Spinal
- 1. CAÙCH ÑOÏC X QUANG COÄT SOÁNG
Bs Buøi Anh Thaéng
Muïc ñích :
Oân laïi giaûi phaãu thöôøng
Oân laïi giaûi phaãu xquang
Chæ ñònh chuïp
Caùc tö theá vaø chieàu theá chuïp
Moät soá beänh hay gaëp
A/ GIAÛI PHAÃU :
Coù chöc naêng vaän ñoäng vaø 1 phaàn baûo veä heä thaàn kinh.
Chuû yeáu chia 3 ñoaïn
1/ Coät soáng ( Cervical ) : Töø C1--> C7
Chuù yù caùc khoái : 3 khoái naèm treân caùc ñöøông cong
- 2. Các tư thế chụp :
Thẳng :
Nghiêng:
Chếch :
Yêu cầu kỹ thuật :
Hiện nay cho rằng tư thế chuẩn gồm :
AP:
Lateral :
- 4. Hình chi tiết:
3/ Coät soáng thaét löng ( Lumbar ) : Töø L1--> L5
Chuù yù : Coù theå chæ coù 4 ñoát goïi laø cuøng hoùa
Coù theå tôùi 6 ñoát goïi laø thaét löng hoùa
Tö theá thaúng ( AP )
Tö theá nghieâng
- 5. Cheách 3/4
Laùt caét nhìn treân döôùi.
Khi ñoïc phim Xquang thì naém vöõng giaûi phaãu laø quan troïng.
B/ CHÆ ÑÒNH CHUÏP :
Beänh lyù: 95 % laø beänh lyù coät soáng nhö chaán thöôùng – u – lao – vieâm – thaùoi hoùa –
thoaùt vò
5% laø beänh lyù oáng soáng nhö u trong tuûy – beänh lyù tuûy do maïch maùu ... khaûo
saùt baèng coäng höôûng töø , Xquang vaø Ctscanner khoâng coù gía trò.
Truôùc khi thaêm khaùm Xquang ta phaûi: Tieàn caên beänh – Beänh söû – caùc daáu hieäu chöùc
naêng
- 6. Khaùm thaàn kinh xem khieám khuyeát vaän ñoäng
khoâng – Coù roái loaïn caûm giaùc khoâng
Khaùm toång quaùt
---> Keát quaû laø beänh lyù coät soáng hay thaàn kinh.
1/ Ñau:
Vò trí Ñau cö truù Ñau theo vuøng chieáu
Coät soáng thaét löng Ñau thaét löng Ñau ñuøi – TK toïa
coät soáng ngöïc Ñau ngöïc Ñau TK lieân söôøn
coät soáng coå Ñau vuøng coå Ñau TK coå caùnh tay
Baûn leà chaåm coå Veïo coå Nhöùc ñaàu vuøng gaùy
2/ Roái loaïn ñoä vöõng coät soáng : Guø , veïo
Vaäy chæ ñònh chuïp phim phaûi
Thaêm khaùm ñeå ñònh vò vuøng caàn chuïp
Ñeå xaùc ñònh phöông tieän caàn khaûo saùt
Moãi moät vuøng caàn khaûo saùt phaûi coù yeâu caàu rieâng.
C/ ÑOÏC PHIM :
Yeâu caàu : Naém vöõng giaûi phaãu vaø hình thaùi bình thöôøng cuûa coät soáng
Caùc qui luaät cuûa Xquang qui öôùc nhö luaät haáp thu ( Khí – moâ meàm –
xöông – môõ vaø kim loaïi ) – Luaät choàng aûnh.
Ñoïc moät caùch heä thoáng töøng tö theá moät ( Thaúng , nghieâng vaø cheách ) Ñoïc
töøng ñoát moät.
Keàt luaän : Hình thaùi bình thöôøng cuûa coät soáng ( Nhöng chöa chaéc vì ñoâi khí caùc toån
thöông bò che laáp nhaát laø vuøng ngöïc )
Hình thaùi baát thöôøng : Thì ta moâ taû caùc caùc daáu hieäu Xquang
1/ Vò trí toån thöông : Thaân ñoát soáng ? Cuoáng ? Ñóa ñeäm ? Caáu truùc quanh
coät soáng ?
2/ Soá löôïng :
3/ Hình aûnh : Môø hay saùng
Caùc töø ngöõ maø chuùng ta moâ taû :
• Thaân ñoát soáng : Coù bình thöôøng hay khoâng ? Neáu coù beänh thì
Hình khuyeát xöông – Ñoâng ñaëc xöông
* Cung sau coù bình thöôøng hay khoâng ? Neáu coù beänh thì
Khoâng thaáy moät cuoáng ( Ñoát soáng choät ) , Khoâng thaáy 2 cuoáng
( Ñoát soáng muø )
Hai cuoáng caùch xa nhau , oáng soáng coù beà roäng bình thöôøng hay
heïp.
• Caùc ñóa ñeäm :Coù heïp ? hay ñoâng ñaëc caùc maët khôùp
Coù gai coät soáng hay khoâng ? Hieän töôïng ñóa troáng
Trööï« ra tröôùc hay ra sau ( So vôùi ñoaïn beân döôùi )
- 7. • Caùc loã lieân hôïp : Heïp hay roäng
• Moâ meàm quanh coät soáng coù bình thöôøng hay khoâng
Vuøng coå : Daøy khoaûng sau haàu
vuøng ngöïc : Hình thoi caän soáng
Vuøng thaét löng : Xoùa bôø cô psoap ?
• Ñoä vöõng cuûa coät soáng : Xem guø ? Veïo ?
• Ñoä voâi hoùa cuûa coät soáng : Xem taêng ñaäm ñoä hay giaûm ñaäm ñoä ?
Ñeå deã nhôù coù theå ñoïc nhö sau :ABCS
Alignment
Bones
Cartilage and jionts
Soft tissue
Keát luaän : Cho pheùp chuùng ta moâ taû toån thöông , chaån ñoaùn toån thuông nhöng khoâng
chaån ñoaùn ñöôïc caên nguyeân.Sau ñaây laø moät soá hình aûnh cuûa moät soá beänh lyù
Huyø eo :
