Filipino

1. KOMUNIKASYON
AT PANANALIKSIK
Lesson 1
Mga Konseptong Pangwika

2. Pag-aaral tungo sa pananaliksik ukol sa kalikasan, katangian, pag-unlad, gamit at paggamit ng Wikang
Filipino sa mga sitwasyong komunikatibo at kultural sa lipunang Pilipino.
Mga Konseptong Pangwika
1. Wika
Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan. Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga
kaugnay na bantas upang maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan.
Mga antas
Kabilang ang mga sumusunod sa mga kaantasan ng wika:
Kolokyal/pambansa
Kolokyalismong karaniwan
Kolokyalismong may talino
Lalawiganin/Panlalawigan
Pabalbal/balbal (salitang kalye)
Pampanitikan/panitikan

3. Kategorya ng paggamit ng wika
Dalawang kategorya ng paggamit ng wika ay pormal at impormal o di-pormal.
Pormal
Ang pormal ay ang mga salitang istandard, karaniwan, o pamantayan dahil
kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng higit na nakararami lalo na mga nakapag-aral
ng wika. Ginagamit ito sa mga usapang pormal. Narito ang mga uri nito:
Impormal o di-pormal
Ang impormal o di-pormal ay mga salitang karaniwang palasak at madalas gamitin sa
pang-araw-araw na pakikipagusap. Ginagamit ito sa mga hindi pormal na usapan. Narito
ang mga uri nito:

4. Lalawiganin– mga bokabularyong diyalektal. Gamitin ito sa mga partikular na pook o lalawigan
lamang.
Balbal– mga salitang nahango lamang sa pagbabago o pag-usod ng panahon, mga salitang nabuklat sa
lansangan.
Kolokyal– mga salitang ginagamit sa mga pagkakataong inpormal. Ang pagpapaikli ng isa, dalawa, o
higit pang salita ay mauuri rin sa antas na ito.
2. Wikang Pambansa
Ang pambansang wika ay isang wika (o diyalekto) na natatanging kinakatawan ang pambansang
pagkilanlan ng isang lahi at/o bansa. Ginagamit ang isang pambansang wika sa politikal at legal na diskurso at
tinatatalaga ng pamahalaan ng isang bansa.
3. Wikang Panturo
Ang wikang panturo ang wikang opisyal na ginagamit sa pormal na edukasyon. Ito ang wikang
ginagamit sa pagtuturo at pag-aaral sa mga eskuwelahan at ang wika sa pagsulat ng mga aklat at kagamitan sa
pagtuturo sa silid-aralan. Ang itinatag na pambansang sistema ng edukasyon ng mga Amerikano sa umpisa ng
ika-20 siglo ay monolingguwal. Ang ibig sabihin, may iisang wikang panturo —ang wikang Ingles.

5. 4. Wikang Opisyal
Ang opisyal na wika ay isang wika o lenggwahe na binigyan ng bukod-tanging istatus
sa saligang batas ng mga bansa, mga estado, at iba pang teritoryo. Ito ang wikang
kadalasang ginagamit sa lehislatibong mga sangay ng bansa, bagama’t hinihiling din ng
batas sa maraming bansa na isalin din sa ibang wika ang mga dokumento ng gobyerno.
5. Bilinggwalismo
BILINGGUWALISMO- isang penomenang pangwika na tahasan at puspusang
tinatalakay sa larangan ng sosyolinggwistiks. Ipinapakita rito ang malaking ugnayan ng
wika at lipunan at kung paano ang lipunan ay nakapag-aambag sa debelopment ng wika.
6. Register/Barayti ng wika
Barayti ng wika kung saan iniaangkop ang wika sa taong kausap o sa lugar kung saan
kayo nag uusap. Halimbawa kung ang kausap mo ay teacher mo hindi ka puwedeng
gumamit ng salitang jejemon kailangan mong gumamit ng pormal na salita kapag guro ang
kausap mo.