Presentatie van Selina Roskam als inleiding op de perspresentatie van de Leidraad Green Lease. Over Agentschap NL en Platform Duurzame Huisvesting
25 november 2011
Jones Lang Lasalle
Amsterdam
Wat het Platform Duurzame Huisvesting voor u kan betekenen.
Presentatie van Bert van Griensven, programmamanager van het Platform Duurzame Huisvesting op de Vastgoedsociëteit door NVDO en VGME op 17 november 2011 bij Priva in De Lier.
Presentatie van René Vierkant, Director Winkelbeleggingen Syntrus Achmea Real Estate & Finance.
Voor IPD seminar: Op weg naar de duurzame vastgoedportefeuille: Eerste bestemming 2020 van 11 december 2012.
Presentatie van Selina Roskam als inleiding op de perspresentatie van de Leidraad Green Lease. Over Agentschap NL en Platform Duurzame Huisvesting
25 november 2011
Jones Lang Lasalle
Amsterdam
Wat het Platform Duurzame Huisvesting voor u kan betekenen.
Presentatie van Bert van Griensven, programmamanager van het Platform Duurzame Huisvesting op de Vastgoedsociëteit door NVDO en VGME op 17 november 2011 bij Priva in De Lier.
Presentatie van René Vierkant, Director Winkelbeleggingen Syntrus Achmea Real Estate & Finance.
Voor IPD seminar: Op weg naar de duurzame vastgoedportefeuille: Eerste bestemming 2020 van 11 december 2012.
Presentatie over energieprestatiecontracten die gaan over het beheer en onderhoud van WKO's tijdens het symposium van het Gebruikersplatform Bodemenergie.
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILDProgress Energy Services
Progress Energy Services verduurzaamt kantoorpanden van ca 4.000 m2 met een laag energie label. Eigenaren en beleggers profiteren van waardevastheid of waardestijging, en toegenomen aantrekkelijkheid voor huurders. Huurders profiteren door lagere energiekosten en door te voldoen aan eisen en wensen ogv duurzaamheid.
Progress investeert in de energie infrastructuur, past vervolgens slimme monitoring en bijsturing toe, èn biedt tools om het energie-gedrag van huurders te verbeteren. Deze combinatie is uniek in de markt. Progress combineert een can-do mentaliteit met de focus op laaghangend fruit met een terugverdientijd van maximaal 5 jaar. Daarnaast is Progress volledig onafhankelijk. Hierdoor weet u zeker dat Progress in deze partnership altijd voor de beste oplossing voor u zal gaan.
Progress Energy Services - the next generation ESCO.
Het ondernemers belang regio de baranie 1-2012Heembouw
Duurzaam bouwen nu al de meest rendabele optie. Verslag van het rondetafelgesrpek met vertegenwoordigers van duurzaam opererende bedrijven uit de regio Breda. Namens Heembouw was Yvonne Hogenboom hierbij aanwezig.
Integrale aanpak: Inzicht in de huidige en toekomstige
situatie, in kosten en opbrengsten
Dat er veel vastgoed leeg staat in Nederland, is geen nieuws. Op de kantorenmarkt alleen al is bijna 8 miljoen m² niet in gebruik. Een probleem dat al een tijd bekend is en waar veel partijen zich de afgelopen jaren over hebben gebogen. Zo ook Heembouw en Habeon Architecten. Dit heeft geleid tot een eigen aanpak om leegstaande gebouwen een tweede leven te geven. Onderscheidend is onze integrale benadering, waarmee u als eigenaar een helder en compleet inzicht krijgt in het eindresultaat, de kosten en de opbrengsten.
Leaflet gemaakt naar aanleiding van het Loyens & Loeff Lunch event ‘Transformatie & Verduurzaming van Vastgoed’ op 3 juni 2015. André Kuipers gaf tijdens dit event een boeiende lezing.
Ken de wetten, pak je kansen - Met kennis van BREEAM inspelen op eisen opdrac...rcckoudeenluchtbehandeling
Met BREEAM-NL wordt de duurzaamheid van gebouwen gemeten en beoordeeld, onder meer op het gebied van energie en gezondheid. BREEAM-NL wordt als gemeenschappelijke taal gebruikt door projectontwikkelaars, beleggers, vastgoedeigenaren en eindgebruikers. Eisen uit BREEAM-NL en een BREEAM-NL certificaat maken steeds vaker onderdeel uit van contracten, financieringseisen en hebben invloed op de marktwaarde van hun vastgoed. De BREEAM-NL eisen zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving die voor gebouwen, maar liggen wel een tandje hoger. Met kennis van BREEAM-NL krijgt u als installateur inzicht in de eisen van opdrachtgevers en kunt u beter inspelen op hun wensen. En gezien de belangstelling voor BREEAM toeneemt, wordt dit steeds belangrijker.
Presentatie over energieprestatiecontracten die gaan over het beheer en onderhoud van WKO's tijdens het symposium van het Gebruikersplatform Bodemenergie.
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILDProgress Energy Services
Progress Energy Services verduurzaamt kantoorpanden van ca 4.000 m2 met een laag energie label. Eigenaren en beleggers profiteren van waardevastheid of waardestijging, en toegenomen aantrekkelijkheid voor huurders. Huurders profiteren door lagere energiekosten en door te voldoen aan eisen en wensen ogv duurzaamheid.
Progress investeert in de energie infrastructuur, past vervolgens slimme monitoring en bijsturing toe, èn biedt tools om het energie-gedrag van huurders te verbeteren. Deze combinatie is uniek in de markt. Progress combineert een can-do mentaliteit met de focus op laaghangend fruit met een terugverdientijd van maximaal 5 jaar. Daarnaast is Progress volledig onafhankelijk. Hierdoor weet u zeker dat Progress in deze partnership altijd voor de beste oplossing voor u zal gaan.
Progress Energy Services - the next generation ESCO.
Het ondernemers belang regio de baranie 1-2012Heembouw
Duurzaam bouwen nu al de meest rendabele optie. Verslag van het rondetafelgesrpek met vertegenwoordigers van duurzaam opererende bedrijven uit de regio Breda. Namens Heembouw was Yvonne Hogenboom hierbij aanwezig.
Integrale aanpak: Inzicht in de huidige en toekomstige
situatie, in kosten en opbrengsten
Dat er veel vastgoed leeg staat in Nederland, is geen nieuws. Op de kantorenmarkt alleen al is bijna 8 miljoen m² niet in gebruik. Een probleem dat al een tijd bekend is en waar veel partijen zich de afgelopen jaren over hebben gebogen. Zo ook Heembouw en Habeon Architecten. Dit heeft geleid tot een eigen aanpak om leegstaande gebouwen een tweede leven te geven. Onderscheidend is onze integrale benadering, waarmee u als eigenaar een helder en compleet inzicht krijgt in het eindresultaat, de kosten en de opbrengsten.
Leaflet gemaakt naar aanleiding van het Loyens & Loeff Lunch event ‘Transformatie & Verduurzaming van Vastgoed’ op 3 juni 2015. André Kuipers gaf tijdens dit event een boeiende lezing.
Ken de wetten, pak je kansen - Met kennis van BREEAM inspelen op eisen opdrac...rcckoudeenluchtbehandeling
Met BREEAM-NL wordt de duurzaamheid van gebouwen gemeten en beoordeeld, onder meer op het gebied van energie en gezondheid. BREEAM-NL wordt als gemeenschappelijke taal gebruikt door projectontwikkelaars, beleggers, vastgoedeigenaren en eindgebruikers. Eisen uit BREEAM-NL en een BREEAM-NL certificaat maken steeds vaker onderdeel uit van contracten, financieringseisen en hebben invloed op de marktwaarde van hun vastgoed. De BREEAM-NL eisen zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving die voor gebouwen, maar liggen wel een tandje hoger. Met kennis van BREEAM-NL krijgt u als installateur inzicht in de eisen van opdrachtgevers en kunt u beter inspelen op hun wensen. En gezien de belangstelling voor BREEAM toeneemt, wordt dit steeds belangrijker.
This is a presentation given at the Center for Nonprofit Excellence on useful legal and compliance tips for officers and directors of nonprofit organizations. The featured speaker was Richmond, Virginia business and nonprofit attorney Eric Perkins, who also shared with the group his Five Finger Philosophy of Nonprofit Board Composition. Which finger are you? Email eric@ericperkinslaw.com for copies of the program handouts.
Given the current economic conditions, many businesses are struggling and may need to take action to not only remain profitable but to remain sustainable. Some organizations may be considering a reduction in force. When exploring the option of a reduction in force, it is important that corporate counsel is involved. Corporate counsel will be able to advise on the legal implications of the reduction, to protect the interests of both the employer and the employees. The following ten points are designed to facilitate the discussion with your legal department when having a reduction in force conversation.
Presentatie op de schakeldag 29 juni over de relatie tussen huurders-verhuurders bij verduurzaming van kantoren.
Is het handhaven door omgevingsdiensten het derde natuurlijke moment voor het nemen van maatregelen?
De balans tussen een comfortabel en een bijna energieneutraal gebouw Fmm nr 2...Willem Adriaanssen
De balans tussen een comfortabel en een bijna energieneutraal
gebouw
Naar verwachting wordt in het Bouwbesluit geëist dat vanaf 2018 nieuwe overheidsgebouwen bijna
energieneutraal zijn, en vanaf 2020 ook alle andere nieuwe gebouwen. Maar hoe zorg je ervoor dat
die gebouwen ook comfortabel voor de eindgebruikers zijn en dat de onderhoudskosten te dragen
zijn? Willem Adriaanssen en Rob Kersten van HEVO zetten hun visie hierover uiteen.
Dit is Toon Buildings! DE toepassing voor een beter comfort op uw werkplek, het verhogen van de productiviteit van uw werknemers, optimalisatie van uw energieverbruik en onderstreping van uw ambities op het gebied van duurzaamheid!
LOOGIES adviseert en realiseert energieoplossingen voor bedrijven, instellingen en groepen van particulieren. Wij zijn gespecialiseerd in het monitoren, inkopen, besparen, zonnestroom installaties, windenergie, energieopslag, financieringsconstructies, beheren van energie-installaties en in kaart brengen van duurzaamheidsprestaties.
Presentatie tijdens de Business meeting van Vastgoedjournaal op 14 maart 2017 over de Energielabel C verplichting vanaf 1 januari 2023.
Bijgewerkt voor een presentatie op de Provada in juni 2017
Kijk op www.rvo.nl/energielabelCkantoor voor meer informatie en de infographic.
Presentatie over financiele overheidssteun bij het realiseren van energiebesparing bij huurwoningen. De sheets zijn gebruikt tijdens een webinar van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland over de subsidieregelingen STEP en FEH. Het gehele webinar is terug te kijken: https://www.onlineseminar.nl/rvo/webinar/7886/Subsidie-voor-energiebesparing-in-huurwoningen/#watch
NL presentatie op de #CA-EED plenary meeting in Milaan oktober 2014, werkgroep #Energyservices and #ESCo's, over #Split-incentive, Menu #GreenLease, Menu #EnergyPerformanceContracts #EPC
NL presentatie op #CA-EED plenary meeting in Milaan oktober 2014, over #energy efficiency in Historical buildings and buildings owned by the armed forces #RVB #RVO #IrmaThijssen
10. Split incentive
• Eigenaar investeert in het gebouw
• De huurder heeft voordeel van de
energiebesparing
• Nu intensivering handhaving
Activiteitenbesluit (Energieakkoord)
en
Erkende maatregelenlijst
11.
12. Waarom Green Lease?
• Een duurzaam gebouw is
pas écht duurzaam als het
duurzaam wordt gebruikt
en beheerd.
13
13. Wat is een greenlease?
• Greenlease biedt een oplossing voor split-incentive
issue
– Split-incentive: verhuurder betaalt, huurder
heeft het financiële voordeel door
energiebesparing
• Greenlease:
– is een prestatiecontract
– omvat wederzijdse verantwoordelijkheden en prikkels
huurder en verhuurder
– verdeelt kosten, baten en risico’s naar rato
• Greenlease stimuleert verdergaande
verduurzamingsmaatregelen
14
14. Traditioneel vs green lease
Traditionele huurcontracten Green Lease
Verhuurder
Huurder
MVO-doelstellingen
huurder
MVO-doelstellingen
verhuurder
Huur
Gebruiksverplichtingen
Servicekosten
Verhuurdersverplichtingen
Kwaliteit en
klanttevredenheid
Huur
Gebruiksverplichtingen
Gedeelde
gebouwspecifieke
MVO-doelstellingen
Verhuurder
Huurder
Gedeelde
milieu-/ethische/
maatschappelijke
doelstellingen
Gedeelde kosten
& opbrensten
Bron: Greening the Commercial Property Sector. Good Practice Guide 2009
15. Onderdelen van Green Lease
• Huurdersoverleg
• Certificering en reductiedoelstellingen
• Gebruik van het gebouw
• Energieverbruik en monitoring
• Voldoen aan wet- en regelgeving
• Rapportage
• Geschillenregeling
18. Wat is de Leidraad Green Lease
• Praktisch middel om
huurder en eigenaar
handvatten te geven om
gezamenlijk het
gebouw, het gebruik en
de exploitatie te
verduurzamen
19. Opbouw van de Leidraad
• Green Lease theorie
– Wat is een Green Lease?
– Waarom een Green Lease?
• De aanpak
– Wat moet een Green Lease omvatten?
– Vormen van Green Lease
– Do’s en Don’ts
– Voorbeeldartikelen
• Voorbeelden in Nederland
– Huurders- vs. Verhuurdersvriendelijke contracten.
– Green Lease contracten
• Conclusies en Aanbevelingen
20. Voorbeeld
• Een handleiding kan (deels) bestaan uit een lijst van basisafspraken die gelden tijdens
de huurovereenkomst.
• Afspraken over:
• Gebruiksuren van het gebouw (bijvoorbeeld van 8.00 tot 20.00)
• Uitschakelen van computers en beeldschermen
• Inkoop van toekomstige apparatuur. Zoals de afspraak dat alleen apparaten
(kopieermachines, ijskasten, koffiezetapparaten, e.d.) met een energielabel A
mogen worden aangeschaft.
TIP: Goed inregelen van installaties van groot
belang
• Goed inregelen van de installaties is van groot belang om de installatie zo zuinig
mogelijk te laten werken.
• Een jaarlijkse ‘APK-keuring’ is aan te raden.
• De Installatie Performance Scan van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland kan hier
bijvoorbeeld voor worden gebruikt.
21. Succes: gezamenlijke aanpak
• Structureel nadenken over duurzaamheids-maatregelen
door huurders en verhuurders samen
en dit vastleggen is nieuw.
• Dit vraagt een andere -meer open- instelling van
beide partijen en brengt risico’s met zich mee.
• Duurzaamheid is relatief nieuw in haar (technische)
toepassingen, niet alle resultaten zijn vooraf bekend.
• Een traditionele huurovereenkomst is opgesteld
vanuit een juridisch oogpunt van ‘hoor en
wederhoor’. Dit is bij Green Lease niet het juiste
vertrekpunt.
22. Aanbevelingen
• Begin ‘eenvoudig’ bij het afsluiten van een eerste Green
Lease.
• Voorkom dat het onoverzichtelijk wordt en dat het
eindresultaat niet optimaal is of de doelstelling zelfs niet
wordt gehaald.
• Een gezamenlijke aanpak van eigenaar en gebruiker is
essentieel.
• Streef naar een herhaalbaar en flexibel opgezet huurcontract.
• Het gebruik van bijvoorbeeld een certificeringsmethode als
BREEAM-NL of BREEAM Bestaande bouw of LEED is een
bruikbaar vertrekpunt en het vereenvoudigt concrete invulling
van duurzaamheidsbepalingen.
31. Wat is het Greenlease Dashboard?
• Instrument om snel inzicht te krijgen in
haalbaarheid van energiebesparende
maatregelen voor kantoren
• Belangrijkste draaiknop is het gewenste
rendement voor de initiatiefnemer
• Houdt rekening met verschillen in gebouwen
én gebruikers
32
33. Toelichting opzet
• Gewenst inzicht:
is een investering in een energiebesparende
maatregel globaal gezien interessant voor de
eigenaar en huurder, gegeven een bepaalde
rendementseis?
• Koppeling met MJOP mogelijk
34. Voorbeeld Neuhuyskade, Den Haag
• Kerngegevens:
– 5416 m2
– Gebouwd in 1938, gerenoveerd in 2000
– Energielabel F/E 35