1. Ερευνητική Εργασία(Project) A τάξη Γελ Καρέα
1
Ιανουάριος 2015
ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ:Ενημέρωση των νέων για τους τρόπους
μετάδοσης της καπνιστικής συνήθειας ιδιαίτερα στους κόλπους
μαθητικής κοινότητας
Το κάπνισμα αποτελεί μια σοβαρή αιτία θανάτου η οποία ωστόσο μπορεί να
προληφθεί.Το ενεργητικό καθώς και το παθητικό κάπνισμα συμβάλλει στη διαταραχή
της ομοιόστασης του οργανισμού, στην εμφάνιση χρόνιων παθήσεων και στην
αύξηση της θνησιμότητας.Σημαντικό ρόλο στην αύξηση του καπνίσματος φαίνεται
να διαδραματίζουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ο ηλεκτρονικός και έντυπος
τύπος καθώς και το διαδίκτυο τα οποία προβάλουν μηνύματα και διαφημίσεις
προωθώντας την ευεξία, την ψυχοσυναισθηματική ισορροπία και το αίσθημα της
ανεξαρτησίας, χωρίς να αναφέρουν τις αρνητικές επιπτώσεις του
καπνίσματος.Αποδέκτες όλων αυτών είναι κυρίως οι έφηβοι, οι οποίοι σε συνδυασμό
με την σχεδόν μη ύπαρξη αντικαπνιστικών διαφημίσεων και μηνυμάτων φαίνεται να
επηρεάζονται περισσότερο για την έναρξη της καπνιστικής συνήθειας.Οι
συντονισμένες προσπάθειες των κρατικών και μη φορέων, με την ταυτόχρονη
στήριξη των Επιστημόνων-Επαγγελματιών Υγείας, μπορούν να συμβάλλουν σε
μεγάλο βαθμό στην αντιμετώπιση του προβλήματος και στην ενημέρωση των νέων
ιδιαίτερα στους κόλπους της μαθητικής κοινότητας, για την αποφυγή έναρξης της
καπνιστικής συνήθειας.
ΜΕΣΑ ΟΡΘΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ
ΤΗΣ ΣΥΝΗΘΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ
Προκειμένου οι νέοι να έχουν μια σωστή ενημέρωση για το κάπνισμα, πολλοί
φορείς(υγείας, παιδείας, αντικαπνιστικές οργανώσεις, σύλλογοι κ.α.) οργανώνουν
αντικαπνιστικές εκστρατείες και ομιλίες κυρίως στα σχολεία.
Το Υπουργείο Παιδείας εφαρμόζοντας στα σχολεία το μάθημα της φυσικής αγωγής
με στόχο τη πρόσληψη της υγείας των μαθητών, υλοποιεί κάποια προγράμματα για
την αποφυγή του καπνίσματος από τους νέους.Σε κάποια από αυτά τα προγράμματα
συνεργάζονται και η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, κέντρα απεξάρτησης(ΟΚΑΝΑ,
ΚΕΘΕΑ), η Αντικαρκινική Εταιρεία και το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας.
Το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με υπεύθυνους αγωγής υγείας πραγματοποιεί
συνέδρια και προγράμματα για την πρόληψη του καπνίσματος.Ενεργό δράση στην
εκστρατεία των Υπουργείων Υγείας και Παιδείας αναλαμβάνουν και επαγγελματίες
υγείας(πνευμονολόγοι, καρδιολόγοι) καθώς και αθλητές από διάφορα
σωματεία(ΕΣΚΑ, ΕΣΚΑΝΑ)
2. Ερευνητική Εργασία(Project) A τάξη Γελ Καρέα
2
Ιανουάριος 2015
TΡΟΠΟΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ
Μετά από σχετική μελέτη του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας(Π.Ο.Υ.) σε 140
χώρες έχει διαπιστωθεί ότι το 9,5% των εφήβων παρουσιάζονται ως συστηματικοί
καπνιστές.Το υψηλότερο ποσοστό(19,2%) εμφανίζεται σε χώρες της Ανατολικής
Μεσογείου.
1) Η πρώτη επαφή των νέων με το κάπνισμα οφείλεται στο οικογενειακό
περιβάλλον, εάν ένας ή και οι δύο γονείς είναι συστηματικοί καπνιστές.Έχει
αποδεχτεί ότι άτομα που ζουν στενά με κάποιον καπνιστή έχουν διπλάσιες
πιθανότητες να γίνουν συστηματικοί καπνιστές από κάποιον που ζει σε
αντικαπνιστικό περιβάλλον.
2) Η ύπαρξη στενών φίλων που καπνίζουν δημιουργεί θετική στάση απέναντι στο
κάπνισμα, ιδιαίτερα μέσα στη σχολική κοινότητα.
3) Ωστόσο ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή των Μ.Μ.Ε. στην προβολή και
μετάδοσης της καπνιστικής συνήθειας.
Η έκθεση σε εικόνες, σκίτσα ή σκηνές με καπνιστικό
περιεχόμενο(κινηματογράφος, τηλεόραση, περιοδικά και εφημερίδες)
φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην καπνιστική συμπεριφορά των
εφήβων.
Επίσης μεγάλη συμβολή για την προώθηση της καπνιστικής συνήθειας
εμφανίζουν οι στίχοι μουσικής καθώς και τα μουσικά βίντεο.
Περιοδικά που απευθύνονται στη νεολαία με περιεχόμενο το life-style και
μόδας, προβάλλουν πρότυπα μοντέλων και προσωπικοτήτων που
καπνίζουν.
Η έκθεση του καπνίσματος στο διαδίκτυο σε συνδυασμό με την ολοένα
αυξανόμενη χρήση του από τους εφήβους, καθώς και η εύκολη
δυνατότητα διαδικτυακής παραγγελίας καπνού παίζουν σημαντικό ρόλο
στην διάδοση της καπνιστικης συνήθειας.
Τα διαφημιστικά μηνύματα(σε όλες τις μορφές τους) που αφορούν τα
προιόντα καπνού, έχουν εξέχουσα θέση στην προβολή των διαφόρων
καταναλωτικών αγαθών, και έχουν θετική αντιμετώπιση και αποδοχή από
τους νέους.Οι ελκυστικές εικόνες που προβάλλονται προκαλούν τον
θαυμασμό και την περιέργεια των νέων και τους ενθαρρύνουν να
πειραματιστούν με τα τσιγάρα.Οι διαφημίσεις με καπνιστικό περιεχόμενο
προωθούν την αίσθηση της ανεξαρτητοποίησης και ωριμότητας με την
προβολή λανθασμένων προτύπων.
3. Ερευνητική Εργασία(Project) A τάξη Γελ Καρέα
3
Ιανουάριος 2015
ΣΤΟΧΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ
Έρευνες έχουν δείξει ότι το 90% των καπνιστών αρχίζει τη συνήθεια του
καπνίσματος στην εφηβική, ακόμα και στην παιδική ηλικία και για αυτό θα πρέπει να
εστιασθεί η προσοχή σε αυτές τις ηλικίες.Το πρόβλημα είναι καθαρά θέμα παιδείας
που θα πρέπει να ξεκινάει από το οικογενειακό περιβάλλον και να συνεχίζεται στο
σχολείο.Η ενημέρωση για το πόσο κακό κάνει το κάπνισμα στην υγεία να γίνεται στη
γλώσσα των παιδιών και της νεολαίας.Μια συζήτηση για τις βλαβερές συνέπειες του
καπνίσματος θα ήταν επίσης χρήσιμο να γίνεται σε χώρους άθλησης, συναναστροφής
και αναψυχής(καφετέριες,πάρκα,πολυκαταστήματα).
Οι αντικαπνιστικές διαφημίσεις, ιδιαίτερα μέσα από το διαδίκτυο αλλά και όλα τα
άλλα Μ.Μ.Ε., μπορούν να αποτρέψουν τους νέους από την καπνιστική συνήθεια,
ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την απαγόρευση προβολής διαφημίσεων προιόντων
καπνού.
Οι Επιστήμονες-Επαγγελματίες Υγείας με τη σειρά τους, μπορούν με
συντονισμένες προσπάθειες μέσω προγραμμάτων αγωγής υγείας να προωθούν
εξειδικευμένα αντικαπνιστικά μηνύματα και συνθήματα, αντικαπνιστικές διαφημίσεις
και γλαφυρές γραφικές παραστάσεις με τις αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος.
Η πολιτεία θα πρέπει να θεσπίσει ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο, το οποίο θα
προστατεύει τους νέους από την καπνιστική συμπεριφορά καθώς και την προβολή
διαφημίσεων καπνού, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα την προβολή και τη μετάδοση
αντικαπνιστικών προγραμμάτων.
ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΚΟΛΠΟΥΣ
ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΟΥ
ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ
Για να είναι η προσέγγιση των νέων άμεση και αποτελεσματική, η ενημέρωση θα
πρέπει να γίνεται με διφορετικό τρόπο από αυτόν που συνήθως οργανώνονται τα
μαθήματα.Ο καθοδηγητής να γίνεται μέλος της ομάδας και να συμβάλλει στο διάλογο
χωρίς να επιβάλλει τις απόψεις του σαν αυθεντία τηε σχετικής πληροφόρησης.Να
τοποθετείται με επιχειρήματα, να παρουζιάζει υλικό για πληροφόρηση, να ζητά
γνώμες ειδικών, έτσι ώστε οι νέοι να προβληματίζονται και να κατανοούν σε βάθος
τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος.
Μέσα από προγράμματα Αγωγής Υγείας η εκπαιδευτική διαδικασία να
περιλαμβάνει εκτός από αντικειμενική ενημέρωση των νέων για τις συνέπειες του
καπνίσματος, διαθεματικές και βιωματικές δράσεις μέσα από όλα τα μαθήματα και
τους αντίστοιχους εκπαιδευτικούς(γλώσσας,φυσικής,εικαστικών,μουσικής,θεατρ.
4. Ερευνητική Εργασία(Project) A τάξη Γελ Καρέα
4
Ιανουάριος 2015
αγωγής κλπ.).Επίσης τα σχολεία να ζητούν τη συνεργασία κι άλλων φορέων(π.χ.
Υπουργειο Υγείας και Υπουργείο Παιδείας, Κέντρο Υγείας κ.α.)
Να γίνεται διανομή έντυπου ενημερωτικού υλικού από αθλητές που αποτελούν
πρότυπα του υγιεινού τροπού ζωής.
Η πληροφόρηση των νέων να συνδυάζεται με τα ενδιαφεροντά τους, τις ανάγκες
και τα συναισθηματά τους.Μέσα από διάφορες δηλαδή δραστηριότητες να
επιδιώκεται η κοινωνικοσυναισθηματική εκπαίδευση των παιδιών.
Έχοντας σαν στόχο την ενίσχυση της αντίστασης των παιδιών ενάντια στο ξεκίνημα
του καπνίσματος να τα βοηθούν στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων.Να
επικεντρώνονται στην ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να
συνειδητοποιήσουντην κοινωνική πίεση που ωθεί στην κατανάλωση του καπνού και
να αντισταθούν σε αυτή.
Τέλος να υπάρχει οργανωμένη και συστηματική αγωγή στα σχολεία μέσω των
σωστά ενημερωμένων και καταρτισμένων εκπαιδευτικών.
