Low Carbon and Sustainable Business

1. นโยบายและทิศทาง
ด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของประเทศไทย
นายธีรพงษ์ เหล่าพงศ์พิชญ์
ผู้อานวยการกลุ่มงานนโยบายและยุทธศาสตร์
กองประสานการจัดการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
สานักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
หลักสูตร “ต้นแบบธุรกิจคาร์บอนต่าและยั่งยืน” (Low Carbon and Sustainable Business)
วันที่ 12 กรกฎาคม 2565 เวลา 14.15-14.30 น. ผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (การเงิน & ปิโตรเคมีและเคมีภัณฑ์)

2. 2

3. 3

4. หากโลกนี้อุณหภูมิเพิ่มขึ้น
สภาวะอากาศรุนแรง
(Extreme Weather)
ความเสี่ยง
น้้าท่วมเพิ่มขึ้น
100%
ความเสี่ยง
น้้าท่วมเพิ่มขึ้น
170%
1.5ºC VS 2ºC
ระดับน้้าทะเลสูงขึ้น
(Sea Level Rise)
ประชากร 46 ล้านคน
ได้รับผลกระทบจากระดับน้้าทะเล
ที่สูงขึ้น 48 CM ภายในปี 2100
ประชากร 49 ล้านคน
ได้รับผลกระทบจากระดับน้้าทะเล
ที่สูงขึ้น 56 CM ภายในปี 2100
น้้าที่ใช้ประโยชน์ได้
(Water Availability)
ประชากร 350 ล้านคน
เผชิญภัยแล้ง ภายในปี 2100
ประชากร 410 ล้านคน
เผชิญภัยแล้ง ภายในปี 2100
สายพันธุ์
(Species)
6% ของแมลง 8% ของพืช และ
4% ของสัตว์มีกระดูกสันหลัง
ได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง
18% ของแมลง 16% ของพืช และ
8% ของสัตว์มีกระดูกสันหลัง
ได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง
4

5. ที่มา : รายงานความก ้าวหน้ารายสองปี ฉบับที่ 3
▪ สาขา IPPU ปล่อยก๊าซ
เรือนกระจก
31,531.41 GgCO2eq
หรือร ้อยละ 8.90 ของ
การปล่อยทั้งหมด
▪ อุตสาหกรรมเคมี
ปล่อยก๊าซเรือนกระจก
11,163.22 GgCO2eq
หรือร ้อยละ 3.15 ของ
การปล่อยทั้งหมด
ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของประเทศไทย
รายสาขา ในปี ค.ศ. 2000 และ 2016
5
LULUCF = - 61,960.76 GgCO2eq
(ป่าธรรมชาติ -27,471.82 GgcCO2eq)
LULUCF = - 91,134.15 GgCO2eq
(ป่าธรรมชาติ -18,305.44 GgcCO2eq)
Net GHG emissions = 183,796.37 GgCO2eq Net GHG emissions = 263,223.46 GgCO2eq

6. H.E. General
Prayuth Chan-o-Cha
Prime Minister
1 November 2021
Ambition
Thailand’s
2050 : Carbon Neutrality
2065 : Net-Zero GHG Emissions
2030 : NDC 40%
* with International Support
6

7. ความเป็นกลางทางคาร์บอน VS. การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์
Net-Zero GHG
Emissions
ภายในปี ค.ศ. 2065
การปล่อยก๊าซเรือนกระจก
7 ชนิด จากแหล่งกาเนิด
โดยกิจกรรมของมนุษย์
การดูดกลับก๊าซเรือนกระจก
จากป่าไม้ และเทคโนโลยี
ดักจับและกักเก็บคาร์บอน
การดาเนินงานเพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่าง
ก๊าซเรือนกระจก 7 ชนิด ได้แก่ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ มีเทน ไนตรัสออกไซด์
ไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน เปอร์ฟลูออโรคาร์บอน ซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์
ไนโตรเจนไตรฟลูออไรด์
การดาเนินงานเพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่าง
จากแหล่งกาเนิดโดย
กิจกรรมของมนุษย์
จากป่าไม้ และ
เทคโนโลยี
ดักจับและกักเก็บ
คาร์บอน
การปล่อย CO2 การดูดกลับ CO2
ความเป็นกลางทางคาร์บอน
(Carbon Neutrality)
Carbon
Neutrality
ภายในปี ค.ศ. 2050
การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์
(Net-Zero GHG Emissions)
7

8. Just transition + Optimize economic impact
Revision of LT-LEDS & NDC
Updated LT-LEDS
Economic Opportunity
Additional GHG mitigation measures
(Disruptive technology) + Timeline
NDC 2
(2025)
NDC 3
(2030)
NDC 4
(2035)
Carbon Neutrality
2050
Net Zero GHG Emission
2065
Carbon Sink by 2037
Energy/Transport
IPPU
Waste
Agriculture
Energy/Transport
IPPU
Waste
Agriculture
95 MtCO2eq
23.8 MtCO2eq
0.2 MtCO2eq
1 MtCO2eq
50.7 MtCO2eq
17.3 MtCO2eq
10.8 MtCO2eq
41.2 MtCO2eq
-63%
-25%
-64%
-24%
-80%
-37%
-23%
-46%
2nd Updated NDC
Unconditional
30%
Conditional
10%
BAU 555 MtCO2eq
Support Need
333 MtCO2eq
in 2030
- 40%
-120 MtCO2eq
Peaking Emission by 2025
368 MtCO2eq
8

9. พลังงาน/ขนส่ง IPPU ของเสีย เกษตร
แนวทางการลดก๊าซเรือนกระจกที่สาคัญ
• การเพิ่มใช้พลังงานทดแทน
• การเพิ่มประสิทธิภาพการ
ผลิตและใช้พลังงาน
• การใช้ยานยนต์ไฟฟ้า (EV)
• มาตรการทดแทนปูนเม็ด
• การปรับเปลี่ยนสารทาความเย็น
• CCUS ในอุตสาหกรรมซีเมนต์
• การปรับปรุงการทานาข้าวเพื่อ
ลดการปล่อยมีเทน
• ผลิตก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์
• การจัดการขยะและนาเสีย
ชุมชน รวมถึงนาเสีย
อุตสาหกรรม
• Waste to Energy
9

10. นโยบายภาครัฐ และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
แผนระดับ 1
ยุทธศาสตร์ชาติ
(พ.ศ. 2561 – 2580)
ยุทธศาสตร์ที่ 5
ด้านการสร้างการเติบโต
ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
(3) สร้างการเติบโตอย่างยั่งยืน
บนสังคมเศรษฐกิจที่เป็นมิตร
ต่อสภาพภูมิอากาศ
1. ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
2. มีการปรับตัวต่อ CC
3. การลงทุนที่เป็นมิตรต่อสภาพภูมิอากาศ
4. รับมือต่อโรคอุบัติใหม่/โรคอุบัติซ้า
แผนระดับ 2
แผนแม่บทภายใต้
ยุทธศาสตร์ชาติ
• ประเด็นที่ 18 การเติบโตอย่างยั่งยืน
• แผนย่อย 3 การสร้างการเติบโตอย่าง
ยั่งยืนบนสังคมที่เป็นมิตรต่อสภาพ
ภูมิอากาศ
แผนการปฏิรูปประเทศ
• ร่าง พรบ. การเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศฯ
• ระบบฐานข้อมูลการปล่อย
ก๊าซเรือนกระจก
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แห่งชาติ ฉบับที่ 13
(พ.ศ. 2566 – 2570)
แผนระดับ 3
แผนแม่บทรองรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ปรับตัวต่อ
ผลกระทบ CC
ลดก๊าซเรือน
กระจก
สร้างขีด
ความสามารถ
แผนที่นาทางการลดก๊าซเรือนกระจก
(NDC Roadmap)
การดาเนินงาน
NAMA
แผน
BCG Model
กรอบแผนพลังงานชาติ
เป้าหมาย
ร้อยละ 7 - 20
ในปี 2020
เป้าหมายร้อยละ 20-25 ในปี 2030
พลังงาน ขนส่ง ของเสีย
IPPU
RE ร้อยละ 50 EV ร้อยละ 69 EE ร้อยละ 30
36
10

11. หมวด 1 ทั่วไป
หมวด 2 คณะกรรมการนโยบาย
หมวด 3 แผนแม่บทรองรับ
หมวด 4 ข้อมูลก๊าซเรือนกระจก
หมวด 5 การลดก๊าซเรือนกระจก
หมวด 6 การปรับตัวต่อการ
เปลี่ยนแปลงสภาพ
ภูมิอากาศ
หมวด 7 มาตรการส่งเสริมการ
ดาเนินงาน
หมวด 8 บทกาหนดโทษ
บทเฉพาะกาล
สาระสาคัญ
(ร่าง) พระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. ....
ประเด็นปฏิรูปประเทศ
ประเด็นที่ 3 การแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศ
ประเด็นที่ 8 การปฏิรูปกฎหมายสิ่งแวดล้อม
หลักการและเหตุผล
ลดก๊าซ
เรือนกระจก
ปรับตัวต่อ
ผลกระทบ
พันธกรณี
เป็นกฎหมายการส่งเสริม
และสนับสนุนให้เกิดการ
พัฒนาเศรษฐกิจ สังคม
และสิ่งแวดล้อม โดย
คานึงถึงขัดความสามารถ
ในการแข่งขันของ
ประเทศผ่าน
การดาเนินงานกับ
นานาชาติ
• การกาหนดเป้าหมาย
การลดก๊าซเรือน
กระจก
• คาร์บอนเครดิต
• กลไกทางการเงิน
• ภาษีคาร์บอน
สถานภาพปัจจุบัน : อยู่ระหว่าง
ทบทวน RIA (Regulatory
Impact Assessment) และ
เพิ่มเติมประเด็นต่างๆ ดังนี้
11

12. เครื่องมือ/กลไกสนับสนุน
(อบก/สผ.)
กลไกเชิงสถาบันด้านการเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศของไทย
คณะรัฐมนตรี
การบูรณาการ
นโยบายและแผน
(ทส./สผ.)
วิชาการและ
ฐานข้อมูล
(ทส./สผ.)
การประสานท่าที
เจรจาและ
ความร่วมมือ
ระหว่างประเทศ
(ทส./สผ.)
การประชาสัมพันธ์
และเสริมพลังความ
ร่วมมือด้าน
ภูมิอากาศ
(ทส./สส.)
กฎหมาย
(ทส./สผ.)
การขับเคลื่อนการลด
ก๊าซเรือนกระจกจากการประยุกต์ใช้
เทคโนโลยีเพื่อการดักจับ
การใช้ประโยชน์และการกักเก็บคาร์บอน
ของประเทศ
(พน./ชธ.)
การขับเคลื่อนและบริหารจัดการ
คาร์บอนเครดิตจากมาตรการการ
ดูดกลับก๊าซเรือนกระจกของ
ประเทศ
(ทส./สผ.)
ร่าง พ.ร.บ.การ
เปลี่ยน
แปลงสภาพ
ภูมิอากาศ
พ.ศ. ….
ร่างแผนการเสริมพลัง
ความร่วมมือด้านการ
เปลี่ยนแปลงสภาพ
ภูมิอากาศ (ACE)
นโยบายและมาตรการ
Adaptation Mitigation
Enabling Environment
Carbon Sinks
ป่าธรรมชาติ ป่าเศรษฐกิจ
พืนที่สีเขียว
CCUS
พลังงาน ซีเมนต์
อื่นๆ
Carbon Credit
Platform
Carbon Tax
International
(CDM, JCM, ITMOs)
Domestic
(T-VER) Carbon Label
Cap & Trade
Incentive
ประกาศกระทรวง/
ระเบียบ/ หลักเกณฑ์
(สผ./อบก.)
การวิจัย
และพัฒนา
เทคโนโลยี
(R&D)
(อว.)
ระบบฐานข้อมูลสนับสนุนการดาเนินงาน
M&E / MRV System TGEIS
Risk Map Database ฐานข้อมูลเจรจา
ร่าง
แนวทางและ
กลไกการบริหาร
จัดการคาร์บอน
เครดิต
คณะกรรมการนโยบายการเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศแห่งชาติ (กนภ.)
คณะอนุกรรมการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
41
12

13. การเพิ่มแหล่งกักเก็บและดูดกลับก๊าซเรือนกระจก
ออกประกาศระเบียบที่เกี่ยวข้อง
• กรมป่าไม้
• กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
• กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
ผู้พัฒนาโครงการ T-VER ร่วมปลูกและดูแลรักษาป่าในพื้นที่ของรัฐ โดยแบ่งปันเครดิตให้แก่
ผู้พัฒนาโครงการร้อยละ 90 และหน่วยงานของรัฐ ร้อยละ 10 หรือตามแต่ตกลง
ส่งเสริมการปลูกป่า
✓ ป่าธรรมชาติ (ไม้โตช้า)
✓ ป่าเศรษฐกิจ (ไม้โตเร็ว)
ภาคประชาชนสามารถมีส่วนร่วมในปี พ.ศ. 2565
ประมาณ 6 แสนไร่
13

14. กลไกขับเคลื่อนการดาเนินงาน
BOI
• สิทธิประโยชน์ทางภาษี
• ส่งเสริมการลงทุนเพื่อ
สิ่งแวดล้อม
• การปรับเปลี่ยนเครื่องจักรเพื่อ
ลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือน
กระจก
Domestic & International
• แนวทางและกลไกการบริหารจัดการคาร์บอน
เครดิต (สผ.)
• ระเบียบว่าด้วยหลักเกณฑ์การขึ้นทะเบียนการซื้อ
การขาย และถ่ายโอนคาร์บอนเครดิต (อบก.)
• ตลาดคาร์บอน (FTI + ทส.)
Green
Gold
มูลค่าคาร์บอน
325,450 ล้านบาท
14

15. งบประมาณ/การลงทุนด้าน Climate Change
ที่ประเทศไทยสามารถเข้าถึงได้
กองทุนภูมิอากาศสีเขียว
(GCF)
กองทุนสิ่งแวดล้อมโลก
ด้านการเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศ
(Global Environment Facility)
กองทุนการปรับตัวต่อผลกระทบ
จากการเปลี่ยนแปลง
สภาพภูมิอากาศ
กองทุน
Climate
Fund
กองทุนสิ่งแวดล้อมของไทย
แหล่งเงินอุดหนุนสาหรับเสริมสร้างศักยภาพชุมชน
ในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
*กลุ่มเป้าหมาย: ภาครัฐ ท้องถิ่น เอกชน สถาบัน องค์กร ฯลฯ
45
15

16. ความร่วมมือ/การสนับสนุนระหว่างประเทศ
International Support
Bilateral
Multilateral
กรอบอนุสัญญา UNFCCC ยอดรวม 1,030 ล้านบาท
Readiness (8 โครงการ)
GCF Preparatory/Country Program 0.3 ล้านUSD
Thailand Climate Finance Strategy 0.54 ล้านUSD
GCF Pipeline of food industrial 0.45 ล้านUSD
EE Building Code 0.25 ล้านUSD
การพัฒนากองทุนสิ่งแวดล้อมเป็น DAE 0.4 ล้านEUR
NAP Readiness: Marine and Coastal Areas 3 ล้านUSD
GCF Pipeline of Local Projects (TGO) 0.35 ล้านUSD
Concept Note & DAE in Transportation & Health 0.65 ล้านUSD
Resilience Water Management (RID) (1st Project) 17.54 ล้านUSD
Mekong EbA South: Enhancing Climate Resilience 7 ล้านUSD
in the Greater Mekong Sub-region (2022-2026)
Thai RAC NAMA (2016-2021) 14.7 ล้าน EURO
Thai Rice NAMA (2018-2023) 14.9 ล้าน EURO
EE Green Housing (2021-2026) 3 ล้านUSD
CBIT (2022-2025) 1.99 ล้านUSD
Climate Fund ยอดรวม 1,273 ล้านบาท
TGEIS
316,415AUD
(เฟส1286,915เฟส229,500)
IKI (2015-2022)
22.45ล้าน EURO
(TGCP/Risk-Nap)
New IKI (2022 – 2026)
40 ล้าน EURO
(TGC-EMC/CCMB/Urban/ThaiCI)
Bilateral
ยอดรวม 2,338.69 ล้านบาท
18
16

17. แผนการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ
กรอบการดาเนินงานเพื่อมุ่งสู่การมีภูมิคุ้มกัน และสามารถปรับตัวต่อผลกระทบจากการ
เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และให้ภาคส่วนที่เกี่ยวข้องสามารถนาไปเป็นแนวทางใน
การบูรณาการประเด็นด้านการปรับตัวฯ ในแผนและยุทธศาสตร์ในรายสาขา และในเชิงพื้นที่
NAP “ประเทศไทยมีภูมิคุ้มกัน และสามารถปรับตัวต่อผลกระทบจาก
การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อมุ่งสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน”
วิสัยทัศน์
พันธกิจ
สร้างภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในการพัฒนาประเทศ
เสริมสร้างศักยภาพและความตระหนักรู้ของภาคีการพัฒนาในทุกระดับ
พัฒนาฐานข้อมูล งานศึกษาวิจัย องค์ความรู้ และเทคโนโลยี
สาขาที่เกี่ยวข้อง
น้้า เกษตร ท่องเที่ยว สาธารณสุข ทรัพยากร ตั้งถิ่นฐาน
39
17

18. การจัดท้าระบบฐานข้อมูลความเสี่ยงเชิงพื้นที่ (Risk Maps)
ข้อมูลส้าคัญ
การคาดการณ์การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอนาคต (Climate Projection)
แผนที่ภัยจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Hazard Map)
แผนที่ความเสี่ยงข้อมูลความเสี่ยงผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Risk MAP)
- Interactive Map
- ข้อมูลพื้นที่ระดับจังหวัด
- สามารถเลือกดูสาขาที่
เกี่ยวข้อง แบบจ้าลอง
สถานการณ์ และดัชนีต่างๆ
เช่น ความร้อน ภัยแล้ง ตาม
ต้องการ
Features
• การพัฒนาระบบฐานข้อมูลนี้ จะเป็น
ฐานข้อมูลกลางของประเทศ
• เป็นเครื่องมือส้าคัญในการขับเคลื่อน
การด้าเนินงานด้านการปรับตัวต่อ
ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพ
ภูมิอากาศในรายสาขาหรือในระดับ
จังหวัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ และ
สอดคล้องกับแผนการปรับตัวฯ
• เป็นช่องทางในการสร้างการรับรู้
สาธารณะอย่างเป็นรูปธรรมและเข้าถึง
ได้โดยง่าย https://climate.onep.go.th/th/topic/database/riskmaps/
46
18

19. ความท้าทายและโอกาสในการพัฒนาของประเทศ
Challenge
1. มาตรการกีดกันทางการค้าทางอ้อม
• Carbon Border Adjustment
Mechanism (CBAM)
• ICAO
• มาตรฐานของสินค้าและบริการ
2. การดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ
(Foreign Direct Investment :FDI)
3. การกาหนดเป้าหมาย Net Zero
ในระดับองค์กรของ Multi-Corporation
• สร้างความตระหนักรู้ (TCAC)
• สนับสนุนการใช้บริการ/การ
บริโภคที่เป็นมิตรต่อ
สิ่งแวดล้อม
การพัฒนางานวิจัย/
เทคโนโลยี/นวัตกรรม
ที่ใช้ได้จริง
EV/CCS/CCUS/Hydrogen
• ลงทุนในธุรกิจใหม่ (ลดก๊าซ/ปรับตัว)
• กลยุทธ์สอดคล้องกับนโยบายของประเทศ
• Carbon Credit
• Sustainability
report/footprint
• Green Taxonomy
• Green loan/Green bond
• Reform Policy and regulation เช่น
ด้านพลังงาน อุตสาหกรรม เกษตร
เทคโนโลยี CCUS ฯลฯ
• Climate Change Act
• Tax/Incentive
• International Support
สังคมคาร์บอนต่า
Transformative
Change
ผนึกกาลัง 4 ฝ่าย
รัฐ เอกชน
สถาบัน
การศึกษา/
วิจัย
ประชาชน
47
19

20. ขอบคุณครับ
สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อม
กระทรวงทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อม
118/1 อำคำรทิปโก้ 2 ถนนพระรำมที่ 6 แขวงพญำไท
เขตพญำไท กทม. 10400
โทรศัพท์0 2265 6692 หรือ 0 2265 6690
http://climate.onep.go.th