Era është një dukuri natyrore që përbehet nga lëvizja e rregullt, pothuajse e rrafshët, e masës ajrore të shkaktuar nga trysnia mes dy pikash të atmosferës . Studimi i veprimtarise të Eres ka rëndësi të madhe, pasi era me fuqine e vet luan një rol të madh në formimin e formave të larmishme relievore në siperfqen e Tokes. Era si faktor i jashtëm vepron në vazhdimësi që nga periudhat e hershme gjeologjike e deri më tani duke krijuar forma të ndryshme në sipërfaqen e tokës ,I ndryshon formen shkembinjeve etj .
Retë më të shpejta janë në lartësitë prej 10.000 - 18.000 metra mbi nivelin e detit dhe shpejtësinë e lëvizjes së tyre mund ta arrijnë në 400 km/h.
Arsyeja që në atë lartësi mund të arrihet një shpejtësi e lartë është se retë përbëhen nga kristalet e akullta dhe pikat e ujit që bien ngadalë nëpërmjet ajrit. Për shkak të fërkimit me sipërfaqen e Tokës, sa më e madhe të jetë lartësia era rrit shpejtësinë e saj. Në një lartësi prej 100 metra, shpejtësia e erës rritet dy herë më shumë në krahasim me shpejtësinë që era e ka në lartësi prej 2 metra. Kjo, gjithashtu do të thotë se retë lëvizin më shpejtë nëse janë më larg nga sipërfaqja e tokës.
Retë më të shpejta i gjejmë në pjesët e larta të troposferës. Arsyeja për këtë janë rrymat e ashtuquajtura 'jet stream', që lindin si pasojë e temperaturave të ndryshme në mes të shtresave të ajrit. Këto rryma shpesh arrijnë shpejtësinë prej 200 km/h, por gjithashtu mund lëvizin në një shpejtësi prej 400 km/h.
Puna kryesore e erës varet nga shpejtësia e saj , sa më e madhe shpejtësia aq më e madhe është forca shkatërruse .Veprimi eolik më së shumti vepron në viset e zhveshura (shkretirat) pastaj ne faqet e maleve të larta, në brigjet e lumejve ,detrave apo edhe në vendet qe janë të ekspozuara ndaj erërave .
Deflacioni-kuptojmë punën fryerëse që bën era me forcën e saj në shkëmbinjët duke ia larguar materialin e imët që i mbulon(zhveshjen e shkëmbinjëve)
Korazioni- kuptojmë punën goditëse që bën era mbi shkëmbit krahas forces goditëse te saj dhe materialet grimcore
Era bën një punë të madhe transportuese dhe depozituese.Kjo veprimtari varet kryesisht nga shpejtësia e saj dhe nga sasia e materialit të shkrifte që ngrihet dhe transportohet nga era .Materiali që më së shpeshti transportohet nga era është kokrrizat e rërës.
Dunat jane kodra te perbera nga rera qe formohen nga veprimi I forces se eres ne shkretetirat e bregdetet ranore .
Barkhanet jane kodra te perbera nga rera dhe formohen nga veprimi I forces se eres ne shkretetirat e bregdetet ranore si dunat , por kodrat e reres kane formen e draprit .
Valëzimet vërehen në vende të rrafështa prej rëre nuk kanë ngritje të mëdha. Ato formohen zakonishtë në plazhe dhe në shkretira kur fryjene era të lehta.
Era është një dukuri natyrore që përbehet nga lëvizja e rregullt, pothuajse e rrafshët, e masës ajrore të shkaktuar nga trysnia mes dy pikash të atmosferës . Studimi i veprimtarise të Eres ka rëndësi të madhe, pasi era me fuqine e vet luan një rol të madh në formimin e formave të larmishme relievore në siperfqen e Tokes. Era si faktor i jashtëm vepron në vazhdimësi që nga periudhat e hershme gjeologjike e deri më tani duke krijuar forma të ndryshme në sipërfaqen e tokës ,I ndryshon formen shkembinjeve etj .
Retë më të shpejta janë në lartësitë prej 10.000 - 18.000 metra mbi nivelin e detit dhe shpejtësinë e lëvizjes së tyre mund ta arrijnë në 400 km/h.
Arsyeja që në atë lartësi mund të arrihet një shpejtësi e lartë është se retë përbëhen nga kristalet e akullta dhe pikat e ujit që bien ngadalë nëpërmjet ajrit. Për shkak të fërkimit me sipërfaqen e Tokës, sa më e madhe të jetë lartësia era rrit shpejtësinë e saj. Në një lartësi prej 100 metra, shpejtësia e erës rritet dy herë më shumë në krahasim me shpejtësinë që era e ka në lartësi prej 2 metra. Kjo, gjithashtu do të thotë se retë lëvizin më shpejtë nëse janë më larg nga sipërfaqja e tokës.
Retë më të shpejta i gjejmë në pjesët e larta të troposferës. Arsyeja për këtë janë rrymat e ashtuquajtura 'jet stream', që lindin si pasojë e temperaturave të ndryshme në mes të shtresave të ajrit. Këto rryma shpesh arrijnë shpejtësinë prej 200 km/h, por gjithashtu mund lëvizin në një shpejtësi prej 400 km/h.
Puna kryesore e erës varet nga shpejtësia e saj , sa më e madhe shpejtësia aq më e madhe është forca shkatërruse .Veprimi eolik më së shumti vepron në viset e zhveshura (shkretirat) pastaj ne faqet e maleve të larta, në brigjet e lumejve ,detrave apo edhe në vendet qe janë të ekspozuara ndaj erërave .
Deflacioni-kuptojmë punën fryerëse që bën era me forcën e saj në shkëmbinjët duke ia larguar materialin e imët që i mbulon(zhveshjen e shkëmbinjëve)
Korazioni- kuptojmë punën goditëse që bën era mbi shkëmbit krahas forces goditëse te saj dhe materialet grimcore
Era bën një punë të madhe transportuese dhe depozituese.Kjo veprimtari varet kryesisht nga shpejtësia e saj dhe nga sasia e materialit të shkrifte që ngrihet dhe transportohet nga era .Materiali që më së shpeshti transportohet nga era është kokrrizat e rërës.
Dunat jane kodra te perbera nga rera qe formohen nga veprimi I forces se eres ne shkretetirat e bregdetet ranore .
Barkhanet jane kodra te perbera nga rera dhe formohen nga veprimi I forces se eres ne shkretetirat e bregdetet ranore si dunat , por kodrat e reres kane formen e draprit .
Valëzimet vërehen në vende të rrafështa prej rëre nuk kanë ngritje të mëdha. Ato formohen zakonishtë në plazhe dhe në shkretira kur fryjene era të lehta.
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)Rexhino Kovaci
Ne kete prezantim te punuar ne Powerpoint jam perpjekur te prek Problemet tona shoqerore si dhe shpjegimi ose zgjidhja e tyre.
///// Kopjimi i faqeve nuk lejohet pa lejen e Zysh - Dek.Ersida Buzo Stambollxhiu /////
C’jane planetet?
Si u formuan ato??
Zbulimi i ekzoplaneteve ka pasuruar me tej, pa e vene ne dyshim, modelin standart te krijimit te planeteve. Sipas ketij modeli planetet krijohen nga re te dendura pluhuri dhe gazi.
1.MERKURI
2.AFERDITA
3.TOKA
4.MARSI
5.JUPITERI
6.SATURNI
7.URANI
8.NEPTUNI
Individi perball shtetit ne epoka te ndryshme (epoka moderne)Rexhino Kovaci
Ne kete prezantim te punuar ne Powerpoint jam perpjekur te prek Problemet tona shoqerore si dhe shpjegimi ose zgjidhja e tyre.
///// Kopjimi i faqeve nuk lejohet pa lejen e Zysh - Dek.Ersida Buzo Stambollxhiu /////
C’jane planetet?
Si u formuan ato??
Zbulimi i ekzoplaneteve ka pasuruar me tej, pa e vene ne dyshim, modelin standart te krijimit te planeteve. Sipas ketij modeli planetet krijohen nga re te dendura pluhuri dhe gazi.
1.MERKURI
2.AFERDITA
3.TOKA
4.MARSI
5.JUPITERI
6.SATURNI
7.URANI
8.NEPTUNI
Ky eshte nje projekt ne lenden e. Gjeografi se …Shkence Toke
Ky projekt synon te tregoje mbi sistemin diellor si edhe te ardhmen e tij ne lidhje me teknologjine.
Projekti eshte sipas kendveshtrimit te nxenesve qe e kane punuarur ne grup
Projekti eshte ndihmuar nga motorri i kerkimit Google dhe Wikipedia.
Shpresojme qe ky projekt t’iu ndihmoje ne detyrat tuaja.
#MesueseAurela
Planeti është një trup qiellor, që vetë nuk ndriçon, ka një mase të mjaftueshme për vetërëndesë për të mposhtur forcat e trupave të ngurtë . Planetët e sistemit tone diellor te radhitura sipas largësisë nga dielli jane: Merkuri , Aferdita , Toka , Marsi , Jupiteri , Saturni , Urani , Neptuni .
#MesueseAurela
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshmesidorelahalilaj113
-te dime te njehsojme siperfaqet e trupave te ndryshem gjeometrike
-formulat qe lidhen me to
-perdorime te gjeometrise ne shkolle;
-ne jeten e perditshme
2. Meteorët janë trupa të errët, të fortë, të ftohtë të cilat janë formuar nga shkatërrimi i ndonjë komete apo ndonjë trupi qiellor. Meteorët mund të kenë një diametër prej disa centimetra deri nëdisa qindra metra. Lëvizin rreth Diellit ndërmjet hapësirës planetare me shpejtësi prej 30 deri 70 km në sekondë. Meteorët që bijnë në Tokë quhen Meteoritë. Më së shumti bijnë nëpër dete, oqeane, vende polare, shkretëtira dhe nëpër vendbanime të rralla. Cdo vjet në Tokë bien rreth 2000 meteorë. Meteori më i madh që ka ra ka qenë me peshë 60 ton.
3. Llojet e meteorëve Meteoret, sipasperberjesndahen ne: ‘Meteore shkembor’ ; Meteore me perbajtje hekuri’ dhe Meteore me perbajtje hekuri dhe shkembi’. Llogaritetqerreth 94% e meteoreveqebien ne Toke janeshkembore, dheketameteore, pervecshkembitkane ne permbajtjeamino acidetendryshmedhegjithashtulendeorganike. 5% e meteoreveqebien ne Toke, jane me permbajtjehekuri, I cilimendohettejete me prejardhjengaasteroidetdhe 1% jane me perberjehekur-shkemb.
7. Shenjat ne toke jane spektakolare ... Gjatë historisë së tij, planeti ynë ka qënë subjekt i bombardimit intensiv të meteoritëve gjigandë. Më shumë se 140 kratere ndikuese janë identifikuar në planetin tonë. Por rëniet e meteoritëve nuk kanë të njëjtat ndikime në mjedis. Ato mund të krijojnë forma « gropash » si në foton më sipër, ku tregohet krateri i Barringerit, që ndodhet në një shkretëtirë të Arizonës, në Amerikë. Është një meteorit prej 300 000 tonë dhe 45m diametër, rënë këtu e 50 000 vjet, që ka provokuar këtë krater prej 1,2 km diametër dhe 180 m thellësi. Por mund të ndodhë që meteoritët të provokojnë ereksion të maleve. Në foton përbri, ne mund të dallojmë vendin e rrëpirës Gosses Bluff, në Australi. Ai bën nje diametër prej 24km dhe është provokuar nga ndikimi i një meteori që ra në 1 km këtu dhe 140 million vjet. Ai hyri në tokë 5 km thellë me një shpejtësi prej 100 000 km/h, toka e nxehur u ngrit atëherë për të prodhuar një kurorë mali !
8. Rreziqe të rënda për shëndetin Nëse rënia e një meteori mund të provokojë dëme të rëndësishme mbi ambjentin, ajo gjithashtu mund të ketë pasoja serioze për shëndetin njerëzor. Kështu, në shtator 2007, një meteorit prej 2 m diametër është rrëzuar në një rrafshnaltë të Perusë, duke krijuar një krater prej 20 m të gjerë dhe 6 m të thellë ! Shkëmbi e goditi Tokën me 36 000 km/h, me fuqi të fortë duke ngrohur tokën dhe duke lëshuar lëndë squlfurike. Për shumë ditë me radhë, nën efektin e këtij gazi toksik, me qindra banorë janë ankuar nga dhimbje të kokës dhe të vjella.
9. Kuriozitet 720000:1 ky eshte shanci , që një njeri të goditet nga një meteor Në qershor 2008, Alan Harris, një kërkues i Space Science Institute të Kalifornisë, ka publikuar një anketë në revistën shkencore Natyra. Ai beson se një njeri ka një shanc mbi 720 000 të jetë i prekur nga një meteor në jetën e tij.« Është një mundësi dobësisht qesharake. Ka më shumë shance të vriten në një atentat sesa nga një asteroid ! » - ka shprehur ai.
10. Shiu Meteorik Shiu meteorik eshte nje nder gjerat me te mrekullueshme qe mund te shikohet naten ne qiell.Kometat gjate udhetimit leshojne nje shirit me pluhur,grimca dhe pjese te akullta nga pas dhe kur toka kalon ne kete shirit keta mbeturina kozmike digjen mbi atmosferen tone.Nga kendveshtrimi jone ketu ne toke kjo krijon efektin e nje shiriti te zjarrte qe bie kryq qiellit.Ky shirit i zjarrte eshte ajo qe ne e quajme meteor ose yjet qe bien.Meteoret mund te shikohen pothuajse gjithe vitin por ne kohe te caktuara te vitit ky aktivitet eshte me i madh dhe quhet Shi meteorik.Kjo zakonisht ndodh kur toka kalon ne orbiten e Kometes.
