G1,K1: Selasa;09Mac2010

2. Pendidikan Islam merupakan suatu gabungan kata:
“Pendidikan”
+
“Islam”

3.  Pendidikan merupakan suatu aspek penting
dalam kehidupan setiap individu.
 Pendidikan ialah perubahan dalaman dan
perubahan tingkah laku manusia yang berlaku
hasil daripada pembelajaran.

4. Definisi Pendidikan
Makna Luas
"Pendidikan ialah usaha sistematik yang disengajakan, yang
dibuat oleh sesuatu masyarakat untuk menyampaikan pengetahuan,
nilai, sikap dan kemahiran kepada ahlinya, usaha
memperkembangkan potensi individu dan perubahan yang berlaku
dalam diri manusia “.
(Ibrahim Mamat, 1993)

5. Pendidikan Islam:
a) Pendidikan yang menjadi lebih khusus.
b) Pendidikan yang berteraskan syariat Islam
berpandukan Al-Quran dan Hadith.
c) Perubahan yang dikehendaki:
 Akhlak
 Rohani
 Tingkah laku menurut ajaran Islam

6.  Pendidikan Islam ialah suatu kesatuan yang
terdiri daripada dua aspek bersepadu:
 Sebahagian daripada ajaran islam dan
undang-undang moral di ajar membolehkan
pelajar memahami tentang asas-asas Islam.
 Melatih pemikiran pelajar dengan cara
saintifik dan rasional untuk menyelaraskan
perilaku pelajar dengan moral, undang-
undang dan keimanan terhadap Islam.

7. Menurut Islam
Mohd. Uthman sebagaimana yang diambil oleh
Mustafa Kamil Ayub menyimpulkan Pendidikan Islam
sebagai:
“Proses yang membawa manusia kepada ilmu yang
sebenar, proses meningkatkan perkembangan
peribadinya sebagai manusia yang dijadikan Allah
sebagai khalifah dan hamba‐Nya di dunia, dan proses
memberikan kepadanya pendidikan adab yang
sempurna terhadap Tuhannya, dirinya, alam sekeliling
dan juga semua makhluk di dalamnya.”

8.  Ikhwanul Muslimin sebagaimana
yang diambil oleh Dr. Yusuf Al‐
Qardawi mengertikan Pendidikan
Islam adalah:
“pendidikan manusia seutuhnya:
akal dan hatinya, rohani dan
jasmaninya, akhlak dan
keterampilannya.

9. Latar Belakang Pendidikan Islam Di Brunei
 Pendidikan
Islam di Brunei di
pertanggungjawabkan oleh
Kementerian Hal Ehwal Ugama yang di
tubuhkan pada 1986.
 Mewujudkan Sistem Pendidikan Ugama
yang tersusun kemas.

10.  Menyediakan lebih banyak kemudahan
pengajaran dan pembelajaran.
 Membuat pemantauan yang berkesan
dan berterusan ke atas semua jenis
persekolahan ugama.
 Meningkatkan kualiti, pegawai, guru dan
kekitangan Jabatan Pengajian Islam
melalui latihan / bengkel / kursus.

11. Sejarah Islam di Brunei
 Brunei menerima ugama Islam dengan rasminya pada
T.M 1368 dalam zaman.

12. Sultan Muhammad Shah
Sultan Muhammad Shah merupakan pemerintah
pertama Islam Brunei apabila menganut Islam pada
tahun 1363.

13. Sultan Sharif Ali
 Mula membangunkan masjid dan menentukan qiblat.
 Masjid tiga tingkat dibangunkan.
 Panji-panji yang mempunyai tiga sayap, untuk
mengingati syiar Islam dan lambang semangat Islam.

14. Panji-panji Sultan Sharif Ali

15. Namun ugama Islam mungkin tersebar di Brunei lebih
awal dari tarik tersebut kerana:
Menjadi perlaluan dan persinggahan saudagar-
Kedudukan saudagar Islam (menurut riwayat China)
Brunei
Pertengahan pelayaran orang Islam yang pergi
ke pulau Luzon dan dan Maluku. (T.M.977)
Tulisan batu
nisan Dipunyai oleh Pu Kong daripada keluarga Pu yang
perkuburan kebanyakan digunakan oleh orang-orang Islam dan
Islam di besar kemungkinan berasal daripada keturunan
Rangas Pu Ya-Li atau Abu Ali. (T.M. 960 -1279)

16. Tulisan batu nisan
Pu kong

17. Corak Islam Dalam Pendidikan Brunei.
 Setelah kemerdekaan Brunei pada 23 februari 1985,
Islam di jadikan agama rasmi negara.
 Segala perkembangan negara berdasarkan falsafah
negara iaitu Melayu Islam Beraja.
ISLAM
MELAYU BERAJA

18. Matlamat Pendidikan Islam
negara :
Adalah untuk pembentukan insan soleh dan masyarakat
soleh.
Dasar pendidikan Islam negara:-
Menekankan kepada :
Kepercayaan dan taat kepada Allah S.W.T
Keutamaan bahasa Melayu
Taat setia kepada Raja.

19.  Pendidikan Islam di Brunei dipertanggungjawabkan oleh
Kementerian Hal Ehwal Ugama yang di tubuhkan pada
1986.
Mewujudkan Sistem Pendidikan Ugama yang tersusun kemas.
Menyediakan lebih banyak kemudahan pengajaran dan pembelajaran
ugama.
Membuat pemantauan yang berkesan dan berterusan ke atas semua
jenis persekolahan ugama.
 Meningkatkan kualiti, pegawai, guru dan kekitangan Jabatan
Pengajian Islam melalui latihan / bengkel / kursus.

20. Pendidikan Islam dalam
SPN 21 –
Dalam menerapkan Islam, satu konsep telah
dicipta iaitu Konsep Islamisasi Ilmu
Pengetahuan.
 Sesuai dengan suasana negara ini yang mahu
menjadikan Islam sebagai satu cara hidup yang
lengkap.
 Sejajar dengan falsafah negara iaitu MIB.

21. Konsep Islamisasi Ilmu
Pengetahuan
Mempunyai 4 tujuan :
1. Mengasuh pemikiran, sikap hidup dan perwatakan
kanak-kanak bagi membiasakan mereka hidup
bermasyarakat, saling bersefahaman dan bersepadu.
2. Untuk menyakinkan kanak-kanak bahawa ilmu
pengetahuan itu tidak bercanggah dengan hukum
agama Islam.
3. Menyediakan orientasi pendidikan yang berkemahiran.
4. Menyalurkan pemahaman-pemahaman yang sesuai
dengan konsep kenegaraan yakini Negara Melayu Islam
Beraja.

22. Corak Islam dalam bentuk
kokurikulum
Dalam pendidikan juga memberikan kefahaman dan
peluang dalam menerapkan nilai Islam ke dalam diri
seseorang dengan mengadakan dan mengikuti majlis-
majlis keagamaan,
Seperti:
Sambutan Maulud Nabi Berzikir
Pembacaan Al-Quran Menziarahi dan
membersihkan tanah
Bertadarus perkuburan

23. Tahun 1929 – Pembangunan sekolah
ugama yang pertama.
Tahun 1929 - Balai ibadat didirikan
sebagai sekolah dan kuatkuasa undang-
undang menghantar kanak-kanak ke
sekolah.
Tahun 1931 - Pelajaran ugama mula
diajar di sekolah Melayu.

24. Tahun 1954 - Tertubuhnya Jabatan Hal
Ehwal Ugama.
Tahun 1966 - Sekolah Menengah Agama
dan menengah arab di tubuhkan.
Tahun 1975 – Penubuhan Maktab
Penguruan Agama.
Tahun 1975 - Beberapa buah lagi
sekolah agama di dirikan.

25. Tahun 1985 – Sebanyak 102 buah
sekolah agama telah pun didirikan.
Pada 1 Januari 2007 - Universiti Islam
Sultan Sharif Ali (UNISSA) telah
ditubuhkan.
Pada 20 january 2007 – Maktab
Perguruan Ugama (MPUSB) dinaikkan
taraf menjadi Kolej Universiti Perguruan
Ugama Seri Begawan.

26. Tahun 2007 - Sistem Pendidikan
Negara melancarkan sistem
baru iaitu dimana pelajaran-
pelajaran Ugama menjadi mata
pelajaran teras.

27. ISU‐ISU PENDIDIKAN ISLAM DI
BRUNEI DARUSSALAM
Dekan Fakulti Pendidikan Kolej Universiti Perguruan Ugama Seri
Begawan, Haji Yahya Haji Apong menyarankan agar SPN 21 di nilai
semula.
Beliau berpendapat Pengetahuan Ugama Islam (mata pelajaran
agama) perlu menjadi mata pelajaran teras dalam sesuatu sistem
pendidikan.
"Namun dalam Sistem Pendidikan Negara Abad Ke-21 (SPN 21),
mata pelajaran itu hanya dijadikan mata pelajaran wajib di peringkat
rendah tetapi menjadi mata pelajaran elektif di peringkat menengah
(Tahun 7, 8 dan 9)".
"Jika SPN 21 itu tidak dapat dinilai semula, ia boleh menjejaskan
hasrat negara menjadikan negara ini sebagai Negara Zikir," kata
beliau.

28. Kewibawaan Guru Ugama
Terdapat juga beberapa isu pendidikan Agama di sekolah-sekolah dari
segi guru atau pendidik, iaitu:-
•Guru ugama kurang wibawa atau guru ugama tidak mencerminkan
sebagai seorang guru ugama yang berpegang teguh kepada ajaran-
ajaran Islam.
•Tidak menitikberatkan soal ugama terhadap diri mereka sendiri.
•Masyarakat memandang rendah jawatan Guru Ugama. Tidak
seperti zaman 60an guru-guru ugama dianggap sebagai orang yang
dihormati, disegani atau digalati.

29. Kaedah Pengajaran dan
Pembelajaran Guru
Guru lebih banyak menggunakan kaedah syarahan daripada
kaedah lain yang lebih menarik.
Guru bersikap malas untuk menggunakan alat bantu mengajar
selain dari buku teks dengan alasan tidak disediakan oleh pihak
Kementerian tanpa mahu berusaha sendiri.
Guru yang mengajar mata pelajaran yang tidak relevan dengan
kelulusannya.
Kurangnya kerjasama padu di antara guru-guru ugama dan
umum dalam pendidikan Islam di sekolah menengah dan rendah.

30. Pentadbiran
Guru agama
Penceramah
kewangan
Pakar
Mufti
perundangan
Masyarakat
Syariah Islam

31. CABARAN-CABARAN

32.  Walaupun SPN-21 sudah mula dilaksanakan sejak 1
Januari 2009.
 Persoalan masih timbul:-
“..Apakah SPN-21 sudah cukup memberikan
penekanan kepada pendidikan ugama selaras
dengan hasrat Kebawah Duli untuk menjadikan
Brunei sebagai sebuah 'Negara Zikir' di mana rakyat
yang menghuninya sentiasa mengingat Allah dan
berpegang kepada tali Allah dalam semua aspek
kehidupan mereka?..”

33.  “..Apakah SPN-21 yang di sasarkan kearah
membina sebuah masyarakat Brunei yang
'holistik', iaitu bukan sahaja maju berilmu dan
berkemahiran, tetapi juga mempunyai jati diri
yang kental sudah cukup memberikan penekanan
seimbang untuk mempastikan jati diri generasi
baru yang akan di bina ini tidak pincang dalam
aspek akidah dan keimanan mereka?..”
 Semakin kedengaran suara-suara di luar sana
yang meluahkan kerisauan mengenai ketidak
seimbangan dalam penekanan dasar pendidikan
ugama dalam sistem pendidikan negara.

34.  Di
forum tersebut Dekan Fakulti
Pendidikan Kolej Universiti
Perguruan Ugama Seri Begawan,
Haji Yahya Haji Apong
menyarankan agar SPN 21 di nilai
semula dengan mengambil kira
penekanan ke atas dasar
pendidikkan ugama.

35.  Dalam Sistem Pendidikan Negara Abad
Ke-21 (SPN 21), mata pelajaran itu
hanya dijadikan mata pelajaran wajib di
peringkat rendah tetapi menjadi mata
pelajaran elektif di peringkat menengah
(Tahun 7, 8 dan 9)".
 SPN 21 itu jika tidak dapat dinilai
semula, ia boleh menjejaskan hasrat
negara menjadikan negara ini sebagai
sebuah Negara Zikir.

36. MEREALISASIKAN NEGARA ZIKIR
MELALUI PENDIDIKAN

37.  Dalam titah Kebawah Duli bersempena dengan sambutan Hari Raya
Aidiladha 1428 Hijrah telah menyatakan keazaman baginda untuk
terus menjadikan Negara Brunei Darussalam sebuah ‘Negara Zikir’
yang sentiasa mengagongkan Allah subhanahu wataala, Antara lain
sabda baginda:
“..Brunei adalah negara yang selalu bersama-sama dengan Ar-
Rahman (Yang Maha Mengasihi), yang sentiasa berhias dengan
zikir dan menjadikannya sebagai rutin kebiasaan. Kerana itu Allah
pun dengan rahmatNya memalingkan kita dari sebarang kesusahan
dan bencana dari pelbagai anasir yang boleh merosakkan
keamanan. Beta, Insya Allah akan terus berazam untuk menjadikan
Brunei sebuah ‘Negara Zikir’ yang sentiasa mengagongkan Allah,
supaya kita selalu berada dalam perhatian dan pemeliharaanNya.
Sesuai dengan janjiNya dalam surah Al-Baqarah ayat 152,
tafsirnya: Kamu ingatlah Aku, nescaya Aku mengingati kamu pula.

38.  Apakah negara kita berpotensi untuk menjadi
sebuah negara zikir? Adakah kita mempunyai kualiti-
kualiti yang diperlukan itu?. Memandangkan
peranan pendidikan sangat penting dalam
pembentukan sesuatu bangsa dan negara, apakah
negara kita telah menyediakan sistem pendidikan
Islam yang dapat menjadi mekanisme utama untuk
melahirkan sebuah negara zikir?
 Salah satu mekanisme untuk mengembangkan
ajaran Islam itu ialah melalui sistem pendidikan
Islam. Landasan atau tapaknya terdiri dari beberapa
faktor utama, antaranya ialah:-

39.  Kerajaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia telah
menyediakan prasarana pendidikan Islam yang dapat
dikatakan teratur, tersusun dan baik di bawah
kerjasama antara Kementerian Hal Ehwal Ugama
dengan Kementerian Pendidikan
 Titah-titah Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri
Baginda Sultan dan Yang Di Pertuan Negara Brunei
Darussalam selaku “Uli al-Amri” yang perlu ditaati
segala arahannya dan perintahnya yang membina dan
berkebajikan. Sebagaimana firman Allah Taala :
Maksudnya: Taatlah kamu kepada Allah, taatlah kamu
kepada Rasulullah, dan kepada Uli al-Amri yang
berkuasa dari kalangan kamu (Surah An-Nisa, Ayat
59).

40.  Terciptanya perlembagaan Negara Brunei 1959
yang dipelopori oleh Al-Marhom Sultan Haji Omar
Ali Saifuddien menjadi satu tapak yang kukuh dan
pendorong yang kuat untuk negara ini melonjak
maju ke alam moden dan membolehkan ajaran
Islam berkembang dengan subur. Perlembagaan
ini telah menggariskan kedudukan Islam dengan
jelas, tegas dan penuh yakin iaitu:
“..Agama rasmi bagi negera ini ialah agama Islam
menurut Ahli Sunnah Waljamaah tetapi dengan
agama yang lain boleh diamalkan dengan aman
dan sempurna oleh mereka yang
mengamalkannya. (Dalam Undang-undang Agama
dan Mahkamah Kadhi 1955, halaman 17 ada
menyebutkan “Ahli Sunnah Waljamaah, Mazhab
Shafi’i)

41.  Pendidikan Islam mencelup keperibadian Muslim
dengan celupan yang khas yang membezakan dari
bentuk-bentuk pendidikan yang lain. (Hassan
Langgulung,1979). Penyataan ini dapat memberi
gambaran bahawa pendidikan Islam adalah faktor
utama bagi membentuk keperibadian dan sahsiah
pada setiap Muslim.
 Pendidikan Islam juga mempunyai matlamat dan
tujuan yang tertentu untuk mewujudkan
keharmonian hidup di dunia dan akhirat dan
seterusnya memperolehi keredaan Allah s.w.t.