Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC). Está pendente de aprobación.
O espazo protexido abrangue a case totalidade do curso do río Arnoia desde Calvelo (Baños de Molgas) ata a desembocadura no Miño, un curtos tramos nos afluentes Tioira, Meván e Gato, as Brañas de Calvelo, os montes de Requeixo e Casnaloba, o val entre Allariz e Freixo, os cavorcos de Escudeiro e o val do río e afluentes na Arnoia.
O espazo inclúe a serra de Monte Maior e as cabeceiras de varios pequenos ríos afluentes do Landro ou que van directamente ao Cantábrico, en terreos de Viveiro e Xove (Lugo)
Os ecosistemas máis interesantes son as turbeiras que acollen unha rica flora e fauna específicas,.
LiIC Río Landro e Souto da Retorta de Chavínmonadela
Inclúe os tramos medio e baixo do curso do río Landro, desde Ourol ata Viveiro e o seu afluente Bravos, en territorio dos concellos de Ourol e Viveiro (Lugo)
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC). Está pendente de aprobación.
O espazo protexido abrangue a case totalidade do curso do río Arnoia desde Calvelo (Baños de Molgas) ata a desembocadura no Miño, un curtos tramos nos afluentes Tioira, Meván e Gato, as Brañas de Calvelo, os montes de Requeixo e Casnaloba, o val entre Allariz e Freixo, os cavorcos de Escudeiro e o val do río e afluentes na Arnoia.
O espazo inclúe a serra de Monte Maior e as cabeceiras de varios pequenos ríos afluentes do Landro ou que van directamente ao Cantábrico, en terreos de Viveiro e Xove (Lugo)
Os ecosistemas máis interesantes son as turbeiras que acollen unha rica flora e fauna específicas,.
LiIC Río Landro e Souto da Retorta de Chavínmonadela
Inclúe os tramos medio e baixo do curso do río Landro, desde Ourol ata Viveiro e o seu afluente Bravos, en territorio dos concellos de Ourol e Viveiro (Lugo)
Inclúe os concellos de Allariz, A Bola, Rairiz de Veiga e Vilar de Santos. O territorio está artellado arredor dos vales do Arnoia e Limia e os macizos montañosos que os separan. É unha área que acolle importantes valores naturais e culturais.
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC). Está pendente de aprobación. Un espazo de montaña situado en plena dorsal Galega, a cabalo entre as provincias de Ourense e Pontevedra. A maior parte do espazo está incluído na serra do Suído, especialmenta na vertente pontevedresa, e unha pequena parte no comezo da serra do Faro de Avión. É unha zona dun grande interese natural e etnográfico. CONCELLOS: A Lama, Fornelos de Montes e Covelo (Pontevedra) e Avión (Ourense).
CONCELLOS: Touro, Boqueixón, Vedra, Teo, Padrón, Ames, Brión, Rois, Dodro e Rianxo (A Coruña). Vila de Cruces, Silleda, A Estrada, Pontecesures, Valga e Catoira (Pontevedra).
Abrangue o curso do Ulla desde a Ponte de Remesquide (entre as parroquias de Ribeira-Touro, e Obra-Vila de Cruces) ata a desembocadura, na punta das Tres Cruces (Entre Rianxo e Catoira), e parte do curso de varios afluentes: Deza (co Toxa), Liñares, Vea, Pereiro, Santa Lucía e Sar.
É unha zona de gran interese xeolóxico e biolóxico.
Os ecosistemas máis relevantes son o esteiro e marismas da desembocadura e os bosques de ribeira.
Inclúe a ría de Ribadeo, o curso do Río Eo desde Santalla, na Ribeira de Piquín, ata a desembocadura e os seus afluentes Rodil, Turia e Trabada, así como un pequeno tramo do Ramalledo.
É unha área con importantes valores ecolóxicos onde podemos atopar varias zonas diferenciadas cos seus ecosistemas específicos: a costa rochosa de mar aberto fora da ría de Ribadeo, a ría, o esteiro e o río.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
Concellos: Arnoia, Avión, Beade, Carballeda de Avia, Castrelo de Miño, Cenlle, Cortegada, Leiro, Melón e Ribadavia.
O territorio da comarca sitúase ao abrigo das últimas serras da Dorsal Galega (O Suído e o Faro de Avión) e ocupa unha parte do val do Miño, o val do Avia e o curso baixo de Arnoia. As variacións de altitude e no releve determinan a existencia de áreas diferenciadas: os vales dos ríos e zonas próximas e as áreas de montaña, que chegan ata alturas superiores aos 1.000 m. Os principais valores naturais sitúanse nos cumes das serras e nos ríos, onde se conserva unha rica flora e fauna.
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
Comprende os concellos de Allariz, Baños de Molgas, Maceda, Paderne de Allariz, Xunqueira de Ambía e Xunqueira de Espadañedo. Desde o punto de vista natural ten varias zonas claramente diferenciadas: as depresións de Maceda e unha pequena parte da Limia, o val do Arnoia e as serras que a limitan polo leste (Meda, San Mamede), onde se atopan as maiores alturas, en terreos dos concellos de Xunqueira de Espadañedo e Maceda. É unha comarca dunha gran riqueza natural, en especial na contorna dos ríos e serras; histórica, artística e etnográfica.
CONCELLOS: Cabana de Bergantiños, Ponteceso, Coristanco e Carballo.
O espazo protexido Inclúe o curso do río Anllóns desde Carballo ata a desembocadura en Ponteceso e os seus afluentes Balsa e Rosende. O esteiro forma parte do LIC “Costa da Morte”.
Os ecosistemas presentes neste espazo son o río, os bosques de ribeira e o esteiro.
Hai unha proposta de ampliación pendente de aprobar que inclúe parte do río Rosende e o seu afluente Grande, e a Braña Rubia coa Lagoa de Alcaián.
Está situado ao nordeste da provincia de Ourense, na comarca de Valdeorras, no linde con León (comarca do Bierzo. O espazo articúlase arredor da serra de Enciña da Lastra (vertente suroeste) e do Val do Sil e varios afluentes en terreos de Rubiá (Ourense).
Conta con varias figuras de protección:
-PARQUE NATURAL. Decreto 157/2002, do 4 de abril (DOG 03-05-02).
-ZEPA Zona de especial protección para as aves (1.787 ha)
-LIC, Lugar de importancia comunitaria, 1787 ha (21 de setembro de 2006). Hai unha proposta de ampliación pendente de aprobar.
-ZEC, Zona especial de conservación, 1.742 ha (31 de marzo de 2014)
-A área correspóndese parcialmente coa IBA 010 Montes Aquilanos, compartida polas comunidades autónomas de Galiza e Castela e León, incluida no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-O Instituto Xeolóxico e Mineiro de España inclue parte da área no Punto de Interese Xeolóxico "Minas de Pintura" (PIG OR-3), que, ademais dun depósito presilúrico de limonita situado en Pardollán, de elevado interese estratigráfico, inclúe o Estreito de Covas e o macizo calcario de Penarrubia.
-Linda co LIC “Sierra de la Encina de La Lastra” do Bierzo (León), cunha superficie de 289,44 ha.
O espazo protexido inclúe A Serra do Careón, as Gándaras de Melide, un pequeno tramo do río Ulla e os cursos dos seus afluentes Furelos e Seco. É unha área dun grande interese xeolóxico, pola presenza de rochas pouco comúns e formacións xeolóxicas de interes e dunha excepcional relevancia botánica, por acoller especies vexetais únicas.
CONCELLOS: Melide, Santiso, Toques (A Coruña), Friol e Palas de Rei (Lugo)
Dumbría, un concello maiormente de interior que estende o seu territorio polas alturas que separan os ríos Xallas e Castro e polos montes de Buxantes, ten un pequeno tramo de costa na contorna do Ézaro, na desembocadura do río Xallas. Non son máis que 2 km, pero acolle uns fermosos areais e un lugar espectacular, dos máis coñecidos de Galiza, a fervenza, de máis de 40 m de altura, pola que o río Xallas cae ao mar.
Reserva da Biosfera "Os Ancares Lucenses..."monadela
Está situada en plenas serras orientais galegas, ao leste da provincia de Lugo, no linde con León e Asturias. É un territorio eminentemente de montaña onde se atopan serras que acadan case os dous mil metros altura. O río Navia atavesa o espazo de sur a norte e recibe numerosos afluentes que baixan das serras.
Conserva importantes valores xeolóxicos (vales glaciares, canóns, fervenzas), paisaxísticos, e ecolóxicos (diversidade de ecosistemas entre os que destacan as grandes fragas).
Inclúe os concellos de Allariz, A Bola, Rairiz de Veiga e Vilar de Santos. O territorio está artellado arredor dos vales do Arnoia e Limia e os macizos montañosos que os separan. É unha área que acolle importantes valores naturais e culturais.
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC). Está pendente de aprobación. Un espazo de montaña situado en plena dorsal Galega, a cabalo entre as provincias de Ourense e Pontevedra. A maior parte do espazo está incluído na serra do Suído, especialmenta na vertente pontevedresa, e unha pequena parte no comezo da serra do Faro de Avión. É unha zona dun grande interese natural e etnográfico. CONCELLOS: A Lama, Fornelos de Montes e Covelo (Pontevedra) e Avión (Ourense).
CONCELLOS: Touro, Boqueixón, Vedra, Teo, Padrón, Ames, Brión, Rois, Dodro e Rianxo (A Coruña). Vila de Cruces, Silleda, A Estrada, Pontecesures, Valga e Catoira (Pontevedra).
Abrangue o curso do Ulla desde a Ponte de Remesquide (entre as parroquias de Ribeira-Touro, e Obra-Vila de Cruces) ata a desembocadura, na punta das Tres Cruces (Entre Rianxo e Catoira), e parte do curso de varios afluentes: Deza (co Toxa), Liñares, Vea, Pereiro, Santa Lucía e Sar.
É unha zona de gran interese xeolóxico e biolóxico.
Os ecosistemas máis relevantes son o esteiro e marismas da desembocadura e os bosques de ribeira.
Inclúe a ría de Ribadeo, o curso do Río Eo desde Santalla, na Ribeira de Piquín, ata a desembocadura e os seus afluentes Rodil, Turia e Trabada, así como un pequeno tramo do Ramalledo.
É unha área con importantes valores ecolóxicos onde podemos atopar varias zonas diferenciadas cos seus ecosistemas específicos: a costa rochosa de mar aberto fora da ría de Ribadeo, a ría, o esteiro e o río.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
Concellos: Arnoia, Avión, Beade, Carballeda de Avia, Castrelo de Miño, Cenlle, Cortegada, Leiro, Melón e Ribadavia.
O territorio da comarca sitúase ao abrigo das últimas serras da Dorsal Galega (O Suído e o Faro de Avión) e ocupa unha parte do val do Miño, o val do Avia e o curso baixo de Arnoia. As variacións de altitude e no releve determinan a existencia de áreas diferenciadas: os vales dos ríos e zonas próximas e as áreas de montaña, que chegan ata alturas superiores aos 1.000 m. Os principais valores naturais sitúanse nos cumes das serras e nos ríos, onde se conserva unha rica flora e fauna.
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
Comprende os concellos de Allariz, Baños de Molgas, Maceda, Paderne de Allariz, Xunqueira de Ambía e Xunqueira de Espadañedo. Desde o punto de vista natural ten varias zonas claramente diferenciadas: as depresións de Maceda e unha pequena parte da Limia, o val do Arnoia e as serras que a limitan polo leste (Meda, San Mamede), onde se atopan as maiores alturas, en terreos dos concellos de Xunqueira de Espadañedo e Maceda. É unha comarca dunha gran riqueza natural, en especial na contorna dos ríos e serras; histórica, artística e etnográfica.
CONCELLOS: Cabana de Bergantiños, Ponteceso, Coristanco e Carballo.
O espazo protexido Inclúe o curso do río Anllóns desde Carballo ata a desembocadura en Ponteceso e os seus afluentes Balsa e Rosende. O esteiro forma parte do LIC “Costa da Morte”.
Os ecosistemas presentes neste espazo son o río, os bosques de ribeira e o esteiro.
Hai unha proposta de ampliación pendente de aprobar que inclúe parte do río Rosende e o seu afluente Grande, e a Braña Rubia coa Lagoa de Alcaián.
Está situado ao nordeste da provincia de Ourense, na comarca de Valdeorras, no linde con León (comarca do Bierzo. O espazo articúlase arredor da serra de Enciña da Lastra (vertente suroeste) e do Val do Sil e varios afluentes en terreos de Rubiá (Ourense).
Conta con varias figuras de protección:
-PARQUE NATURAL. Decreto 157/2002, do 4 de abril (DOG 03-05-02).
-ZEPA Zona de especial protección para as aves (1.787 ha)
-LIC, Lugar de importancia comunitaria, 1787 ha (21 de setembro de 2006). Hai unha proposta de ampliación pendente de aprobar.
-ZEC, Zona especial de conservación, 1.742 ha (31 de marzo de 2014)
-A área correspóndese parcialmente coa IBA 010 Montes Aquilanos, compartida polas comunidades autónomas de Galiza e Castela e León, incluida no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-O Instituto Xeolóxico e Mineiro de España inclue parte da área no Punto de Interese Xeolóxico "Minas de Pintura" (PIG OR-3), que, ademais dun depósito presilúrico de limonita situado en Pardollán, de elevado interese estratigráfico, inclúe o Estreito de Covas e o macizo calcario de Penarrubia.
-Linda co LIC “Sierra de la Encina de La Lastra” do Bierzo (León), cunha superficie de 289,44 ha.
O espazo protexido inclúe A Serra do Careón, as Gándaras de Melide, un pequeno tramo do río Ulla e os cursos dos seus afluentes Furelos e Seco. É unha área dun grande interese xeolóxico, pola presenza de rochas pouco comúns e formacións xeolóxicas de interes e dunha excepcional relevancia botánica, por acoller especies vexetais únicas.
CONCELLOS: Melide, Santiso, Toques (A Coruña), Friol e Palas de Rei (Lugo)
Dumbría, un concello maiormente de interior que estende o seu territorio polas alturas que separan os ríos Xallas e Castro e polos montes de Buxantes, ten un pequeno tramo de costa na contorna do Ézaro, na desembocadura do río Xallas. Non son máis que 2 km, pero acolle uns fermosos areais e un lugar espectacular, dos máis coñecidos de Galiza, a fervenza, de máis de 40 m de altura, pola que o río Xallas cae ao mar.
Reserva da Biosfera "Os Ancares Lucenses..."monadela
Está situada en plenas serras orientais galegas, ao leste da provincia de Lugo, no linde con León e Asturias. É un territorio eminentemente de montaña onde se atopan serras que acadan case os dous mil metros altura. O río Navia atavesa o espazo de sur a norte e recibe numerosos afluentes que baixan das serras.
Conserva importantes valores xeolóxicos (vales glaciares, canóns, fervenzas), paisaxísticos, e ecolóxicos (diversidade de ecosistemas entre os que destacan as grandes fragas).
O espazo inclúe os bosques de Cruzul e Agüeira e parte do curso do río Navia e os seus afluentes Valdeparada, Boullón e Narón, nos concellos de Becerreá e As Nogais.
Inclúe o curso medio e baixo do río Masma, os seus afluentes Valiñadares, Fraga Vella ou Figueiras e Batán, a ría de Foz, e a costa ata a desembocadura do rego da Laguela, nos concellos de Foz, Barreiros, Lourenzá e Mondoñedo.
No espazo atópanse varios ecosistemas ben definidos: cantís, areais, marismas, río e bosques de ribeira.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC). Está pendente de aprobación. O espazo inclúe o curso do río Castro desde a estrada de Berdoias a Muxía ata preto da súa desembocadura, onde conecta co LIC Costa da Morte. CONCELLOS: Vimianzo, Muxía, Dumbría e Cee.
Reserva da Biosfera río Eo, Os Oscos e Terras de Burónmonadela
O espazo articúlase arredor do rio Eo (desde o seu nacemento ata a desembocadura) e de parte das cuncas do Navia, Porcia e Miño e pequenos ríos costeiros cantábricos, compartido entre Galiza e Asrurias.
Destaca polo seu valor mediambiental e paisaxístico con áreas costeiras, de media e alta montaña e vales fluviais.
CONCELLOS: Boiro, A Pobra do Caramiñal, Rianxo e Ribeira.
A comarca do Barbanza ou Arousa Norte atópase no suroeste da provincia da Coruña, ocupando a parte sur na península do mesmo nome. O territorio está ocupado na súa maior parte pola serra do Barbanza e a costa da banda norte da ría de Arousa e un tramo de mar aberto ata pasado o cabo Corrubedo. O último tramo do esteiro do Ulla ocupa parte das costas de Rianxo, e numerosos cursos fluviais de pequeno percorrido baixan da serra directamente ao mar.
As principais actividades son os servizos (destaca o turismo), a pesca, a industria (sobre todo relacionada coa pesca) e a construción. Ten un rico patrimonio natural centrado especialmente na costa exterior e no esteiro do Ulla.
Abrangue o curso do río Miño desde o Caneiro de Santalla, aguas abaixo da cidade de Lugo, ata a localidade de Leboriz, e o río Neira, desde a súa confluencia co Miño ata a Ponte de Neira.
CONCELLOS: Guntín, Lugo, O Corgo, O Páramo.
A ría de Camariñas está situada no centro da costa da morte, nos concellos de Camariñas, Vimianzo e Muxía. Ábrese entre o Cabo Vilán, ao norte, e a Punta da Barca, ao sur. O principal río é o Grande que desemboca na Ponte do Porto e serve de linde entre as comarcas Terra de Soneira e Fisterra. No seu interior ábrese o seo da Basa, na desembocadura do rego de Trasteiro. Acolle un importante patrimonio natural e cultural. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
CONCELLOS: Lousame, Noia, Outes e Porto do Son.
A comarca de Noia está situada no suroeste da provincia de A Coruña, con fronte ao centro e sur da ría de Muros e Noia, nas Rías Baixas Galegas. É unha comarca de paisaxes asociados ao mar e ás serras, onde as estreitas chairas costeiras están rodeadas en toda a súa contorna por aliñacións de cumes que van do Tremuzo, ao norte, ata o Barbanza, ao sur. O río Tambre é a principal arteria da comarca e forma o maior esteiro que ocupa o fondo da ría.
As áreas de maior interese natural atópanse ao longo de toda a costa onde hai numerosas praias e cantís de grande valor ecolóxico, e no esteiro do Tambre.
Un percorrido polos principais humidais e lagoas da Terra Cha, dentro da Reserva da Biosfera "Terras do Miño"
Complexo húmido da Terra Cha: un conxunto de ecosistemas de grande valor ecolóxico. Podemos atopar humidais en Cospeito (lagoa de Cospeito, Abelleiras, Seixas, Carballosa, Ramiro e As Lamas), Castro de Rei (Veiga de Pumar, Caque ou Bardancos e Castro), Begonte (Riocaldo e Pedroso, O Ollo, Denune e Fontefría), Vilalba (Codesido, Fabás e Reboredo), Guitiriz (Brañas do Barreiro e Poza Grande) e Rábade (O Rei).
2. É o río máis longo (87 km) e coa cunca máis ampla da provincia de
Ourense.
3. Concellos de Vilar de Barrio, Maceda, Baños de
Molgas, Xunqueira de Ambía, Allariz, A Bola, A
Merca, Cartelle, Celanova, Verea, Ramirás,
Gomesende e A Arnoia.
CUNCA
Superficie da cunca:
923 km2
23. XEOLOXÍA
Desde o seu nacemento ata xuntarse co Miño salva un desnivel de
1550 m e encáixase en numerosos tramos. As rochas dominantes
son os granitos.
Antes de chegar ao
concello da Arnoia forma
un canón de 7 km de
lonxitude onde salva un
desnivel de 300 metros,
entre penedías e fragas.
24. Fervenza da Peneda. O río salva unha altura de 7-8 m nun penedo granítico para caer
nunha inmensa poza. Toda a zona atópase moi afectada pola existencia de varias
instalacións de centrais eléctricas no cauce e nas marxes do río.
26. A vexetación da zona é a típica das ribeiras. Ao ser un río de
percorrido longo atopamos áreas con características moi variadas. Ao
longo do curso do río atopamos bosques de ribeira con salgueiros,
amieiras, freixos, avelairas, loureiros, sanguiños, estripos, carballos,
cerquiños... e unha gran variedade de fentos, brións e outras plantas
de zonas húmidas (xuncos, espadainas, lirios amarelos, espigas de
auga, oucas, lentellas de auga, pe de boi...) Nas zonas máis encaixadas
mantéñense áreas de bosque autóctono.
Xuncos Salgueiros e espadanas
32. FAUNA
No río podemos atopar peixes (troitas), reptis (cobra sapeira,
cobra de colar...), anfibios (ras, limpafontes, salamántiga
galega...), insectos (gaiteiros, libeliñas, zapateiros, mosquitos,
frigáneas, barqueiros...), arañas, caracois de auga... Nas beiras
viven aves de ribeira (merlo rieiro, picapeixes, lavandeira) e de
bosque (ferreiriños, papuxas...), lesmas, sapos, insectos...
Eiruga de esfinxe
dos salgueiros
(Smerintus
ocellata).
33. Merlo rieiro (Cynclus cynclus). Rá (Rana perezi) e lentellas de auga
nunha zona remansada.
Patinadores ou zapateiros
(Gerris lacustris)
Parella de gaiteiros
(Pyrrhosoma ninphula).
35. O LIC Río Arnoia (pendiente de aprobación): abrangue a case totalidade do curso do río
Arnoia desde Calvelo (Baños de Molgas) ata a desembocadura no Miño, uns curtos
tramos nos afluentes Tioira, Meván e Gato, as Brañas de Calvelo, os montes de Requeixo
e Casnaloba, o val entre Allariz e Freixo, os cavorcos de Escudeiro e o val do río e
afluentes na Arnoia.
37. O Arnoia foi intensamente aproveitado para mover todo tipo de
mecanismos tradicionais e máis tarde para xerar enerxía
eléctrica en minicentrais.
Presa de Rubillós.
Muíño en Ponte Fechas
38. En Baños de Molgas, á beira do Arnoia abroian dous mananciais de augas termais a
Burga e a Fonte quente. Son augas untuosas ao tacto, bicarbonatadas-sódicas, con
calcio e silicatos cunha temperatura de entre 28ºC e 49,5ºC. Estas termas foron usadas
polos romanos e por aquí pasaba a Vía Nova que comunicaba Braga con Astorga.
39. Muíño do Burato, hoxe convertido en museo activo. Unha mostra da recuperación de
construcións e actividades tradicionais ligadas ao río Arnoia que fixo o concello de
Allariz.
40. Museo do Coiro, en Allariz. Este museo está integrado nunha rede de instalacións
relacionados co aproveitamento do río Arnoia recuperadas como elementos culturais.
41. Ecoespazo do Rexo en Requeixo de Valverde (Allariz).
Acolle unha intervención pictórica e escultórica do
artista Agustín Ibarrola, sobre un espazo natural
recentemente acondicionado. É un lugar de ocio que
integra no mesmo contorno unha intervención
artística, unha minihidraúlica, unha explotación piloto
de ovino de leite e unha queixaría.
42. O Arnoia na área recreativa de Baños de Molgas.
43. DATOS HISTÓRICOS
As beiras do Arnoia foron poboadas desde tempos moi antigos.
Por Baños de Molgas pasaba unha vía romana.
Ao longo do curso consérvase un rico patrimonio artístico e
etnográfico: pontes, muíños, curtidurías, igrexas...
Baños de Molgas
44. Ponte romana do Freixo (entre Celanova e Cartelle). Declarada monumento histórico-
artístico. Por ela pasaba un dos ramais secundarios da Vía romana XVIII do Itinerario
Antonino.
47. TRADICIÓNS-LENDAS
Lenda da troita raíña: no pozo "Isabel" en Grixó, no río Arnoia
hai unha troita raíña.
As troitas e os salmóns eran considerados en Galicia animais máxicos, peixes
de sabedoría e sagros, pois vivian nas augas limpas, coñecían os ciclos e
percorridos dos ríos, remontando fervenzas, salvando remuiños e correntes.
48. PROBLEMAS
Contaminación por resíduos urbáns, industriais e agrícolas.
Alteración do curso e dos ecosistemas por centrais eléctricas.
Presenza de especies exóticas.
Escalas para os
peicxes nunha
central eléctrica.