Kriteret e kopenhages

1. Kriteret e
Kopenhagës
Kushtrim Ahmeti

2.  Kriteret e pranimit (apo Kriteret e Kopenhagenit),
janë kushtet thelbësore, që duhet t’i plotësojnë
të gjitha vendet kandidate për t'u bërë një Shtet
Anëtar i Bashkimi Evropian.
 Kriteret u vendosën në qershor të 1993-s, në
mbledhjen e Këshillit Evropian të Kopenhagenit
dhe në Këshillin Evropian të Madridit në vitin
1995.

3.  Kriteret e Kopenhagës janë rregullat që
përcaktojnë nëse një vend ka të drejtë të
anëtarësohet në Bashkimin Evropian.
 Ato kërkojnë që një shtet të ketë institucione për
të ruajtur qeverisjen demokratike dhe të drejtat e
njeriut, të ketë një ekonomi tregu funksionale
dhe të pranoj detyrimet dhe synimin e BE-së.

4. Shumica e këtyre elementeve janë sqaruar gjatë
dekadës së fundit nga legjislacioni i Këshillit
Evropian, Komisionit Evropian dhe Parlamentit
Evropian, si dhe me praktikën gjyqësore të
Gjykatës Evropiane të Drejtësisë dhe Gjykatës
Evropiane të të Drejtave të Njeriut.

5. Kriteret Kopenhagës:
 Kriteret politike
 Kriteret ekonomike
 Kriteri i “acquis communautaire“
(përafrimi legjislativ)

6. Domethënia e kritereve
 Kriteret politike:
 Stabiliteti i institucioneve që garantojnë
demokracinë duke mundësuar pjesëmarrjen
efektive te qytetarëve në procesin legjislativ,
bazuar në zgjedhjet shumëpartiake të lira dhe të
ndershme.

7. Parlamenti duke përmbushur kriteret politike,
duhet të veprojë në mënyrë të kënaqshme,
kompetencat e tij të respektohen dhe opozita të
luaj rol të plotë në aktivitetet e saj. Sundimi i ligjit
tregon nivelin e procesit gjyqësor, gjyqtarë të
pavarur nga ndikimi i ekzekutivit (politikës-
pushtetit), kompetencën e gjyqtarëve, mundësin
e zgjidhjes se mosmarrëveshjeve,
mosdiskriminim në procesin gjyqësor dhe
efikasitetin e policisë.

8.  Respektimi i të drejtave të njeriut, përfshirë të
drejtat e pakicave apo minoriteteve –
Në Kushtetutën e Kosovës-Kapitulli i 3-të,
Neni 57-62 flet për të drejtat e komuniteteve
që duhet ti gëzojnë në shtetin e Kosovës në
të gjitha fushat, arsim, kulturë, sport,
ekonomi, përfaqësim institucional etj.
 Qasje të barabartë në një shtyp të lirë
 Organizatat sindikale
 Lirinë e mendimit personal

9. Kriteret ekonomike
 Ndërtimin e një ekonomie të lirë tregu,
 Prodhim të fortë vendor për të përballuar
konkurrencën brenda BE-së
 Rritja reale e Prodhimit të Brendshëm Bruto,
inflacionit, bilancit buxhetor të përgjithshëm të
qeverisë, papunësisë, borxhit të jashtëm dhe
investimeve të huaja direkte.
 Kalimi në përdorimin e monedhës Euro (Kosova
e ka të përmbushur këtë kusht)

10. Kriteret aquis communautaire
 Platformë e të drejtave dhe detyrimeve që duhet
të respektoj një shtet anëtar në kontekstin e
integrimit evropian.
 Përfshin traktatet, ligjet rregullat, parimet,
vendimet e Gjykatës Evropiane dhe të gjitha
aktet evropiane për fusha të ndryshme si politika
jashtme dhe e brendshme.
 Acquis... i referohet rregullave dhe politikave të
Bashkimit Evropian.

11.  Në përgatitjen për çdo pranim, acquis është i
ndarë në kapituj të veçantë, secili që kanë të
bëjnë me fusha të ndryshme të politikës.
 Procesi i zgjerimit të pestë: Pranimi i Bullgarisë
dhe Rumanisë në vitin 2007, kishte 31 kapituj.

12.  Kroacinë, Turqinë dhe Islandën acquis është
ndarë në 35 kapituj.
 Për Kosovën, BE-ja nuk ka shumë vërejtje për
kualitetin e ligjeve, por në zbatimin e dobët të
tyre.

13. Faleminderit!