CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH

1. GAÕY KHUNG CHAÄU
VAØ OÅ COÁI

2. Veà giaûi phaãu
 Khung chaäu goàm coù 2 X.
chaäu, tieáp vôùi xöông cuøng ôû
phía sau vaø phía tröôùc tieáp ôû
khôùp mu.
 Moãi beân coù oå coái laø thaønh
phaàn cuûa khôùp haùng.
 KC coù lôùp cô daøy bao phuû; coù
chöùc naêng giöõ phuû taïng beân
trong vaø laø ñieåm töïa cuûa chi
döôùi.

3. Gaõy khung chaäu
 Thöôøng do cô cheá CT
maïnh, hay coù toån thöông
phoái hôïp nhö CT ngöïc,
buïng, tieát nieäu sinh duïc…
 Thöôøng maát nhieàu maùu,
deã gaây bieán chöùng soác-
töû vong.

4. Phaân loaïi caùc gaõy khung chaäu
 1/-Gaõy moät phaàn khung chaäu: nhö gaõy moät phaàn
caùnh chaäu, gaõy moät caønh xöông mu-khoâng laøm
maát vöõng KC.
 2/-Gaõy KC thöïc söï: laøm maát vöõng KC.
 Do 3 cô cheá chaán thöông:
 - Löïc eùp tröôùc sau.
 - Löïc eùp beân.
 - Löïc xeù doïc.

5. Trieäu chöùng laâm saøng
 Söng to vaø baàm tím vuøng chaäu.
 Baàm maùu vuøng taàng sinh moân.
 Coù theå bieán daïng chaân xoay trong, xoay ngoaøi
hoaëc ngaén chi.
 Eùp vaø böûa hai maøo chaäu gaây ñau.

6. Xquang chaån ñoaùn gaõy khung chaäu
 Coù ba tö theá:
 - tö theá thaúng.
 - tö theá inlet.
 - tö theá outlet.
TÖ THEÁ THAÚNG

8. Bieán chöùng caùc gaõy khung chaäu
Coù hai loaïi bieán chöùng:
1/ Bieán chöùng sôùm:
- Soác chaán thöông : do maát maùu vaø ñau.
- Vỡ baøng quang.
- Ñöùt nieäu ñaïo sau.
- Toån thöông maïch maùu lôùn vuøng chaäu.
- Thuûng tröïc traøng.
- Gaõy hôû khung chaäu.

9. Bieán chöùng
2/ Bieán chöùng muoän: do can leäch
- heïp tieåu khung( kieåu gaõy kheùp q.saùch) gaây sinh
ñeû khoù.
- Heïp vuøng coå baøng quang, do can leäch xöông mu,
gaây khoù khi PT nieäu ñaïo.
- Chaân ngaén, ñi khoù, bieán daïng coät soáng.

10. Ñieàu trò gaõy khung chaäu
 Caàn öu tieân ñieàu trò caùc bieán chöùng vaø caùc toån
thöông ñi keøm.
 Gaõy khung chaäu coù theå ñieàu trò baûo toàn hay
phaãu thuaät.

11. Ñieàu trò baûo toàn
 Naèm nghæ taïi giöôøng, töø 2-4 tuaàn, cho caùc gaõy ít
di leäch vaø töông ñoái vöõng.
 Naèm treo voõng ñeå söûa di leäch toaùc khôùp mu.
 Keùo taï lieân tuïc qua ñinh xuyeân hai loài caàu
xöông ñuøi ñeå söûa caùc di leäch leân treân

12. Coá ñònh ngoaøi khung chaäu
 Taùc duïng cuûa CÑN:
 - Giaûm ñau.
 - Giaûm chaûy maùu.
 - Söûa caùc bieán daïng xoay
trong hay xoay ngoaøi.

13. 13

14. Keát hôïp xöông beân trong caùc gaõy
khung chaäu
 Chæ ñònh khi gaõy KC coù di leäch maø khoâng theå
naén chænh baèng coá ñònh ngoaøi.
 Thöôøng aùp duïng khi coù traät khôùp cuøng chaäu,
toaùc khôùp mu hay gaõy caùnh chaäu phöùc taïp.

15. Neïp oác khung chaäu

16. GAÕY OÅ COÁI
 Laø gaõy xöông phaïm khôùp, coù theå laøm caáp keânh
maët khôùp, daãn ñeán hö khôùp vaø cöùng khôùp neáu
khoâng ñöôïc ñieàu trò.
 Do cô cheá chaán thöông naëng, coù theå do cô cheá
tröïc tieáp nhö xe caùn qua hay giaùn tieáp do choûm
xöông ñuøi thuùc maïnh vaøo.

17. Laâm saøng cuûa gaõy oå coái
 Söng vaø baàm maùu vuøng khôùp haùng.
 Eùp böûa hai caùnh chaäu coù theå ñau.
 Cöû ñoäng khôùp haùng gaây ñau.
 Coù theå bieán daïng chaân xoay trong hay xoay
ngoaøi hoaëc ngaén chi.
 Coù theå bieán daïng chaân kieåu traät khôùp haùng

18. Chaån ñoaùn baèng hình aûnh hoïc
 Caùc tö theá X-quang ñeå
khaûo saùt oå coái:
 - Tö theá thaúng .
 - Tö theá cheùo chaäu.
 - Tö theá cheùo bòt.
 - CT scan vaø CT
multislice ña lôùp caét.

19. Tö theá
xoay
trong
45
hay tö
theá
cheùo
bòt

20. Tö
theá
xoay
ngoaøi
45
hay tö
theá
caùnh
chaäu

21. Ba tö theá X-quang oå coái

22. CT scan

23. Ñieàu trò gaõy oå coái
 Ñieàu trò baûo toàn:
- Gaõy coù di leäch ñöôïc, gaây meâ naén chænhvaø xuyeân
ñinh keùo taï lieân tuïc vaø sau 2-3 ngaøy X-quang
kieåm tra ñaït yeâu caàu.
- Gaõy oå coái ít di leäch.
 Phaãu thuaät:
- Taát caû caùc tröôøng hôïp gaõy oå coái coù maát töông
hợp giöõa choûm vaø oå coái.

24. Ñieàu trò
 Tröôøng hôïp gaõy oå coái vaø traät khôùp haùng:
 - Traät khôùp haùng ra sau thöôøng keát hôïp vôùi taát
caû caùc loaïi gaõy oå coái coù phoái hôïp vôû bôø sau: caàn
naén söûa traät khôùp tröôùc sau ñoù neáu tình traïng
khôùp khoâng vöõng seõ PT keát hôïp xöông bôø sau.
 - Traät khôùp haùng trung taâm caàn gaây meâ naén
chænh vaø keùo lieân tuïc tröôùc.

25. Traät khôùp haùng trung taâm

26. Traät khôùp haùng ra sau

27. Traät khôùp haùng trung taâm

28. Keát hôïp xöông oå coái