ไฟลัมแพลตีเฮลมินเทส(Phylum Platyhelminthes)

1. สื่อการเรียนรู้ชีววิทยา
โดย
ครูชุฒิกร คุ้มหมู่

2. Phylum Platyhelminthes
ไฟลัมแพลตีเฮลมินเทส

3. ลักษณะสาคัญ
• มีสมมาตรแบบสองซีก (bilateral symmetry)
• มีเนื้อเยื่อ 3 ชั้น
• ลาตัวแบนตามแนวบน – ล่าง (dorsoventrally flattened)
• ผิวลาตัวอ่อนนิ่ม มีซิเลีย (cilia) ส่วนพวกปรสิตมี cuticle หนา
• ระบบทางเดินอาหารไม่สมบูรณ์ คือ มีปาก แต่ไม่มีทวารหนัก
• ระบบขับถ่าย มีเฟลมเซลล์ (flame cell)
• มี 2 เพศในตัวเดียวกัน จึงมักสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ

4. ลักษณะสาคัญ
• มีประมาณ 13,000 ชนิด แบ่งเป็น 3 class คือ
1. Class Turbellria : พลานาเรีย,หนอนหัวขวาน
ภาพจาก http://en.wikipedia.org

5. 2. Class Trematoda : พยาธิใบไม้
3. Class Cestoda : พยาธิตัวตืด
ภาพจาก http://en.wikipedia.org

6. • พลานาเรีย (planaria) ดารงชีวิตเป็นอิสระในแหล่งน้าจืด ลาตัวนิ่มมี
เมือกและซิเลียช่วยในการเคลื่อนที่ แลกเปลี่ยนก๊าซโดยการแพร่
สามารถสืบพันธุ์โดยการงอกใหม่ (regeneration)
• พยาธิใบไม้ ดารงชีวิตเป็นปรสิต รูปร่างคล้ายใบไม้ ลาตัวไม่เป็นปล้อง มี
cuticle หนา ในระยะตัวอ่อน มักอาศัยอยู่ในหอยน้าจืด เป็น
intermediate host มีหลายชนิด เช่น พยาธิใบไม้ในตับแกะ,พยาธิใบไม้
ในปอด,พยาธิใบไม้ในเลือด,พยาธิใบไม้ในลาไส้ เป็นต้น

7. • พยาธิตัวตืด ดารงชีวิตเป็นปรสิต รูปร่างแบนยาวคล้ายริบบิ้น ลักษณะ
เป็นปล้องเฉพาะผิวนอก ผิวมี cuticle หนา ไม่มีระบบทางเดินอาหาร
และอวัยวะรับความรู้สึกแต่ละปล้องมีอวัยวะสืบพันธุ์ครบทั้ง 2 เพศ มี
หลายชนิด เช่น
พยาธิ ระยะตัวอ่อน ระยะตัวเต็มวัย
ตืดหมู อยู่ในเนื้อหมู
อยู่ในลาไส้คนตืดวัว อยู่ในวัว,ควาย
ตืดปลา อยู่ในไรน้า,ปลาน้าจืด

8. จัดทาโดย
ครูชุฒิกร คุ้มหมู่
โรงเรียนบ้านสานักตูมกา
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ