Positive Impulse, praktijk voor integratieve psychotherapie, regressie- en hypnotherapie

1. OVER MIJ
Ik ben Jovanna Vriend, geboren in Amsterdam. studeerde Letteren aan de
UvA, doorliep de opleiding Audiovisuele vormgeving aan de Gerrit Rietveld
Academie en was daarna een aantal jaren bezig met muziek, film en theater
tot ik mijn draai vond als Integratief therapeute na het volgen van de opleiding
Integratieve psychotherapie van BGL&Partners.
Om mijn kennis en kunde te verfijnen blijf ik actief in het volgen van
bijscholingen en heb ik regelmatig contact met collega-therapeuten.
Naast mijn lidmaatschap van de Nederlandse Beroepsvereniging voor
Hypnotherapeuten (NBVH), ben ik een SRBAG geregistreerd therapeut. Als
lid hiervan voldoe ik aan de kwaliteitseisen en ben ik gebonden aan een
ethische code met klachtenregeling.
Ik werk met RET, sociaal- en familie-
panorama, NLP, EMDR, mindfullness, hart-
coherentie en nog meerdere trance
technieken,( hoofdstuk 3 in de scriptie)
waarbij de client gevraagd wordt zich te
gaan richten op datgene wat zich afspeelt
op onderbewust niveau. Ik denk dat
juist de creatieve vaardigheden en intuïtie
die ik heb ontwikkeld tijdens mijn
bezigheden in de kunst en muziek, me
helpen de client goed aan te voelen en te
begeleiden in zijn proces.
INTEGRATIEVE PSYCHOTHERAPIE
Integratieve psychotherapie is een zeer doeltreffende combinatie van:
1- gedragstherapie,
2- cognitieve therapie, (deze houdt zich bezig met datgene waar je je bewust

2. van kan zijn of kan worden) en
3- hypnotherapie, deze werkt via het onderbewuste.
Dit geeft drie verschillende ingangen om aan de klacht te werken.
Ik denk dat juist door de verdieping en het contact kunnen maken met het
onderbewuste en de daarin opgeslagen, niet alleen traumatische ervaringen
maar juist ook de momenten van kracht, bevestiging en liefde, die toch bijna
iedereen op zekere momenten ook heeft meegemaakt, een enorme impact
kunnen hebben op hoe iemand zich voelt. Ook kunnen overtuigingen, die
vaak in de jeugd zijn gevormd
worden bekeken en eventueel
worden herzien en “up to date”
worden gebracht.
OVER TRANCE
Bij het woord trance, kun je denken aan een naar binnen gericht zijn van de
aandacht die te vergelijken is met de staat waarin je bent als je een
spannend boek leest. Je ziet alles duidelijk voor je, maar tegelijkertijd ben je
nog steeds bereikbaar voor de gewone prikkels om je heen. Het is dus niet
zo dat je totaal willoos bent. Tijdens deze trance zul je nooit dingen doen die

3. je normaal ook niet doet, maar deze zorgt er wel voor dat je bij gevoelens en
beelden kunt komen, waar je normaal niet zo gemakkelijk bij komt.
Hieronder geef ik een beschrijving van een aantal technieken die ik veel
gebruik en die ik erg werkzaam vind en een beschrijving van de behandeling
“stoppen met roken”.
1 Delenwerk.
2 Regressie met de MES brug.
3 RET.
4 Hart-coherentie.
5 EMDR.
6 Stoppen met roken.
DELENWERK

4. Iedereen heeft wel eens gemerkt dat hij zich onder verschillende
omstandigheden en situaties en met verschillende mensen anders gedraagt
of voelt. Denk b.v. eens aan hoe je je gedraagt in de ouderrol, bij je eigen
ouders, op het werk, in stressvolle of juist ontspannen situaties. We komen
dan terecht in een rol, oftewel een deel van de persoonlijkheid.
Dit is geen aparte persoonlijkheid, maar meer een manier van denken die je
ooit hebt ontwikkeld en waarin je terecht komt onder bepaalde
omstandigheden. Deze “delen” zijn vaak al in de jeugd gevormd en reageren
nog vanuit die onvolwassenheid of gekwetstheid. Via een lichte trance,te
vergelijken met het helemaal opgaan in b.v. een goed boek of film kun je
deze jongere delen vragen naar voren te komen en kan je een gesprek
aangaan waarbij een beter begrip
voor deze delen en een completer
functioneren van de totale
persoonlijkheid tot stand komt.
Dit proces is heel erg doeltreffend
bij verslavingsproblematiek, omdat
het “verslavingsdeel” op deze
manier toegankelijker voor de
nieuwe inzichten wordt.
We gaan altijd uit van een
“positieve intentie” van deze delen.
Ze willen allemaal iets goeds voor
je doen. Jammergenoeg doen ze
dit vaak nog op een onvolwassen manier, omdat de delen zelf, gevormd zijn
op een moment in je leven waarop je nog niet zo volwassen en verstandig

5. was als nu. Je kunt hier spreken van een “update”, waarbij alle neuzen weer
in dezelfde richting gaan staan.
REGRESSIE MET DE MESBRUG
Als je merkt dat je in een bepaalde situatie heftiger reageert dan je zelf zou
verwachten (out of context), ligt hier vaak een eerdere, heftige ervaring aan
ten grondslag. Via het versterken van die emotie en het hierop concentreren,
kan een brug in de tijd worden gevormd, naar die eerdere ervaring. Je kunt
dan b.v. terechtkomen bij de herinnering aan een situatie die zo’n indruk op je
hebt gemaakt, dat je hier nog steeds op reageert en last van hebt. Je ziet dan
de huidige realiteit door de bril van die ervaring. Je hebt op dat moment in je
verleden waarschijnlijk beslissingen genomen om met deze situatie om te
kunnen gaan. Ook kunnen hier bepaalde overtuigingen over jezelf en
anderen zijn gevormd, die je in je huidige leven in de weg kunnen staan.
Deze kunnen worden onderzocht, zijn ze nog werkzaam, of kloppen ze
überhaupt wel? Hier kan ook weer door een dialoog met de volwassen ik,
bescherming, kracht en nieuwe (volwassen) inzichten worden gegeven aan
dit jongere deel van de persoonlijkheid dat we in de regressie tegenkomen.
Regressie is een hele doeltreffende manier om in contact te komen met
trauma uit de jeugd en ook uit meer recenter perioden. De kracht van de
inzichten en de daaruit
voortkomende nieuwe
overtuigingen en conclusies
laten grote veranderingen zien
in het voelen en functioneren.

6. RET
RET, rationeel emotieve Therapie, wordt tegenwoordig ook wel REBT
genoemd. De B staat hier voor behaviour (gedrag). Het doel van RET is om
mensen te ondersteunen bij het veranderen van hun irrationele overtuigingen
in rationele. Het zijn niet de problemen zelf die het ons moeilijk maken, maar
de manier waarop we tegen deze problemen aankijken. Bij RET wordt
gebruik gemaakt van de letters ABC, A staat voor aanleiding, B voor de bril
(belief) waardoor je er naar kijkt en C staat voor consequentie (gevolg/naar
gevoel). A is dus niet de oorzaak van C (het nare gevoel), maar B (de bril) is
de oorzaak.
Het is
niet de bedoeling van de therapie om de emotie uit te schakelen of te
verzwakken, het gaat erom om een realistischer beeld van de werkelijkheid
tot stand te brengen.
Dit kan gebeuren door de oude overtuigingen te onderzoeken zoals we dat
met delenwerk ook doen en b.v. vragen te stellen zoals, “waarom is het zo
belangrijk om de goedkeuring van iedereen te krijgen?”. “Waar staat het
geschreven dat andere mensen jou eerlijk moeten behandelen?” “Alleen
maar omdat jij iets hebben wil, moet je het dan ook per se hebben?‘
“Omdat ik me schuldig voel, betekent dat dan meteen dat ik ook werkelijk
schuldig ben?” M.a.w omdat jij iets
voelt of vindt, betekent dat ook
automatisch dat het klopt en reëel
is?
Albert Ellis, de grondlegger van de
RET, denkt dat ofschoon we
allemaal wel eens irrationeel
denken, we er zeker aan kunnen
werken om hier verbetering in te
krijgen en wel door de volgende
drie punten te leren inzien:

7. 1 We worden niet ongelukkig gemaakt, maar maken onszelf ongelukkig door
vast te houden aan inflexibele standpunten
2 Ongeacht, hoe we onszelf van streek maken, we houden onszelf hierin
gevangen door vast te houden aan onze irrationele overtuigingen of
denkbeelden.
3 Een doeltreffende manier om hier beter mee om te gaan, is werken aan
deze overtuigingen en denkbeelden om de denkfouten op te sporen en te
doorzien.
In de RET therapie wordt de client geholpen om drie vormen van acceptatie
te ontwikkelen: 1 Onvoorwaardelijke zelf-acceptatie. 2 Het onvoorwaardelijk
accepteren van anderen. 3 Het onvoorwaardelijk accepteren van datgene wat
het leven ons biedt.
HART-COHERENTIE
Bijna altijd geef ik mijn cliënten tegen het einde van de sessie de techniek
van hart-coherentie mee. Deze is ontwikkeld door Dr Serban-Schreiber en
wordt uitgebreid beschreven in zijn boek, “Uw brein als medicijn”. 2009. De
vrij eenvoudig uit te voeren oefening heeft m.i. een enorm effect. Vandaar
dat ik de aandacht wil vestigen op de effectiviteit en het nut hiervan, binnen
een groot aantal versterkende therapieën.
De theorie van Dr. Servan-Schreiber gaat er van uit dat het concentreren op
een positieve emotie zoals b.v. dankbaarheid en met dat gevoel van

8. dankbaarheid zich voor te stellen door het hart heen te gaan ademen, een
dermate effect heeft op het lichaam heeft dat dit een signaal doorgeeft aan
de hersenen dat in de fysiologie alles in orde is. Hij noemt dit
de hartcoherentie. ( Serban-Schreiber, 2009.)
Toen ik zelf met de techniek hartcoherentie van Dr. Servan-Schreiber ging
werken , gebeurden er bij mij een aantal opmerkelijke dingen.
Ik ging me veel rustiger en prettiger voelen als ik deze visualisatie een aantal
keren per dag deed. Ik kreeg meer vertrouwen in mezelf en de toekomst en
het besef zoveel dingen te hebben om dankbaar voor te zijn, bleek op zich al
een enorme krachtbron.
Ik heb veel cliënten deze techniek laten uitproberen en de effecten waren
stuk voor stuk erg positief.
De reden om voor deze interventie te kiezen is het feit dat hier enorm wordt
aangedragen op het gebied van het versterken van het vertrouwen in alle
positieve dingen die er in het verleden al gebeurd zijn d.m.v. het besef en het
doorvoelen van de dankbaarheid hiervoor.
Wat opvallend was bij de mensen die ik met deze methode in aanraking
bracht, was de onmiddellijke fysieke reactie, een beter doorbloed gelaat,
een meer ontspannen houding en gezichtsuitdrukking. Ook zag ik over het
algemeen een groter gevoel van acceptatie van de problematiek , een zich
gesteund en veiliger voelen en sterker bewust worden van het feit dat ze zelf
iets kunnen veranderen aan de manier waarop ze zich voelen.
Ik vind dit een mooi voorbeeld van een manier van werken waarbij het
innerlijk focussen, dus de trance, wordt ingezet om een verbetering in het
functioneren van de client te bereiken.
De coherentie tussen hart en emotioneel brein zou het evenwicht van het
centrale zenuwstelsel stabiliseren, d.w.z. het sympathische/
parasympathische evenwicht.
Volgens Dr. Servan-Schreiber bevinden we ons dan in een optimale situatie
om alle eventualiteiten het hoofd te bieden. We zouden nu tegelijkertijd
toegang hebben tot de wijsheid van het emotionele brein en zijn intuïtie en tot
de functies van het cognitieve brein: nadenken, abstract redeneren, plannen.
Tevens geeft hij het resultaat van een onderzoek van Dr. Luskin van de
Universiteit van Stanford onder een groep van ernstige hartpatiënten.
Deze mensen ondervonden symptomen van kortademigheid, vermoeidheid
en oedeem, vergezeld gaand van gevoelens van angst en depressie. Na het
toepassen van hartcoherentie gedurende 6 weken bleek het niveau van

9. stress en depressie met 22, respectievelijk 34 procent naar beneden te zijn
gebracht.
Bij een ander onderzoek bleek na een maand oefenen het niveau van het
‘verjongingshormoon’ DHEA
met 100 procent te zijn
toegenomen en het vrije
gehalte aan cortison met 23
procent naar beneden te zijn
gegaan. ( Serban-Schreiber
2009.
Zelf zegt hij hierover dat deze
behandelwijze zich
rechtstreeks tot het emotionele
brein richt. Deze gaat bijna
helemaal buiten de taal om. Ze
levert het resultaat via het
lichaam in plaats van het
denken.
“De voornaamste taak van de
psychotherapeut is om het emotionele brein te “herprogrammeren”, zodat het
wordt afgestemd op het heden, in plaats van door te gaan met reageren op
situaties uit het verleden. Om dat te bereiken is het vaak doeltreffender om
methodes te gebruiken die op het lichaam inwerken en zo direct het
emotionele brein beïnvloeden, dan te rekenen op de taal en het
denkvermogen, waar dit brein maar in geringe mate voor toegankelijk is.
Vandaar dat ik het een perfecte aanvulling vind op de hypnotherapeutische
interventies die ik in mijn praktijk toepas zoals b.v. delen werk en regressie.
Het emotionele brein beschikt over natuurlijke mechanismen voor
zelfgenezing: aangeboren vermogens om evenwicht en welbevinden te
herstellen.
Deze zijn vergelijkbaar met andere zelfgenezing s mechanismen in het
lichaam zoals littekenvorming over een wond of de bestrijding van een
infectie.

10. EMDR
Eye

11. Movement Desensitization and Reprocessing (afgekort EMDR) is een
interventietechniek die voornamelijk wordt toegepast bij mensen met een
post-traumatische stressstoornis (PTSS).[1] Deze therapie is ontwikkeld door
Francine Shapiro en bestaat sinds eind jaren '80.
Een essentieel element is het telkens ompolen van de aandacht van links
naar rechts naar links enzovoort. Dat kan met oogbewegingen (de therapeut
gaat met zijn of haar vingers zo'n 25 cm voor het gezicht van de cliënt heen
en weer) of met geluiden (een koptelefoon met een geluid met een links-
rechts effect erin) of de therapeut duwt of klopt zachtjes op bijvoorbeeld de
linkerknie - rechterknie - linkerknie.
Dit gebeurt terwijl de traumatische heriinering wordt opgeroepen d.m.v.
vragen van de therapeut.
De herinnering wordt als het ware losgemaakt uit het hersenbestand. De
theorie is, dat door de links rechts signalen een afleiding wordt veroorzaakt.
Door deze afleiding zou de heropslag van de herinnering enigszins worden
verstoord, waardoor elke keer de opslag iets minder goed verloopt en
waardoor op den duur het trauma verslijt, de scherpe kantjes kwijtraakt en
hanteerbaarder wordt.
EMDR wordt vaak toegepast om de vastgelopen verwerking van
traumatische ervaringen weer op gang te helpen. Er is veel onderzoek
gedaan naar de effectiviteit van EMDR bij met name PTSS. Bij psychotrauma
wordt ervanuit gegaan dat een cliënt als het ware 'bevroren' is in een
traumatische situatie en reacties op die oude, traumatische situatie blijft
herhalen, ook al is dat niet meer nodig. Bijvoorbeeld: iemand maakt een
bombardement mee. Iedere keer dat hij of zij daarna een vliegtuig ziet
overkomen, of een sirene hoort, of brandlucht ruikt, zal hij of zij reageren
alsof er groot gevaar is, ook al weet de betrokkene op rationeel niveau heel
goed dat dat niet het geval is. In termen van het 'accelerated information
processing' is de oude, traumatische "informatie" (van het bombardement)
nog niet voldoende verwerkt en blijven alle zintuiglijke ervaringen van 'toen' in
het hier en nu psychische klachten oproepen. Met EMDR blijkt het mogelijk,
deze traumatische respons vaak volledig te laten verdwijnen, zonder
uitgebreide gesprekken en in relatief korte tijd.

12. STOPPEN MET ROKEN
Delenwerk is een prachtige manier om te gaan onderzoeken, waarom roken
nou toch zo belangrijk voor je is.
Als je de bovenstaande beschrijving van delenwerk leest zul je begrijpen dat
er een “positieve intentie” dus een goede bedoeling, aan het roken ten
grondslag ligt.
Veel mensen zien de sigaret als “hun vriend, “een rustpunt”, “een beloning”,
”een moment voor jezelf”’ etc.
Of dit werkelijk ook zo is valt heel goed te onderzoeken met b.v. RET en
Delenwerk.
Stoppen met roken is zo moeilijk omdat de redenen waarom je ooit bent gaan
roken, je allang niet meer duidelijk voor de geest staan.
Vaak rookt je al zo lang, dat je je eigenlijk nooit meer afvraagt waarom je
rookt.
Er kunnen allerlei gedachten en overtuigingen een rol spelen. Al deze
overtuigingen liggen opgeslagen in het onderbewuste. Tijdens de therapie
kan hier dieper op worden ingegaan en de “leugens“ kunnen worden
doorzien.
De volgende tekst is ontleend aan de site van “Stivoro”.

13. In tabaksrook zitten veel stoffen, ongeveer 4.000. Van veertig van deze
stoffen kun je kanker krijgen. Dat noemen we ‘kankerverwekkend’. Eén
stof, nicotine, heeft een sterk verslavend effect. Nicotine geeft een plezierig
gevoel in de hersenen. Dit plezierige gevoel zorgt voor een verlangen naar
een nieuwe dosis nicotine. Ook het lichaam raakt gewend aan een bepaalde
hoeveelheid nicotine in het bloed. Door de afbraak van nicotine krijgt het
lichaam elke keer behoefte aan een nieuwe dosis nicotine. Deze twee
processen zorgen ervoor dat de roker afhankelijk wordt van sigaretten en
verslaafd raakt.
Bekijk hier de film over de gevolgen van roken voor uw lichaam.
Verslaving
Roken is een verslaving. Nicotine zorgt voor de verslaving. U ademt nicotine
in door uw longen. Dan gaat de nicotine met het bloed naar uw hersenen. Dat
gaat heel snel. Als u een trekje neemt, is de nicotine binnen 10 seconden in
de hersenen. Daar zorgt de nicotine voor een speciaal effect. Na het roken
van een sigaret is de nicotine snel weer weg. U krijgt na een tijdje weer trek
in een nieuwe sigaret. Hoe lang dat duurt? Dat hangt af van hoeveel
sigaretten u meestal per dag rookt. Het maakt ook uit hoe u de sigaretten

14. over de dag verdeelt. U merkt het bij de dingen die u elke dag doet. Ook dan
krijgt u zin in roken. U vindt het moeilijk om die dingen te doen zonder te
roken. Roken hoort voor u bij uw leven. Dat hoort allemaal bij de verslaving.
Giftige stoffen
Er zijn drie heel bekende stoffen in rook. Dat zijn nicotine, koolmonoxide en
teer.
Nicotine laat het hart sneller kloppen. Nicotine zorgt voor een hogere
bloeddruk en schade aan de binnenkant van de bloedvaten. Door
nicotine worden bloedvaten nauwer. Nicotine maakt u verslaafd. De stof komt
snel in de hersenen. Al in 10 seconden. Nicotine zorgt dat u steeds weer zin
hebt in roken.
Koolmonoxide zorgt voor een slechtere conditie. Koolmonoxide zit in het
bloed in plaats van zuurstof. Het bloed brengt minder zuurstof door het
lichaam, als u rookt. U bent dan sneller moe bij sporten of traplopen.
Teer veroorzaakt de rokershoest. In de longen zitten trilhaartjes. Deze
trilhaartjes houden de longen schoon. Als u rookt, worden de trilhaartjes
vastgeplakt. De trilhaartjes werken niet meer goed. U moet dan vaak hoesten
om het vuil uit de longen weg te krijgen.

15. DE KRACHT VAN HET ZELFGENEZEND VERMOGEN
Het onderbewuste is niet alleen de plek waar traumatische of pijnlijke
ervaringen liggen opgeslagen, het is ook een krachtbron en een ingang naar
genezende krachten.
In de scriptie die hieronder te lezen is, wordt uitgebreid aandacht besteed
aan de invloed die het onderbewuste kan uitoefenen op zowel het geestelijk
als lichamelijk functioneren.

16. SCRIPTIE
Jovanna Vriend.
Deel uitmakend en ter afsluiting van de 3 jarige opleiding op post-HBO niveau
Integratieve Psychotherapie BGL Hoofddorp.
Diplomering Mei 2010
TITEL
Het belang en de kracht van het doen ontwaken van het zelfgenezend
en regenererend vermogen.

17. Eerste lezer : Ellen de Jong Den Haag
Tweede lezer: Judith Bosman Del
INHOUDSOPGAVE
Inleiding………………………………………………………………………….. 1
Hoofdstuk 1
Voorbeelden van het aanspreken van de zelfgenezende kracht………………….. 4
Hoofdstuk 2 Epigenetica ……………………………………………………….. 9
Hoofdstuk 3
Interventies gebruik makend van trance, aangereikt vanuit de I.P……………….. 11
Hoofdstuk 4
De kritische geluiden en de kanttekeningen hierbij……………………………… 14
Hoofdstuk 5
De verklaring vanuit het standpunt van de psycholoog………………………….. 17
Hoofdstuk 6 What’s love gotta do wit it ? ……………………………………... 19
Hoofdstuk 7 De conclusie………………………………………………………. 21
Literatuurlijst en bronvermeldingen……………………………………………… 23

18. INLEIDING
In de opleiding wordt onder de noemer psychosomatiek al duidelijk aandacht besteed aan de
wisselwerking tussen lichaam en geest. Ik vind dit een zo belangrijk en fascinerend gegeven dat ik
dit fenomeen graag meer zou willen uitdiepen.
Ik heb aan den lijve ondervonden en in mijn omgeving meegemaakt hoe sterk een lichamelijk
euvel zijn invloed op de geestgesteldheid kan doen gelden. Een eenvoudige griep kan iemand b.v. al
depressieve gevoelens geven of zijn geestkracht ondermijnen.
Anderzijds is het frappant om te zien hoe mensen met een krachtig zelfbeeld en positieve
levenshouding, lichamelijke ongemakken als minder ingrijpend lijken te ervaren.
Ik heb b.v. een aantal mensen met HIV begeleid tot aan het einde van hun laatste levensfase en het
was fascinerend en ontroerend om te zien, welke krachten nog konden worden gemobiliseerd zuiver
op basis van pure geestkracht.
D.m.v. het optimaliseren van de geestelijke gezondheid, en het gebruik van trance denk ik dat er
veel te bereiken is wat betreft het nog beter met elkaar in overeenstemming brengen van de
combinatie lichaam en geest. Het via trance in aanraking komen , ingrijpen in en optimaliseren van
onbewuste processen, is m.i. heel doeltreffend en bij uitstek geschikt om de geestelijke en
lichamelijke gezondheid te optimaliseren.
De probleemstelling is derhalve:
Trance is bij uitstek de weg om invloed te hebben op het regenererend en zelfgenezend vermogen
van de mens.
Met trance bedoel ik dan de staat waarin iemand is als hij zich naar binnen keert en de aandacht
voor de buitenwereld verslapt, dit is vergelijkbaar met het opgaan in een film, een dagdroom, of een
goed boek. In deze trance staat is het mogelijk zich vroegere situaties beter voor de geest te halen
dan in de dagelijkse staat, ook kan men hier in b.v. makkelijker in contact komen d.m.v.
visualisaties met datgene wat zich normaal op een onbewust niveau afspeelt.
Tevens verdwijnt de rationele benadering vanuit de bewuste en kritische geest wat meer naar de
achtergrond, waardoor men over het algemeen meer open staat voor suggesties.

19. De mate van trance kan verschillen van zeer licht en zich nog bewust zijn van wat er in de
omgeving gebeurt, tot zeer diep, helemaal in de trance ervaring opgaand en geen prikkels meer uit
de omgeving ontvangend.
1
Ik ga een aantal voorbeelden geven van genezings- en stimuleringstechnieken via
de geest. De openleggende interventies waar we ons hoofdzakelijk mee bezig houden, binnen de
Integratieve Psychotherapie zijn denk ik essentieel wat betreft het aanpakken van overtuigingen, ik-
sterkte en zelfbeeld, omdat iemand met blokkerende overtuigingen waarschijnlijk zichzelf het
genezingsproces niet altijd makkelijk zal toestaan.
Dit wordt duidelijk aangegeven door Kees Meijer in het Handboek Psychosomatiek.
Hier vestigt hij de aandacht op het enorme belang, eerst de onderliggende overtuigingen aan te
pakken, omdat als deze niet worden gezien en herkaderd, de klacht zich zeer waarschijnlijk op een
andere plek dan de huidige zal gaan openbaren. ( Meijer 2003)
Dit is een zeer veelzijdige selectie , maar de rode draad zal zijn, datgene wat aangesproken wordt
op een onbewust niveau en zorgt voor het in paraatheid brengen van onvermoede krachten en
genezingsvermogen.
Hoe dit wordt gedaan kan erg verschillend zijn maar wat ik wil onderzoeken is, of een ingreep of
interventie door het toepassen van spontane of geïnduceerde trance dieper en doeltreffender werken.
Ik bedoel met spontane trance, de staat van naar binnen gekeerd zijn en gefocust zijn, die vanzelf
ontstaat als de client zich richt op de kwaal of het probleem .
Deze wordt meestentijds als subtieler waargenomen dan de geinduceerde trance, zoals de 3 en 5
stapsinductie, maar kan even werkzaam zijn.
Ik denk daarom ook niet dat de een de voorkeur verdient boven de ander en dat de keuze voor
spontane of geïnduceerde trance genomen zou moeten worden, afhankelijk van de gevoeligheid,
dispositie en vermogen van de cliënt.
Zoals ik ook in de conclusie al stel, denk ik dat veel mensen een groot deel van hun leven in deze
natuurlijke trance staat doorbrengen, onder invloed van de meest uiteenlopende meestal onbewuste
impulsen, signalen, gevoelens, maatschappelijke en morele waarden en in de loop der jaren
opgedane eigen overtuigingen.
De kracht van trance berust waarschijnlijk op het kunnen omzeilen van de weerstanden en de ratio,
die de geest ontvankelijker zullen maken voor de aangeboden suggesties en interventies en vooral
aan het in aanraking kunnen komen met processen die zich normaal niet laten beïnvloeden door de
bewuste geest.
Aangezien ik het heb over het verschil tussen de natuurlijke, vanzelf optredende trance, waarbij
contra-indicaties vanzelfsprekend geen rol kunnen spelen, omdat deze toestand onwillekeurig wordt
opgeroepen en de geïnduceerde trance, zou ik bij deze laatste vorm nog wel iets over de contra-
indicaties en de werkzaamheid willen vermelden.

20. Trance wordt afgeraden en /of is niet werkzaam bij de volgende gesteldheden, waarbij een rode
draad lijkt te zijn of mensen al dan niet in staat zijn om werkelijkheid van fantasie te
onderscheiden,n.l. o.a.:
Chronische psychose, sterk narcistische persoonlijkheid, waarbij de cliënt niet bereid is naar
zichzelf te kijken, ernstige psychopathie, angsttoestanden, zeer onstabiele patiënten en mensen met
een sterk erotiserende of afhankelijkheidsbehoefte.
Jos Olgers, verbonden aan de NBVH, zegt hier het volgende over:
“De achtergrond van waaruit deze contra-indicatie genoemd worden zijn echter behoorlijk divers.
Verschillende genoemde contra-indicaties zijn afhankelijk van de kwaliteit en de ervaring van de
therapeut, van de te gebruiken methode en de doelstelling van de cliënt.
Hiernaast is de trance welke men gebruikt in de hypnotherapie een natuurlijke toestand van lichaam
en geest, die meestal gepaard gaat met relaxatie.
Absolute contra-indicaties voor het oproepen van deze toestand via suggesties, lijken er niet te
zijn.” (Olgers 2010.)
Het aanreiken van de laatste theorieën , technieken, filosofieën, ontwikkelingen en onderzoeken
waarvan ik er een aantal aandraag in deze scriptie kunnen bijdragen aan het inzicht in en het
enthousiasme over de vernieuwingen en de tot nu toe vaak onvermoede mogelijkheden.
Ik denk dat dit horizonverbredend kan werken en ook zeer inspirerend kan zijn..
Het allerbelangrijkste dat ik wil aantonen is de verborgen kracht binnen
de mens, die in een ieder verborgen zou zijn en slechts ontwaakt zou dienen
te worden.
De citaten laat ik voor zoveel ze dat toestaan in de originele taal om ze zo authentiek mogelijk te
houden.

21. HOOFDSTUK I
VOORBEELDEN VAN HET AANSPREKEN VAN DE ZELFGENEZENDE KRACHT
HARTCOHERENTIE
“ Als stress zoveel kwaad kan doen, is het niet verwonderlijk het
beheersen ervan er van zoveel goed kan doen.”
” Hartcoherentie toepassend worden mensen vaak bevangen door een gevoel
van mededogen, bijna van tederheid voor hun innerlijke wezen “
Dr. Servan-Schreiber
( Serban-Schreiber, 2009 blz. 81 en 77.)
Ik wil graag beginnen met een voorbeeld uit eigen ervaring.
Toen ik zelf met de techniek hartcoherentie van Dr. Servan-Schreiber ging werken , gebeurde er
bij mij een aantal opmerkelijke dingen.
De theorie van Dr. Servan-Schreiber gaat er van uit dat het concentreren op een positieve emotie
zoals b.v. dankbaarheid en met dat gevoel van dankbaarheid zich voor te stellen door het hart heen
te gaan ademen, een dermate effect heeft op het lichaam heeft dat dit een signaal doorgeeft aan de
hersenen dat in de fysiologie alles in orde is. Hij noemt dit de hartcoherentie. ( Serban-Schreiber,
2009.)
Wat er bij mij gebeurde was dat ik me veel prettiger ging voelen als ik deze visualisatie een aantal
keren per dag deed. Ik kreeg meer vertrouwen in mezelf en de toekomst en het besef zoveel dingen
te hebben om dankbaar voor te zijn, bleek op zich al een enorme krachtbron.
Ik heb een groot aantal cliënten deze techniek laten ondervinden en de effecten waren stuk voor
stuk erg positief.
Het reden om hier, en ik denk in heel veel andere gevallen voor deze interventie te kiezen is het feit
dat hier enorm wordt aangedragen op het gebied van het versterken van het vertrouwen in alle
positieve dingen die er in het verleden al gebeurd zijn d.m.v. het besef en het doorvoelen van de
dankbaarheid hiervoor.

22. Wat opvallend was bij de mensen die ik met deze methode in aanraking bracht, was de
onmiddellijke fysieke reactie, een beter doorbloed gelaat, meer ontspannen houding en
gezichtsuitdrukking en over het algemeen een groter gevoel van acceptatie van de problematiek ,
zich gesteund voelen, veiliger en sterker bewust van de innerlijke lotsbepaling.
Ik vind dit een mooi voorbeeld van een manier van werken waarbij het innerlijk focussen, dus de
trance, wordt ingezet om een verbetering in het functioneren van de client te bereiken.
4
De coherentie tussen hart en emotioneel brein zou het evenwicht van het centrale zenuwstelsel
stabiliseren, d.w.z. het sympathische/parasympathische evenwicht.
Volgens Dr. Servan-Schreiber bevinden we ons dan in een optimale situatie om alle eventualiteiten
het hoofd te bieden. We zouden nu tegelijkertijd toegang hebben tot de wijsheid van het emotionele
brein en zijn intuïtie en tot de functies van het cognitieve brein: nadenken, abstract redeneren,
plannen.
Tevens geeft hij het resultaat van een onderzoek van Dr. Luskin van de Universiteit van Stanford
onder een groep van ernstige hartpatiënten. Deze mensen ondervonden symptomen van
kortademigheid, vermoeidheid en oedeem, vergezeld gaand van gevoelens van angst en depressie.
Na het toepassen van hartcoherentie gedurende 6 weken bleek het niveau van stress en depressie
met 22, respectievelijk 34 procent naar beneden te zijn gebracht.
Bij een ander onderzoek bleek na een maand oefenen het niveau van het ‘verjongingshormoon’
DHEA met 100 procent te zijn toegenomen en het vrije gehalte aan cortisol met 23 procent naar
beneden te zijn gegaan.
( Serban-Schreiber 2009.)
Je zou hier kunnen spreken van zelfhypnose, aangezien de aandacht naar binnen wordt gericht,
ontspanning en focus wordt gegeven door middel van de ademhaling en Dr. Schreiber de suggestie
geeft beelden op te roepen van een geliefd iemand of het zich voorstellen van een positieve en
prettige situatie in het verleden, of een vredig tafereel in de natuur.
Zelf zegt hij hierover dat deze behandelwijze zich rechtstreeks tot het emotionele brein richt. Deze
gaat bijna helemaal buiten de taal om. Ze levert het resultaat via het lichaam in plaats van het
denken.
“De voornaamste taak van de psychotherapeut is om het emotionele brein te “herprogrammeren”,
zodat het wordt afgestemd op het heden, in plaats van door te gaan met reageren op situaties uit het
verleden. Om dat te bereiken is het vaak doeltreffender om methodes te gebruiken die op het
lichaam inwerken en zo direct het emotionele brein beïnvloeden, dan te rekenen op de taal en het
denkvermogen, waar dit brein maar in geringe mate voor toegankelijk is.
Het emotionele brein beschikt over natuurlijke mechanismen voor zelfgenezing: aangeboren
vermogens om evenwicht en welbevinden te herstellen. Deze zijn vergelijkbaar met andere
zelfgenezingsmechanismen in het lichaam zoals littekenvorming over een wond of de bestrijding
van een infectie.
Behandelwijzen die op het lichaam inwerken, kunnen hun voordeel doen met dergelijke
mechanismen.”
( Serban-Schreiber, 2003, blz. 19.)

23. Ik vind deze techniek een erg mooi en praktisch goed bruikbaar voorbeeld van het toepassen van
het naar binnen brengen van de aandacht en het focussen op een krachtbron, om bij de normaal niet
beïnvloedbare functies van het lichaam te komen.
5
HET PLACEBO EN NOCEBO EFFECT
“ We are working with hope, if there is no hope, then we are gone,
the whole world is surviving, existing with hope.
If there is no hope, forget,
everything is gone.”
Mohan Rai Shaman
of the Shamanic Institute Katmandu Nepal
( Mohan Rai , 2/2/2010.)
Het placebo/nocebo effect is een verschijnsel dat bij uitstek illustreert hoezeer het lichamelijk en
geestelijk functioneren van de mens onderhevig is aan de invloeden van verwachtingen,
overtuigingen en suggesties. Een groot aandeel in de mate van de werkzaamheid hebben de
onbewust opgedane impulsen en signalen.
Prof. Dick Swaab zegt dat het placebo effect berust op onbewuste veranderingen in hersenfuncties,
waardoor de ziekteverschijnselen verminderen.
De stoffen in de placebo’s zijn farmacologisch onwerkzaam, maar het effect van de informatie die
aan de patiënt wordt gegeven en de verwachtingen van de patiënt zelf kunnen het placebo effect
zeer effectief maken.
Dit geldt niet alleen voor pillen, maar net zo goed voor gesprekstherapieën en chirurgische
ingrepen. (Swaab 2008.)
Je zou het onder de invloed zijn van deze factoren kunnen benoemen als een natuurlijke trance staat
omdat de mensen die dit effect ondergaan ten eerste al meestal in de trance van de kwaal zitten (a la
Wolinsky), beïnvloed worden door het geloof in het medicijn en het vertrouwen in de genezer en er
zo op een onbewuste manier suggesties binnenkomen en reacties op gang worden gebracht bij
degenen die onder invloed van het placebo/nocebo effect verkeren.
Deze kunnen worden versterkt door het vertrouwen dat b.v. een arts of genezer wekt, de stelligheid
waarmee een eventueel effect of werkzaamheid wordt geponeerd en de mate waarin de persoon in
staat is zich het eventuele effect voor te stellen en kan visualiseren hoe dat effect zou kunnen
plaatsvinden.

24. In de opleiding wordt dit gegeven natuurlijk uitgebreid behandeld en het werken met dit
verschijnsel is m.i. essentieel en aan de basis liggend van elke therapievorm die gericht is op het
stimuleren van het zelfgenezend vermogen.
Een van de talloze voorbeelden van de invloed van een verwachting of overtuiging is een in Japan
uitgevoerd experiment. Een groep
kinderen, allergisch voor een giftige klimplant namen deel aan een experiment waarbij een blad
van de giftige plant over de arm werd gestreken.
6
In dezelfde groep werden de kinderen op de andere arm met een identieke, niet giftige plant
behandeld. Zoals verwacht kregen bijna alle kinderen uitslag op de met het giftige blad behandelde
arm, en vertoonden geen reactie op het onschuldige exemplaar.
Wat de kinderen niet wisten, was dat de bladeren expres waren verwisseld.
De negatieve gedachte, door het giftige blad te zijn aangeraakt, zorgde voor uitslag bij aanraking
met het niet giftige exemplaar bij het merendeel van de kinderen.
Geen enkele uitslag werd veroorzaakt door het giftige blad waarvan aangenomen werd dat het
onschuldig was. ( Lipton 2009.)
“Dit alles op zijn kop zettend experiment was een van de onderzoeken die de aanzet hebben
gegeven tot het ontwikkelen van de psychoneuroimmunologie.”
( Lipton, 2009, blz.25.)
Ik geef dit voorbeeld omdat het zo’n frappant geval beschrijft van een groep kinderen,die vanwege
hun leeftijd alleen al sterker geneigd zijn dan volwassenen om de mening van een autoriteit te
aanvaarden. Ze zijn hier onder invloed van een aanname of een geloof, op een bepaalde manier in
een natuurlijke trancestaat waardoor de normaal verwachte reacties anders uitpakken.
Dit komt overeen met wat de psycholoog Irving Kirsch “response expectancies” noemt (Kirsch
1997). Dit zijn emoties, ervaringen of fysiologische reacties die onwillekeurig optreden omdat je ze
verwacht.
Een ander schrijnend voorbeeld van het nocebo effect is het verkeerd gediagnosticeerd worden en
het soms zelfs overlijden aan een niet acute of zelfs niet bestaande ziekte.
De keerzijde hiervan zien we gelukkig bij de talloze voorbeelden van het effect van een positief
verwachtingspatroon.
Dr Bruce H.Lipton Ph.D. zegt b.v. over spontane genezingen het volgende:
“While we often perceive of examples of “spontaneous remission” as miraculous healings that
happen”by the grace of God”, looking a little deeper we see something else at work.
Quite often these fortunate individuals actively participate in their own healing by consciously or
unconsciously making a key, significant change in their beliefs and behaviours.”
( Lipton, 2009, blz 13.)
Een treffend voorbeeld van het aanspreken van de innerlijke genezingskracht is dat van het
wonderbaarlijke herstel van Mitchell May. Hij was slachtoffer van een zeer zwaar verkeersongeluk,
waarbij hij verlamd raakte, botten waren verbrijzeld, zenuwbanen vernietigd en zijn behandelend
arts, Dr. Edgar Dawson van UCLA was ervan overtuigd dat hij nooit meer zou kunnen lopen en een
amputatie zijn enige redding inhield.

25. Mitchell werd in contact gebracht met Jack Grey, hypnotiseur en paranormaal genezer.
Na een lange weg van behandeling door Grey, kan Mitchell zelfs weer rennen en bergbeklimmen.
Dr. Dawson zegt hierover dat hij als wetenschapper moet concluderen dat de genezer, Mitchell heeft
genezen, niet hij.
Verbazingwekkend, of misschien niet zo heel erg in het licht van deze scriptie, is datgene wat Jack
Grey aan Mitchell vertelde:
“Mitchell we can heal you, you have everything, you have whatever you need already in you.
It’s born in everyone, we’re just going to wake it up.”
(Grey, 24/2 2010.) 7
BIOFEEDBACK
Biofeedback is een systeem waarbij bepaalde lichaamsfuncties of processen in beeld worden
gebracht bij de cliënt. D.m.v. het zichtbaar maken van de fysieke reactie in het lichaam.
Op b.v. een beeldscherm of via een geluids- of ander signaal , kan de cliënt leren vat te krijgen op
de normaal niet zo makkelijk te beïnvloeden processen.
Dr. Christopher Charms, Neurobioloog, verbonden aan het onderzoekscentrum Omneuron en
werkzaam met chronische pijnpatiënten aan de University of California in San Francisco, verteld in
het Discovery Science programma Weird Connections uitgezonden op 24/2/2010, over de door hem
ontwikkelde methode in dit veld.
Via een live brainscan, waarbij het betreffende hersengebied in beeld wordt gebracht voor de
pijnpatiënt via een monitor, wordt deze geleerd hoe hij de activiteit kan beheersen.
Volgens Dr. Charms is de sleutel hierbij het kunnen aanwenden van de placebokracht.
Hij werkt hier met beelden van een kampvuur, gezien door een “virtual reality” bril.
Als de vlammen lager worden, door ingrijpen van de patiënt, vermindert de uitslag van de
pijngrafiek. De patiënt leert hierdoor controle over zijn pijn te krijgen.
Charms zegt hierover: “The placebo effect is normally thought of as an unconscious process, one
that someone isn’t aware is happening to them.
It is possible that using this approach, we may be able to teach someone to take conscious control
over those same systems,to teach someone to deliberately produce a placebo effect and bring their
pain down at will.” ( Charms, 24/2/2010.)
Hij ziet dit als een beter werkend alternatief voor een verslavende en vaak ineffectieve medicatie.
Dr. Charms spreekt hier zelf specifiek van een blijkbaar zeer nuttig en werkzaam placebo effect, er
wordt hier bewust een beroep op gedaan d.m.v. de visualisaties, waardoor de patiënt in een
tranceachtige staat, inzicht krijgt in het mechanisme van de pijn en hierop controle kan uitoefenen.

26. 8
HOOFDSTUK II
EPIGENETICA
In hoeverre gebeurtenissen en gedachten hun inwerking kunnen hebben op zelfs het DNA wordt
momenteel aangetoond door een nieuwe tak van de genetica n.l. de epigenetica.
Deze stroming gaat ervan uit dat de controle over onze levens wordt bepaald door onze geest en
niet (totaal) in onze genen ligt voorgeprogrammeerd.
Bij een aantal onderzoeken, waarvan één Nederlands dat zich bezig hield met het onderzoek naar de
gevolgen van de hongerwinter in ’44 op zwangerschappen en met name het geboortegewicht, bleek
dat zelfs tot in de vierde generatie, klein- en achterkleindochters het leven schonken aan baby’s met
een eveneens lager gewicht.
In het DNA van de moeder en de dochters waren bepaalde genen, specifiek die in het gen igf2, in en
uitgeschakeld die dit signaal tot lager geboortegewicht erfelijk maakten.
Dit onderzoek dat werd uitgevoerd door Bas Heymans, Moleculair Epidemioloog aan de LUMC in
samenwerking met enkele van zijn collega’s aldaar en een aantal Amerikaanse vakgenoten zegt
hierover:
“Epigenetica zou wel eens een mechanisme kunnen zijn waarmee een individu zich snel aanpast
aan veranderende omstandigheden.
Selectie zoals Darwin dit beschreef,gaat langzaam. Er wordt wel gedacht dat de stofwisseling bij
hongerwinterkinderen zuiniger is afgesteld, gestuurd door epigenetische verandering.
Vroeger werd gedacht dat epigenetische veranderingen werden gereset bij de vorming van ei- en
zaadcellen, maar sommige epigenetische patronen lijken hieraan te ontsnappen.”
( Heymans, 2009.)
Een ander onderzoek bij slachtoffers van de aanslag op het World Trade Center die hierbij een
posttraumatische stressstoornis hadden opgedaan en hun kinderen, bleken eveneens veranderingen
in het DNA te hebben plaatsgevonden. Deze stoornis werd d.m.v. een gewijzigde manier van aan-
en uitschakelen van bepaalde genen opgeslagen in het DNA.
Dit onderzoek werd uitgevoerd door o.a. Rachel Yahuda Ph.D. ,verbonden aan de Mount Sinai
School of Medicine, NewYork.
Bij dit onderzoek werd door 98 vrouwen die direct waren blootgesteld aan de aanslag op het World
Trade Center bloedmonsters van het op het moment van de aanslag ongeboren kinderen ingeleverd.
Deze kinderen waren inmiddels negen maanden oud.
Tevens werd een PTSD vragenlijst ingevuld. Uit beide bleek dat de kinderen een hoger stress
niveau hadden en minder belastbaar waren dan niet blootgestelde kinderen.

27. Deze onderzoeken zouden misschien ook een heel nieuw licht kunnen werpen op het tot nu toe
moeilijk te verklaren fenomeen “tweede of derde generatie concentratiekampsyndroom”, waarbij
eveneens in latere generaties het trauma lijkt te zijn doorgegeven.
Hier is i.v.m. het nog zo recente en prille onderzoek wat de epigenetica betreft, nog geen
naspeurbaar onderzoek naar gedaan, ofschoon je misschien in het verlengde van de resultaten van
het Mount Sinai onderzoek wel verwachtingen zou kunnen hebben wat betreft mogelijke
veranderingen in het DNA van deze groep.
9
Prof Annette Karmilow-Smith , neuroloog, verbonden aan de Birbeck Universiteit in Londen, deelt
eveneens de mening dat genen niet zo rigoureus en vaststaand ingrijpen in de
ontwikkeling van b.v. de hersenen als altijd werd aangenomen. In een interview in het BBC
programma Horizon zegt ze hier het volgende over:
“The basic brain is very plastic, people tend to think of genes as determining outcome, this is just
the case for the broad structure of the brain. Genes are just as dynamic as any other aspect of our
development. Genes are expressed in different ways as a function of the environment we are
experiencing.”
( Karmilow-Smith, BBC Horizon 2010.)
Ik zou deze effecten natuurlijk niet als een trancefenomeen willen beschrijven, maar wel als
voorbeeld aan willen dragen van hoe diep traumatische gebeurtenissen hun sporen kunnen
achterlaten niet alleen in de geest, maar zelfs in het DNA.
De link met, en de toepasbaarheid en het nut van b.v. regressie en delen werk om aan de slag te
gaan met de hier opgedane trauma’s lijkt mij hier natuurlijk wel evident en zeer belangrijk.
Dit is de reden dat ik het voorbeeld van wat er epigenetisch met het DNA kan gebeuren heb
opgenomen in deze scriptie.
Een conclusie, denk ik, die hier gelukkig te trekken zou zijn, is, dat het zeer aannemelijk is dat het
tegenovergestelde, namelijk het opslaan in de genetische code van momenten van kracht, geluk en
beschermd en geliefd zijn ook logischerwijs zou moeten plaatsvinden.
Ik ben van plan regressie naar deze momenten in mijn praktijk een belangrijke rol te laten spelen, ik
heb hier met een vijftal cliënten mee gewerkt en ook op mezelf toegepast.
Het effect hiervan heb ik zelf als zeer weldadig en ondersteunend ondervonden, en ik bemerkte
gelijke reacties bij mijn cliënten.
De reden dat ik deze interventie inzette was om aan een grotere ik sterkte te werken, krachtbronnen
aan te spreken en deze hulpbronnen weer bewust te maken.
De resultaten bij deze methode leken, misschien niet al te verbazend, veel op de effecten van de
hart coherentie van Dr. Serban-Schreiber. Dit heeft denk ik te maken met het feit dat de clienten
naar een warme ,meestal veilige en ondersteunende vroegere ervaring teruggaan.
Dit resulteerde vaak eveneens in het ervaren van een gevoel van dankbaarheid
Momenten van veiligheid, koestering, liefde en geborgenheid , waarvan de helende en
bekrachtigende effecten algemeen worden onderkend in de reguliere geneeskunde en
psychotherapie , zouden op deze wijze meetbaar kunnen worden aangetoond.
Een ander voorbeeld dat dit erg mooi illustreert geeft Dr. Gail Ironson, professor psychologie en
psychiatrie aan de University of Miami. Zij merkte op dat HIV patiënten die in een liefhebbende,
universele kracht geloven, langer leefden dan degenen die geloofden in een macht die ze zou

28. straffen. Hoop, geloof, liefde en vertrouwen zijn denk ik de steunpilaren van de genezing en
gezondheid.
( Hamilton, 2005.)
Ik ben zeer benieuwd naar de hopelijk komende onderzoeken naar het positief beïnvloed worden
van het DNA. Hier zijn echter momenteel jammer genoeg nog geen onderzoeksresultaten te vinden,
maar ik zie ze met ongeduld tegemoet.
Ik ben wel bang dat het een stuk ingewikkelder zal zijn om de eventuele mutaties van de positieve
ervaringen terug te vinden in het DNA, omdat een negatieve beïnvloeding denkelijk meer opvalt
dan een die een positief effect heeft, omdat nu eenmaal meer aandacht wordt besteed aan datgene
wat als een verstoring wordt gezien en een klacht . 10
HOOFDSTUK III
INTERVENTIES GEBRUIK MAKEND VAN TRANCE, AANGEREIKT
VANUIT DE INTEGRATIEVE PSYCHOTHERAPIE
Kees Meijer zegt in het Handboek Psychosomatiek dat hypnotherapeutische methoden vooral
geïndiceerd zijn bij klachten die bij gebruik van behandelvormen die met het ‘bewuste’ werken, niet
verdwijnen. Hypnotherapeutische methoden kunnen er op gericht zijn klachten te verkennen,
onderliggende conflicten te bewerken, terug te gaan naar de oorzaak van de klacht of een
zelfhelende houding te bevorderen en de placeborespons op te wekken.
Tevens vestigt hij de aandacht op recent onderzoek waaruit blijkt dat moedeloosheid het limbisch
systeem beïnvloed waardoor de lichamelijke afweer verzwakt en ziekten ontstaan.
Hoop (en suggestie) doen dus klachten verminderen.
( Meijer, 2003.)
Ik heb met een drietal van mijn clienten met klachten zoals astma, reuma en kanker gewerkt met
een combinatie van visualisatie, symbooldrama in de vorm van de lichaamstocht en Simonton
achtige interventies, waarbij de cliënt actief wordt aangespoord de kwaal met eigen
verbeeldingskracht te lijf te gaan.
In het verlengde hiervan liggen andere ontspanningsmethoden die met visualisaties werken zoals
die van Kabatt-Zinn , het meditatief ontspannen bij bestrijding van pijn en stres , de progressieve
relaxatie van Jacobson en de methode van Wolinsky die de cliënt toestaat de oude, in trance
opgeroepen klacht bewust in het hier en nu ten volle te ervaren.
Afgezien van de onmiddellijke resultaten zoals klacht- of pijnvermindering en het reduceren van de
hiermee gepaard gaande stress, viel mij ook op dat het mobiliseren van de eigen kracht een sterke
vergroting van het gevoel van innerlijke lotsbepaaldheid, d.w.z. het besef zelf iets te kunnen doen,
tot gevolg heeft.
Bij de methode van Simonton, worden visualisaties gebruikt waarbij de cliënt zich voorstelt dat de
kwaal wordt bestreden in een levendige symbolische voorstelling, b.v. d.m.v. ridders te paard, die
de kankercellen aan hun lans rijgen.
Hoewel deze methode voor kankerpatiënten is ontwikkeld zijn de visie en methoden ook bruikbaar
voor andere (psychosomatische) klachten.
Meijer zegt hierover dat in het genezingsproces van ziekten en klachten het eigen aandeel
(motivatie en levenskracht) vaak belangrijker zijn dan dat van medicijnen bestraling of ingrepen.

29. Het echtpaar Simonton, hij was radioloog en directeur van een Texaans Kankerinstituut en zij
psychotherapeute voor kankerpatiënten, ontwikkelde een behandeling voor kankerpatiënten die
gericht is op het wekken van hoop, positieve verwachting ( self fulfilling prophecy) en het doen
ontstaan van een nieuw levensperspectief.
De therapie kan soms beginnende kanker genezen; in veel gevallen wordt het ziekteproces
vertraagd en wint het resterende leven aan kwaliteit.
Men kan zo zijn”‘placebo effect” in eigen hand nemen.
De kracht van de therapie is dat het een structuur biedt waarin systematisch diverse thema’s
worden bewerkt en die gericht is op het herwinnen van zelfrespect en levenskracht in een kritieke
levensperiode. (Meijer,2003 11
Het doel van de therapie is de “kracht van de geest” van de cliënt te vergroten en zijn vermogen op
te voeren en hem “intern lotsbepaald” te maken.
Als stress en machteloosheid de afweer afzwakken , kan omgekeerd een positieve levensoriëntatie
de afweer vergroten en ziekten voorkomen.
Via de trance van de visualisatie wordt hier ook weer een prachtige manier getoond om invloed te
hebben op “normaal “ niet zo makkelijk te sturen processen die bijdragen aan een optimaler, dus
gezonder functioneren.
Tevens wijst hij op het nut van ego-state-therapie, deze werkt met een persoonlijkheids “deel”, dat
verantwoordelijk is voor de klacht, het deel wordt in trance opgeroepen en er kan worden
onderzocht waar dit deel de overtuigingen opdeed, op welke wijze dit deel wil helpen, wat het
nodig heeft en of de opgeslagen besluiten en strategieën nog steeds voor de persoon werken.
Een vergelijkbare methodiek is de regressie, waar de cliënt in trance teruggaat naar het
(traumatische) ontstaansmoment van de klacht.
Hier verkent deze het ontstaansmoment en worden de vragen gesteld zoals, hoe de klacht toen hielp,
waarbij deze hielp, wat de cliënt toen nodig had en hoe de klacht op dit moment nu nog nodig is om
het probleem op te lossen. Een oude pijn of verdriet kan worden opgeroepen, doorvoeld en
verzacht. Tevens kunnen uitspraken in een nieuw en volwassen daglicht worden gehoord omdat de
cliënt er nu met de volwassen geest en competenties die daarbij horen aanwezig is. Dit leidt vaak
tot het nader bezien van vroeger genomen besluiten en conclusies die onbewust zijn opgeslagen. De
cliënt krijgt nu de kans deze vanuit een volwassen perspectief te benaderen en te herzien.
Ten Dam zegt hierover het volgende:
“Door opnieuw door de veroorzakende ervaringen heen te gaan, maken we de ladingen los en
verwerken ze alsnog. Een marteling herbeleven, hoe erg ook, is onvergelijkbaar minder erg dan de
echte marteling.
De ervaring is homeopathisch verdund, en geeft juist daardoor inzicht en overzicht.
Wat we toen niet begrepen, alleen al door de pijn en het verdriet en de honger en kou, begrijpen we
nu wel.”
( ten Dam, 2001, blz. 104.)
Het werken met delen en regressie zijn denk ik zeer waardevolle methodes om de eerder in het
leven opgedane overtuigingen te ‘up daten’ en zo de weg vrij te maken naar totale en werkelijke
genezing, die dan door het totaalwezen van de cliënt wordt toegestaan en ondersteund.
Ten Dam zegt hierover i.v.m. met een regressiesessie die hij met een studente deed:
“Verandert dit (de regressie en de daarbij behorende interventies ) haar karakter?

30. Ja en nee. Ze verliest een hardnekkige emotie en kan de onderliggende instelling weer aannemen.
Dit is integratie, helen, therapie.
Dat maakt haar niet zwak, zacht of naïef. Een zwaar stuk wapenrusting kwijt te raken betekent een
handicap kwijt raken – zeker in tijden van vrede.
Een krachtig, open karakter is een structuur die vrijmaakt.
Regressie gaat niet over universele vergeving of onvoorwaardelijke liefde.
Het gaat om begrip, aanvaarding en groei; om in evenwicht en in je kracht te komen.
Het gaat om psychische en geestelijke gezondheid.” (ten Dam,2001,blz.72.) 12
De hypnotherapie ”an sich”, heeft natuurlijk al een jarenlange reputatie van succesvolle
behandeling van zeer uiteenlopende klachten, waarbij vooral het limbisch systeem een rol speelt.
Hier is zoveel literatuur over beschikbaar dat ik niet denk alle hiervoor geschikte klachten te hoeven
benoemen.
De definitie van hypnose zoals Hans ten Dam deze geeft in zijn boek Catharsis en Integratie is de
volgende:
“Een trance waarin onze aandacht geïntegreerd is, naar binnen of naar iets buiten ons.
We zijn tijdelijk minder alert en minder bewust van onze omgeving.
Onze waarneming van tijd verandert en we worden meer bewust - of juist minder - van ons lichaam.
Imaginatieve mogelijkheden nemen toe.
Onze lichamelijke toestand verandert, onze huidweerstand wordt groter, hersengolven worden
trager en we worden slomer en stiller.
Hypnotiseren induceert deze trance, gewoonlijk door anderen (hypnotiseur) en soms door onszelf
(zelfhypnose). Hypnotherapie verloopt in trance. In deze toestand kunnen we makkelijker vorige
ervaringen exploreren en makkelijker suggesties in ons opnemen.”
( ten Dam,2001, blz. 396.)
Het voorbeeld van het succesvol bestrijden van b.v. PDS is denk ik het mooiste voorbeeld van een
succesvolle aanpak via hypnotherapie. Hypnotherapie wordt nu officieel erkend als zijnde de meest
doeltreffende manier om deze zware, sociaal debiliterende en lichamelijk verzwakkende ziekte het
hoofd te bieden.
Misschien lijkt het behandelen van de interventies uit de Integratieve Psychotherapie vanuit het
kader van de opleiding gezien overbodig, maar ze leveren zeer werkzame voorbeelden van de
doeltreffendheid van het inzetten van trance en voor de hiermee niet bekend zijnde lezer, denk ik
dat dit verhelderend en inzicht gevend kan werken.
Wat ik heb gepoogd aan te tonen met de selectie van deze interventies, is hun bruikbaarheid in het
kader van het stimuleren van het zelfgenezend en regenererend vermogen en het belangrijke feit dat
dit prachtige voorbeelden zijn van het gebruik van trance om zowel het lichamelijke als geestelijke
genezingsproces te beïnvloeden.
Het praktisch gebruik ten opzichte van het opwekken van het zelfgenezend vermogen van al deze
interventies uit de Integratieve Psychotherapie zie ik als enerzijds, de weg vrij makend naar een
gezond zelfbeeld, de genezing van de geest en het zichzelf gunnen en toestaan van gezond worden.
Anderzijds als het rechtstreeks aanspreken van de zich op het onbewuste niveau bevindende
helende krachten.

31. 13
HOOFDSTUK IV
DE KRITISCHE GELUIDEN EN DE KANTTEKENINGEN HIERBIJ
Na al deze fascinerende verhalen, theorieën ,experimenten, onderzoeken en genezingen is het tijd
om ook de critici eens aan het woord te laten.
Er zijn mensen die zelfs de aantoonbaarheid van het wetenschappelijk bestaansrecht van hypnose
willen bestrijden en beweren dat het niet te onderscheiden is van het placebo effect zoals R.Barker
Bausell beweert in zijn boek ,Snake Oil Science, the truth about complementary and alternative
medicine:
”Hypnosis and the the placebo effect are so closely, heavily reliant upon the effects of suggestion
and belief that it would be hard to imagine how a credible placebo control could ever be devised
for a hypnotism study.
Even if you could devise a hypnosis study that isolated the role of suggestion and belief, how could
you do fake hypnosis?”
(.Barker Bausell, 2007,blz.112.)
Het is heel begrijpelijk dat hij tot deze conclusie komt aangezien m.i. de werking van hypnose
dezelfde kracht aanspreekt als het placebo effect doet, maar het een is niet hetzelfde als het ander.
Ook zijn er mensen die niet alleen de hele hypnotherapie afdoen als placebo effect maar ook nog
regelrecht waarschuwen voor de kwalijke gevolgen van de hypnotherapie.
“Patients can become dependant on non-scientific practitioners such as hypnotherapists, who
employ placebo therapies. Such patients may be led to believe in imagined ‘reactive’hypoglycemia,
non-existant allergies and yeast infections, dental filling amalgam ‘toxicity’,or that they’re under
the power of qi or extraterrestrials.”
( Dodes, the Sceptical Inquirer van jan./feb. 1997.)
Dit gaat natuurlijk niet alleen op bij hypnotherapeuten. Je zou dezelfde waarschuwing kunnen
geven bij elke therapeut of arts, op willekeurig welk vakgebied die zijn beroep niet op een
verantwoorde wijze uitvoert.
Nog iemand die de wetenschappelijke waarde en aantoonbaarheid wil betwijfelen is K.Harary:
“The ambiguity surrounding what it means to be under the influence of hypnosis starts right at the
beginning, with no standard for hypnotic induction.

32. Induction is supposed to be a ritualized set of procedures for bringing about the hypnotic state.
But it’s not like a drug given in measured doses, There’s no definition for what constitutes a dose of
hypnotic induction. And here’s the rub: in the absence of a standard it is not possible to evaluate the
effects of the induction process or even to state conclusively when a person is or is not, undergoing
hypnosis. Even if hypnotic induction
withers in the light of scrutiny, surely there’s some resulting state of mind all hypnosis subjects
share regardless of the means used to achieve it?
14
The Holy Grail of hypnosis research is a maeasurable trance state in which people somehow gain
access to the deeper resources of their conscious transcend pain and stimulate their immune
response.
Such a state would reasonably be expected to show up as a signature pattern of brainwaves or
physical correlates akin to the rapid eye movement of dreamsleep.
Unfortunately, attempts to find brainwave patterns that distinguish hypnosis from ordinary waking
consciousness have not panned out.
The rare physiological sign of hypnosis spotted in the laboratory, has failed to prove the existance
of a hypnotic state.”
( Harary, Psychology Today maart 1992:)
Het feit dat je iets niet aantoonbaar kunt maken of meten is natuurlijk geen bewijs dat het fenomeen
in kwestie niet bestaat.
Harary haalt in dit artikel ook nog een uitspraak aan van Thurmann Mott M.D:
“Évery time we thougt there was a physiological indicator it hasn’t held up.
It is entirely possible that hypnosis begets a state of mind that eludes current means of
measurement”.(Thurmann Mott Magazine for Clinical Hypnosis, maart 1993.)
Het aardige van het aanhalen van deze quote is wel het feit dat Harary hiermee zijn eigen theorie
totaal om zeep helpt. Hoe kun je iets meten waarvoor je de middelen nog niet hebt om het te meten?
Dr. Robert Baker Ph.D auteur van ‘They Call It Hypnosis’ en Professor Emeritus aan de University
van Kentucky doet ook een uitspraak liggende in het verlengde van die van Thurmann Mott:“It s
nonsensical to argue that hypnosis involves some sort of special state when we can ’t find it no
matter how long we look, it s like looking for ether.”
(Thurmann Mott Ph.D. citaat uit artikel van K.Harary,The trouble with hypnosis, Magazine for
Clinical Hypnosis, maart 1993.)
Desondanks praktiseert Baker al meer dan 20 jaar hypnotherapie en heeft belangrijk werk in dit
veld gepubliceerd.
Ik wil nog even iemand aan te halen die m.i. de hele discussie in een helder licht plaatst n.l. Charles
Tart Ph.D. , altered states researcher aan de University of California in Davis en auteur van States
of Consciousness, deze wordt hier geciteerd door Harary:
“Pursuing hypnosis as a single state of mind may make no more sense than viewing ordinary
waking consciousness as a unified state.
A whole range of things commonly go under the name of hypnosis, people are lumping together a
lot of different states, inner experience and external phenomenon.
It’only in our ignorance that we treat everyone undergoing hypnotic induction as if they’re all
having the same experience.” (Tart, Magazine for Clinical Hypnosis,Maart 1993.)

33. Dit prachtig illustrerend in een de volgende vergelijking doet dit Jeffrey K.Zeig Ph.D., directeur van
de Milton Erickson Foundation in Phoenix, hij zegt:
“Falling in love is an experience that we all know that we have, but how do you define it
objectively?
Being under the spell of hypnosis is more of a subjective state of mind than an objectively
measurable altered state of consciousness.” (Erickson, Magazine for Clinical Hypnosis, Maart ’93)
15
Harary probeert hier een punt te maken door deze Dr.Zeig en Dr. Tart, coryfeeën op het gebied van
hypnotherapie, te citeren, ironisch genoeg zijn beide uitspraken eigenlijk ondermijnend voor zijn
argument dat hypnotische trance meetbaar moet zijn.
Wat mij opvalt bij de bovenstaande punten van kritiek op de hypnotherapie in zijn algemeenheid, is
het feit dat niet de werking, maar de aantoonbaarheid en meetbaarheid van de hypnotische staat
wordt aangevochten.
Ik denk dat het meest afdoende antwoord hierop het al bovengenoemde citaat van Thurmann D.
Mott is, wanneer hij zegt dat het geheel mogelijk is dat de hypnotische trance een
bewustzijnstoestand is die de huidige meetmethoden nog te boven gaat.

34. 16
HOOFDSTUK V
DE VERKLARING VANUIT HET STANDPUNT VAN EEN PSYCHOLOOG
D.r Aric Sigman, psycholoog en bioloog, zegt in het BBC programma, I believe in miracles dat op 2
februari 2010 werd uitgezonden het volgende over shamanistische en andere genezers:
“I think when people get healed, they themselves probably have an ability to make changes
biologically in their bodies and why they have this ability and someone else doesn’t , is open to
speculation.
Actually you are doing it yourself, but the fact that you are going to see somebody you are in awe
of, somebody you profoundly belief has powers, in it’s self enhances no ends and will be a very big
factor wether you’ll end up feeling changed.
It might be, in what they physically do, may not create the changes, but what they do is creating the
changes in your mind, which then enable your mind to create changes in your body.
We humans have an astonishing ability to create physical changes in our bodies, just by the way we
think.
We know that people who meditate regularly, can make certain parts of their brain, physically
larger. Just by doing what you and I would call “doing nothing”.
We also know that by thinking and doing things you can change certain aspects of your immune
system, your blood pressure and your heartrate.
I generally find that a lot of things we find mysterious and describe as mysticism in healing are
actually skills that we almost all have buried in us, that we are very surprised exist.
A lot of it can be explained in more mechanical terms, we just haven’t been introduced to it that
way.
For example chemicals like cytokines, which are involved in attacking tumors, or killer cells which
can attack tumors, these substances can be produced in greater numbers and be more aggressive
against tumor cells, if people feel more social support.”
( Sigman BBC 2/2/2010.)
Wat Dr. Sigman duidelijk stelt is dat de patiënten genezers bezoeken, waarvan zij een hoge
verwachting en veel respect voor hebben. Je zou dus kunnen aannemen dat zij door hun
verwachtingen, hoop, geloof en overtuigingen in een natuurlijke trance zijn. Vanuit deze natuurlijke
trance worden biochemische veranderingen in het lichaam veroorzaakt, resulterend in genezingen
op gang gebracht door datgene wat men het placebo effect noemt.

35. Dr. David R. Hamilton geeft in zijn boek, It’ s the Thought that Counts,The Power of Thought,
Feeling en Faith, ook nog enkele voorbeelden van hoe de biochemie aangestuurd kon worden door
overtuigingen en emoties.
Hij zegt dat sommige stromen binnen de wetenschap het placebo effect inmiddels opvatten als de
beweging van “moleculen van emoties”, ook bekend als neuropeptiden.
De benaming “moleculen van emoties”, zegt hij, stamt van professor Candace Perth uit haar boek
Molecules of Emotion.
17
Wanneer iemand een placebo krijgt en die persoon gelooft dat het een echt medicijn is, geneest die
persoon doorgaans.Dat komt doordat een overtuiging een gevoel van zekerheid is. Het gevoel
brengt in de hersenen neuropeptiden voort die zich naar de plaats van de ziekte bewegen en daar het
natuurlijke genezende vermogen van het lichaam activeren.
Men neemt nu aan dat neuropeptiden een rol spelen in een groot aantal verschillende
lichaamsprocessen, van hormoonregulering tot proteïnevorming, van celherstel na een ongeval tot
geheugenopslag en pijnbestrijding.
Omdat neuropeptiden ontstaan als gevolg van emoties, worden al deze processen beïnvloed door
hoe iemand zich voelt.
Iedere gedachte en gevoel kan een kettingreactie van veranderingen in het lichaam veroorzaken.
Een “onderbuikgevoel”, is bijvoorbeeld meer dan alleen een subjectief gevoel.
Het is ook een echte chemisch verandering in de onderbuik, daar waar de receptoren zich bevinden.
Het gevoel leidt tot de productie van specifieke neuropeptiden in de hersenen en die laten specifieke
receptoren in de onderbuik oplichten.
(Hamilton, 2005.)
Door onderzoek uitgevoerd door Fabrizio Benedetti aan de afdeling neurologie van de universiteit
van Turijn is vast komen te staan dat neuropeptiden verantwoordelijk zijn voor pijnvermindering
wanneer een persoon gelooft dat hij een medicijn krijgt.
Een ander onderzoek gepubliceerd in Science toonde ditzelfde resultaat met behulp van een PET
scan aan.( Hamilton, 2005.)
Dit zijn m.i. mooie voorbeelden van hoe sterk de geest en de emoties meetbaar hun invloed op de
biochemie en andere onbewuste processen in het lichaam kunnen doen gelden.

36. 18
HOOFDSTUK VI
WHAT’S LOVE GOT TO DO WITH IT ?
” Love is the universal pattern of resonant energy, the universal harmonic.”
Dr. Leonard Laskow
( Spontaneous Evolution, 2009, blz 287.)
Overal in de literatuur wordt uitgebreid het belang van sociale ondersteuning, een netwerk en het
zich veilig en vooral geliefd voelen in zijn omgeving.
Vooral het gevoel liefde te ontvangen en in de gelegenheid zijn deze ook te kunnen geven is van
onschatbare waarde.
In 1995 werd tijdens een onderzoek aangetoond dat wanneer baby ratjes de aanraking van de
moeder onthouden wordt, er een ingrijpende vermindering plaats vind in het niveau van
groeihormonen in het lichaam van de baby.
Groeihormonen zijn de substanties in het lichaam die er voor zorgen, dat cellen, organen en
individuele lichaamsonderdelen tot ontwikkeling komen. Ze zijn dus van essentieel belang voor de
opbouw van het lichaam van het kind.
Onderzoekers bestudeerden twee genen “c-myc” en “c-mac”, die een ander gen inschakelen (ODC),
dat betrokken is bij de samenstelling van groeihormonen in het lichaam.
Aanraking door de moeder bevordert het aanmaken van deze eerste twee genen, wat leidt tot
normale groei van een baby.
Onderzoek wees uit dat wanneer de aanraking van de moeder tien tot vijftien minuten achterwege,
er nog slechts 40% activiteit van het ODC gen waargenomen werd, resulterend in een afname van
60% van het groeihormoon.
Als de aanraking van de moeder echter wordt hervat vertoont het ODC niveau een toename van
300%. Tevens werd aangetoond dat het gebied dat bekendstaat als de prefrontale kwabben sterker
groeit als een kind in een positieve, liefdevolle omgeving opgroeit.
Eenmaal volwassen heeft dit kind een stel goed ontwikkelde prefrontale kwabben, die in verband
worden gebracht met moeiteloze zelfexpressie, emotioneel goed aangepast zijn en spiritueel
bewustzijn.
( Lipton, 2009,)

37. Een intrigerend onderzoek is dat van Dr. Bernard Grad een Canadese bioloog.
Hij voerde experimenten uit met planten op het gebied van paranormaal genezen.
Hij bemerkte dat wanneer een paranormaal genezer zijn krachten op water projecteerde, dat de met
dit water begoten planten beter en sneller groeiden dan controleplanten met normaal water.
In een ander experiment met psychiatrische patienten en met name een depressieve man die het
water een tijdlang vasthield, gebeurde het tegenovergestelde ; de groei van de planten werd
afgeremd. In latere experimenten werd tevens aangetoond dat het door de genezer behandelde
water een fysieke verandering had ondergaan die werd aangetoond door de
19
manier waarop dit water reageerde wat betreft de spectroscopische absorptie van infrarood licht.
Tevens had het behandelde water een grotere moleculaire samenhang dan het niet behandelde water.
( beide voorbeelden Hamilton 2006 )
Een ander experiment dat door de Californische chirurg Dr. Laskow werd uitgevoerd bestond uit
het behandelen met helende geestkracht van kankercellen in petri schaaltjes.
De meest effectieve in gedachten uitgesproken intentie was “ga terug naar de natuurlijke orde en
harmonie van de celdeling”.
Dr. Laskow zegt hierover in zijn boek Healing with Love, dat zijn bedoeling niet was de kankercel
te vernietigen, maar deze te laten bestaan als deel uitmakend van de universele schepping. Liefde
zegt hij, is de impuls tot eenheid, non-separatie, heelheid.
Als je de delen van jezelf die je wil afwijzen of veranderen met liefde en acceptatie tegemoet treed
schep je een gelegenheid om de positieve levenskracht achter deze symptomen te ontdekken.
Hij noemt dit “loving it to death”.
“In the quantum Universe where everything is connected ,love is the glue that holds everything
together. Love is the universal pattern of resonant energy, the universal harmonic.” (Lipton,
2009,blz.287.)
Laskow gelooft dat het tegenovergestelde van liefde niet haat is, maar afscheiding.
Laskow’ s methode gaat dus over een verbinding aangaan met de conditie of kwaal i.p.v. een
afscheiding willen aanbrengen.
Als we een ziekte of levensomstandigheid ervaren die we liever niet zouden hebben, is onze eerste
impuls om het buiten te sluiten.
We hebben de neiging om ziekte te beschouwen als een indringer die ons aanvalt i.p.v. van iets dat
wij medescheppen.
Echter als we oprecht onze deelname in de conditie of kwaal beleven, al begrijpen we deze niet, we
kunnen beseffen, dat we meer verantwoordelijk zijn voor ons lot.
Healing, zegt Laskow, gaat over transformatie van de disfunctie.
( Lipton, 2009.)
Laskows manier van “een verbinding aangaan met de kwaal”, heeft denk ik mooie raakvlakken met
de “Methode Dethlefsen”, deze illustreert hoe lichaams- en vooral orgaanmetaforen kunnen worden
gehanteerd als aanzet tot een gesprek over de levenszingeving van de cliënt.
In de methode staat “de zin van ziek zijn” centraal. De klachten verwijzen naar specifieke
existentiële problemen. Hier is dus ook sprake van “de klacht als bondgenoot”.

38. 20
HOOFDSTUK VII
DE CONCLUSIE
Wat waarschijnlijk opvalt is het feit dat de term placebo effect niet alleen in deze de titel dragende
tekst veelvuldig valt, maar door de hele scriptie heen opduikt als een constante.
Deze ongelukkige term, die vaak de associatie opwekt van bedrog en nepmiddeltjes is denk ik de
verzamelnaam geworden van het effect dat ik in deze scriptie in een ander daglicht wil stellen.
N.l. het tot nu toe onverklaarbare effect dat we zien als er sprake is van genezing zonder
wetenschappelijk verklaring. Wat de laatste jaren en uit enkele van de door mij aangehaalde
therapieën en interventies wel blijkt, is dat er nu onomstotelijk wordt aangetoond, dat gedachten en
gevoelens,zeer meetbaar hun effect hebben op de biochemie en zelfs op het DNA.
Dr. Swaab, Hoogleraar neurobiologie aan de UvA ,heeft hier de volgende opmerkingen over:
‘Ik heb wel eens gezegd, die ouderwetse huisarts is een wandelende placebo, iemand die je
vertrouwt.
De farmaceutische industrie heeft voor dat placebo effect eigenlijk weinig interesse.
Wel in de zin van , wat doet dat middel ten opzichte van dat placebo effect? En dan laten ze zien dat
er een significant verschil tussen is.
Maar de vraag is natuurlijk ook, wat doet dat placebo ten opzichte van niks?
Dat is een poot in het onderzoek die nooit wordt meegenomen en die ik graag zou willen zien.
Waarvan ik overtuigd ben, dat bij heel veel ziektes, het grote verschil is, tussen niks en placebo.”
( Dick Swaab, Holland Doc , 2009.)
Mijn probleemstelling, dat via het werken met trance, het zelfgenezend en regenererend vermogen
het best wordt aangesproken wordt misschien aannemelijk aan de hand van de som van
bovengenoemde voorbeelden.
Wat betreft het fenomeen trance, zoals ik dit al in de inleiding aangeef, denk ik dat we ons leven
grotendeels in een zekere mate van natuurlijke trance doorbrengen. Ik vraag me zelfs af of de mens
überhaupt in staat is, om langer dan enkele momenten, die dan misschien “verlicht” heten te zijn,
zich in een toestand van “objectieve realiteit” te bevinden.

39. De keuze wat betreft de interventies die ik in mijn praktijk zal maken, wat betreft het stimuleren
van het zelfgenezend vermogen, zullen op grond van de resultaten en blijkbare werkzaamheid van
de door mij gegeven voorbeelden zich zeker van trance gaan bedienen.
Ik denk dan aan het toepassen van symbooldrama en specifiek de lichaamstochten, omdat ik dat
een hele prettige manier vind om de client zijn eigen hulpbronnen te laten ontdekken en eigen
maken.
21
Tevens zal ik visualisaties gaan inzetten, zoals die van Simonton, Laskow, met zijn benadering van
de kwaal vanuit liefde, die voor algehele heling, en alle methoden die de client zich laten richten op
het exploreren van de klacht en helpen contact te maken met die processen die de genezing op gang
doen laten komen.
Wat ik in mijn praktijk van plan ben, is om de focus te gaan leggen op het heel zijn, op zowel het
lichamelijke als het geestelijke vlak.
Ik denk dat de ons aangereikte technieken en interventies uit de Integratieve Psychotherapie
prachtige werktuigen zijn om dit te bereiken.
De traditionele Chinese denkwijze die ervan uitgaat dat een arts de gezondheid van een patiënt dient
te onderhouden, i.p.v. dat je hem inschakelt op het moment dat je ziek wordt, vind ik een
inspirerende gedachte en wil deze zeker in de praktijk gaan brengen.
Mijn intentie is om via het gebruik van trance, en het daarmee gepaard gaande placebo effect, het
zelfgenezend vermogen op te wekken en te gaan werken aan preventie, versterking op alle vlakken,
anti-aging en een verbeterd immuunsysteem.
Ik denk dat dit een verbreding van de Integratieve Psychotherapie zou kunnen inhouden.
Ofschoon hier natuurlijk al heel veel wordt gewerkt en bereikt met trance, wil ik het accent nog
meer gaan leggen op het zo optimaal mogelijk laten functioneren van het lichaam.
22

40. LITERATUURLIJST EN BRONVERMELDINGEN
Bruce H. Lipton Ph.D.,Spontaneous Evolution, 1e druk 2009 Verenigde Staten.
Dr. David Serban-Schreiber, Uw brein als medicijn, 22e druk 2009 Utrecht/Antwerpen.
Dr. David R. Hamilton, Het is de gedachte die telt, 1e druk 2005, Deventer.
Kees Meijer, Handboek Psychosomatiek, 3e druk, 2003 Baarn.
Hans ten Dam, Catharsis en Integratie, 2e druk 2001, Ommen.
R. Baker Bausell, Snake Oil Science, 1e druk 2007, Oxford.
K.Harary, artikel The trouble with hypnosis, Psychology Today, maart 1992.
John E. Dodes, artikel The Mysterious Placebo,Sceptical Inquirer, jan/feb 1097.
Mohan Rai,BBC documentaire, I believe in miracles,2/2/2010 , BBC3.
Dr. Aric Sigman, BBC documentaire, I believe in miracles, 2/2/2010, BBC3.
Prof. Ellen Langer ,Horizon, BBC documentaire, Don’t grow old, 9/2/2010,BBC2.
Prof.Annette Karmilow-Smith, BBC documentaire, What makes a genius, 24/2/2010, BBC2.
Dr Edgar Danson UCLA, Unexplained mysteries, Zone Club, 24/2/2010.
Dr Christopher de Charms, Weird connections, Discovery Science, 31/7/2010.
Dick Swaab, Neurobioloog UvA, Holland Doc24, 12/11/2009.
Jos Olgers,NVBH, 4/4/2010.
Dick Swaab,Effectieve Placebo’s, NRC Handelsblad, 12/3/2008.
Bas Heijmans, Moleculair Epidemioloog LUMC, www..nl/ kennislink publicaties/zestigjaar-
nabollen-en-bonnen,, geraadpleegd 2/3/2010.
Rachel Yahuda PH.D.,Mount Sinai School of Medicine, The Effect of Maternal PTSP In Utero
Trauma Exposure on Behaviour and Temperament in the 9-Month-Old Infant,
geraadpleegd 2/3/2010.