Het doet iets met mensen wanneer ze zich (mede)-eigenaar voelen. Eigenaarschap of eigenaarsmentaliteit ontlokt gedragskenmerken die in een organisatiecontext heel nuttig kunnen zijn. Het maakt mensen betrokken bij de gang van zaken en creëert een groter verantwoordelijkheidsgevoel.
Om dit gevoel tot ontwikkeling te brengen, hoeven medewerkers niet noodzakelijk eigenaar te zijn in een juridisch-formele betekenis. Men kan zich ook eigenaar voelen van een functie, rol, project, organisatorisch proces of van de organisatie als geheel.
Dit psychologisch eigenaarschap zit geworteld in ons verlangen om de wereld naar onze hand te zetten en om een plaats voor onszelf op te eisen. Mensen willen fier zijn op wat ze doen en ergens toe behoren. Ondernemingen die daarop weten in te spelen, zullen de banden met medewerkers versterken, zowel onderling als met de organisatie als geheel. Dat veronderstelt evenwel een aangepaste leiderschaps- en managementstijl alsook een organisatorische aanpak die mensen in staat stelt om het eigenaarschap volwaardig te beleven.
Luận văn Tính bất khả quy Của đa thức với hệ số nguyên.docx,các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu và luận văn ,bài mẫu điểm cao tại teamluanvan.com
Hoe psychologisch eigenaarschap stimuleren bij werknemers?
Verandering in (familiale) ondernemingen.
artikel in 'HR Square 163 oktober 2016' dossier 'psychologisch eigenaarschap p. 35-41'
Met ons familiebedrijf Robaco werkten we mee aan een onderzoek van Odisee Campus Brussel over veranderingsprocessen. Zij gebruikten het concept psychologisch eigenaarschap om na te gaan hoe veranderingen op een succesvolle manier aangepakt kunnen worden.
Nav. dit onderzoek verscheen een artikel over onze case in vakblad HR Square waarbij we onze visie gaven op onze generatiewissel, strategische ommezwaai & culturele verandering.
Werken aan engagement | Target Point, guide to changeAngela van de Loo
Rationele en emotionele betrokkenheid, key to success. In winnende organisaties zijn > 60% van de medewerkers verdeeld over de hele organisatie engaged, betrokken en bevlogen. Als manager heb je impact. Wat kun je doen om het engagement te verhogen?
Werken aan engagement | Target Point, guide to changeangela van de Loo
In succesvolle organisaties is meer dan 60% van alle mensen in de organisatie engaged. Rationele en emotionele betrokkenheid ofwel betrokken en bevlogen. Hoe hier te komen?
Onwetendheid over interactie leidt vaak tot verwijdering, individualisme,
ontevredenheid en eilandcultuur binnen organisaties.
Includerende interactie is het op bepaalde momenten in gesprek
gaan vanuit een bewuste intentie en op gerichte wijze. Deze wisselwerking
vermindert ruis, leidt tot completere informatie en meer
duidelijkheid, en brengt verbinding en betrokkenheid. Medewerkers
gaan ervaren dat ze gehoord en serieus genomen worden.
Vertrouwen, effectiviteit en samenwerking nemen toe, hetgeen
bijdraagt aan meer balans en welzijn.
Luận văn Tính bất khả quy Của đa thức với hệ số nguyên.docx,các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu và luận văn ,bài mẫu điểm cao tại teamluanvan.com
Hoe psychologisch eigenaarschap stimuleren bij werknemers?
Verandering in (familiale) ondernemingen.
artikel in 'HR Square 163 oktober 2016' dossier 'psychologisch eigenaarschap p. 35-41'
Met ons familiebedrijf Robaco werkten we mee aan een onderzoek van Odisee Campus Brussel over veranderingsprocessen. Zij gebruikten het concept psychologisch eigenaarschap om na te gaan hoe veranderingen op een succesvolle manier aangepakt kunnen worden.
Nav. dit onderzoek verscheen een artikel over onze case in vakblad HR Square waarbij we onze visie gaven op onze generatiewissel, strategische ommezwaai & culturele verandering.
Werken aan engagement | Target Point, guide to changeAngela van de Loo
Rationele en emotionele betrokkenheid, key to success. In winnende organisaties zijn > 60% van de medewerkers verdeeld over de hele organisatie engaged, betrokken en bevlogen. Als manager heb je impact. Wat kun je doen om het engagement te verhogen?
Werken aan engagement | Target Point, guide to changeangela van de Loo
In succesvolle organisaties is meer dan 60% van alle mensen in de organisatie engaged. Rationele en emotionele betrokkenheid ofwel betrokken en bevlogen. Hoe hier te komen?
Onwetendheid over interactie leidt vaak tot verwijdering, individualisme,
ontevredenheid en eilandcultuur binnen organisaties.
Includerende interactie is het op bepaalde momenten in gesprek
gaan vanuit een bewuste intentie en op gerichte wijze. Deze wisselwerking
vermindert ruis, leidt tot completere informatie en meer
duidelijkheid, en brengt verbinding en betrokkenheid. Medewerkers
gaan ervaren dat ze gehoord en serieus genomen worden.
Vertrouwen, effectiviteit en samenwerking nemen toe, hetgeen
bijdraagt aan meer balans en welzijn.
HR Business Partner, de nieuwe rol van de HR Professional. Aandacht voor Consultancy en Verander Management, een cruciaal thema binnen veel organisaties. Aanbod komen o.m. Schein, Knoster, De Caluwé, Ulrich c.s.
Cocreatie is samen oplossingen creëren richting
een gedeeld belang. Het is een proces van respectvolle
interactie tussen mensen die streven naar
een gewenste toestand. De kracht van het ‘samen’
dingen uitdenken en creëren. Koen Steuperaert
van Kwadraet laat je ervaren hoe cocreatie werkt
en laat je zien hoe je dit toepast in eigen werkcontext
(dienst, cluster, vrijwilligersploeg …).
Werken we om te leven of leven we om te werken? Het antwoord is: allebei, en het belang van het tweede neemt toe. Zelfs in tijden van crisis, zoals de coronapandemie in 2020. Voor een toenemend aantal werknemers én werkgevers is werk een dagelijkse bron van zingeving. Zoals onder de vorm van zelfontplooiing, zelftranscendentie of sociale verbondenheid.
Door meer aansluiting te vinden met de mens als zinzoeker, kunnen bedrijven een bron van betekenis zijn voor werknemers. Het geeft hen niet alleen voldoening, het helpt ook de teamwerking verbeteren, zo blijkt uit onderzoek. Zinvol werk biedt meerwaarde voor werknemer en werkgever. In deze inspiratienota belichten we wat werk zinvol maakt. We stellen vier bouwstenen van zinvol werk voor die de verbinding maken tussen het ‘doen’ en ‘zijn’ van werk.
Daarnaast hebben we ook aandacht voor de psychologische onderbouw van zingevend werk. Zinvol werk vereist immers dat men open het gesprek kan aangaan over de eigen werkbeleving en de teamwerking. Dat lukt alleen maar mits de aanwezigheid van psychologische veiligheid of de afwezigheid van angst om jezelf te zijn.
CC.Coach is als coachingsorganisatie gespecialiseerd in leiderschapsontwikkeling en het verhogen van het zelfsturend vermogen, verbeteren van communicatie en integriteit.
Hierbij nemen we het individu als vertrekpunt en richten ons op groter en diepgaander bewustzijn van wat nodig is om de gewenste verandering te realiseren.
Training alleen is niet voldoende om gewenste organisatieverandering duurzaam gestalte te geven. Follow up door middel van coaching borgt dat individuen, teams en dus de organisatie van binnenuit de gewenste beweging maakt.
Indien nodig kan coaching van leidinggevenden en management opgevolgd worden door team- en organisatie training. Wij geloven echter niet in training alleen: training wordt altijd opgevolgd met implementatie coaching. Zo borgen we dat de gewenste verandering ook werkelijkheid wordt.
Deze presentatie geeft een indruk over waarom wij doen wat we doen!
Mensgericht digitaliseren. Hoe teams meekrijgen in digitale verandering?ETION
Digitale transformatie brengt fundamentele veranderingen teweeg in organisaties. Zoals in de manier van (samen)werken. Vaak botst men daarbij op menselijke obstakels zoals veranderstress of weerstand. De helft van onze bedrijven worstelt daarmee, zo blijkt uit onderzoek van ETION, Arteveldehogeschool en Idewe naar de mensfactor in digitale transformatieprocessen.
Onze praktijkbevraging toont hoe werkgevers de interne impact van digitale transformatie ervaren en hiermee omgaan. Wat zijn succesfactoren en pijnpunten in een digitaal veranderproces? Hoe anticiperen ze op de impact hiervan op het menselijk kapitaal?
Zowel uit de praktijkbevraging als uit de literatuur leren we dat organisaties die de mens centraal zetten in het veranderproces, succesvoller zijn in hun digitale transformatie. Vier bouwstenen kunnen organisaties helpen hun teams mee te krijgen in die verandering: een waarderend veranderproces, inzicht in het ecosysteem, een collectieve visie en een cultuur- & waardentoets.
Moderne Monetaire Theorie (MMT) stelt dat schulden ook kunnen worden voldaan met het drukken van nieuw geld. Dit is te mooi om waar te zijn. MMT is echter veel meer dan een geldpers. De theorie laat ons door een andere bril kijken naar de werking van ons huidig macro-economisch systeem. Deze nota is geen pleidooi om MMT in te voeren, maar geeft enkele aanzetten om er iets uit te leren.
Een minder oppervlakkige lezing van MMT brengt inzichten bij omtrent de werking van de Europese Monetaire Unie, de aanpak van de pandemie en de financiering van de klimaattransitie. De oorlog in Oekraïne zet deze vraagstukken nog meer op scherp. We moeten aanvaarden dat er voor dit soort voorvallen geen simpele oplossingen bestaan, ook niet onder MMT.
In theorie is er zelfs weinig verschil met de huidige manier van werken. In de praktijk riskeert ook MMT te stuiten op dezelfde systemische inertie. De grootste les is dat onze eigen overheid niet meteen nood heeft aan een geldpers maar aan een visie. Immers, wat houdt het beleid in een land met een overheidsbeslag van meer dan 50% tegen om beter te doen?
More Related Content
Similar to Psychologisch eigenaarschap: de kracht van betrokkenheid
HR Business Partner, de nieuwe rol van de HR Professional. Aandacht voor Consultancy en Verander Management, een cruciaal thema binnen veel organisaties. Aanbod komen o.m. Schein, Knoster, De Caluwé, Ulrich c.s.
Cocreatie is samen oplossingen creëren richting
een gedeeld belang. Het is een proces van respectvolle
interactie tussen mensen die streven naar
een gewenste toestand. De kracht van het ‘samen’
dingen uitdenken en creëren. Koen Steuperaert
van Kwadraet laat je ervaren hoe cocreatie werkt
en laat je zien hoe je dit toepast in eigen werkcontext
(dienst, cluster, vrijwilligersploeg …).
Werken we om te leven of leven we om te werken? Het antwoord is: allebei, en het belang van het tweede neemt toe. Zelfs in tijden van crisis, zoals de coronapandemie in 2020. Voor een toenemend aantal werknemers én werkgevers is werk een dagelijkse bron van zingeving. Zoals onder de vorm van zelfontplooiing, zelftranscendentie of sociale verbondenheid.
Door meer aansluiting te vinden met de mens als zinzoeker, kunnen bedrijven een bron van betekenis zijn voor werknemers. Het geeft hen niet alleen voldoening, het helpt ook de teamwerking verbeteren, zo blijkt uit onderzoek. Zinvol werk biedt meerwaarde voor werknemer en werkgever. In deze inspiratienota belichten we wat werk zinvol maakt. We stellen vier bouwstenen van zinvol werk voor die de verbinding maken tussen het ‘doen’ en ‘zijn’ van werk.
Daarnaast hebben we ook aandacht voor de psychologische onderbouw van zingevend werk. Zinvol werk vereist immers dat men open het gesprek kan aangaan over de eigen werkbeleving en de teamwerking. Dat lukt alleen maar mits de aanwezigheid van psychologische veiligheid of de afwezigheid van angst om jezelf te zijn.
CC.Coach is als coachingsorganisatie gespecialiseerd in leiderschapsontwikkeling en het verhogen van het zelfsturend vermogen, verbeteren van communicatie en integriteit.
Hierbij nemen we het individu als vertrekpunt en richten ons op groter en diepgaander bewustzijn van wat nodig is om de gewenste verandering te realiseren.
Training alleen is niet voldoende om gewenste organisatieverandering duurzaam gestalte te geven. Follow up door middel van coaching borgt dat individuen, teams en dus de organisatie van binnenuit de gewenste beweging maakt.
Indien nodig kan coaching van leidinggevenden en management opgevolgd worden door team- en organisatie training. Wij geloven echter niet in training alleen: training wordt altijd opgevolgd met implementatie coaching. Zo borgen we dat de gewenste verandering ook werkelijkheid wordt.
Deze presentatie geeft een indruk over waarom wij doen wat we doen!
Mensgericht digitaliseren. Hoe teams meekrijgen in digitale verandering?ETION
Digitale transformatie brengt fundamentele veranderingen teweeg in organisaties. Zoals in de manier van (samen)werken. Vaak botst men daarbij op menselijke obstakels zoals veranderstress of weerstand. De helft van onze bedrijven worstelt daarmee, zo blijkt uit onderzoek van ETION, Arteveldehogeschool en Idewe naar de mensfactor in digitale transformatieprocessen.
Onze praktijkbevraging toont hoe werkgevers de interne impact van digitale transformatie ervaren en hiermee omgaan. Wat zijn succesfactoren en pijnpunten in een digitaal veranderproces? Hoe anticiperen ze op de impact hiervan op het menselijk kapitaal?
Zowel uit de praktijkbevraging als uit de literatuur leren we dat organisaties die de mens centraal zetten in het veranderproces, succesvoller zijn in hun digitale transformatie. Vier bouwstenen kunnen organisaties helpen hun teams mee te krijgen in die verandering: een waarderend veranderproces, inzicht in het ecosysteem, een collectieve visie en een cultuur- & waardentoets.
Moderne Monetaire Theorie (MMT) stelt dat schulden ook kunnen worden voldaan met het drukken van nieuw geld. Dit is te mooi om waar te zijn. MMT is echter veel meer dan een geldpers. De theorie laat ons door een andere bril kijken naar de werking van ons huidig macro-economisch systeem. Deze nota is geen pleidooi om MMT in te voeren, maar geeft enkele aanzetten om er iets uit te leren.
Een minder oppervlakkige lezing van MMT brengt inzichten bij omtrent de werking van de Europese Monetaire Unie, de aanpak van de pandemie en de financiering van de klimaattransitie. De oorlog in Oekraïne zet deze vraagstukken nog meer op scherp. We moeten aanvaarden dat er voor dit soort voorvallen geen simpele oplossingen bestaan, ook niet onder MMT.
In theorie is er zelfs weinig verschil met de huidige manier van werken. In de praktijk riskeert ook MMT te stuiten op dezelfde systemische inertie. De grootste les is dat onze eigen overheid niet meteen nood heeft aan een geldpers maar aan een visie. Immers, wat houdt het beleid in een land met een overheidsbeslag van meer dan 50% tegen om beter te doen?
Na de geopolitieke rust van de jaren negentig komen we in een periode van turbulentie terecht. We leven in een extreem geglobaliseerde wereld waar goederen, geld en data tussen landen stromen alsof politieke grenzen niet meer bestaan. Tegelijkertijd zien we dat die politieke grenzen terug belangrijk worden en dat creëert disruptie van economische stromen.
Landen gaan steeds vaker de stromen van geld, goederen en data manipuleren of onderbreken om politiek een punt te maken. Als reactie daarop gaan andere landen hun afhankelijkheid proberen te verminderen. Zowel de actie als de reactie leiden tot politieke disruptie voor bedrijven.
Bedrijven kunnen in hun strategie dan ook niet louter vertrekken vanuit een economische logica gericht op maximale efficiëntie, maar moeten de politieke logica in rekening brengen wanneer ze beslissen over waar ze produceren, hun onderdelen verwerven en naar welke markten ze trekken.
De arbeidsmarkt in 2022: naar een nieuwe werkorganisatieETION
Na de toeleveringsproblemen in tal van sectoren dreigt nu ook de veralgemeende arbeidsschaarste het economisch herstel te blokkeren. Werkgevers moeten daarom elke opportuniteit aangrijpen om schaarse talenten aan te trekken en te behouden. De coronacrisis heeft geleerd dat er in elk hr-proces kansen schuilen om een verschil te maken.
Een belangrijke les is dat het hybride werken nog in de kinderschoenen staat. Het creëert nieuwe noden rond welzijn en de manier van leidinggeven en verhoogt de nood aan bijkomende opleiding en ondersteuning. De verhoogde aandacht voor individualisering vergt de ontwikkeling van soft skills en vraagt om een nieuwe manier van communiceren.
Corona heeft een aantal nieuwigheden meegebracht die de werkorganisatie op korte termijn grondig door elkaar schudt. Tegelijkertijd dringt zich op langere termijn een werkorganisatie op met veel meer aandacht voor het aanpassingsvermogen van medewerkers. Dit vergt een aanpak op het niveau van de gehele organisatie.
Ondernemingen worden in de klimaatzaak alsmaar nadrukkelijker voor hun verantwoordelijkheid gesteld. De transitie naar een koolstofneutraal en duurzaam zakenmodel wordt een mondiale concurrentiestrijd. Dichter bij huis krijgen we met de ‘green deal’ alvast een Europese routekaart.
Circulaire zakenmodellen helpen ondernemingen om de transitie in goede banen te leiden. Een lineaire manier van werken wordt omgebogen naar een circulaire aanpak. Door te delen, de levensduur te verlengen of producten als een dienst aan te bieden, vertragen we de technologische cyclus. Door (zo veel mogelijk) materialen en hulpbronnen te recupereren, maken we de cirkel rond.
In een wereld waar iedereen tegelijk schakelt, wordt dit circulaire verhaal alsmaar meer rendabel. Hogere consumptie en meer economische groei is in dit model duurzaam want circulair én koolstofneutraal. Uiteraard is er nog een lange weg te gaan en zal de transitie veel geld kosten. Maar, niets doen, kost nog veel meer.
Storytelling. Hoe verhalen bedrijven kunnen veranderenETION
Bedrijven zijn onlosmakelijk verbonden met verhalen. De identiteit van een onderneming zit immers in de eerste plaats in de verhalen die eigenaars, klanten, medewerkers en belanghebbenden erover delen.
Maar niet elk verhaal is even geloofwaardig. Als het uitgekiende marketingverhaal van een onderneming niet spoort met de praktijkverhalen van belanghebbenden, loopt het mis.
Toch ligt er voor organisaties heel wat potentieel in verhalen. Ze helpen te verklaren, te verbinden en te veranderen. In transformatieprocessen bieden verhalen zowel houvast als dynamiek. Houvast door de rol van verhalen in de historische identiteit van de organisatie, dynamiek door richting te geven aan de gewenste verandering. Indien goed aangepakt, kan storytelling veranderprocessen succesvoller en duurzamer maken.
De coronapandemie is een zeer uitzonderlijke episode in ons modern bestaan, maar we blijven geloven dat deze donkere wolk een zilveren randje zal hebben. Ondanks de vele tegenslagen en nieuwe spanningsvelden, is onze samenleving veerkrachtig gebleken.
Soms met vallen en opstaan, maar de gezondheidszorg, het onderwijs en organisaties in het algemeen hebben snel geschakeld. Heel wat ondernemingen hebben zichzelf heruitgevonden. Digitale transformatie, een toekomstgericht hr-beleid, participatief ondernemen, duurzaamheid… het staat allemaal plots veel nadrukkelijker op de agenda.
Corona is ook voor beleidsverantwoordelijken op alle niveaus een kans om te leren uit fouten. Deze crisis heeft op pijnlijke wijze een aantal van onze bestuurlijke tekortkomingen herbevestigd: te veel bureaucratie, te weinig professionalisme en te veel politieke inmenging belemmeren adequate besluitvorming in dit land. Hervormingen zijn nodig om het geloof in onze instellingen niet verder te laten afkalven.
Arbeidsmarkt 2021: het nieuwe normaal vormgevenETION
Deze crisis zal een zware tol eisen op het vlak van tewerkstelling maar is tegelijk een uitgelezen kans om organisatorische veranderingen door te voeren, ook in functie van een toekomstgericht hr-beleid.
De impact op de mentale gezondheid van medewerkers is zeer nadrukkelijk op de agenda komen te staan. Telewerk zet de cohesie van teams onder druk en vergroot de afstand tussen medewerker en bedrijf. Dat maakt de nood aan communicatie en overleg inzake competenties en talentontwikkeling des te groter.
Duurzame inzetbaarheid vraagt ook dat er wordt gewerkt aan de wendbaarheid en het aanpassingsvermogen van medewerkers. Het delen van talent is niet alleen een middel om het te ontwikkelen, maar ook om het te behouden.
Het hybride model — een combinatie van on- en off-site werken — vinden medewerkers de meest aantrekkelijke formule. Flexibiliteit inzake werkplek vraagt evenwel om een vertrouwenwekkend kader waarin iedereen wordt betrokken. Iedereen betrekken betekent echter niet dat iedereen moet kunnen telewerken.
Worden mensen extra gemotiveerd doordat ze meer kunnen verdienen? Werken ze harder voor een bonus? Of is het net omgekeerd? In deze nota zoeken we uit onder welke omstandigheden geldelijke beloning kan bijdragen tot het bereiken van de doelstellingen van een organisatie.
We komen tot drie grote lessen. Primo: geld is niet de hoofdzaak maar een belangrijke bijzaak. Secundo: de manier waarop een beloningssysteem wordt opgezet en opgevolgd, is belangrijker dan de beloning zelf. Tertio: gedragsmatige factoren, waaronder groepsdynamica, bepalen of iets werkt of niet.
Door te werken met de juiste doelen kan men valkuilen vermijden. Het spanningsveld tussen samenwerking of concurrentie binnen teams is tevens een belangrijk aandachtspunt. Om gewenningseffecten te vermijden is er nood aan adequate communicatie en een onderbouwd systeem van prestatie-indicatoren.
Coöperatief ondernemen. De kracht van mede-eigenaarschapETION
De noodzaak om snel te schakelen in een disruptieve omgeving in combinatie met de schaarste aan talent, zet bedrijfsleiders van reguliere ondernemingen aan het denken. Steeds vaker worden ETION en Cera gecontacteerd om modellen van participatief en coöperatief ondernemen samen met hen te verkennen. De werkerscoöperatie, waarbij alle medewerkers medevennoten zijn, is daarbij de meest verregaande vorm.
Coöperatief ondernemen is echter niet voor iedereen weggelegd en is een organisatiemodel naast vele andere. Wie eraan begint, moet rekening houden met de randvoorwaarden zoals in deze nota uiteengezet. Die zijn gebaseerd op de rijke ervaring van Mondragón - de grootste coöperatieve onderneming in Europa.
Om de klassieke valkuilen te vermijden, moet er elke dag hard worden getimmerd aan een coöperatieve bedrijfscultuur, doordrongen van sociale controle en gericht op een permanente verbetering van zowel individuele als organisatorische kwaliteit. Zeker in een
coöperatieve onderneming is solidariteit een werkwoord.
Steeds meer bedrijven en leiders bezinnen zich over hun rol in de organisatie en samenleving. Medewerkers en leiders willen een werkomgeving waar ruimte is voor persoonlijke groei en zelfontdekking. Leiders met veel zelfinzicht zijn effectievere en betere leiders. Maar hoe ontwikkelt iemand zelfinzicht?
ETION bevroeg 350 leidinggevende profielen over hun bewustzijn, behoefte en engagement in zelfinzicht. De bevra-ging bevestigt dat er een grote behoefte is aan zelfreflectie en zelfontdekking.
Leiders geloven ook dat zelfinzicht van hen een betere leider maakt. Maar graven zij diep genoeg in gedrag en be-wustzijn? De bevraging toont namelijk aan dat er een drempel bestaat om met anderen te praten over eigen gedrag en leiderschapsstijl. Wie succesvol tot zelfbewustzijn wil komen, moet niet alleen aan zelfreflectie doen maar moet het beeld over zichzelf ook aftoetsen.
Er is ook nog heel wat ruimte om zelf een omgeving te creëren die zelfontdekking en persoonlijke groei stimuleert bij medewerkers. Leiders geven wel aan een klankbord te zijn voor hun medewerkers door met hen in gesprek te gaan over hun gedrag.
Is zelfinzicht een nice to have of een vereiste voor leiders en organisaties?
Succesvol ondernemerschap. Een bewegend doelwit in veranderende tijdenETION
Succesvolle ondernemers kijken niet naar de vorm maar naar de inhoud. Ze staan niet stil en kunnen van mening verschillen indien nodig, ook wanneer ze zich daarmee onsympathiek maken.
Deze en andere eigenschappen van succesvol ondernemerschap helpen we in deze inspiratienota identificeren aan de hand van een aantal tot de verbeelding sprekende persoonlijkheden. Het zijn stuk voor stuk leidende figuren in hun vakgebied die ook een woordje konden/kunnen meespreken over andere onderwerpen.
Aangezien we leven in tijden van snelle verandering, komt ook de vraag naar het leiderschapstype aan de oppervlakte. Ondernemers mogen de vraag naar de relevantie van hun eigen leiderschapsstijl niet uit de weg gaan. Ben ik de juiste man/vrouw op de juiste plaats in het licht van de levensfase waarin de onderneming zich momenteel bevindt? En hoe flexibel is een persoonlijke leiderschapsstijl tegen die achtergrond?
Creatief met schaars talent. Naar een slimme arbeidsmarkt 4.0ETION
De zogenaamde ‘war for talent’ woedt in alle hevigheid. Ten gronde hebben werkgevers drie manieren om hiermee om te gaan. De eerste is om het talent dat er reeds is, zo goed mogelijk aan boord te houden.
De tweede is om nieuw talent aan te trekken. Men moet breder kijken dan alleen naar de 100% perfecte kandidaten. De potentiële reserve zit niet alleen bij het contingent werklozen maar ook bij een grote groep niet-beroepsactieven. Ondernemingen moeten tevens vermijden dat nieuwkomers vroegtijdig vertrekken. Dat vraagt om een onboarding- en preboardingtraject dat reeds begint vanaf de ondertekening van het arbeidscontract.
Een laatste piste is het aanwezige talent verder te ontwikkelen door er creatief mee om te gaan. De wet ‘Werkbaar en Wendbaar Werk’ gaf daartoe een aanzet die werkgevers en werknemers evenwel verder tot ontwikkeling moeten brengen.
In deze inspiratienota staan we stil bij twee grote uitdagingen voor ons onderwijs: de kwaliteit en de relatie met de arbeidsmarkt.
Hoewel ons onderwijs nog altijd tot de wereldtop behoort, zien we in internationale metingen al gedurende bijna twee decennia een duidelijke achteruitgang. De oorzaken lijken veelvuldig. Maar spijtig genoeg zijn zinnige conclusies op dit moment bijna onmogelijk te trekken want er gebeurde hierrond nog maar weinig academisch onderzoek.
We moeten ook nagaan of het huidige studie- en opleidingsaanbod nog voldoende correspondeert met onze economische realiteit en de maatschappelijke noden. Daarbij moeten we de kaart durven trekken van meer generalistische opleidingen. We moeten jongeren de nodige vaardigheden en attitudes bijbrengen om binnen onze vlug veranderende maatschappij hun leven zo goed mogelijk uit te bouwen.
Ook de nood aan technisch geschoolden blijft anno 2019 groot en dit ondanks actieplannen ter zake. Acties om de maatschappelijke perceptie rond techniek en technologie bij te stellen, zijn urgent.
De asielzoekers die tijdens de vluchtelingencrisis van 2015 in ons land zijn toegekomen, zoeken momenteel volop hun weg op onze arbeidsmarkt. Ondanks het initiële optimisme over de economische inzetbaarheid van deze groep nieuwkomers, blijft hun werkelijke arbeidsmarktparticipatie echter vooralsnog beperkt. In tijden van toenemende krapte op de arbeidsmarkt zullen we nochtans al het beschikbare talent nodig hebben om onze ondernemingen verder te doen groeien.
Op basis van de resultaten van een ETION-enquête in 2018, kunnen we concluderen dat veel ondernemingen nog twijfelen om de stap te zetten naar aanwerving van mensen uit deze doelgroep. Ze denken dat hun kennis van het Nederlands en hun professionele competenties niet zullen volstaan om de vacante functies bevredigend in te vullen.
De ondernemingen die wel reeds met vluchtelingen aan de slag zijn gegaan, geven inderdaad aan dat ze vaak een bovengemiddelde inspanning hebben moeten leveren om deze mensen op hun werkvloer te integreren. Hoopvol is nochtans dat ze doorgaans zeer tevreden zijn met de arbeidsprestaties van mensen met een vluchtelingenachtergrond.
De deeleconomie is meer dan enkele nieuwe businessmodellen. Deeleconomie is deel van een fundamentele verandering in hoe we onze maatschappij organiseren als geheel. Die verandering wordt veroorzaakt door de digitalisering. Digitalisering verlaagt de kosten van communicatie. Daardoor wordt organisatie zo makkelijk, dat producenten plots concurrentie krijgen van hun eigen consumenten. Die organiseren zich om samen als gelijken of 'peers' producten te produceren voor elkaar in een gedeeld productieproces.
Door de smartphone kon deze 'peer-to-peer productie' de overstap maken naar de fysieke economie. Dit ging gepaard met de opkomst van tal van platforms zoals Uber en Airbnb die zelf niets produceren maar hun gebruikers de middelen geven om dat voor elkaar te doen. Het brengt hen in een fundamenteel andere economische logica. Daar waar klassieke bedrijven centraliseren, opschalen en standaardiseren, doen platforms het omgekeerde: decentraliseren, outsourcen en customizen. Die nieuwe logica zorgt voor groei, maar botst ook met onze bestaande maatstaven voor regulering en waardering.
Met de winstpremie die de federale regering eind 2017 invoerde, krijgen ondernemingen een eenvoudig, flexibel en fiscaal interessant instrument om medewerkers te laten delen in de winst. Het feit dat het initiatiefrecht voor deze premie onvoorwaardelijk bij de bedrijfsleiding en/of aandeelhouders komt te liggen, is een ware trendbreuk en kan de invoering van financiële participatieplannen in ons land in een hogere versnelling brengen.
We raden evenwel aan om goed na te denken over de toekenningsvoorwaarden. Bedrijven doen er goed aan om de uitkering van een winst-premie in te bedden in een breder en wervend verhaal dat erop gericht is om betrokkenheid en psychologisch eigenaarschap bij medewerkers te ontwikkelen rond te behalen doelstellingen over een voldoende lange termijn. Dit vraagt om een ondernemingscultuur waar inspraak mogelijk is, open wordt gecommuniceerd en medewerkers beschikken over een behoorlijke mate van autonomie.
Hippe, succesvolle jonge mannen die met Silicon Valley als voorbeeld ervan dromen de wereld te veroveren met disruptieve producten. Als het gaat over jonge startende ondernemers is dat vaak het beeld dat naar voren komt. Maar klopt dat wel? Deze ETION-inspiratienota brengt een genuanceerder beeld van de jonge ondernemer op basis van een enquête in samenwerking met Acerta, Hogeschool Gent, Arteveldehogeschool en Gentrepreneur bij meer dan 1.100 jonge ondernemers en zelfstandigen.
Onze enquête ontkracht enkele stereotypen over jonge ondernemers. De grote meerderheid onder hen bestaat uit eenmanszaken (68%) in eerder traditionele sectoren zoals gezondheidszorg, de vrije beroepen en de bouwsector. Naast Elon Musk en andere helden uit Silicon Valley zijn lokale Belgische ondernemers, zoals Marc Coucke en Willy Naessens, evenzeer een rolmodel voor jonge ondernemers uit onze regio. Slechts 15% droomt er effectief van de wereld te veroveren met internationale groei. Bijdragen aan maatschappelijk welzijn is voor de meerderheid wel een belangrijke doelstelling. Een ambitieuze beeldenstormer is de gemiddelde jonge ondernemer niet, geëngageerd is hij wel.
Intrapreneurship: ondernemen aan de binnenkantETION
In deze inspiratienota onderzoeken we hoe intrapreneurship een bedrijf wendbaarder en innovatiever kan maken. De conclusie is dat ‘ondernemen aan de binnenkant’ een cruciaal cultuurelement kan zijn om te reageren op disruptieve omgevingen.
Intrapreneurship is ondernemen van binnenuit waarbij medewerkers in een organisatie innovatieve ideeën lanceren én in handen nemen. Intrapreneurship kan op diverse manieren meerwaarde bieden voor een organisatie, zoals hogere betrokkenheid, minder verloop en meer wendbaarheid. Bedrijfsleiders die van hun werknemers ondernemers willen maken, zetten best in op een cultuur van experimenteergedrag en innovatie. We zien dat bedrijven concrete maatregelen kunnen nemen om een cultuur van intrapreneurship tot stand te brengen en ervoor te zorgen dat ideeën ook concrete resultaten opleveren.
De tewerkstellingsmotor van de Belgische arbeidsmarkt draait dermate snel dat vacatures alsmaar vaker niet ingevuld geraken. Het is een bekend gegeven dat tal van fricties de inzetbaarheid van doelgroepen bemoeilijken. De golf van digitalisering en automatisering komt daar nu bovenop. Die werkt de flexibilisering van onze arbeidsmarkt in de hand, maar biedt tegelijk ook nieuwe tewerkstellingskansen.
Gegeven de lage mobiliteit op onze arbeidsmarkt zullen bedrijven in hun zoektocht naar talent creatief moeten te werk gaan. Dat kan door water bij de wijn te doen, maar ook door in te zetten op de maakbaarheid van de medewerker. Arbeidsmarkt 4.0 is een zaak van durven denken en dat vraagt dat men oog heeft voor het onontgonnen talent binnen de organisatie en dat men tegelijk via opleiding werkt aan een ‘rematching’ in functie van nieuwe functievereisten.
Co-sourcing, loonoverleg op ondernemingsniveau en een aangepast kader van statuten (Cf. intrapreneurship) zijn welgekomen hulpmiddelen om die uitdagingen waar te maken.
2. 1. Het ‘gevoel’ eigenaar te zijn
2. Het ‘waarom’ van psychologisch eigenaarschap
3. Het ‘hoe’ van psychologisch eigenaarschap
4. Eigenaarschap in een bedrijfscontext
4.1 Voorwerp van psychologisch eigenaarschap
4.2 Individuele factoren
4.3 Procesmatige aspecten
4.4 Leiderschaps- en managementstijl
5. Formeel leiderschap: superieur?
6. Vermeende valkuilen
2
de kracht van betrokkenheid
Psychologisch eigenaarschap:
3. 3
de kracht van betrokkenheid
Psychologisch eigenaarschap:
Het creëren van een eigenaarsmentaliteit is voor ETION de essentie
van een participatieve aanpak.
Dit hoeft niet noodzakelijk - en zeker niet in een beginfase - gepaard
te gaan met effectief medeaandeelhouderschap. Medewerkers
kunnen ook in een psychologische betekenis mede-eigenaar worden
en zich daarnaar gedragen.
In deze nota verkennen we de contouren van dit psychologisch
eigenaarschap.
4. 1. Het ‘gevoel’ eigenaar te zijn
4
• Eigenaarschap, maar ook het gevoel eigenaar te zijn, doet iets met
mensen → verandert hun kijk op de zaak en leidt tot meer
verantwoordelijkheidszin, zorgzaamheid en loyauteit.
• Psychologisch eigenaarschap moet gezien worden als een
geestesgesteldheid waarbij het individu het gevoel heeft dat het
doelobject of een deel ervan hem toebehoort, ook als is dat wettelijk
gezien niet het geval → gevoel van betrokkenheid.
• Psychologisch eigenaarschap ≠ formeel bezit.
Eigendom is zeer reëel en is gemakkelijk tegenstelbaar ten aanzien van
derden.
Het gevoel van eigenaarschap kan ook zeer reëel zijn, maar is een mentale
ervaring die in de eerste plaats het individu zelf gewaar wordt. Maar ook
collectieve gewaarwordingen van psychologisch eigenaarschap komen
frequent voor, bv. supporters van een voetbalclub.
5. 2. Het ‘waarom’ van psychologisch eigenaarschap
5
Psychologisch eigenaarschap zit geworteld in onze diepste verlangens
maar ook ingebakken in tal van maatschappelijke en sociale
gewoontes.
Pierce et. al. onderscheiden drie wortels van psychologisch
eigenaarschap:
• De drang naar effectiviteit: behelst de mogelijkheid om een resultaat met
succes af te dwingen. Wie iets kan veranderen of een uitkomst kan
forceren, krijgt het gevoel eigenaar te zijn over dat proces.
• De drang naar zelfidentiteit en zelfidentificatie: mensen identificeren
zichzelf via de dingen waarover ze controle hebben. Het bezit of de
controle helpt bepalen wie iemand is, zowel voor zichzelf als in relatie tot
anderen.
• De drang om erbij te horen: wie het gevoel heeft ergens bij te horen, is
sneller geneigd om sterke gevoelens van psychologisch eigenaarschap te
ontwikkelen t.a.v. die gemeenschap of groep.
6. 3. Het ‘hoe’ van psychologisch eigenaarschap
6
Wanneer mensen gevoelens van eigenaarschap ontwikkelen, dan zullen
ze proberen om de drang naar effectiviteit, de drang naar zelfidentificatie
en zelfidentiteit en de drang om erbij te horen, concreet in te vullen.
Pierce et. al. onderscheiden kanalen/routes (het hoe) hiervoor :
• Bezit of controle over het object of het voorwerp van eigenaarschap.
• Recht op vertrouwelijke informatie: naarmate iemand meer weet over het
voorwerp of object, ontwikkelt er zich een gevoel van eigenaarschap.
• Eigen investering: wie veel van zijn eigen arbeid, tijd en geduld investeert in
het behalen van een doelstelling of het ontwikkelen van een product, zal
sterke gevoelens van eigenaarschap ontwikkelen. Hetzelfde geldt voor wie
eigen centen heeft gestoken in een onderneming of project.
7. Het ‘waarom’ en ‘hoe’ van psychologisch eigenaarschap
7
Bron: gebaseerd op Pierce et.al.
8. Collectief psychologisch eigenaarschap
8
In hun onderzoek naar de groeikracht van familiebedrijven leggen
Wouter Brouckaert en Bart Henssen (Odissee Hogeschool) een link
tussen identificatie, betrokkenheid en psychologisch eigenaarschap.
• Identificatie kan gebaseerd zijn op een verwantschap met de onderneming
maar psychologisch eigenaarschap veronderstelt een sterkere band.
• Wanneer betrokkenheid in het spel komt, dan wordt het groepsgevoel
belangrijker.
• Zo kan een groep zich psychologisch eigenaar voelen. Zo’n groep dient
dan wel samen kennis en ervaring hebben opgedaan en moet zichzelf als
een groep ervaren. Het idee van eigenaarschap betekent dat iets van de
groep wordt en dat wordt omschreven als collectief psychologisch
eigenaarschap. Hoe nauwer mensen samenwerken, hoe sterker het gevoel
van collectief eigenaarschap.
10. 4. Eigenaarschap in een bedrijfscontext
10
4.1Voorwerp van psychologisch eigenaarschap
Ten aanzien van welke doelen of objecten kunnen mensen
gevoelens van psychologisch eigenaarschap ontwikkelen?
= afhankelijk van de mate waarin aan de drie motieven
(‘waarom’: effectiviteit, zelfidentificatie & zelfidentiteit, erbij horen) kan worden
voldaan door het eigenaarschap na te streven (‘hoe’),
• Het kunnen behalen van een target of doelstelling draagt bij tot de
effectiviteit en zelfidentificatie. Zeker wanneer de eigen bijdrage
ertoe doet (effectiviteit).
• Doelstellingen moeten voldoende attractief en sociaal aanvaard
zijn (zelfidentificatie).
• Het behalen van het doel moet ook een gevoel geven van thuis te
komen (erbij te horen).
11. 11
4.2 Individuele factoren
Niet iedereen is in staat om even sterke gevoelens van
eigenaarschap te ontwikkelen.
Persoonlijkheidskenmerken spelen een rol: sommige
medewerkers nemen liever geen verantwoordelijkheid en
willen werken in een structuur waarin van bovenaf duidelijk
wordt opgedragen wat van hen wordt verwacht.
12. 12
4.3 Procesmatige aspecten
Medewerkers moeten het gevoel hebben dat ze deel hebben
in de totstandkoming van een resultaat.
Het is van belang om na te denken over de manier waarop
het werk wordt georganiseerd.
• Mensen moeten een bepaald procesonderdeel kunnen overzien.
• Het moet een logisch samenhangend geheel vormen van
uitvoerende, voorbereidende, ondersteunende en regelende
taken.
• Moet voldoende breed, overzichtelijk en uitdagend zijn.
Dit is ook belangrijk opdat mensen zich veilig voelen om het
eigenaarschap volwaardig te beleven en om zelf initiatief te
nemen.
13. 13
4.4 Leiderschaps- en managementstijl
De bedrijfscultuur zal een grote invloed hebben op het tempo
waarmee mensen gevoelens van psychologisch eigenaarschap
ontwikkelen → formele en sterk gestructureerde hiërarchische
omgevingen belemmeren dit.
• Het mensbeeld dat de leiding hanteert is cruciaal:
vertrouwen hebben in de medewerkers en niet meteen het
slechtste denken
erin geloven en de ontwikkeling van het gevoel van
eigenaarschap niet in de weg staan
beseffen dat men de controle over het bedrijf niet noodzakelijk
kwijt is, maar dat men samenwerkt en gezamenlijk iets opbouwt
dat beter is dan wanneer men het alleen zou doen → kwetsbaar
leiderschap
• Geest van open communicatie en wederzijds respect is
noodzakelijk: alle informatie zou eigenlijk voor iedereen
toegankelijk moeten zijn.
14. 5. Formeel eigenaarschap: superieur?
14
• Ook minder tastbare vormen van eigenaarschap zijn nodig om het
formele eigenaarschap tot volle bloei te laten komen.
• Ook mede-eigenaars in de formele betekenis van het begrip, moeten
leren wat het is om eigenaar te zijn → daartoe is de aanwezigheid
van een eigenaarscultuur is noodzakelijk.
De rechten van de (mede)aandeelhouders moeten worden
doorgetrokken in de HR-praktijk.
Naast participatie in de besluitvorming moet er worden gewerkt aan de
informatiedoorstroom, winstdeelname, opleiding inzake financiële
rapportering, aandacht voor mogelijke conflicten, advisering i.f.v. een
oplossingsgerichte aanpak...
Eigenaarschap in de formele betekenis is geen voldoende
voorwaarde om gevoelens van psychologisch eigenaarschap tot
ontwikkeling te brengen. Maar het ene versterkt wel het andere.
15. 6. Vermeende valkuilen
15
• Mogelijke valkuilen:
territorialiteit en terughoudendheid om kennis te delen
het niet adequaat kunnen delegeren van verantwoordelijkheden
gebrek aan verantwoordelijkheidszin: mensen zouden kunnen gaan
vrijbuiten en proberen te surfen op inspanningen van anderen
• De praktijk wijst uit dat in bedrijven met een participatieve cultuur
medewerkers elkaar voortdurend coachen en betrokken houden.
→ Psychologisch eigenaarschap is een uitnodiging tot
medeverantwoordelijkheid die medewerkers in een constante
wisselwerking op elkaar overbrengen,
• Een onderneming of bedrijf is een sociale gemeenschap op zichzelf
waarbinnen men duidelijke afspraken kan maken. De kracht van
psychologisch eigenaarschap is ook ‘erbij willen horen’ → mensen
worden meer dan voldoende verantwoordelijk → ze worden
betrokken.
16. • Eigenaarschap of eigenaarsmentaliteit maakt mensen betrokken
bij de gang van zaken en creëert een groter
verantwoordelijkheidsgevoel.
• Men kan zich ook eigenaar voelen van een functie, rol, project,
organisatorisch proces of van de organisatie als geheel →
psychologisch eigenaarschap zit geworteld in ons verlangen om de
wereld naar onze hand te zetten en een plaats voor onszelf op te eisen.
• Ondernemingen die daarop weten in te spelen, zullen de banden met
medewerkers versterken → veronderstelt een aangepaste
leiderschaps- en managementstijl alsook een organisatorische aanpak
die mensen in staat stelt om het eigenaarschap
volwaardig te beleven.
Download de volledige inspiratienota via
http://etion.be/kennisbank/psychologisch-eigenaarschap-de-kracht-van-betrokkenheid
16
Samenvatting