιδί
τις εκλαμβάνεται ως αθώες όμως ως
άντρας θα τις καταδικάζει
• Η απουσία του πατέρα και η ισχύ της
μητέρας που στη συνέχεια τον ωθεί
προς την ομοφυλοφιλία
