Planeti është një trup qiellor, që vetë nuk ndriçon, ka një mase të mjaftueshme për vetërëndesë për të mposhtur forcat e trupave të ngurtë .Planetët e sistemit tone diellor te radhitura sipas largësisë nga dielli jane: Merkuri , Aferdita , Toka , Marsi , Jupiteri , Saturni , Urani , Neptuni .
#MesueseAurela
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshmesidorelahalilaj113
-te dime te njehsojme siperfaqet e trupave te ndryshem gjeometrike
-formulat qe lidhen me to
-perdorime te gjeometrise ne shkolle;
-ne jeten e perditshme
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshmesidorelahalilaj113
-te dime te njehsojme siperfaqet e trupave te ndryshem gjeometrike
-formulat qe lidhen me to
-perdorime te gjeometrise ne shkolle;
-ne jeten e perditshme
Information.. you can take it or leave it.. i don't care anymore since this project its over and i got my grade..your welcome... i hope it come somehow in handy for u..
Ngrohja globale i referohet rritjes së temperaturës në planetin Tokë në një periudhë të caktuar. Një tjetër kuptim i ngrohjes globale është ai i një hipoteze sipas të cilës ngrohja e Tokës vjen si pasojë e përdorimit nga njeriu të lëndëve fosile.
Ndryshimet klimatike në Tokë kanë ndodhur me cikle të caktuara gjatë gjithë historisë së planetit, përfshirë ardhjen dhe largimin e akullnajave në epokat e akullta përkatëse.
Forcat endogjene dhe ekzogjene!!!
Procest gjeologjike endogjene quhen ato procese të cilat shkaktohen nga forcat e brendshme të Tokës dhe që ndodhin kryesisht brenda saj, por që shfaqen shpesh edhe në sipërfaqe të Tokës. Në këto procese përmendim: magmatizmin, sizmicitetin tërmetet, lëvizjet tektonike të kores së Tokës dhe metamorfizmin.
Procese gjologjike ekzogjene quhen ato procese që lindin nga faktorët e jashtëm, kryesisht për llogari të energjisë diellore dhe zhvillohen në sipërfaqe të Tokës ose afër saj në thellësi të vogla.
Në këto procese hyjnë: tjetërsimi prishja fizike e kimike e shkëmbinjëve, proceset që lidhen me veprimtarinë e ujërave rrjedhëse sipërfaqësore, të ujërave nëntokësore, të deteve e liqeneve, të erës, të akullnajave etj.
#MesueseAurela
" Hamleti"
Model i analizës së veprës
Fusha: Gjuhët dhe komunikimi
Lënda: Letërsi
Shkalla: V
Klasa: X
Tematika: Rilindja dhe Humanizmi Evropian 5 orë
Situata e të nxënit: Nxënësi kupton se si përvojat letrare ndikojnë duke ndërtuar përvoja personale, vlera dhe qëndrime që vlejnë më vonë në perceptimin e botës.
Tema mësimore: Analizë “Hamleti” (ora 3)
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit:
Kompetenca e të menduarit:
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës sipas temës mësimore:
Nxënësi/-ja:
•diskuton në grup në mënyrë konstruktive duke dhënë dhe marrë informacion.
•Njeh dhe vlerëson veprën e Shekspirit për kontributin e saj si gur themeli i letërsisë së mëvonshme
•Aftësohet në analiza letrare për të kuptuar teknikat e shkrimit
•diskuton rreth vlerave, strukturës, filozofisë dhe rëndësisë së “Hamletit”
Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe dhe gjuhë e huaj, arte, histori, Tik
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve
Metoda e bashkëbisedimit, një pyetje-shumë përgjigje, pema e mendimeve, lexim i drejtuar, ritregim, harta e koncepteve, diskutim i drejtuar, puna me skeda
#MesueseAurela
C’jane planetet?
Si u formuan ato??
Zbulimi i ekzoplaneteve ka pasuruar me tej, pa e vene ne dyshim, modelin standart te krijimit te planeteve. Sipas ketij modeli planetet krijohen nga re te dendura pluhuri dhe gazi.
1.MERKURI
2.AFERDITA
3.TOKA
4.MARSI
5.JUPITERI
6.SATURNI
7.URANI
8.NEPTUNI
Sistemi diellor eshte sistem i organizuar planetesh te cilet sillen rreth diellit. Sistemi diellor eshte nje sistem planetare i perbere nga trupa qiellore te ndryshem qe ndahen ne orbita nga forca e gravitetit te yllit tone, eshte i perbere nga nente planete dhe 166 hent e tyre , nga tre planete xhuxhe dhe 4 henat e tyre he nga miliarda yje.
Planetet e sistemit diellore jane: Merkuri, Aferdita, Toka, Marsi, Jupiteri, Saturni, Urani, Neptuni
Zbulimi dhe Eksplorimi
Ndertimi i sistemit diellor
Planetet dhe henat e tyre
Satelitet Natyrore
Modeli Heliocentrik
10 fakte mbi sistemin diellor
FALEMINDERIT!
Information.. you can take it or leave it.. i don't care anymore since this project its over and i got my grade..your welcome... i hope it come somehow in handy for u..
Ngrohja globale i referohet rritjes së temperaturës në planetin Tokë në një periudhë të caktuar. Një tjetër kuptim i ngrohjes globale është ai i një hipoteze sipas të cilës ngrohja e Tokës vjen si pasojë e përdorimit nga njeriu të lëndëve fosile.
Ndryshimet klimatike në Tokë kanë ndodhur me cikle të caktuara gjatë gjithë historisë së planetit, përfshirë ardhjen dhe largimin e akullnajave në epokat e akullta përkatëse.
Forcat endogjene dhe ekzogjene!!!
Procest gjeologjike endogjene quhen ato procese të cilat shkaktohen nga forcat e brendshme të Tokës dhe që ndodhin kryesisht brenda saj, por që shfaqen shpesh edhe në sipërfaqe të Tokës. Në këto procese përmendim: magmatizmin, sizmicitetin tërmetet, lëvizjet tektonike të kores së Tokës dhe metamorfizmin.
Procese gjologjike ekzogjene quhen ato procese që lindin nga faktorët e jashtëm, kryesisht për llogari të energjisë diellore dhe zhvillohen në sipërfaqe të Tokës ose afër saj në thellësi të vogla.
Në këto procese hyjnë: tjetërsimi prishja fizike e kimike e shkëmbinjëve, proceset që lidhen me veprimtarinë e ujërave rrjedhëse sipërfaqësore, të ujërave nëntokësore, të deteve e liqeneve, të erës, të akullnajave etj.
#MesueseAurela
" Hamleti"
Model i analizës së veprës
Fusha: Gjuhët dhe komunikimi
Lënda: Letërsi
Shkalla: V
Klasa: X
Tematika: Rilindja dhe Humanizmi Evropian 5 orë
Situata e të nxënit: Nxënësi kupton se si përvojat letrare ndikojnë duke ndërtuar përvoja personale, vlera dhe qëndrime që vlejnë më vonë në perceptimin e botës.
Tema mësimore: Analizë “Hamleti” (ora 3)
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit:
Kompetenca e të menduarit:
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës sipas temës mësimore:
Nxënësi/-ja:
•diskuton në grup në mënyrë konstruktive duke dhënë dhe marrë informacion.
•Njeh dhe vlerëson veprën e Shekspirit për kontributin e saj si gur themeli i letërsisë së mëvonshme
•Aftësohet në analiza letrare për të kuptuar teknikat e shkrimit
•diskuton rreth vlerave, strukturës, filozofisë dhe rëndësisë së “Hamletit”
Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe dhe gjuhë e huaj, arte, histori, Tik
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve
Metoda e bashkëbisedimit, një pyetje-shumë përgjigje, pema e mendimeve, lexim i drejtuar, ritregim, harta e koncepteve, diskutim i drejtuar, puna me skeda
#MesueseAurela
C’jane planetet?
Si u formuan ato??
Zbulimi i ekzoplaneteve ka pasuruar me tej, pa e vene ne dyshim, modelin standart te krijimit te planeteve. Sipas ketij modeli planetet krijohen nga re te dendura pluhuri dhe gazi.
1.MERKURI
2.AFERDITA
3.TOKA
4.MARSI
5.JUPITERI
6.SATURNI
7.URANI
8.NEPTUNI
Sistemi diellor eshte sistem i organizuar planetesh te cilet sillen rreth diellit. Sistemi diellor eshte nje sistem planetare i perbere nga trupa qiellore te ndryshem qe ndahen ne orbita nga forca e gravitetit te yllit tone, eshte i perbere nga nente planete dhe 166 hent e tyre , nga tre planete xhuxhe dhe 4 henat e tyre he nga miliarda yje.
Planetet e sistemit diellore jane: Merkuri, Aferdita, Toka, Marsi, Jupiteri, Saturni, Urani, Neptuni
Zbulimi dhe Eksplorimi
Ndertimi i sistemit diellor
Planetet dhe henat e tyre
Satelitet Natyrore
Modeli Heliocentrik
10 fakte mbi sistemin diellor
FALEMINDERIT!
Ky eshte nje projekt ne lenden e. Gjeografi se …Shkence Toke
Ky projekt synon te tregoje mbi sistemin diellor si edhe te ardhmen e tij ne lidhje me teknologjine.
Projekti eshte sipas kendveshtrimit te nxenesve qe e kane punuarur ne grup
Projekti eshte ndihmuar nga motorri i kerkimit Google dhe Wikipedia.
Shpresojme qe ky projekt t’iu ndihmoje ne detyrat tuaja.
#MesueseAurela
Lexim Jashtë klase
Titulli : Princi i vogël
Autori : Antoine de Saint-Exupéry
Tema :
Ky libër flet për largimin e Princit të Vogël nga planeti i tij, për të eksploruar botën e për të gjetur miq të rinj, ku njeh edhe sjelljet e njerëzve të ndryshëm. Atë do ta shoqërojnë edhe shumë aventura nga pas.
Mesazhet :
Të kesh një mik të mirë do të thotë të kesh gjithë botën.
Bota imagjinare e fëmijëve është aq e madhe, me ëndrra të pafundme e miq imagjinarë, që i shoqërojnë kudo ata janë.
Vlerat e novelës :
Kjo novelë më pëlqen shumë për vlerat e tij.
Stili dhe origjinaliteti i të shkruarit vihet re që në leximin e parë. Subjekti është tepër interesant.
Gjithashtu, nuk mungon gjuha e pasur letrare, që të bën ta pëlqesh këtë libër me patjetër.
Personazhet kanë karaktere tërheqëse.
Tematikat e trajtuara janë të shoqërura me ilustrime mbreslënëse. Fantazia e gjallë e autorit nuk mungon në asnjë fjali të kësaj novele.
Ky libër jep mesazhe morale shumë të forta për jetën.
Prandaj edhe duhet lexuar nga të gjithë.
#MesueseAurela
Album fotografik me lloje të ndryshme liqenesh bazuar me origjinën e formimit...#MesueseAurela Elezaj
Detyrë
Lënda : Gjeografi
Album fotografik me lloje të ndryshme liqenesh bazuar me origjinën e formimit të tyre
Liqenet ndryshojnë nga njëri-tjetri në bazë të mënyrës së formimit të tyre. Ato ndahen në liqene artificiale, tektonike. vullkanike, akullnajore, karstike dhe bregdetare
#MesueseAurela
Hamleti, model i analizës së veprës
Subjekti i veprës
Klaudi ka vrarë në gjumë vëllanë e tij, mbretin Hamlet të Danimarkës dhe është martuar me gruan e tij, duke ia rrëmbyer fronin princit Hamlet. Ky i fundit ndërpret studimet dhe kthehet në
shtëpi plot pikëllim dhe dyshime për vdekjen e të atit. Atij i është shfaqur si vegim fantazma e babait të vdekur, që i tregon të vërtetën për helmimin e tij. Hamleti zbulon anë të atilla të jetës, që deri më atëherë nuk i kishte menduar kurrë: xhaxhai vrasës i babait, nëna e paqëndrueshme, e cila hidhet në krahët e tij dhe degjenerimi i gjithë oborrit danez. Edhe e dashura e tij Ofelia ndonëse ka një dashuri të sinqertë dhe të pastër për të është moralisht e pafuqishme për ta ndihmuar, pasi beson gjithçka i thotë babai i saj intrigant. Pas gjithë këtyre situatave, Hamleti arrin ta kuptojë vrasësin e vërtetë të të atit, por për ta vërtetuar të gjithë këtë dyshim vendos të shfaqë një dramë me subjekt të ngjashëm me rrëfimin e fantazmës. Pasi vërteton të gjithë të vërtetën e dhimbshme shtiret si i çmendur. Falë gjithë dinakërisë dhe intelektit, kurtheve dhe intrigave, tmerreve dhe tragjedive, tradhtive dhe pabesive, Hamleti arrin ta vrasë Klaudin dhe më pas vret edhe veten.
#MesueseAurela
Ky është një model i planit edukativ më i specifikuar dhe me një strukturë të qartë.
Ju kujtojmë që plani edukativ ndërtohet në varësi të nevojave specifike të nxënësve të klasës që keni në kujdestari.
#MesueseAurela
Ese Dhe
Statistike – Projekt matematike
Ky eshte nje nga projektet me te thjeshte ne statistiken matematike.
Ne statistike, problema si keto jane te zakonshme dhe teper te thjeshta.
Projekti trajton koncepte matematike si ‘moda’, ‘mesatarja’ etj.
#MesueseAurela
ESSE ...Çfarë pasojash ka moszbatimi i ligjit në shoqëri
Ligji është përkufizuar si një grup normash dhe kodesh që zbaton njeriun një jëtën e tij për të patur një jetesë sa më të begatë dhe të sigurt në ambientin ku ai jeton.
Shpesh here lind pyetja se përse i bindemi ne ligjit.
Çfarë pasojash ka mosbarazimi i ligjit në shoqërinë ku ne jetojmë .
Për bindshmërinë ndaj ligjit janë formuar dhe hedhur një sërë teorish dhe këndvështrimesh të ndryshme duke nisur që nga teoricient e vjeter grekë dhe romakë e deri në atë të ditëvë të sotme të cilët kanë dhënë mendimet dhe teoritë e tyre ne lidhje me këtë çështje.
Teoria e përgjithshme pozitiviste bashkë me ndarjet e saj me në krye pozitivismin ligjor e shpjegon ne një formë të qartë bindshmërinë ndaj ligjit. Pikërisht kjo teori së bashku me bindjet dhe këndvështrimet e saj do të analizohen në këtë ese .
#MesueseAurela
Studim rasti - mosha 5 – 9 vjeç !!!!
Zhvillimi Fizik,Biologjik,Kognitiv, dhe Emocional
Instrumentet e përdorur për të vlerësuar zhvillimin e fëmijës janë:
1. Intervista të përgjithshme me fëmijën.
2. Pyetësori për zhvillimin e aftësive kognitive të fëmijës.
3. Intervista me nënën e saj
4. Vëzhgimet dhe aktivitetet që kam kryer me fëmijën personalisht.
5. Vizatimet e fëmijës.
#MesueseAurela
Shkëmbinjtë sedimentarë
Shkëmbinjët sedimentar sipas origjines ndahen në tri grupe:
1. Shkëmbinjë copëzorë
2. Shkëmbinjë argjilorë
3. Shkëmbinj kimikë dhe organogjenë.
Shkëmbinjtë kimikë që depozitohen me pjesmarrjen e drejtpërdrejtë ose të tërthortë të gjallesave quhen shkëmbinjë biokimik
#MesueseAurela
Plani ditor për realizimin e përsëritjes së kapitullit
Lenda : Fizika 10
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyç:
Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit
Nxënësi komunikon në mënyrë efektive: jep sqarime të nevojshme për hapat e ndjekur në zgjidhjen e problemit, duke përdorur forma të ndryshme të të shprehurit.
Kompetenca e të menduarit
Nxënësi mendon në mënyrë krijuese: shfaq mendime të strukturuara për zgjidhjen e një problemi, bën përmbledhjen e së paku dy veprimeve të përdorura, të cilat përcaktojnë drejtimin e mëtejshëm të të nxënit.
Kompetenca e të nxënit
Nxënësi mëson për të nxënë: shfrytëzon, në mënyrë të pavarur, udhëzimet e dhëna nga ndonjë burim informacioni për të kryer detyrën, ose për të zgjidhur problemat që kërkohen prej tij. Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive: demonstron shprehi organizative në punët individuale dhe në ekip përmes situatave reale në detyrat e dhëna, duke menaxhuar potencialin individual dhe atë të grupit.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës sipas temës mësimore:
Nxënësi/-ja:
1. Lidh termat me kuptimin fizik të tyre
2. Zbaton në problema rregullën e momenteve
3. Përkufizon qartë qendrën e masës së trupit
4. Përkufizon ligjin e Hukut
5. Përkufizon shtypjen
6. Bën dallimin midis mënyrës se si llogaritet shtypja në trupa të ngurtë, lëngje dhe gaze
7. Demostron njohuritë e marra në eksperimente. Fjalë kyç: lëvizja rrotulluese, moment i forcës, qendra e masës, ligji i Hukut, shtypja në trupa të ngurtë, të lëngët dhe gaze.
Burimet: libri i nxënësit: Kapitulli 3, interneti Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare:
1. Matematika
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve
Pyetje-përgjigje, organizues grafik, punë në grupe, punë në grupe dyshe, punë e pavarur
Organizimi i orës së mësimit
Lidhja e temës me njohuritë e mëparshme: Pyetje-përgjigje
Bëhet një përmbledhje në lidhje me temat e mëparshme që kanë trajtuar madhësinë e forcës. (Dinamika:L.I.Nj, L.II.Nj, L.III.Nj. )
b. Ndërtimi i njohurive të reja; Organizues grafik, punë në grupe, punë individuale
1. Ndërtohet skema e koncepteve për të gjitha njohuritë e marra në këtë kapitull me në qendër konceptin e madhësisë fizike të forcës dhe më pas shtypjes.
#MesueseAurela
UJERAT Lumenjtë/Liqenet
Uji mbulon 71% të sipërfaqes së Tokës.
Lumenjte ne Shqiperi
10 liqenet më të mëdha dhe qetësues në botë
Liqenet dhe lumenjte me te çuditshem ne bote
#MesueseAurela
Menaxhimi i burimeve njerezore,struktura dhe funksionimi në kompaninë VODAFON#MesueseAurela Elezaj
Metodat e kerkimit shkencor ..!!!!
Menaxhimi i burimeve njerezore,struktura dhe funksionimi në kompaninë VODAFON
Çështjet që lidhen me menaxhimin e Burimeve Njerëzore të një kompanie përbëjnë një fushë të gjerë, duke filluar me asistencë në rekrutimi, dizenjimi i vendit të punës dhe aspektet e lidhura me të, si dhe kushtet ligjore të punësimit
#MesueseAurela
Reviste : Te famshem
Albert Einstein ..!!!!
Gjëja më e rëndësishme është të mos reshtim kurrë së pyeturi, kurioziteti ka shkakun e tij se pse ekziston. !”
#MesueseAurela
PROJEKT MATEMATIKE
TEMA:
Zbatimi i statistikave ne perditshmeri
Ne klasen e 10-te ne nje shkolle eshte bere nje studim ne lidhje me notat e mara ne provimet e lendes se Kimise gjate nje viti akademik shkollor .
Jane kryer 3 testime ne nivele te ndryshme .
Rezultatet ishin keto
Testimi i pare: Muaji Tetor
Testimi i dyte : Muaji Janar
Testimi i trete : Muaji Maj
Punoi :#MesueseAurela
Bulizmi ne shkolle.!!!
Çfarë është fenomeni Bullying ose Bulizem
Foto qe flasin
Llojet e Bullying
Sjellje të formave të ndryshme
Format e bulizmit në shkollë
Disa nga arsyet kryesore se përse fëmijët janë viktima të bulizmit:
Efektet e Bullizmit
Pyetësor për matjen e bullizmit në shkollë
Analiza e studimit të pyetësorit
Konkluzionet që rezultojnë nga të dhënat e pyetesorit.
#MesueseAurela
Ese Dhe Projekte Per Studentet
Detyre me skicim
Ndertimi i skemes elektrike te konsumatoreve elektrike te baneses dhe menyrat e shmangieve te konsumimeve te panevojshme .
Te skicoj planin e baneses time me program inxhinierik (autocad) !
Te njehsoj sasine e energjise te harxhuar dhe koston ditore e mujore !
Te propozoj menyra te ndryshme per te shmangur harxhimin e panevojshem te energjise
#MesueseAurela
2. • Planeti është një trup qiellor, që vetë nuk ndriçon, ka
një mase të mjaftueshme për vetërëndesë për të
mposhtur forcat e trupave të ngurtë .
Planetët e sistemit tone diellor te radhitura sipas largësisë
nga dielli jane: Merkuri , Aferdita , Toka , Marsi , Jupiteri ,
Saturni , Urani , Neptuni .
3. MERKURI
• Mërkuri është planeti më i afërt me Diellin dhe gjithashtu
planeti më i vogël në Sistemin Diellor,Mërkuri kryen orbitën
rreth Diellit një herë në 87.969 ditë . Teknikisht mërkuri
është një objekt shumë i shndritshëm, por ai ështe i vështirë
të shihet sepse dielli e pengon shumë dritën e tij të duket
qartë. Meqë Mërkuri zhduket në shkëlqimin e diellit nuk ka
eklips diellor, Mërkuri mund të shihet vetëm në mëngjes ose
në muzgun e mbrëmjes. Mërkuri është një nga katër
planetët e ngurtë të Sistemit Diellor ashtu si Toka. Eshtë
planeti më i vogël i Sistemit Diellor me një rreze ekuatoriale
2439.7 km. Mërkuri përbëhet kryesisht nga 70% metale dhe
30% materiale silikate. Teleskopët në Tokë e tregojnë në
trajtën e një gjysmëhëne të vogël e të shndritshme.
4. AFERDITA
• Aferdita është planeti i 2-te më afër Diellit dhe i 5-ti për madhësinë e tij.
• Distanca : 108.200.000 km nga Dielli
• Distanca : 41.842.944 km nga Toka
• Diametri : 12.103,6 km
• Masa : 4.869e24 kg
• Rrotullimi Rreth vetes : 24 Ore
• Rrotullimi Rreth Diellit : 225 ditë të Planetit Toke
• Temperatura : +400 °C deri +480 °C
• Afërdita është quajtur kështu për faktin se ka një ndriçim të veçante dhe disa ngjyra tepër
të veçanta.
• Pas Diellit dhe Hënës, Afërdita është objekti më i ndritshëm në hapësire nga këndvështrimi
i tokës. Anija-Satelit e pare që vizitoi Afërdita ishte Mariner 2 në 1962. Një vit në Afërdit
është 225 Dite ndaj 365 ditëve të Planetit Tone. Nëse në Toke do peshonit 68 kg, në Afërdit
do peshonit 61 kg, gjatë rrotullimit dhe afrimit afër Tokës në orbite, Afërdita shfaq të
njëjtën pjesë të sajën në këndvështrimin nga Toka. Afërdita është e përbëre kryesisht nga
dioksidi i karbonit, dhe ka disa shtresa resh kilometra të trasha të përbëra nga acidi
sulfurik. Aferdita nuk ka fushe magnetike për shkak të rrotullimit të saj të ngadalte.
Aferdita nuk ka Hëna ose objekte tjera shkëmbore, që rrotullohen rreth saj. Aferdita
zakonisht është e dukshme si objekt dhe pa përdorur teleskop.Dhe nga një herë referohet
si Ylli mëngjesit gjithashtu dhe si ylli Pasdites.
5. TOKA
• Toka është planeti i tretë i sistemit tonë diellor. Toka është rreth 4.55
miliardë vjet e vjetër, dhe i vetmi planet në sistemin tonë diellor ku është
zhvilluar jeta. Toka ka vetëm një satelit natyror: Hënën. Toka është afër
40.000km rreth ekuatorit. Supozohet që, krijimi i Tokës erdhi si rezultat i
ngjarjeve që pasuan Big Bang-un (Shpërthimin e Madh). Sipas kësaj
hipoteze, një yll stërmadh, shpërtheu dhe u nda në një pafundësi copash të
cilat më pas krijuan galaktikat, dhe sistemet diellore. Në këtë formë u
krijua dhe sistemi ynë diellor, nga një grumbullim pluhuri e copash, të cilat
duke u sjellë rrotull vetës krijuan Diellin dhe planetët e sistemit të tij. Çdo
vit toka goditet nga mijëra meteor me madhësi relativisht të vogël te cilët
duke kaluar nëpër atmosferë digjen. I pari që e vërtetoi se toka është e
rrumbullaket ishte Fernando Magelani i cili udhëtoi me anije rreth tokës.
Toka e ka përafërsisht formën e topit apo sferës. Si pasojë e rrotullimit të
tokës rreth boshtit të vet Toka në dy polet e saj është e shtypur dhe ka
marrë formën e një elipsoidi .
6. • Forma elipsoide e tokës është marr nga dy polet e saj Veriu dhe Jugu
sepse forca e gravitetit që e kishte zbuluar shkencëtari anglez Isaac
Newton ushtrohen në të dy polet pra forca gravitacionale e veriut
kundërvepron me forcën e gravitetit të jugut ose anasjelltas për këtë
arsye toka nuk ka formë plotesisht rrethore por elipsoide. Madhësia e
tokës është rreth 510 km². 360 km² (71%) prej tyre janë të mbuluara me
ujë kurse 150 km² (29%) janë të mbuluara me tokë. Rrethi i ekuatorit të
tokës është pak më i madh se 40.000 km. Rrezja ekuatoriale është 6.378
km kurse ajo polare 6.357 km.
• Lëvizjet e Tokës dhe rrjedhojat e tyre
• Toka rrotullohet rreth boshtit të vet dhe rreth diellit. Rrotullimi rreth
boshtit të vet që sjell ndryshimin e ditës dhe të natës quhet Rotacion.
Rrotullimi rreth Diellit quhet Revolucioni si pasojë kemi ndërrimin e
stinëve të vitit. Rruga te cilën e përshkon toka quhet Orbit.
Toka mbështillet prej atmosferës, e cila kufizohet në pjesën e poshtme
nga sipërfaqja oqeanike dhe kontinentale. Shtresa e sipërme e ngurte e
tokës quhet litosferë me një trashësi deri 200 km. Pjesa me e
rëndësishme e saj është korja e Tokës, trashësia e të cilës shkon nga 30-
60 km.
7. • Pas këtij kufiri fillon shtresa e dytë e tokës që quhet mantel.
Manteli ndahet në mantel të sipërm dhe mantel të poshtëm.
. Pjesa më e sipërme e mantelit të sipërm, e cila është në
kontakt të drejtpërdrejtë me litosferën quhet astenosferë .
Pjesa qendrore e tokës është bërthama e tokës, e cila,
gjithashtu ndahet në dy pjesë, bërthamë e jashtme, dhe
bërthama e brendshme. Ndërtimi i brendshëm i Tokës:
1&2: Bërthama e Tokës
3: Mbështjellsi i bërthamës së Poshtëm
4: Mbështjellsi i bërthamës së Sipërm
5: Korja e Tokës
6: Sipërfaqja e Tokës
8. MARSI
• Marsi eshte planeti i 4 nga Dielli dhe i 7 per madhesi
• Distanca: 227,940,000 km (1.52 AU) Nga Dielli
• Distanca: 58.000.000 Km deri ne 402.000.000 km nga Toka
• Diametri: 6,794 km
• Masa: 6.4219e23 kg
• Rrotullimi Rreth Vetes: 24 ore 39 minuta
• Rrotullimi Rreth Diellit: 687 Dite Ne Toke
• Tempratura: −87° C Max −5° C Minimumi, por eshte e luhatshme gjat stineve
• Nese ne Toke peshon 45 Kg ne Mars peshon 17.1 kg
• Marsi ka 2 Hena ose sic quhen ndryshe Satelite te vegjel, qe rrotullohen rreth tij. Anija e
pare qe vizitoiMarsin ishte Mariner 4 ne vitin 1965. Orbita e Marsit eshte e eliptike dhe e
dukshme. Rezultat i kesaj eshte nje variacion i temperatures rreth 30 C.Kjo ka nje ndikim te
madh ne klimen ne Mars. Pjesa me e madhe e siperfaqes se Marsit eshte shume e vjeter
dhe me kratere(rrezultat i perplasjeve te asteroideve), Berthama permban nje pjese
relativisht te madhe te squfurit perveç hekurit. Siperfaqja e Marsit eshte shume me e
ftohte se sa ajo e Tokes per shkak te distances me te larget me Diellin kundrejt asajt
distance qe ka Toka.
• Marsi ka nje atmosfere shume te holle e perbere kryesisht nga sasia e vogel e mbetur te
dioksidit te karbonit (95,3%), azot (2,7%), argon (1,6%),, gjurmet e oksigjenit (0,15%), dhe
ujit (0,03%).
9. JUPITERI
• Jupiteri është planeti i 5-të nga Dielli dhe më i madhi nga të gjithë tjerët
në galaktikën "Rruga e Qumështit". Jupiteri është më shumë së dy herë
më i madh së sa planetët e tjerë, dhe 318 herë më i madh se sa Toka.
• Jupiteri ka 63 Hëna ose siç quhen ndryshe Satelitë, që rrotullohen rreth
tij. Jupiteri është rreth 90 % hidrogjen dhe helium 10 % (nga numri i
atomeve, % nga 75/25 në masë) më gjurmët e metan, ujë, amoniak dhe
shkëmb. Jupiteri rrezaton më shumë energji në hapësirë së sa merr nga
Dielli. Thelbi i Jupiterit është i nxehtë : Bërthama është ndoshta rreth
19.727 °C. Jupiteri ka një fushë të madhe magnetikë, shumë herë më të
fortë së sa e Tokës. .Jupiteri ka unaza por shumë të zbehta dhe të
vogla.Jupiteri ka 63 satelitë të njohur : Ka 4 Hëna të mëdha .
10. SATURNI
• Ai është planeti i gjashtë për nga largësia nga Dielli. Saturni është planeti
i dytë për nga madhësia në Sistemin Diellor pas Jupiterit. Saturni ka 61
satelitë natyrorë dhe më i madhi është Titani, Rreth Saturnit ka një
numër të madh unazash, të përbëra nga akulli dhe sasi më të vogla
shkëmbinjsh dhe pluhur. Saturni është rreth 1.4 miliarde kilometra larg
nga Dielli. Këtij planeti i duhen 29.5 vjet të Tokës për të kryer një
rrotullim të plotë rreth Diellit. Saturni është një sferoid i shtypur në pole,
që do të thotë se polet i ka të rrafshuara dhe se është më i fryrë rreth
ekuatorit. Saturni është planeti i vetëm i Sistemit Diellor që ka dendësi
më të vogël se uji. Saturni ka një atmosferë të gaztë, kështu që dendësia
specifike e planetit është 0.69 g/cm³
• Pjesa e jashtme e Saturnit është e përbërë 96.7% nga hidrogjeni, 3% nga
heliumi, 0.2% nga metani dhe 0.02% amoniak. Gjithashtu ka sasi të vogla
të acetilenit, etanit dhe fosfinës. Atmosfera e Saturnit është e njohur për
formimin e reve në formë ovale. Fusha magnetike e Saturnit është unike
sepse është tërësisht simetrike, ndryshe nga planetet e tjerë . Saturni ka
të paktën 60 hëna,
11. URANI
• Urani është planeti i 7-të nga dielli dhe i 3-ti më i madh më diametër. Urani
është i përbërë kryesisht nga shkëmb me vetëm 15 % hidrogjen dhe pak
helium. Dukët se Urani nuk ka një bazë shkëmborë si Jupiteri dhe Saturni,
por më tepër materiali i tij është pak i shpërndarë uniformisht.Atmosfera tek
Urani është e përbërë më rreth 83 % hidrogjen, 15 % helium dhe lëng
natyror 2 %. Urani ka grupe të reve të cilat ecin më një shpejtësi ekstreme.
Por ata janë shumë të zbehta. Ngjyra blu tek Urani është rezultat i
absorbimit të dritës kuqë nga metani në atmosferën e lartë. Unazat e Uranit
janë të përbëra nga grimca mjaft të mëdha, që shkojnë deri në 10 metra në
diametër përveç pluhurit të imët. Urani ka 11 unaza të njohura, të gjithë
shumë të zbehta
12. NEPTUNI
• Neptuni është planeti i tetë në sistemin diellor. Ai është
planeti i katërt më i madh nga diametri dhe i treti më i madh
nga masa,i përbërë kryesisht nga hidrogjen dhe helium, së
bashku me gjurmë te hidrokarbureve dhe azotit, përmban
një proporcion të lartë të "shërbimeve" të tilla si uji,
amoniak dhe metan. Për shkak të saj distancë të madhe nga
Dielli, atmosfera e jashtme Neptun është një nga më të
ftohtë vende në Sistemin Diellor, me temperatura në retë e
tij në krye të afrohet -218 °C (55 K). Temperaturat në qendër
të planetit, megjithatë, janë rreth 5400 K (5000 °C).
13. A është Plutoni planet?
•
• Në 2003, një astronom pa një objekt pak më larg se Plutoni.
Astronomi mendoi se zbuloi një planet tjetër të cilin e quajti Iris
dhe ishte më i madh se Plutoni. Zbulimi i Irisit shkaktoi tek
astronomë debatin se çfarë e bënte një planet, të ishte një planet.
Një grup astronomësh që emërtonin objektet në hapësirë
vendosën që Plutoni nuk do të ishte më një planet për shkak të
përmasës dhe vendnodhjes në hapësire. Kështu Plutoni dhe
planete si ai u quajtën planete xhuxh. Plutoni njihet gjithashtu si
një plutoid. Një plutoid është një planet xhuxh që është më larg
në hapësirë se Neptuni. Tri plutoidet e njohur janë Plutoni, Irisi
dhe Mahkimahki. Planeti është një trup qiellor që i plotëson tri
kushte: është sferik, orbiton rreth diellit dhe ushtron dominim
gravitacional në rrethinë e vet. Plutoni nuk e plotëson kriterin e
fundit, meqenëse në afërsi të tij ndodhen objekte të madhësisë së
njejtë.