- 2019 - Đại học Y dược TPHCM

1. Lê Quan Anh Tuấn
Giảng viên Bộ môn Ngoại Đại học Y Dược TpHCM
Trưởng Khoa Ngoại Gan Mật Tuỵ
Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

2. } Sỏi túi mật
} Sỏi đường mật chính:
◦ Sỏi ống mật chủ: ống mật ngoài gan
◦ Sỏi ống mật trong gan (sỏi trong gan): là sỏi nằm
phía trên hợp lưu ống gan phải và trái.

4. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng
2. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
3. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi + nối mật
ruột
4. Lấy sỏi qua da (qua da xuyên gan)

5. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng: cắt
cơ vòng Oddi hay nong Oddi bằng bóng

11. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng: cắt
cơ vòng Oddi hay nong Oddi bằng bóng

12. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng: tán
sỏi nếu sỏi to hơn 2cm (Mechanical Basket
Lithotripsy)

14. } Ít xâm hại: ít đau, hồi phục sớm
} Thường xuất viện sau 1 ngày

15. } Tỉ lệ biến chứng: 5-10%. Tỉ lệ tử vong <1%
} Có thể có các biến chứng:
◦ Viêm tụy cấp: 3-7%
◦ Chảy máu: 2%, tử vong 0,1%
◦ Thủng tá tràng: 1%
◦ Viêm đường mật ngược dòng: do chưa dẫn lưu
đường mật tốt
◦ Kẹt rọ

17. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng
2. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
3. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi + nối mật
ruột
4. Lấy sỏi qua da (qua da xuyên gan)

18. } Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng thất bại
} Nhiều sỏi, sỏi to
} Có hẹp đường mật: nong hay tạo hình ống mật
chủ

19. } Ít xâm hại
} Ít đau
} Xuất viện sớm: trung bình 5 ngày
} Hồi phục sớm
} Ít dính
} Sẹo mổ nhỏ
} Có thể thay thế mổ mở

27. } Chiếm tỉ lệ 30% các TH mở OMC lấy sỏi nội soi
ở BN có sỏi OMC đơn thuần
} Ưu điểm:
◦ Không mất dịch mật
◦ Tránh các biến chứng của ống T
◦ Giảm thời gian nằm viện

29. } Chụp X quang đường mật kiểm tra vào ngày
HP7, cột ODL, rút vào ngày HP8.
} Thông thường 2-4 tuần
} Phụ thuộc vào vị trí đưa ống Kehr ra ngoài
} Ngày nay, để thuận tiện cho soi đường mật
sau mổ qua đường ống Kehr, ống Kehr nên
được đưa ra ngoài ở thượng vị, ngay trên vị
trí mở OMC thay vì ở dưới sườn phải.

32. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng
2. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
3. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi + nối mật
ruột
4. Lấy sỏi qua da (qua da xuyên gan)

33. } Khi có tắc nghẽn đoạn cuối OMC
Thường nối OMC-hỗng tràng bên-bên hay tận-
bên kiểu Roux-en-Y, đầu ruột có thể đưa ra da
để có thể tiếp cận đường mật sau này khi có sỏi
tái phát.

34. 1. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng
2. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
3. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi + nối mật
ruột
4. Lấy sỏi qua da (qua da xuyên gan)

35. } Khi không thể can thiệp được bằng các
phương pháp trên hay tình trạng bệnh nhân
không cho phép phẫu thuật
} Bệnh nhân đã phẫu thuật nhiều lần và không
lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng được

42. 1. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
2. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng:
không thể lấy được sỏi đường mật trong gan nên
thường để giải áp đường mật tạm thời
3. Lấy sỏi qua da
4. Mở OMC lấy sỏi + Cắt gan

43. 1. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
2. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng:
không thể lấy được sỏi đường mật trong gan nên
thường để giải áp đường mật tạm thời
3. Lấy sỏi qua da
4. Mở OMC lấy sỏi + Cắt gan

44. } Soi đường mật trong mổ để lấy sỏi gan
} Kết hợp tán sỏi: điện-thủy lực, laser
} Nếu không thể lấy hết sỏi, lấy qua đường ống Kehr sau

45. 1. Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi
◦ Mổ mở
◦ Mổ nội soi
2. Lấy sỏi qua nội soi mật tụy ngược dòng:
không thể lấy được sỏi đường mật trong gan nên
thường để giải áp đường mật tạm thời
3. Lấy sỏi qua da
4. Mở OMC lấy sỏi + Cắt gan

46. } Chỉ nên áp dụng khi có khó khăn, không thể
mổ được
} Thời gian nằm viện lâu, tiếp cận sỏi khó trong
1 số trường hợp
} BN đã mổ nhiều lần

48. Chỉ định:
} Có hẹp ống phân thùy hay hạ phân thùy
} Gan xơ, teo do tắc mật lâu ngày
} Sỏi tái phát
} Áp xe gan đường mật
Cắt thùy gan trái thường được thực hiện nhất

49. 1. Cắt túi mật + lấy sỏi OMC qua ống túi mật
2. Lấy sỏi OMC qua nội soi mật tụy ngược
dòng, sau đó cắt túi mật
3. Lấy sỏi OMC qua nội soi mật tụy ngược dòng
+ cắt túi mật
4. Cắt túi mật + Mở OMC lấy sỏi

50. } Khi ống túi mật dãn
} Nếu cần, nong ống túi mật
} Dùng ống soi đường mật qua ống túi mật lấy
sỏi OMC

51. } BV Đại học Y Dược: 01/2005-09-2011
} 71 TH, thành công 87,3% (62/71)
} Các nguyên nhân thất bại:
Nguyeân nhaân gaây thaát baïi cho phaãu thuaät
theo phaãu thuaät vieân
Soá tröôøng hôïp
Ñöôøng kính oáng tuùi maät nhoû (<3mm) 1
Van Heister 4
OÁng tuùi maät ñoå cao 1
Nhieàu soûi 1
Nhieàu soûi + OMC daõn 1
Soûi keït Oddi 1
Toång 9

53. } Can thiệp khi có triệu chứng, nhiễm trùng, tắc
mật
1. Mở OMC lấy sỏi, dẫn lưu Kehr + lấy sỏi sau
mổ qua đường ống Kehr
2. Cắt gan
3. Mở nhu mô gan lấy sỏi
4. Lấy sỏi qua da
5. Nối mật-da qua trung gian túi mật hay quai
hỗng tràng kiểu Y hay quai ruột biệt lập
6. Lấy sỏi qua đường túi mật hay qua đường
mật-ruột-da

55. Chỉ định:
} Sỏi trong gan tái phát nhiều lần (>3 lần)
} Sỏi tái phát nhanh (<6 tháng)
} Có hẹp đường mật