Rajonet e Europes.Lenda:Gjeografi #mendiq #kejticela#fb #kontakto#kejticela@gmail.com #kolegjetturke

1. Punoi:Kejti Cela

3. Evropa ndahet ne 5 rajone
Evropa Perëndimore
Evropa Qendrore
Evropa Jugore
Evropa Lindore
Evropa Veriore

4. Evropa Perendimore
Evropa Perëndimoe është regjioni më i zhvilluar i Evropës. Përbëhet nga
gjashtë shtete të Unionit Evropian dheMonakos.Perkatesisht:Mbretëria e
Bashkuar, Irlanda, Holanda, Belgjika, Luksemburgu, Franca dhe Monako.
Evropa Perëndimore me tërë pjesën e saj del në Oqeanin Atlantik, andaj shpesh në
literaturën gjeografike quhet regjion i Atlantikut. Evropa Perëndimore ka shtrirje
meridionale prej Skocisë në veri, deri te Spanja, në jug.
Evropa Perëndimore përshkak të pozitës së saj quhet edhe ” dritarja e Evropës në
botë”.
Evropa Perëndimore ka pozitë të përshtatshme gjeografike. Këtë pozitë e ka
shfrytëzuar që nga zbulimet e mëdha gjeografike, kur komunikacioni detar kaloi prej
Mesdheut në Atlantik. Jeta e popujve që dalin në Oqeanin Atlantik është e lidhur me
detin.

5. Veçori te tjera te EP
 KLIMA:Klima e Evropës Perëndimore është nën ndikimin e
detit dhe rrymës së Golfit. Evropa Perëndimore ka klimë
oqeanike, e cila dallohet me vera të freskëta , e dimra të
butë, me mjaft të reshura gjatë tërë vitit. Rryma e
Golfit gjatë tërë bregdetit të Atlantikut sjell ujra të ngrohta,
kurse erërat përëndimore e bartin avullin e ujit kah toka,
duke sjellë mot të ndryshueshëm me vranësira dhe të
reshura . Dallimet mes temperatuave verore e dimrore nuk
janë të mëdha. Mjegullat e shpeshta dimrit pengojnë
komunikacinin si në tokë, ashtu edhe në det. Edhe përgjat
bregdetit të Norvegjisë klima është oqeanike, kurse në
brendi të Gadishullit merr edhe veçori kontinentale. Në
malet e lata të Skandinavisë dhe në skajin verior të Evropës,
klima është polare

6. Relievi I EP
 Në morfologjinë e relievit dallohen mallet në të cilat mbizotrojnë formacionet e
vjetra gjeologjike. Për ndryshim prej pjesës së ulët të fushës në të cilën janë me
ndërtim mëtë ri gjeologjik.
 Hapsirën malore e bëjnë pjesa veriore dhe perëndimore e Britanisë sëMadhe,
në të cilën mbizotrojnë malet e ulëta mesatare, të coptuara nga luginat e
depresionet në një sisem pllajash dhe masivesh në formë kubesh. Malet e
ngritura rrallëherë kalojnë lartësinë mbi 1000 m. Pjesën më të lartë të
rrafshnaltës së Skocisë veriore e bëjnë malet Grampian, në të cilat është pika
më e lartë e Britanisë së Madhe, Ben Nevis 1343 m.
 Në pjesën qendrore të Britanisë së Madhe janë malet Penine dhe ato Cambrian
si pjesë më të ngritura të relievit, ndërsa nga ana perëndimore vazhdojnë malet
Kembriane që, duke shkuar nga jugperëndimi, arrijnë në gadiahullin Kurnel. Si
pjesë më të ngritura kan ëenë nën ndikimi të drejtëpërdrjet të fuqive
ekzogjene, që kësaj pjese ia kan dhënë karakteristikën themelore me format e
llojllojshme të krijuara.Në ndrrimin e relievit inicial ka kontribuar posaqërisht
akullzimi i kuaternarit. Në Skoci masat e akullit nën influencën e pjerrtësisë
kanë lëvizur në drejtim të perëndimit, duke formuar kështu fjorde të thella.
Përkundër kësaj, në pjesën tjetër të Anglisë janë depozituar shtresat e trasha
morenike

7. Demografia
 Veçori e përgjithshme e vendeve të Evropës Perëndimore
është dendësia e madhe e popullsisë, që shpeshherë i kalon
200 b/km2.Megjithatë edhe në Evropën Perëndimore ka
dallime të mëdha në dendësinë e popullsisë.
P.sh. Anglia është shumë më e banuar se Skocia dhe
se Irlanda, pastaj më e dendur
është Holanda e Belgjika se Franca etj. Pjesët më të banuara
janë ato ku janë përqendruar objektet ekonomiko-industriale,
rrethina e qyteteve të mëdha dhe viset me tokë
të plleshme. Zhvillimi i industrisë në një periudhë të gjatë
ka ndikuar në zhvillimin e qyteteve të vjetra dhe në ngritjen
e qyteteve të reja. Ky proces ka ndikuar në migrimin e
popullsisë fshat qytet, andaj në vendet e Evropës
Perëndimore pjesa dërmuese e popullsisë jeton në qytete.

8. Evropa Qendrore
 Evropa e Mesme është regjion i Evropës kufijtë e së
cilit vështirë definohen. Evropa e Mesme shtrihet
ndërmjet asaj Perëndimore, Jugore dhe Evropës
lindore.
 Zakonisht konsiderohet se Evropës së Mesme i takojnë
Gjermania Polonia, Çekia, Sllovakia, Zvicra, Austria,
Hungaria, Estonia,Lituania,Letonia,Sllovenia

9. Vecori te EQ
 Pozita gjeografike:
 Ka pozitë shumë të mirë gjeografike sepse është urë lidhëse mes
Evropës Perëndimore, Evropes Jugore dhe Evropes Lindore.
 Evropa Qëndrore nuk ka kufij të qartë me regjionet tjera, pos me
Evropën Jugore. Ajo është udhëkryq i komunikacionit evropian.
Ky regjion shtrihet prej Detit të Veriut e Baltik e deri në Detin e
Zi, prej Ultësirës Gjermano-Polake e deri në Ultësirën e Panonisë
e të Vllahisë. Edhe pse në veri dhe në lindje ka dalje në dete, ky
regjion më tepër ka karakter kontinental.
 Evropa e Mesme përfshinë 10 % të sipërfaqes së Evropës dhe 23,1
% të popullsis

10. Evropa Jugore
 Evropa Jugore është pjesë jugore e kontinentit
të Evropës, në basenin e DetitMesdhe. Evropa Jugore
përbëhet prej tre gadishujve: Ballkanik, Apenin dhe
Pirinej, si dhe shumë ishujve që gjenden pranë tyre.
Evropa Jugore është është kuptim më i gjerë se Evropa
Mesdhetare. EvropaMesdhetare pëfshin vendet
përgjatë bregdetit të DetitMesdhe dhe pjesëve që janë
në gji të tij

11. Shtetet e Evropes Jugore
 Portugalia
 Spanja
 Andora
 Italia
 San Marino
 Malta
 Vatikani
 Kroacia
 Sllovenia
 Bosnja dhe Hercegovina
 Shqipëria
 Kosova
 Maqedonia
 Serbia
 Mali i Zi
 Greqia
 Franca (jugu)
 Monako
 Turqia (pjesa evropiane)
 Bullgaria

12. Evropa Lindore
 Evropa Lindore është një term që i referohet regjionit
gjeopolitik të pjesës lindore të Evropës. Ajo ze ekstremin
lindor te Evropes dhe shtireht midis Finlandes, Polonise,
Sllovakise, Humgarisedhe Rumanise ne perendim dhe
maleve Ural ne lindje. Kufirin verior e bejne deti I Bardhe,
deti Barenc e ate jugor deti I Zi dhe liqeni Kaspik.
Egzistojnë disa definicione për Evropën Lindore, por atyre
shpesh i mungon preciziteti. Definicionet varen si nga
kulturat dhe mes ekspertëve dhe shkenctarëve politik,së
fundmi duke u bërë më pak preciz . Zakonisht, termi
kuptohet si një regjion që shtrihet mes Evropës
qendrore dheMaleve Urale, ose si shtetet Evropiane të
"Bllokut Lindor" të dikurshëm.

13. Evropa Veriore
 Evropa veriore është hapësira e cila përfshinë pjesën
veriore të Evropës. Shtetet që përbëjnë Evropën veriore
janë :Islanda, Norvegjia, Suedia, Finlanda, Danimarka,
Lituania, Letonia dhe Estonia.

14. Veçoritë fiziko-gjeografike
 Ky rajon përbëhet nga gadishulli i Jutlandës, gadishulli Skandinav dhe ishulli i
Islandës dhe shtetet Baltike. Relievi i Evropës Veriore ndryshon nga një vend në
tjetrin. Gadishulli i Fino-Skandinavise përshkohet nga malet e vjetra
Skandinave. Zonat fushore dhe kodrinore shtrihen ne jug të këtij gadishulli.
Gadishulli i Jutlandes ka një territor tërësisht fushor. Ishulli i Islandës ka terren
malor. Sa per hidrografinë, ajo është shume e pasur në këto vende. Klima në
këto vende është e ftohtë, kurse në zonat bregdetare ndihet mjaft ndikimi
zbutes i detit. Bie në sy numri i madh i liqeneve të formuara nga akullnajat e
dikurshme. Ne peisazhin natyror mbizotërojnë pyjet konifere dhe tundrat.
 Në klimën e Evropës Veriore, përveç gjerësisë gjeografike dhe lartësisë
mbidetare, ndikim të madh ka edhe përhapja e masave ujore dhe tokësore dhe
rrym e golfit poashtu edhe erërat perëndimore. Nën ndikimin e rrymës së
Golfit dhe të erërave perëndimore brigjet perëndimore të Norvegjisë dhe të
Islandës asnjëherë nuk arrijnë të ngrihen, dhe nikimi i ajrit të ngrohtë mund të
vërehet edhe në mbrendësi të gadishullit.
 Klima e mesme mbizotëron ne Julland, në bregdetin e detit të Norvegjisë dhe
në Jug të Gadishullit të Skandinavisë. Mbrndësia e Skandinavisë dhe brigjet
veriore të detit Baltik kanë klimë të mesme kontinentale me verëra të freskëta
dhe të dimra të gjatë. Vetëm viset skajore veriore kanë klimë polare.

15. Ekonomia
 Vendet nordike, ndryshe nga ato baltike radjiten në krye të shteteve të
zhvilluara të botës. (tregojnë të ardhurat kombëtare për kokë banori). Një
periudhë e gjatë pa luftëra, stabilitetit social dhe organizimin i shkëlqyer ka
shkaktuar një nivel të lartë të zhvillimit të zonës Nordik. Edhe pse baza
natyrore nuk ofron mundësi të mëdha, ato janë përdorur mirë. Prodhimi
bujqësore ka qenë veçanërisht i theksuar në Danimarkë, Islandë, Në
Norvegji dhe Danimarkë dallohet në Evropë pë rgjuajtjen e peshkut në
Evropë.
 Finlanda dhe Suedia konsiderohen si vende më të pasura në botë sa i
përket pyjeve. Kështu, këto vende kanë zhvilluar teknologji të lartë në
përpunimin e drurit, e cila është bazuar në një shumëllojshmëri e industrive
të përpunimit të drurit. Zbulimin e naftës dhe gazit natyror në Detin e Veriut i
ka sjellë fitime të mëdha Norvegjisë dhe bëri atë një eksportues të madh.
 Suedia deri në dhjetë vitet e fundit llogaritej në vendet më të zhvilluara në
Evropë, por disa vende e arritën atë. Pasuria e mineralit të hekurit, pyje dhe
resurset ujore, kanë ndkuar në rritjen e shkallës së zhvillimit të ekonomisë
së Suedisë. Suedia prodhon çelik me cilësi të lartë. Danimarka është një
eksportues i mishit të derrit, mishit të konservuar, produkte qumështi dhe
vezët